Primus Machabaeorum 1

VULGATA	VULGATA
1 Et factum est, postquam percussit Alexander Philippi Macedo, qui primus regnavit in Græcia, egressus de terra Cethim, Darium regem Persarum et Medorum :	1 Et factum est, postquam percussit Alexander Philippi Macedo, qui primus regnavit in Græcia, egressus de terra Cethim, Darium regem Persarum et Medorum :
2 constituit prælia multa, et obtinuit omnium munitiones, et interfecit reges terræ,	2 constituit prælia multa, et obtinuit omnium munitiones, et interfecit reges terræ,
3 et pertransiit usque ad fines terræ : et accepit spolia multitudinis gentium, et siluit terra in conspectu ejus.	3 et pertransiit usque ad fines terræ : et accepit spolia multitudinis gentium, et siluit terra in conspectu ejus.
4 Et congregavit virtutem, et exercitum fortem nimis : et exaltatum est, et elevatum cor ejus :	4 Et congregavit virtutem, et exercitum fortem nimis : et exaltatum est, et elevatum cor ejus :
5 et obtinuit regiones gentium, et tyrannos : et facti sunt illi in tributum.	5 et obtinuit regiones gentium, et tyrannos : et facti sunt illi in tributum.
6 Et post hæc decidit in lectum, et cognovit quia moreretur.	6 Et post hæc decidit in lectum, et cognovit quia moreretur.
7 Et vocavit pueros suos nobiles, qui secum erant nutriti a juventute : et divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret.	7 Et vocavit pueros suos nobiles, qui secum erant nutriti a juventute : et divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret.
8 Et regnavit Alexander annis duodecim, et mortuus est.	8 Et regnavit Alexander annis duodecim, et mortuus est.
9 Et obtinuerunt pueri ejus regnum, unusquisque in loco suo :	9 Et obtinuerunt pueri ejus regnum, unusquisque in loco suo :
10 et imposuerunt omnes sibi diademata post mortem ejus, et filii eorum post eos annis multis, et multiplicata sunt mala in terra.	10 et imposuerunt omnes sibi diademata post mortem ejus, et filii eorum post eos annis multis, et multiplicata sunt mala in terra.
11 Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus illustris, filius Antiochi regis, qui fuerat Romæ obses : et regnavit in anno centesimo trigesimo septimo regni Græcorum.	11 Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus illustris, filius Antiochi regis, qui fuerat Romæ obses : et regnavit in anno centesimo trigesimo septimo regni Græcorum.
12 In diebus illis, exierunt ex Israël filii iniqui, et suaserunt multis, dicentes : Eamus, et disponamus testamentum cum gentibus, quæ circa nos sunt : quia ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos multa mala.	12 In diebus illis, exierunt ex Israël filii iniqui, et suaserunt multis, dicentes : Eamus, et disponamus testamentum cum gentibus, quæ circa nos sunt : quia ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos multa mala.
13 Et bonus visus est sermo in oculis eorum.	13 Et bonus visus est sermo in oculis eorum.
14 Et destinaverunt aliqui de populo, et abierunt ad regem : et dedit illis potestatem ut facerent justitiam gentium.	14 Et destinaverunt aliqui de populo, et abierunt ad regem : et dedit illis potestatem ut facerent justitiam gentium.
15 Et ædificaverunt gymnasium in Jerosolymis secundum leges nationum :	15 Et ædificaverunt gymnasium in Jerosolymis secundum leges nationum :
16 et fecerunt sibi præputia, et recesserunt a testamento sancto, et juncti sunt nationibus, et venundati sunt ut facerent malum.	16 et fecerunt sibi præputia, et recesserunt a testamento sancto, et juncti sunt nationibus, et venundati sunt ut facerent malum.
17 Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et cœpit regnare in terra Ægypti ut regnaret super duo regna.	17 Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et cœpit regnare in terra Ægypti ut regnaret super duo regna.
18 Et intravit in Ægyptum in multitudine gravi, in curribus, et elephantis, et equitibus, et copiosa navium multitudine :	18 Et intravit in Ægyptum in multitudine gravi, in curribus, et elephantis, et equitibus, et copiosa navium multitudine :
19 et constituit bellum adversus Ptolemæum regem Ægypti, et veritus est Ptolemæus a facie ejus, et fugit, et ceciderunt vulnerati multi.	19 et constituit bellum adversus Ptolemæum regem Ægypti, et veritus est Ptolemæus a facie ejus, et fugit, et ceciderunt vulnerati multi.
20 Et comprehendit civitates munitas in terra Ægypti, et accepit spolia terræ Ægypti.	20 Et comprehendit civitates munitas in terra Ægypti, et accepit spolia terræ Ægypti.
21 Et convertit Antiochus, postquam percussit Ægyptum in centesimo et quadragesimo tertio anno : et ascendit ad Israël,	21 Et convertit Antiochus, postquam percussit Ægyptum in centesimo et quadragesimo tertio anno : et ascendit ad Israël,
22 et ascendit Jerosolymam in multitudine gravi.	22 et ascendit Jerosolymam in multitudine gravi.
