Mądrość Syracha 29

Biblia Tysiąclecia	EINHEITSUBERSETZUNG BIBEL
1 Kto jest miłosierny, pożycza bliźniemu, a kto wspomaga go swą ręką, wypełnia przykazania.	1 Wer dem Nächsten borgt, erweist Liebe, wer ihm unter die Arme greift, erfüllt die Gebote.
2 Pożycz bliźniemu, gdy jest w potrzebie, a także oddaj mu w swoim czasie;	2 Borge dem Nächsten, wenn er in Not ist, doch gib dem Nächsten auch zurück zur rechten Zeit!
3 dotrzymaj słowa, bądź godny jego zaufania, a zawsze znajdziesz to, czego będziesz potrzebował.	3 Halte dein Wort und sei treu gegen ihn, dann bekommst du stets, was du nötig hast.
4 Wielu uważa pożyczkę za rzecz znalezioną i sprawia kłopot tym, którzy ich wspomogli.	4 Viele Schuldner bitten um ein Darlehen, doch dann verärgern sie ihre Helfer.
5 Do czasu, zanim otrzyma, całuje jego ręce i o bogactwach bliźniego mówi cichym głosem; ale się ociąga, gdy przyjdzie pora zwrotu, i oddaje w zamian słowa niezadowolenia i na złe czasy się skarży.	5 Bis er etwas bekommt, küsst er dem andern die Hand und redet mit ihm unterwürfig wegen seines Geldes. Am Tag der Rückzahlung aber enttäuscht er ihn, weil er erst nach langer Zeit zurückerstattet.
6 Jeśli zaś zdoła, zwróci zaledwie połowę, i należy uważać to za rzecz znalezioną; a jeśli nie będzie mógł, pozbawi go pieniędzy, uczyni go sobie bez powodu wrogiem, odda mu przekleństwa i obelgi i zamiast czci, zapłaci mu zelżywością.	6 Ist er auch zahlungsfähig, bringt er kaum die Hälfte und betrachtet es wie einen Fund; ist er es nicht, bringt er ihn um sein Geld und macht sich ihn leichtfertig zum Feind. Fluchen und Schimpfen zahlt er ihm zurück, statt mit Ehre vergilt er mit Schmach.
7 Wielu się więc powstrzymuje nie z powodu złego usposobienia, ale z obawy, by nie tracić na próżno.	7 Viele sind nicht aus Härte zurückhaltend, sie fürchten nur unnötigen Ärger.
8 Poza tym bądź dla biednego łaskawy i nie daj mu długo czekać na jałmużnę!	8 Hab dennoch Geduld mit dem Bedürftigen und lass ihn nicht auf die Wohltat warten!
9 Zgodnie z przykazaniem przyjdź z pomocą biednemu i stosownie do jego potrzeby nie odsyłaj go z pustymi rękami!	9 Um des Gebotes willen nimm dich des Armen an, lass ihn in seiner Not nicht leer weggehen!
10 Strać raczej pieniądze dla brata i przyjaciela, niżby miały zardzewieć, zmarnować się pod kamieniem.	10 Setz dein Geld ein für den Bruder und Freund, lass es nicht rosten unter dem Stein, bis es verdirbt.
11 Umieść skarb twój według przykazań Najwyższego, a korzystniejsze to będzie dla ciebie niż złoto.	11 Leg dir einen Schatz an nach den Geboten des Höchsten; der wird dir mehr nützen als Gold.
12 Zamknij jałmużnę w spichlerzach twoich, a ona wybawi cię z każdego nieszczęścia.	12 Wohltaten verschnüre und leg sie in deine Vorratskammer, sie werden dich retten aus allem Unheil.
13 Lepiej niż tarcza mocna, niżeli ciężka włócznia za ciebie walczyć będzie z wrogiem.	13 Besser als ein fester Schild und eine schwere Lanze werden sie für dich gegen den Feind streiten.
14 Człowiek dobry ręczyć będzie za bliźniego, i byłby bezwstydny, gdyby go odtrącił.	14 Der gute Mensch bürgt für den Nächsten; nur wer die Scham verloren hat, flieht vor seinem Bürgen.
15 Nie zapominaj dobrodziejstw poręczyciela, dał bowiem życie swoje za ciebie.	15 Vergiss nie die Gefälligkeit des Bürgen, gab er doch sich selbst für dich hin.
16 Grzesznik za nic sobie ma dobrodziejstwa poręczyciela i bez wdzięczności w sercu odtrąca swego wybawcę.	16 Der Sünder missachtet die Gefälligkeit des Bürgen,
17 Ręczenie zgubiło wielu uczciwych i wstrząsnęło nimi jak morska fala.	17 doch seinen Schöpfer missachtet, wer seinen Helfer missachtet.
18 Ludzi możnych wypędziło z kraju, tak że zabłądzili między obce narody.	18 Bürgschaft hat schon viele Vermögende zugrunde gerichtet, hat sie umhergeworfen wie eine Woge im Meer; reiche Männer hat sie heimatlos gemacht, sodass sie umherirrten bei fremden Völkern.
19 Grzesznik, który narzuca się z ręczeniem, goniąc za zyskiem, popadnie pod wyroki sądowe.	19 Der Sünder wird in Bürgschaft verwickelt, wer trüben Geschäften nachjagt, fällt in Prozesse.
20 Pomagaj bliźniemu według swej możności, a uważaj na siebie, abyś i ty nie upadł.	20 Steh für den Nächsten ein, so gut du kannst, doch sei auf der Hut, dass du nicht hereinfällst.
21 Pierwsze potrzeby życia: woda, chleb, odzienie i dom, by osłonić nagość.	21 Das Wichtigste zum Leben sind Brot und Wasser, Kleidung und Wohnung, um die Blöße zu bedecken.
22 Lepsze jest życie biednego pod dachem z tarcic niż wspaniałe uczty u obcych.	22 Besser das Leben eines Armen unter schützendem Dach als köstliche Leckerbissen in der Fremde.
23 Bądź zadowolony, czy masz mało czy dużo, a nie posłyszysz wymówek, że jesteś przybyszem.	23 Ob wenig oder viel, sei zufrieden, dann hörst du keinen Vorwurf in der Fremde.
24 Przykre to życie chodzić od domu do domu, a tam, gdzie mieszkasz jako obcy, ust nie otworzysz.	24 Schlimm ist ein Leben von einem Haus zum andern; wo du fremd bist, darfst du den Mund nicht auftun.
25 Choć przyjmiesz kogoś do stołu i dasz pić, bez otrzymania podzięki posłyszysz przykre słowa:	25 Ohne Dank reichst du Trank und Speise und musst noch bittere Worte hören:
26 Chodź, przybyszu, przygotuj stół, a jeśli co masz w ręku, nakarm mnie!	26 Komm, Fremder, deck den Tisch, und wenn du etwas hast, gib mir zu essen!
27 Przybyszu, zrób miejsce godniejszemu, brat w gościnę przybył do mnie, potrzebuję mieszkania.	27 Fort, Fremder, ich habe eine Ehrenpflicht: Ein Bruder kam zu Gast, ich brauche das Haus.
28 Ciężkie są dla człowieka rozumnego obelgi wierzyciela i wymawianie gościny.	28 Für einen Mann mit Bildung ist es hart, geschmäht zu werden, wenn man in der Fremde lebt oder beschimpft zu werden, wenn man einem geborgt hat.