Księga Koheleta 7

Biblia Tysiąclecia	NEW AMERICAN BIBLE
1 Lepsze jest dobre imię niż wonne olejki, a dzień śmierci niż dzień urodzenia.	1 A good name is better than good ointment, and the day of death than the day of birth.
2 Lepiej jest iść do domu żałoby, niż iść do domu wesela, bo w tamtym jest koniec każdego człowieka, i człowiek żyjący bierze to sobie do serca.	2 It is better to go to the house of mourning than to the house of feasting, For that is the end of every man, and the living should take it to heart.
3 Lepszy jest smutek niż śmiech, bo przy smutnym obliczu serce jest dobre.	3 Sorrow is better than laughter, because when the face is sad the heart grows wiser.
4 Serce mędrców jest w domu żałoby, a serce głupców w domu wesela.	4 The heart of the wise is in the house of mourning, but the heart of fools is in the house of mirth.
5 Lepiej jest słuchać karcenia przez mędrca, niż słuchać pochwały ze strony głupców.	5 It is better to hearken to the wise man's rebuke than to hearken to the song of fools;
6 Bo czym trzaskanie cierni płonących pod kotłem, tym jest śmiech głupiego. I to jest także marnością.	6 For as the crackling of thorns under a pot, so is the fool's laughter.
7 Bo rzecz przywłaszczona może ogłupić mędrca, a przekupstwo czyni serce przewrotnym.	7 For oppression can make a fool of a wise man, and a bribe corrupts the heart.
8 Lepszy jest koniec mowy niż jej początek, lepszy jest umysł cierpliwy niż pyszny.	8 Better is the end of speech than its beginning; better is the patient spirit than the lofty spirit.
9 Nie bądź pochopny w duchu do gniewu, bo gniew przebywa w piersi głupców.	9 Do not in spirit become quickly discontented, for discontent lodges in the bosom of a fool.
10 Nie mów: Jak się to dzieje, że dawne dni były lepsze niż obecne? - Bo nieroztropnie o to się pytasz.	10 Do not say: How is it that former times were better than these? For it is not in wisdom that you ask about this.
11 Lepsza jest mądrość niż dziedzictwo, i z większym pożytkiem dla tych, którzy widzą słońce.	11 Wisdom and an inheritance are good, and an advantage to those that see the sun.
12 Bo w cieniu mądrości, jak w cieniu pieniądza; a większa jest jeszcze korzyść z poznania mądrości: darzy życiem tego, który ją posiada.	12 For the protection of wisdom is as the protection of money; and the advantage of knowledge is that wisdom preserves the life of its owner.
13 Przypatrz się dziełu Bożemu! Bo któż naprostować może to, co On skrzywił?	13 Consider the work of God. Who can make straight what he has made crooked?
14 Gdy ci się dobrze wiedzie, ciesz się z tego, a wiedzie ci się źle, wtedy to rozważ: zarówno jedno jak i drugie sprawia Bóg, ponieważ człowiek nie może dociec niczego zgoła, co będzie potem.	14 On a good day enjoy good things, and on an evil day consider: Both the one and the other God has made, so that man cannot find fault with him in anything.
15 Wszystko widziałem za marnych dni moich: tu sprawiedliwy, który ginie przy swej sprawiedliwości, a tu złoczyńca, który przy złości swej długo żyje.	15 I have seen all manner of things in my vain days: a just man perishing in his justice, and a wicked one surviving in his wickedness.
16 Nie bądź przesadnie sprawiedliwy i nie uważaj się za zbyt mądrego! Dlaczego miałbyś sobie sam zgotować zgubę?	16 "Be not just to excess, and be not overwise, lest you be ruined.
17 Nie bądź zły do przesady i nie bądź głupcem. Dlaczego miałbyś przed czasem swym umrzeć?	17 Be not wicked to excess, and be not foolish. Why should you die before your time?"
18 Dobrze, jeżeli się trzymasz jednego, a od drugiego ręki swej też nie odejmiesz, bo kto się boi Boga, tego wszystkiego uniknie.	18 It is good to hold to this rule, and not to let that one go; but he who fears God will win through at all events.
19 Mądrość czyni mądrego silniejszym niźli dziesięciu mocarzy, którzy są w mieście.	19 Wisdom is a better defense for the wise man than would be ten princes in the city,
20 Bo nie ma na ziemi człowieka sprawiedliwego, który by zawsze postępował dobrze, a nigdy nie zgrzeszył.	20 yet there is no man on earth so just as to do good and never sin.
21 Nie zwracaj też uwagi na wszystkie rozmowy, jakie się prowadzi, ażebyś czasem nie usłyszał, jak ci złorzeczy twój sługa.	21 Do not give heed to every word that is spoken lest you hear your servant speaking ill of you,
22 Bo często przecież, jak sam wiesz, ty także innym złorzeczyłeś.	22 for you know in your heart that you have many times spoken ill of others.
23 To wszystko badałem i miałem na uwadze mądrość. Mówiłem: Chciałbym być mądrym! - lecz mądrość jest dla mnie niedostępna.	23 All these things I probed in wisdom. I said, "I will acquire wisdom"; but it was beyond me.
24 Niedostępne jest to, co istnieje, i niezgłębione - któż może to zbadać?	24 What exists is far-reaching; it is deep, very deep: who can find it out?
25 Zwróciłem swój umysł ku temu, by poznać, badać i szukać mądrości i słusznej oceny, by poznać, że zło jest głupotą, a wielka głupota - szaleństwem.	25 I turned my thoughts toward knowledge; I sought and pursued wisdom and reason, and I recognized that wickedness is foolish and folly is madness.
26 I przekonałem się, że bardziej gorzką niż śmierć jest kobieta, bo ona jest siecią, serce jej sidłem, a ręce jej więzami. Kto Bogu jest miły, ten się od niej ustrzeże, lecz grzesznika ona usidli.	26 More bitter than death I find the woman who is a hunter's trap, whose heart is a snare and whose hands are prison bonds. He who is pleasing to God will escape her, but the sinner will be entrapped by her.
27 Oto, do czego doszedłem - powiada Kohelet - jedno z drugim porównując, by znaleźć słuszną ocenę,	27 Behold, this have I found, says Qoheleth, adding one thing to another that I might discover the answer
28 której nadal szukam, a nie znajduję. Znalazłem jednego prawego mężczyznę pośród tysiąca, ale kobiety prawej w tej liczbie nie znalazłem.	28 which my soul still seeks and has not found: One man out of a thousand have I come upon, but a woman among them all I have not found.
29 Tylko, oto co stwierdziłem: Bóg uczynił ludzi prawymi, lecz oni szukają rozlicznych wybiegów.	29 Behold, only this have I found out: God made mankind straight, but men have had recourse to many calculations.