Proverbs 24

NEW AMERICAN BIBLE	LXX
1 Be not emulous of evil men, and desire not to be with them;	1 υιε μη ζηλωσης κακους ανδρας μηδε επιθυμησης ειναι μετ' αυτων
2 For their hearts plot violence, and their lips speak of foul play.	2 ψευδη γαρ μελετα η καρδια αυτων και πονους τα χειλη αυτων λαλει
3 By wisdom is a house built, by understanding is it made firm;	3 μετα σοφιας οικοδομειται οικος και μετα συνεσεως ανορθουται
4 And by knowledge are its rooms filled with every precious and pleasing possession.	4 μετα αισθησεως εμπιμπλαται ταμιεια εκ παντος πλουτου τιμιου και καλου
5 A wise man is more powerful than a strong man, and a man of knowledge than a man of might;	5 κρεισσων σοφος ισχυρου και ανηρ φρονησιν εχων γεωργιου μεγαλου
6 For it is by wise guidance that you wage your war, and the victory is due to a wealth of counselors.	6 μετα κυβερνησεως γινεται πολεμος βοηθεια δε μετα καρδιας βουλευτικης
7 For a fool, to be silent is wisdom; not to open his mouth at the gate.	7 σοφια και εννοια αγαθη εν πυλαις σοφων σοφοι ουκ εκκλινουσιν εκ στοματος κυριου
8 He who plots evil doing-- men call him an intriguer.	8 αλλα λογιζονται εν συνεδριοις απαιδευτοις συναντα θανατος
9 Beyond intrigue and folly and sin, it is arrogance that men find abominable.	9 αποθνησκει δε αφρων εν αμαρτιαις ακαθαρσια δε ανδρι λοιμω εμμολυνθησεται
10 If you remain indifferent in time of adversity, your strength will depart from you.	10 εν ημερα κακη και εν ημερα θλιψεως εως αν εκλιπη
11 Rescue those who are being dragged to death, and from those tottering to execution withdraw not.	11 ρυσαι αγομενους εις θανατον και εκπριου κτεινομενους μη φειση
12 If you say, "I know not this man!" does not he who tests hearts perceive it? He who guards your life knows it, and he will repay each one according to his deeds.	12 εαν δε ειπης ουκ οιδα τουτον γινωσκε οτι κυριος καρδιας παντων γινωσκει και ο πλασας πνοην πασιν αυτος οιδεν παντα ος αποδιδωσιν εκαστω κατα τα εργα αυτου
13 If you eat honey, my son, because it is good, if virgin honey is sweet to your taste;	13 φαγε μελι υιε αγαθον γαρ κηριον ινα γλυκανθη σου ο φαρυγξ
14 Such, you must know, is wisdom to your soul. If you find it, you will have a future, and your hope will not be cut off.	14 ουτως αισθηση σοφιαν τη ση ψυχη εαν γαρ ευρης εσται καλη η τελευτη σου και ελπις σε ουκ εγκαταλειψει
15 Lie not in wait against the home of the just man, ravage not his dwelling place;	15 μη προσαγαγης ασεβη νομη δικαιων μηδε απατηθης χορτασια κοιλιας
16 For the just man falls seven times and rises again, but the wicked stumble to ruin.	16 επτακι γαρ πεσειται ο δικαιος και αναστησεται οι δε ασεβεις ασθενησουσιν εν κακοις
17 Rejoice not when your enemy falls, and when he stumbles, let not your heart exult,	17 εαν πεση ο εχθρος σου μη επιχαρης αυτω εν δε τω υποσκελισματι αυτου μη επαιρου
18 Lest the LORD see it, be displeased with you, and withdraw his wrath from your enemy.	18 οτι οψεται κυριος και ουκ αρεσει αυτω και αποστρεψει τον θυμον αυτου απ' αυτου
