ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 3

LXX	BIBLES DES PEUPLES
1 υιε εμων νομιμων μη επιλανθανου τα δε ρηματα μου τηρειτω ση καρδια	1 N’oublie pas, mon fils, mes avertissements, que ton cœur sache garder mes commandements.
2 μηκος γαρ βιου και ετη ζωης και ειρηνην προσθησουσιν σοι	2 Ils prolongeront tes jours, ils te donneront la prospérité, des années de vie.
3 ελεημοσυναι και πιστεις μη εκλιπετωσαν σε αφαψαι δε αυτας επι σω τραχηλω και ευρησεις χαριν	3 Que ni la bonté, ni la fidélité, ne te fassent défaut! Attache-les à ton cou, inscris-les sur les tablettes de ton cœur;
4 και προνοου καλα ενωπιον κυριου και ανθρωπων	4 c’est ainsi que tu gagneras bienveillance et estime, de Dieu et des hommes.
5 ισθι πεποιθως εν ολη καρδια επι θεω επι δε ση σοφια μη επαιρου	5 D’un cœur entier fais confiance au Seigneur, et ne te fie pas à ta propre sagesse.
6 εν πασαις οδοις σου γνωριζε αυτην ινα ορθοτομη τας οδους σου ο δε πους σου ου μη προσκοπτη	6 Quoi que tu fasses, tiens compte de lui: il aplanira tes chemins.
7 μη ισθι φρονιμος παρα σεαυτω φοβου δε τον θεον και εκκλινε απο παντος κακου	7 Ne te crois pas le plus sage: aie la crainte de Yahvé et tiens-toi à l’écart du mal.
8 τοτε ιασις εσται τω σωματι σου και επιμελεια τοις οστεοις σου	8 Ce sera un remède pour ton corps, tu y retrouveras la vigueur.
9 τιμα τον κυριον απο σων δικαιων πονων και απαρχου αυτω απο σων καρπων δικαιοσυνης	9 Fais ton offrande à Yahvé, prise sur tes biens, les premiers fruits de tes récoltes;
10 ινα πιμπληται τα ταμιεια σου πλησμονης σιτου οινω δε αι ληνοι σου εκβλυζωσιν	10 alors tes greniers se rempliront de blé et tes cuves déborderont de vin nouveau.
11 υιε μη ολιγωρει παιδειας κυριου μηδε εκλυου υπ' αυτου ελεγχομενος	11 Mon fils, ne méprise pas les avertissements de Yahvé, ne t’insurge pas contre sa réprimande;
12 ον γαρ αγαπα κυριος παιδευει μαστιγοι δε παντα υιον ον παραδεχεται	12 car le Seigneur corrige celui qu’il aime, tout comme un père reprend le fils qu’il chérit.
13 μακαριος ανθρωπος ος ευρεν σοφιαν και θνητος ος ειδεν φρονησιν	13 Heureux le mortel qui a trouvé la sagesse, l’homme qui a obtenu l’intelligence!
14 κρειττον γαρ αυτην εμπορευεσθαι η χρυσιου και αργυριου θησαυρους	14 Provision de sagesse vaut mieux qu’argent en banque; elle te rapporte plus que de l’or.
15 τιμιωτερα δε εστιν λιθων πολυτελων ουκ αντιταξεται αυτη ουδεν πονηρον ευγνωστος εστιν πασιν τοις εγγιζουσιν αυτη παν δε τιμιον ουκ αξιον αυτης εστιν	15 Elle est plus précieuse que les perles, rien de ce qui t’attire ne peut l’égaler.
16 μηκος γαρ βιου και ετη ζωης εν τη δεξια αυτης εν δε τη αριστερα αυτης πλουτος και δοξα [16α] εκ του στοματος αυτης εκπορευεται δικαιοσυνη νομον δε και ελεον επι γλωσσης φορει	16 De sa main droite elle t’offre longue vie, et de l’autre, richesse et gloire.