23 Et intravit in sanctificationem cum superbia, et accepit altare aureum, et candelabrum luminis, et universa vasa ejus, et mensam propositionis, et libatoria, et phialas, et mortariola aurea, et velum, et coronas, et ornamentum aureum, quod in facie templi erat : et comminuit omnia.	23 Et intravit in sanctificationem cum superbia, et accepit altare aureum, et candelabrum luminis, et universa vasa ejus, et mensam propositionis, et libatoria, et phialas, et mortariola aurea, et velum, et coronas, et ornamentum aureum, quod in facie templi erat : et comminuit omnia.
24 Et accepit argentum, et aurum, et vasa concupiscibilia : et accepit thesauros occultos, quos invenit : et sublatis omnibus, abiit in terram suam.	24 Et accepit argentum, et aurum, et vasa concupiscibilia : et accepit thesauros occultos, quos invenit : et sublatis omnibus, abiit in terram suam.
25 Et fecit cædem hominum, et locutus est in superbia magna.	25 Et fecit cædem hominum, et locutus est in superbia magna.
26 Et factus est planctus magnus in Israël, et in omni loco eorum :	26 Et factus est planctus magnus in Israël, et in omni loco eorum :
27 et ingemuerunt principes et seniores ; virgines et juvenes infirmati sunt : et speciositas mulierum immutata est.	27 et ingemuerunt principes et seniores ; virgines et juvenes infirmati sunt : et speciositas mulierum immutata est.
28 Omnis maritus sumpsit lamentum, et quæ sedebant in thoro maritali, lugebant :	28 Omnis maritus sumpsit lamentum, et quæ sedebant in thoro maritali, lugebant :
29 et commota est terra super habitantes in ea, et universa domus Jacob induit confusionem.	29 et commota est terra super habitantes in ea, et universa domus Jacob induit confusionem.
30 Et post duos annos dierum, misit rex principem tributorum in civitates Juda, et venit Jerusalem cum turba magna.	30 Et post duos annos dierum, misit rex principem tributorum in civitates Juda, et venit Jerusalem cum turba magna.
31 Et locutus est ad eos verba pacifica in dolo : et crediderunt ei.	31 Et locutus est ad eos verba pacifica in dolo : et crediderunt ei.
32 Et irruit super civitatem repente, et percussit eam plaga magna, et perdidit populum multum ex Israël.	32 Et irruit super civitatem repente, et percussit eam plaga magna, et perdidit populum multum ex Israël.
33 Et accepit spolia civitatis : et succendit eam igni, et destruxit domos ejus, et muros ejus in circuitu :	33 Et accepit spolia civitatis : et succendit eam igni, et destruxit domos ejus, et muros ejus in circuitu :
34 et captivas duxerunt mulieres, et natos et pecora possederunt.	34 et captivas duxerunt mulieres, et natos et pecora possederunt.
35 Et ædificaverunt civitatem David muro magno et firmo, et turribus firmis, et facta est illis in arcem :	35 Et ædificaverunt civitatem David muro magno et firmo, et turribus firmis, et facta est illis in arcem :
36 et posuerunt illic gentem peccatricem viros iniquos, et convaluerunt in ea : et posuerunt arma, et escas, et congregaverunt spolia Jerusalem :	36 et posuerunt illic gentem peccatricem viros iniquos, et convaluerunt in ea : et posuerunt arma, et escas, et congregaverunt spolia Jerusalem :
37 et reposuerunt illic : et facti sunt in laqueum magnum.	37 et reposuerunt illic : et facti sunt in laqueum magnum.
38 Et factum est hoc ad insidias sanctificationi, et in diabolum malum in Israël :	38 Et factum est hoc ad insidias sanctificationi, et in diabolum malum in Israël :
39 et effuderunt sanguinem innocentem per circuitum sanctificationis, et contaminaverunt sanctificationem.	39 et effuderunt sanguinem innocentem per circuitum sanctificationis, et contaminaverunt sanctificationem.
40 Et fugerunt habitatores Jerusalem propter eos, et facta est habitatio exterorum, et facta est extera semini suo, et nati ejus reliquerunt eam.	40 Et fugerunt habitatores Jerusalem propter eos, et facta est habitatio exterorum, et facta est extera semini suo, et nati ejus reliquerunt eam.
41 Sanctificatio ejus desolata est sicut solitudo ; dies festi ejus conversi sunt in luctum, sabbata ejus in opprobrium, honores ejus in nihilum.	41 Sanctificatio ejus desolata est sicut solitudo ; dies festi ejus conversi sunt in luctum, sabbata ejus in opprobrium, honores ejus in nihilum.
42 Secundum gloriam ejus multiplicata est ignominia ejus, et sublimitas ejus conversa est in luctum.	42 Secundum gloriam ejus multiplicata est ignominia ejus, et sublimitas ejus conversa est in luctum.
43 Et scripsit rex Antiochus omni regno suo ut esset omnis populus unus : et relinqueret unusquisque legem suam.	43 Et scripsit rex Antiochus omni regno suo ut esset omnis populus unus : et relinqueret unusquisque legem suam.
