ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 15

LXX	NEW JERUSALEM
1 οργη απολλυσιν και φρονιμους αποκρισις δε υποπιπτουσα αποστρεφει θυμον λογος δε λυπηρος εγειρει οργας	1 A mild answer turns away wrath, sharp words stir up anger.
2 γλωσσα σοφων καλα επισταται στομα δε αφρονων αναγγελει κακα	2 The tongue of the wise makes knowledge welcome, the mouth of a fool spews fol y.
3 εν παντι τοπω οφθαλμοι κυριου σκοπευουσιν κακους τε και αγαθους	3 The eyes of Yahweh are everywhere: observing the wicked and the good.
4 ιασις γλωσσης δενδρον ζωης ο δε συντηρων αυτην πλησθησεται πνευματος	4 The tongue that soothes is a tree of life; the perverse tongue, a breaker of hearts.
5 αφρων μυκτηριζει παιδειαν πατρος ο δε φυλασσων εντολας πανουργοτερος	5 Only a fool spurns a father's discipline, whoever accepts correction is discreet.
6 εν πλεοναζουση δικαιοσυνη ισχυς πολλη οι δε ασεβεις ολορριζοι εκ γης ολουνται οικοις δικαιων ισχυς πολλη καρποι δε ασεβων απολουνται	6 In the house of the upright there is no lack of treasure, the earnings of the wicked are fraught withanxiety.
7 χειλη σοφων δεδεται αισθησει καρδιαι δε αφρονων ουκ ασφαλεις	7 The lips of the wise spread knowledge, not so the hearts of fools.
8 θυσιαι ασεβων βδελυγμα κυριω ευχαι δε κατευθυνοντων δεκται παρ' αυτω	8 The sacrifice of the wicked is abhorrent to Yahweh, dear to him is the prayer of the honest.
9 βδελυγμα κυριω οδοι ασεβους διωκοντας δε δικαιοσυνην αγαπα	9 The conduct of the wicked is abhorrent to Yahweh, but he loves the person whose goal is uprightness.
10 παιδεια ακακου γνωριζεται υπο των παριοντων οι δε μισουντες ελεγχους τελευτωσιν αισχρως	10 Correction is severe for one who leaves the way; whoever hates being reprimanded wil die.
11 αδης και απωλεια φανερα παρα τω κυριω πως ουχι και αι καρδιαι των ανθρωπων	11 Sheol and Perdition lie open to Yahweh; how much more the human heart!
12 ουκ αγαπησει απαιδευτος τους ελεγχοντας αυτον μετα δε σοφων ουχ ομιλησει	12 The mocker does not care to be reprimanded, and wil not choose the wise as companions.
13 καρδιας ευφραινομενης προσωπον θαλλει εν δε λυπαις ουσης σκυθρωπαζει	13 Glad heart means happy face, where the heart is sad the spirit is broken.
14 καρδια ορθη ζητει αισθησιν στομα δε απαιδευτων γνωσεται κακα	14 The heart of the wise seeks knowledge, a fool's mouth feeds on fol y.
15 παντα τον χρονον οι οφθαλμοι των κακων προσδεχονται κακα οι δε αγαθοι ησυχαζουσιν δια παντος	15 For the poor every day is evil, for the joyous heart it is always festival time.
16 κρεισσων μικρα μερις μετα φοβου κυριου η θησαυροι μεγαλοι μετα αφοβιας	16 Better to have little and with it fear of Yahweh than immense wealth and with it anxiety.
17 κρεισσων ξενισμος λαχανων προς φιλιαν και χαριν η παραθεσις μοσχων μετα εχθρας	17 Better a dish of herbs when love is there than a fattened ox and hatred to go with it.
18 ανηρ θυμωδης παρασκευαζει μαχας μακροθυμος δε και την μελλουσαν καταπραυνει [18α] μακροθυμος ανηρ κατασβεσει κρισεις ο δε ασεβης εγειρει μαλλον	18 The hot-headed provokes disputes, the equable al ays dissension.
19 οδοι αεργων εστρωμεναι ακανθαις αι δε των ανδρειων τετριμμεναι	19 The way of the lazy is like a thorny hedge, the path of the honest is a broad highway.
20 υιος σοφος ευφραινει πατερα υιος δε αφρων μυκτηριζει μητερα αυτου	20 A wise child is a father's joy; only a brute despises his mother.
21 ανοητου τριβοι ενδεεις φρενων ανηρ δε φρονιμος κατευθυνων πορευεται	21 Fol y appeals to someone without sense, a person of understanding goes straight forward.
22 υπερτιθενται λογισμους οι μη τιμωντες συνεδρια εν δε καρδιαις βουλευομενων μενει βουλη	22 Without deliberation plans come to nothing. Plans succeed where counsellors are many.
23 ου μη υπακουση ο κακος αυτη ουδε μη ειπη καιριον τι και καλον τω κοινω	23 Anyone who has a ready answer has joy too: how satisfying is the apt reply!
24 οδοι ζωης διανοηματα συνετου ινα εκκλινας εκ του αδου σωθη	24 For the prudent, the path of life leads upwards thus avoiding Sheol below.
25 οικους υβριστων κατασπα κυριος εστηρισεν δε οριον χηρας	25 Yahweh pulls down the house of the proud, but he keeps the widow's boundaries intact.
26 βδελυγμα κυριω λογισμος αδικος αγνων δε ρησεις σεμναι	26 Wicked scheming is abhorrent to Yahweh, but words that are kind are pure.
27 εξολλυσιν εαυτον ο δωρολημπτης ο δε μισων δωρων λημψεις σωζεται [27α] ελεημοσυναις και πιστεσιν αποκαθαιρονται αμαρτιαι τω δε φοβω κυριου εκκλινει πας απο κακου	27 Craving for dishonest gain brings trouble on a house, hatred of bribery earns life.
28 καρδιαι δικαιων μελετωσιν πιστεις στομα δε ασεβων αποκρινεται κακα [28α] δεκται παρα κυριω οδοι ανθρωπων δικαιων δια δε αυτων και οι εχθροι φιλοι γινονται	28 The heart of the upright reflects before answering, the mouth of the wicked spews out wickedness.
29 μακραν απεχει ο θεος απο ασεβων ευχαις δε δικαιων επακουει [29α] κρεισσων ολιγη λημψις μετα δικαιοσυνης η πολλα γενηματα μετα αδικιας [29β] καρδια ανδρος λογιζεσθω δικαια ινα υπο του θεου διορθωθη τα διαβηματα αυτου	29 Yahweh keeps his distance from the wicked, but he listens to the prayers of the upright.
30 θεωρων οφθαλμος καλα ευφραινει καρδιαν φημη δε αγαθη πιαινει οστα	30 A kindly glance gives joy to the heart, good news lends strength to the bones.
31 -	31 The ear attentive to wholesome correction finds itself at home in the company of the wise.
32 ος απωθειται παιδειαν μισει εαυτον ο δε τηρων ελεγχους αγαπα ψυχην αυτου	32 Whoever rejects correction lacks self-respect, whoever accepts reproof grows in understanding.
33 φοβος θεου παιδεια και σοφια και αρχη δοξης αποκριθησεται αυτη	33 The fear of Yahweh is a school of wisdom, before there can be glory, there must be humility.