17 αι οδοι αυτης οδοι καλαι και παντες οι τριβοι αυτης εν ειρηνη	17 Elle te mènera par des chemins plaisants, tous ses sentiers sont sûrs.
18 ξυλον ζωης εστι πασι τοις αντεχομενοις αυτης και τοις επερειδομενοις επ' αυτην ως επι κυριον ασφαλης	18 Elle est un arbre de vie pour qui s’y attache; heureux ceux qui ont trouvé la sagesse!
19 ο θεος τη σοφια εθεμελιωσεν την γην ητοιμασεν δε ουρανους εν φρονησει	19 C’est par la sagesse que Yahvé a mis la terre en place; par l’intelligence il a fixé le firmament;
20 εν αισθησει αβυσσοι ερραγησαν νεφη δε ερρυησαν δροσους	20 par sa science les eaux jaillirent des profondeurs et les nuages déversèrent la pluie.
21 υιε μη παραρρυης τηρησον δε εμην βουλην και εννοιαν	21 Agis toujours, mon fils, avec prudence et réflexion: c’est une chose que tu n’oublieras pas.
22 ινα ζηση η ψυχη σου και χαρις η περι σω τραχηλω [22α] εσται δε ιασις ταις σαρξι σου και επιμελεια τοις σοις οστεοις	22 De là te viendra la vie: tu la sentiras en toi, elle rayonnera sur ton visage.
23 ινα πορευη πεποιθως εν ειρηνη πασας τας οδους σου ο δε πους σου ου μη προσκοψη	23 Alors tu t’avanceras avec confiance, sans peur de trébucher.
24 εαν γαρ καθη αφοβος εση εαν δε καθευδης ηδεως υπνωσεις	24 Tu iras te coucher sans crainte et durant la nuit ton sommeil sera paisible.
25 και ου φοβηθηση πτοησιν επελθουσαν ουδε ορμας ασεβων επερχομενας	25 Tu n’auras pas à craindre une catastrophe soudaine, ou l’attaque imprévue des malfaiteurs.
26 ο γαρ κυριος εσται επι πασων οδων σου και ερεισει σον ποδα ινα μη σαλευθης	26 Car Yahvé sera à tes côtés et ton pied ne se prendra pas dans le piège.
27 μη αποσχη ευ ποιειν ενδεη ηνικα αν εχη η χειρ σου βοηθειν	27 Ne refuse pas une faveur à qui te demande, si tu peux le faire.
28 μη ειπης επανελθων επανηκε και αυριον δωσω δυνατου σου οντος ευ ποιειν ου γαρ οιδας τι τεξεται η επιουσα	28 Si tu peux le faire tout de suite, ne dis pas à ton prochain: “Va-t’en, tu reviendras demain et je te le donnerai”.
29 μη τεκτηνη επι σον φιλον κακα παροικουντα και πεποιθοτα επι σοι	29 Ne joue pas un mauvais tour à ton prochain, alors qu’il a confiance en toi.
30 μη φιλεχθρησης προς ανθρωπον ματην μη τι εις σε εργασηται κακον	30 Ne te dispute pas sans motif avec un autre, alors qu’il ne t’a rien fait de mal.
31 μη κτηση κακων ανδρων ονειδη μηδε ζηλωσης τας οδους αυτων	31 N’envie pas les violents, n’imite pas leur conduite;
32 ακαθαρτος γαρ εναντι κυριου πας παρανομος εν δε δικαιοις ου συνεδριαζει	32 car Yahvé a en horreur les gens sans conscience, c’est aux justes que va son amitié.
33 καταρα θεου εν οικοις ασεβων επαυλεις δε δικαιων ευλογουνται	33 Yahvé maudit la maison du méchant, il bénit la demeure des justes.
34 κυριος υπερηφανοις αντιτασσεται ταπεινοις δε διδωσιν χαριν	34 Il se moque des moqueurs, il accorde sa faveur aux humbles.
35 δοξαν σοφοι κληρονομησουσιν οι δε ασεβεις υψωσαν ατιμιαν	35 La gloire est réservée aux sages, et les sots n’auront que le mépris.