44 Et consenserunt omnes gentes secundum verbum regis Antiochi :	44 Et consenserunt omnes gentes secundum verbum regis Antiochi :
45 et multi ex Israël consenserunt servituti ejus, et sacrificaverunt idolis, et coinquinaverunt sabbatum.	45 et multi ex Israël consenserunt servituti ejus, et sacrificaverunt idolis, et coinquinaverunt sabbatum.
46 Et misit rex libros per manus nuntiorum in Jerusalem, et in omnes civitates Juda, ut sequerentur leges gentium terræ,	46 Et misit rex libros per manus nuntiorum in Jerusalem, et in omnes civitates Juda, ut sequerentur leges gentium terræ,
47 et prohiberent holocausta et sacrificia, et placationes fieri in templo Dei,	47 et prohiberent holocausta et sacrificia, et placationes fieri in templo Dei,
48 et prohiberent celebrari sabbatum, et dies solemnes :	48 et prohiberent celebrari sabbatum, et dies solemnes :
49 et jussit coinquinari sancta, et sanctum populum Israël.	49 et jussit coinquinari sancta, et sanctum populum Israël.
50 Et jussit ædificari aras, et templa, et idola, et immolari carnes suillas, et pecora communia,	50 Et jussit ædificari aras, et templa, et idola, et immolari carnes suillas, et pecora communia,
51 et relinquere filios suos incircumcisos, et coinquinari animas eorum in omnibus immundis, et abominationibus, ita ut obliviscerentur legem, et immutarent omnes justificationes Dei :	51 et relinquere filios suos incircumcisos, et coinquinari animas eorum in omnibus immundis, et abominationibus, ita ut obliviscerentur legem, et immutarent omnes justificationes Dei :
52 et quicumque non fecissent secundum verbum regis Antiochi, morerentur.	52 et quicumque non fecissent secundum verbum regis Antiochi, morerentur.
53 Secundum omnia verba hæc scripsit omni regno suo : et præposuit principes populo, qui hæc fieri cogerent.	53 Secundum omnia verba hæc scripsit omni regno suo : et præposuit principes populo, qui hæc fieri cogerent.
54 Et jusserunt civitatibus Juda sacrificare.	54 Et jusserunt civitatibus Juda sacrificare.
55 Et congregati sunt multi de populo ad eos qui dereliquerant legem Domini, et fecerunt mala super terram :	55 Et congregati sunt multi de populo ad eos qui dereliquerant legem Domini, et fecerunt mala super terram :
56 et effugaverunt populum Israël in abditis, et in absconditis fugitivorum locis.	56 et effugaverunt populum Israël in abditis, et in absconditis fugitivorum locis.
57 Die quintadecima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno, ædificavit rex Antiochus abominandum idolum desolationis super altare Dei, et per universas civitates Juda in circuitu ædificaverunt aras :	57 Die quintadecima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno, ædificavit rex Antiochus abominandum idolum desolationis super altare Dei, et per universas civitates Juda in circuitu ædificaverunt aras :
58 et ante januas domorum et in plateis incendebant thura, et sacrificabant :	58 et ante januas domorum et in plateis incendebant thura, et sacrificabant :
59 et libros legis Dei combusserunt igni, scindentes eos :	59 et libros legis Dei combusserunt igni, scindentes eos :
60 et apud quemcumque inveniebantur libri testamenti Domini, et quicumque observabat legem Domini, secundum edictum regis trucidabant eum.	60 et apud quemcumque inveniebantur libri testamenti Domini, et quicumque observabat legem Domini, secundum edictum regis trucidabant eum.
61 In virtute sua faciebant hæc populo Israël, qui inveniebatur in omni mense et mense in civitatibus.	61 In virtute sua faciebant hæc populo Israël, qui inveniebatur in omni mense et mense in civitatibus.
62 Et quinta et vigesima die mensis sacrificabant super aram, quæ erat contra altare.	62 Et quinta et vigesima die mensis sacrificabant super aram, quæ erat contra altare.
63 Et mulieres, quæ circumcidebant filios suos, trucidabantur secundum jussum regis Antiochi,	63 Et mulieres, quæ circumcidebant filios suos, trucidabantur secundum jussum regis Antiochi,
64 et suspendebant pueros a cervicibus per universas domos eorum : et eos, qui circumciderant illos, trucidabant.	64 et suspendebant pueros a cervicibus per universas domos eorum : et eos, qui circumciderant illos, trucidabant.
65 Et multi de populo Israël definierunt apud se, ut non manducarent immunda : et elegerunt magis mori, quam cibis coinquinari immundis :	65 Et multi de populo Israël definierunt apud se, ut non manducarent immunda : et elegerunt magis mori, quam cibis coinquinari immundis :
66 et noluerunt infringere legem Dei sanctam, et trucidati sunt :	66 et noluerunt infringere legem Dei sanctam, et trucidati sunt :
67 et facta est ira magna super populum valde.	67 et facta est ira magna super populum valde.