Proverbs 22

NEW AMERICAN BIBLE	LXX
1 A good name is more desirable than great riches, and high esteem, than gold and silver.	1 αιρετωτερον ονομα καλον η πλουτος πολυς υπερ δε αργυριον και χρυσιον χαρις αγαθη
2 Rich and poor have a common bond: the LORD is the maker of them all.	2 πλουσιος και πτωχος συνηντησαν αλληλοις αμφοτερους δε ο κυριος εποιησεν
3 The shrewd man perceives evil and hides, while simpletons continue on and suffer the penalty.	3 πανουργος ιδων πονηρον τιμωρουμενον κραταιως αυτος παιδευεται οι δε αφρονες παρελθοντες εζημιωθησαν
4 The reward of humility and fear of the LORD is riches, honor and life.	4 γενεα σοφιας φοβος κυριου και πλουτος και δοξα και ζωη
5 Thorns and snares are on the path of the crooked; he who would safeguard his life will shun them.	5 τριβολοι και παγιδες εν οδοις σκολιαις ο δε φυλασσων την εαυτου ψυχην αφεξεται αυτων
6 Train a boy in the way he should go; even when he is old, he will not swerve from it.	6 -
7 The rich rule over the poor, and the borrower is the slave of the lender.	7 πλουσιοι πτωχων αρξουσιν και οικεται ιδιοις δεσποταις δανιουσιν
8 He who sows iniquity reaps calamity, and the rod destroys his labors.	8 ο σπειρων φαυλα θερισει κακα πληγην δε εργων αυτου συντελεσει [8α] ανδρα ιλαρον και δοτην ευλογει ο θεος ματαιοτητα δε εργων αυτου συντελεσει
9 The kindly man will be blessed, for he gives of his sustenance to the poor.	9 ο ελεων πτωχον αυτος διατραφησεται των γαρ εαυτου αρτων εδωκεν τω πτωχω [9α] νικην και τιμην περιποιειται ο δωρα δους την μεντοι ψυχην αφαιρειται των κεκτημενων
10 Expel the arrogant man and discord goes out; strife and insult cease.	10 εκβαλε εκ συνεδριου λοιμον και συνεξελευσεται αυτω νεικος οταν γαρ καθιση εν συνεδριω παντας ατιμαζει
11 The LORD loves the pure of heart; the man of winning speech has the king for his friend.	11 αγαπα κυριος οσιας καρδιας δεκτοι δε αυτω παντες αμωμοι χειλεσιν ποιμαινει βασιλευς
12 The eyes of the LORD safeguard knowledge, but he defeats the projects of the faithless.	12 οι δε οφθαλμοι κυριου διατηρουσιν αισθησιν φαυλιζει δε λογους παρανομος
13 The sluggard says, "A lion is outside; in the streets I might be slain."	13 προφασιζεται και λεγει οκνηρος λεων εν ταις οδοις εν δε ταις πλατειαις φονευται
14 The mouth of the adulteress is a deep pit; he with whom the LORD is angry will fall into it.	14 βοθρος βαθυς στομα παρανομου ο δε μισηθεις υπο κυριου εμπεσειται εις αυτον [14α] εισιν οδοι κακαι ενωπιον ανδρος και ουκ αγαπα του αποστρεψαι απ' αυτων αποστρεφειν δε δει απο οδου σκολιας και κακης
15 Folly is close to the heart of a child, but the rod of discipline will drive it far from him.	15 ανοια εξηπται καρδιας νεου ραβδος δε και παιδεια μακραν απ' αυτου
16 He who oppresses the poor to enrich himself will yield up his gains to the rich as sheer loss.	16 ο συκοφαντων πενητα πολλα ποιει τα εαυτου διδωσιν δε πλουσιω επ' ελασσονι
17 The sayings of the wise: Incline your ear, and hear my words, and apply your heart to my doctrine;	17 λογοις σοφων παραβαλλε σον ους και ακουε εμον λογον την δε σην καρδιαν επιστησον ινα γνως οτι καλοι εισιν
18 For it will be well if you keep them in your bosom, if they all are ready on your lips.	18 και εαν εμβαλης αυτους εις την καρδιαν σου ευφρανουσιν σε αμα επι σοις χειλεσιν
19 That your trust may be in the LORD, I make known to you the words of Amen-em-Ope.	19 ινα σου γενηται επι κυριον η ελπις και γνωριση σοι την οδον αυτου
20 Have I not written for you the "Thirty," with counsels and knowledge,	20 και συ δε απογραψαι αυτα σεαυτω τρισσως εις βουλην και γνωσιν επι το πλατος της καρδιας σου
21 To teach you truly how to give a dependable report to one who sends you?	21 διδασκω ουν σε αληθη λογον και γνωσιν αγαθην υπακουειν του αποκρινεσθαι λογους αληθειας τοις προβαλλομενοις σοι
22 Injure not the poor because they are poor, nor crush the needy at the gate;	22 μη αποβιαζου πενητα πτωχος γαρ εστιν και μη ατιμασης ασθενη εν πυλαις
23 For the LORD will defend their cause, and will plunder the lives of those who plunder them.	23 ο γαρ κυριος κρινει αυτου την κρισιν και ρυση σην ασυλον ψυχην
24 Be not friendly with a hotheaded man, nor the companion of a wrathful man,	24 μη ισθι εταιρος ανδρι θυμωδει φιλω δε οργιλω μη συναυλιζου
25 Lest you learn his ways, and get yourself into a snare.	25 μηποτε μαθης των οδων αυτου και λαβης βροχους τη ση ψυχη
26 Be not one of those who give their hand in pledge, of those who become surety for debts;	26 μη διδου σεαυτον εις εγγυην αισχυνομενος προσωπον
27 For if you have not the means to pay, your bed will be taken from under you.	27 εαν γαρ μη εχης ποθεν αποτεισης λημψονται το στρωμα το υπο τας πλευρας σου
28 Remove not the ancient landmark which your fathers set up.	28 μη μεταιρε ορια αιωνια α εθεντο οι πατερες σου
29 You see a man skilled at his work? He will stand in the presence of kings; he will not stand in the presence of obscure men.	29 ορατικον ανδρα και οξυν εν τοις εργοις αυτου βασιλευσι δει παρεσταναι και μη παρεσταναι ανδρασι νωθροις