1 Ecoutez donc, rois, et comprenez! Instruisez-vous, juges des confins de la terre! | 1 ἀκούσατε οὖν βασιλεῖς καὶ σύνετε μάθετε δικασταὶ περάτων γῆς |
2 Prêtez l'oreille, vous qui dominez sur la multitude, qui vous enorgueillissez de foules de nations! | 2 ἐνωτίσασθε οἱ κρατοῦντες πλήθους καὶ γεγαυρωμένοι ἐπὶ ὄχλοις ἐθνῶν |
3 Car c'est le Seigneur qui vous a donné la domination et le Très-Haut le pouvoir, c'est lui quiexaminera vos oeuvres et scrutera vos desseins. | 3 ὅτι ἐδόθη παρὰ κυρίου ἡ κράτησις ὑμῖν καὶ ἡ δυναστεία παρὰ ὑψίστου ὃς ἐξετάσει ὑμῶν τὰ ἔργα καὶ τὰς βουλὰς διερευνήσει |
4 Si donc, étant serviteurs de son royaume, vous n'avez pas jugé droitement, ni observé la loi, ni suivila volonté de Dieu, | 4 ὅτι ὑπηρέται ὄντες τῆς αὐτοῦ βασιλείας οὐκ ἐκρίνατε ὀρθῶς οὐδὲ ἐφυλάξατε νόμον οὐδὲ κατὰ τὴν βουλὴν τοῦ θεοῦ ἐπορεύθητε |
5 il fondra sur vous d'une manière terrifiante et rapide. Un jugement inexorable s'exerce en effet surles gens haut placés; | 5 φρικτῶς καὶ ταχέως ἐπιστήσεται ὑμῖν ὅτι κρίσις ἀπότομος ἐν τοῖς ὑπερέχουσιν γίνεται |
6 au petit, par pitié, on pardonne, mais les puissants seront examinés puissamment. | 6 ὁ γὰρ ἐλάχιστος συγγνωστός ἐστιν ἐλέους δυνατοὶ δὲ δυνατῶς ἐτασθήσονται |
7 Car le Maître de tous ne recule devant personne, la grandeur ne lui en impose pas; petits et grands,c'est lui qui les a faits et de tous il prend un soin pareil, | 7 οὐ γὰρ ὑποστελεῖται πρόσωπον ὁ πάντων δεσπότης οὐδὲ ἐντραπήσεται μέγεθος ὅτι μικρὸν καὶ μέγαν αὐτὸς ἐποίησεν ὁμοίως τε προνοεῖ περὶ πάντων |
8 mais une enquête sévère attend les forts. | 8 τοῖς δὲ κραταιοῖς ἰσχυρὰ ἐφίσταται ἔρευνα |
9 C'est donc à vous, souverains, que s'adressent mes paroles, pour que vous appreniez la sagesse etévitiez les fautes; | 9 πρὸς ὑμᾶς οὖν ὦ τύραννοι οἱ λόγοι μου ἵνα μάθητε σοφίαν καὶ μὴ παραπέσητε |
10 car ceux qui observent saintement les choses saintes seront reconnus saints, et ceux qui s'enlaissent instruire y trouveront leur défense. | 10 οἱ γὰρ φυλάξαντες ὁσίως τὰ ὅσια ὁσιωθήσονται καὶ οἱ διδαχθέντες αὐτὰ εὑρήσουσιν ἀπολογίαν |
11 Désirez donc mes paroles, aspirez à elles et vous serez instruits. | 11 ἐπιθυμήσατε οὖν τῶν λόγων μου ποθήσατε καὶ παιδευθήσεσθε |
12 La Sagesse est brillante, elle ne se flétrit pas. Elle se laisse facilement contempler par ceux quil'aiment, elle se laisse trouver par ceux qui la cherchent. | 12 λαμπρὰ καὶ ἀμάραντός ἐστιν ἡ σοφία καὶ εὐχερῶς θεωρεῖται ὑπὸ τῶν ἀγαπώντων αὐτὴν καὶ εὑρίσκεται ὑπὸ τῶν ζητούντων αὐτήν |
13 Elle prévient ceux qui la désirent en se faisant connaître la première. | 13 φθάνει τοὺς ἐπιθυμοῦντας προγνωσθῆναι |
14 Qui se lève tôt pour la chercher n'aura pas à peiner: il la trouvera assise à sa porte. | 14 ὁ ὀρθρίσας πρὸς αὐτὴν οὐ κοπιάσει πάρεδρον γὰρ εὑρήσει τῶν πυλῶν αὐτοῦ |
15 Méditer sur elle est en effet la perfection de l'intelligence, et qui veille à cause d'elle sera viteexempt de soucis. | 15 τὸ γὰρ ἐνθυμηθῆναι περὶ αὐτῆς φρονήσεως τελειότης καὶ ὁ ἀγρυπνήσας δι’ αὐτὴν ταχέως ἀμέριμνος ἔσται |
