1 μη καυχω τα εις αυριον ου γαρ γινωσκεις τι τεξεται η επιουσα | 1 The man who remains stiff-necked and hates rebuke will be crushed suddenly beyond cure. |
2 εγκωμιαζετω σε ο πελας και μη το σον στομα αλλοτριος και μη τα σα χειλη | 2 When the just prevail, the people rejoice; but when the wicked rule, the people groan. |
3 βαρυ λιθος και δυσβαστακτον αμμος οργη δε αφρονος βαρυτερα αμφοτερων | 3 He who loves wisdom makes his father glad, but he who consorts with harlots squanders his wealth. |
4 ανελεημων θυμος και οξεια οργη αλλ' ουδενα υφισταται ζηλος | 4 By justice a king gives stability to the land; but he who imposes heavy taxes ruins it. |
5 κρεισσους ελεγχοι αποκεκαλυμμενοι κρυπτομενης φιλιας | 5 The man who flatters his neighbor is spreading a net under his feet. |
6 αξιοπιστοτερα εστιν τραυματα φιλου η εκουσια φιληματα εχθρου | 6 The wicked man steps into a snare, but the just man runs on joyfully. |
7 ψυχη εν πλησμονη ουσα κηριοις εμπαιζει ψυχη δε ενδεει και τα πικρα γλυκεια φαινεται | 7 The just man has a care for the rights of the poor; the wicked man has no such concern. |
8 ωσπερ οταν ορνεον καταπετασθη εκ της ιδιας νοσσιας ουτως ανθρωπος δουλουται οταν αποξενωθη εκ των ιδιων τοπων | 8 Arrogant men set the city ablaze, but wise men calm the fury. |
9 μυροις και οινοις και θυμιαμασιν τερπεται καρδια καταρρηγνυται δε υπο συμπτωματων ψυχη | 9 If a wise man disputes with a fool, he may rage or laugh but can have no peace. |
10 φιλον σον η φιλον πατρωον μη εγκαταλιπης εις δε τον οικον του αδελφου σου μη εισελθης ατυχων κρεισσων φιλος εγγυς η αδελφος μακραν οικων | 10 Bloodthirsty men hate the honest man, but the upright show concern for his life. |
11 σοφος γινου υιε ινα ευφραινηται μου η καρδια και αποστρεψον απο σου επονειδιστους λογους | 11 The fool gives vent to all his anger; but by biding his time, the wise man calms it. |
12 πανουργος κακων επερχομενων απεκρυβη αφρονες δε επελθοντες ζημιαν τεισουσιν | 12 If a ruler listens to lying words, his servants all become wicked. |
13 αφελου το ιματιον αυτου παρηλθεν γαρ υβριστης οστις τα αλλοτρια λυμαινεται | 13 The poor and the oppressor have a common bond: the LORD gives light to the eyes of both. |
14 ος αν ευλογη φιλον το πρωι μεγαλη τη φωνη καταρωμενου ουδεν διαφερειν δοξει | 14 If a king is zealous for the rights of the poor, his throne stands firm forever. |
15 σταγονες εκβαλλουσιν ανθρωπον εν ημερα χειμερινη εκ του οικου αυτου ωσαυτως και γυνη λοιδορος εκ του ιδιου οικου | 15 The rod of correction gives wisdom, but a boy left to his whims disgraces his mother. |
16 βορεας σκληρος ανεμος ονοματι δε επιδεξιος καλειται | 16 When the wicked prevail, crime increases; but their downfall the just will behold. |
17 σιδηρος σιδηρον οξυνει ανηρ δε παροξυνει προσωπον εταιρου | 17 Correct your son, and he will bring you comfort, and give delight to your soul. |
18 ος φυτευει συκην φαγεται τους καρπους αυτης ος δε φυλασσει τον εαυτου κυριον τιμηθησεται | 18 Without prophecy the people become demoralized; but happy is he who keeps the law. |
19 ωσπερ ουχ ομοια προσωπα προσωποις ουτως ουδε αι καρδιαι των ανθρωπων | 19 By words no servant can be trained; for he understands what is said, but obeys not. |
20 αδης και απωλεια ουκ εμπιμπλανται ωσαυτως και οι οφθαλμοι των ανθρωπων απληστοι [20α] βδελυγμα κυριω στηριζων οφθαλμον και οι απαιδευτοι ακρατεις γλωσση | 20 Do you see a man hasty in his words? More can be hoped for from a fool! |
21 δοκιμιον αργυρω και χρυσω πυρωσις ανηρ δε δοκιμαζεται δια στοματος εγκωμιαζοντων αυτον [21α] καρδια ανομου εκζητει κακα καρδια δε ευθης εκζητει γνωσιν | 21 If a man pampers his servant from childhood, he will turn out to be stubborn. |
22 εαν μαστιγοις αφρονα εν μεσω συνεδριου ατιμαζων ου μη περιελης την αφροσυνην αυτου | 22 An ill-tempered man stirs up disputes, and a hotheaded man is the cause of many sins. |
23 γνωστως επιγνωση ψυχας ποιμνιου σου και επιστησεις καρδιαν σου σαις αγελαις | 23 Man's pride causes his humiliation, but he who is humble of spirit obtains honor. |
24 οτι ου τον αιωνα ανδρι κρατος και ισχυς ουδε παραδιδωσιν εκ γενεας εις γενεαν | 24 The accomplice of a thief is his own enemy: he hears himself put under a curse, yet discloses nothing. |
25 επιμελου των εν τω πεδιω χλωρων και κερεις ποαν και συναγε χορτον ορεινον | 25 The fear of man brings a snare, but he who trusts in the LORD is safe. |
26 ινα εχης προβατα εις ιματισμον τιμα πεδιον ινα ωσιν σοι αρνες | 26 Many curry favor with the ruler, but the rights of each are from the LORD. |
27 υιε παρ' εμου εχεις ρησεις ισχυρας εις την ζωην σου και εις την ζωην σων θεραποντων | 27 The evildoer is an abomination to the just, and he who walks uprightly is an abomination to the wicked. |