19 Be not provoked with evildoers, nor envious of the wicked;	19 μη χαιρε επι κακοποιοις μηδε ζηλου αμαρτωλους
20 For the evil man has no future, the lamp of the wicked will be put out.	20 ου γαρ μη γενηται εκγονα πονηρων λαμπτηρ δε ασεβων σβεσθησεται
21 My son, fear the LORD and the king; have nothing to do with those who rebel against them;	21 φοβου τον θεον υιε και βασιλεα και μηθετερω αυτων απειθησης
22 For suddenly arises the destruction they send, and the ruin from either one, who can measure?	22 εξαιφνης γαρ τεισονται τους ασεβεις τας δε τιμωριας αμφοτερων τις γνωσεται [22α] λογον φυλασσομενος υιος απωλειας εκτος εσται δεχομενος δε εδεξατο αυτον [22β] μηδεν ψευδος απο γλωσσης βασιλει λεγεσθω και ουδεν ψευδος απο γλωσσης αυτου ου μη εξελθη [22χ] μαχαιρα γλωσσα βασιλεως και ου σαρκινη ος δ' αν παραδοθη συντριβησεται [22δ] εαν γαρ οξυνθη ο θυμος αυτου συν νευροις ανθρωπους αναλισκει [22ε] και οστα ανθρωπων κατατρωγει και συγκαιει ωσπερ φλοξ ωστε αβρωτα ειναι νεοσσοις αετων
23 These also are sayings of the wise: To show partiality in judgment is not good.	23 ταυτα δε λεγω υμιν τοις σοφοις επιγινωσκειν αιδεισθαι προσωπον εν κρισει ου καλον
24 He who says to the wicked man, "You are just"-- men will curse him, people will denounce him;	24 ο ειπων τον ασεβη δικαιος εστιν επικαταρατος λαοις εσται και μισητος εις εθνη
25 But those who convict the evildoer will fare well, and on them will come the blessing of prosperity.	25 οι δε ελεγχοντες βελτιους φανουνται επ' αυτους δε ηξει ευλογια αγαθη
26 He gives a kiss on the lips who makes an honest reply.	26 χειλη δε φιλησουσιν αποκρινομενα λογους αγαθους
27 Complete your outdoor tasks, and arrange your work in the field; afterward you can establish your house.	27 ετοιμαζε εις την εξοδον τα εργα σου και παρασκευαζου εις τον αγρον και πορευου κατοπισθεν μου και ανοικοδομησεις τον οικον σου
28 Be not a witness against your neighbor without just cause, thus committing folly with your lips.	28 μη ισθι ψευδης μαρτυς επι σον πολιτην μηδε πλατυνου σοις χειλεσιν
29 Say not, "As he did to me, so will I do to him; I will repay the man according to his deeds."	29 μη ειπης ον τροπον εχρησατο μοι χρησομαι αυτω τεισομαι δε αυτον α με ηδικησεν
30 I passed by the field of the sluggard, by the vineyard of the man without sense;	30 ωσπερ γεωργιον ανηρ αφρων και ωσπερ αμπελων ανθρωπος ενδεης φρενων
31 And behold! it was all overgrown with thistles; its surface was covered with nettles, and its stone wall broken down.	31 εαν αφης αυτον χερσωθησεται και χορτομανησει ολος και γινεται εκλελειμμενος οι δε φραγμοι των λιθων αυτου κατασκαπτονται
32 And as I gazed at it, I reflected; I saw and learned the lesson:	32 υστερον εγω μετενοησα επεβλεψα του εκλεξασθαι παιδειαν
33 A little sleep, a little slumber, a little folding of the arms to rest--	33 ολιγον νυσταζω ολιγον δε καθυπνω ολιγον δε εναγκαλιζομαι χερσιν στηθη
34 Then will poverty come upon you like a highwayman, and want like an armed man.	34 εαν δε τουτο ποιης ηξει προπορευομενη η πενια σου και η ενδεια σου ωσπερ αγαθος δρομευς