16 Car ceux qui sont dignes d'elle, elle-même va partout les chercher et sur les sentiers elle leurapparaît avec bienveillance, à chaque pensée elle va au-devant d'eux. | 16 ὅτι τοὺς ἀξίους αὐτῆς αὐτὴ περιέρχεται ζητοῦσα καὶ ἐν ταῖς τρίβοις φαντάζεται αὐτοῖς εὐμενῶς καὶ ἐν πάσῃ ἐπινοίᾳ ὑπαντᾷ αὐτοῖς |
17 Car son commencement, c'est le désir très vrai de l'instruction, le souci de l'instruction, c'estl'amour, | 17 ἀρχὴ γὰρ αὐτῆς ἡ ἀληθεστάτη παιδείας ἐπιθυμία φροντὶς δὲ παιδείας ἀγάπη |
18 l'amour, c'est l'observation de ses lois, l'attention aux lois, c'est la garantie de l'incorruptibilité, | 18 ἀγάπη δὲ τήρησις νόμων αὐτῆς προσοχὴ δὲ νόμων βεβαίωσις ἀφθαρσίας |
19 et l'incorruptibilité fait qu'on est près de Dieu; | 19 ἀφθαρσία δὲ ἐγγὺς εἶναι ποιεῖ θεοῦ |
20 ainsi le désir de la Sagesse conduit à la royauté. | 20 ἐπιθυμία ἄρα σοφίας ἀνάγει ἐπὶ βασιλείαν |
21 Si donc trônes et sceptres vous plaisent, souverains des peuples, honorez la Sagesse, afin de régnerà jamais. | 21 εἰ οὖν ἥδεσθε ἐπὶ θρόνοις καὶ σκήπτροις τύραννοι λαῶν τιμήσατε σοφίαν ἵνα εἰς τὸν αἰῶνα βασιλεύσητε |
22 Ce qu'est la Sagesse et comment elle est née, je vais l'exposer; je ne vous cacherai pas lesmystères, mais je suivrai ses traces depuis le début de son origine, je mettrai sa connaissance en pleine lumière,sans m'écarter de la vérité. | 22 τί δέ ἐστιν σοφία καὶ πῶς ἐγένετο ἀπαγγελῶ καὶ οὐκ ἀποκρύψω ὑμῖν μυστήρια ἀλλὰ ἀπ’ ἀρχῆς γενέσεως ἐξιχνιάσω καὶ θήσω εἰς τὸ ἐμφανὲς τὴν γνῶσιν αὐτῆς καὶ οὐ μὴ παροδεύσω τὴν ἀλήθειαν |
23 Oh! je ne ferai pas route avec l'envie desséchante: elle n'a rien de commun avec la Sagesse. | 23 οὔτε μὴν φθόνῳ τετηκότι συνοδεύσω ὅτι οὗτος οὐ κοινωνήσει σοφίᾳ |
24 Une multitude de sages est le salut du monde, un roi sensé fait la stabilité du peuple. | 24 πλῆθος δὲ σοφῶν σωτηρία κόσμου καὶ βασιλεὺς φρόνιμος εὐστάθεια δήμου |
25 Laissez-vous donc instruire par mes paroles: vous y trouverez profit. | 25 ὥστε παιδεύεσθε τοῖς ῥήμασίν μου καὶ ὠφεληθήσεσθε |
| 26 εν παση ψυχη σου προσελθε αυτη και εν ολη δυναμει σου συντηρησον τας οδους αυτης |
| 27 εξιχνευσον και ζητησον και γνωσθησεται σοι και εγκρατης γενομενος μη αφης αυτην |
| 28 επ' εσχατων γαρ ευρησεις την αναπαυσιν αυτης και στραφησεται σοι εις ευφροσυνην |
| 29 και εσονται σοι αι πεδαι εις σκεπην ισχυος και οι κλοιοι αυτης εις στολην δοξης |
| 30 κοσμος γαρ χρυσεος εστιν επ' αυτης και οι δεσμοι αυτης κλωσμα υακινθινον |
| 31 στολην δοξης ενδυση αυτην και στεφανον αγαλλιαματος περιθησεις σεαυτω |
| 32 εαν θελης τεκνον παιδευθηση και εαν επιδως την ψυχην σου πανουργος εση |
| 33 εαν αγαπησης ακουειν εκδεξη και εαν κλινης το ους σου σοφος εση |
| 34 εν πληθει πρεσβυτερων στηθι και τις σοφος αυτω προσκολληθητι |
| 35 πασαν διηγησιν θειαν θελε ακροασθαι και παροιμιαι συνεσεως μη εκφευγετωσαν σε |
| 36 εαν ιδης συνετον ορθριζε προς αυτον και βαθμους θυρων αυτου εκτριβετω ο πους σου |
| 37 διανοου εν τοις προσταγμασιν κυριου και εν ταις εντολαις αυτου μελετα δια παντος αυτος στηριει την καρδιαν σου και η επιθυμια της σοφιας δοθησεται σοι |