Księga Koheleta 7

Biblia Tysiąclecia	CATHOLIC PUBLIC DOMAIN
1 Lepsze jest dobre imię niż wonne olejki, a dzień śmierci niż dzień urodzenia.	1 Why is it necessary for a man to seek things that are greater than himself, when he does not know what is advantageous for himself in his life, during the number of the days of his sojourn, and while time passes by like a shadow? Or who will be able to tell him what will be in the future after him under the sun?
2 Lepiej jest iść do domu żałoby, niż iść do domu wesela, bo w tamtym jest koniec każdego człowieka, i człowiek żyjący bierze to sobie do serca.	2 A good name is better than precious ointments, and a day of death is better than a day of birth.
3 Lepszy jest smutek niż śmiech, bo przy smutnym obliczu serce jest dobre.	3 It is better to go to a house of mourning, than to a house of feasting. For in the former, we are admonished about the end of all things, so that the living consider what may be in the future.
4 Serce mędrców jest w domu żałoby, a serce głupców w domu wesela.	4 Anger is better than laughter. For through the sadness of the countenance, the soul of one who offends may be corrected.
5 Lepiej jest słuchać karcenia przez mędrca, niż słuchać pochwały ze strony głupców.	5 The heart of the wise is a place of mourning, and the heart of the foolish is a place of rejoicing.
6 Bo czym trzaskanie cierni płonących pod kotłem, tym jest śmiech głupiego. I to jest także marnością.	6 It is better to be corrected by a wise man, than to be deceived by the false praise of the foolish.
7 Bo rzecz przywłaszczona może ogłupić mędrca, a przekupstwo czyni serce przewrotnym.	7 For, like the crackling of thorns burning under a pot, so is the laughter of the foolish. But this, too, is emptiness.
8 Lepszy jest koniec mowy niż jej początek, lepszy jest umysł cierpliwy niż pyszny.	8 A false accusation troubles the wise man and saps the strength of his heart.
9 Nie bądź pochopny w duchu do gniewu, bo gniew przebywa w piersi głupców.	9 The end of a speech is better than the beginning. Patience is better than arrogance.
10 Nie mów: Jak się to dzieje, że dawne dni były lepsze niż obecne? - Bo nieroztropnie o to się pytasz.	10 Do not be quickly moved to anger. For anger resides in the sinews of the foolish.
11 Lepsza jest mądrość niż dziedzictwo, i z większym pożytkiem dla tych, którzy widzą słońce.	11 You should not say: “What do you think is the reason that the former times were better than they are now?” For this type of question is foolish.
12 Bo w cieniu mądrości, jak w cieniu pieniądza; a większa jest jeszcze korzyść z poznania mądrości: darzy życiem tego, który ją posiada.	12 Wisdom with riches is more useful and more advantageous, for those who see the sun.
13 Przypatrz się dziełu Bożemu! Bo któż naprostować może to, co On skrzywił?	13 For as wisdom protects, so also does money protect. But learning and wisdom have this much more: that they grant life to one who possesses them.
14 Gdy ci się dobrze wiedzie, ciesz się z tego, a wiedzie ci się źle, wtedy to rozważ: zarówno jedno jak i drugie sprawia Bóg, ponieważ człowiek nie może dociec niczego zgoła, co będzie potem.	14 Consider the works of God, that no one is able to correct whomever he has despised.
15 Wszystko widziałem za marnych dni moich: tu sprawiedliwy, który ginie przy swej sprawiedliwości, a tu złoczyńca, który przy złości swej długo żyje.	15 In good times, enjoy good things, but beware of an evil time. For just as God has establish the one, so also the other, in order that man may not find any just complaint against him.
16 Nie bądź przesadnie sprawiedliwy i nie uważaj się za zbyt mądrego! Dlaczego miałbyś sobie sam zgotować zgubę?	16 I also saw this, in the days of my vanity: a just man perishing in his justice, and an impious man living a long time in his malice.
17 Nie bądź zły do przesady i nie bądź głupcem. Dlaczego miałbyś przed czasem swym umrzeć?	17 Do not try to be overly just, and do not try to be more wise than is necessary, lest you become stupid.
18 Dobrze, jeżeli się trzymasz jednego, a od drugiego ręki swej też nie odejmiesz, bo kto się boi Boga, tego wszystkiego uniknie.	18 Do not act with great impiety, and do not choose to be foolish, lest you die before your time.
19 Mądrość czyni mądrego silniejszym niźli dziesięciu mocarzy, którzy są w mieście.	19 It is good for you to support a just man. Furthermore, you should not withdraw your hand from him, for whoever fears God, neglects nothing.
20 Bo nie ma na ziemi człowieka sprawiedliwego, który by zawsze postępował dobrze, a nigdy nie zgrzeszył.	20 Wisdom has strengthened the wise more than ten princes of a city.
21 Nie zwracaj też uwagi na wszystkie rozmowy, jakie się prowadzi, ażebyś czasem nie usłyszał, jak ci złorzeczy twój sługa.	21 But there is no just man on earth, who does good and does not sin.
22 Bo często przecież, jak sam wiesz, ty także innym złorzeczyłeś.	22 So then, do not attach your heart to every word that is spoken, lest perhaps you may hear your servant speaking ill of you.
23 To wszystko badałem i miałem na uwadze mądrość. Mówiłem: Chciałbym być mądrym! - lecz mądrość jest dla mnie niedostępna.	23 For your conscience knows that you, too, have repeatedly spoken evil of others.
24 Niedostępne jest to, co istnieje, i niezgłębione - któż może to zbadać?	24 I have tested everything in wisdom. I have said: “I will be wise.” And wisdom withdrew farther from me,
25 Zwróciłem swój umysł ku temu, by poznać, badać i szukać mądrości i słusznej oceny, by poznać, że zło jest głupotą, a wielka głupota - szaleństwem.	25 so much more than it was before. Wisdom is very profound, so who shall reveal her?
26 I przekonałem się, że bardziej gorzką niż śmierć jest kobieta, bo ona jest siecią, serce jej sidłem, a ręce jej więzami. Kto Bogu jest miły, ten się od niej ustrzeże, lecz grzesznika ona usidli.	26 I have examined all things in my soul, so that I may know, and consider, and seek out wisdom and reason, and so that I may recognize the impiety of the foolish, and the error of the imprudent.
27 Oto, do czego doszedłem - powiada Kohelet - jedno z drugim porównując, by znaleźć słuszną ocenę,	27 And I have discovered a woman more bitter than death: she who is like the snare of a hunter, and whose heart is like a net, and whose hands are like chains. Whoever pleases God shall flee from her. But whoever is a sinner shall be seized by her.
28 której nadal szukam, a nie znajduję. Znalazłem jednego prawego mężczyznę pośród tysiąca, ale kobiety prawej w tej liczbie nie znalazłem.	28 Behold, Ecclesiastes said, I have discovered these things, one after another, in order that I might discover the explanation
29 Tylko, oto co stwierdziłem: Bóg uczynił ludzi prawymi, lecz oni szukają rozlicznych wybiegów.	29 which my soul still seeks and has not found. One man among a thousand, I have found; a woman among them all, I have not found.
	30 This alone have I discovered: that God made man righteous, and yet he has adulterated himself with innumerable questions. Who is so great as the wise? And who has understood the meaning of the word?