A példabeszédek könyve 14

KÁLDI-NEOVULGÁTA	Biblia Tysiąclecia
1 A bölcs nő felépíti házát, a balga pedig a felépültet is lebontja kezével.	1 Najmędrsza z niewiast dom sobie buduje, własnoręcznie go niszczy głupota.
2 Az igaz úton járó, istenfélő embert lenézi az, aki gyalázatos úton halad.	2 W prawości żyje, kto boi się Pana, człowiek dróg krętych Nim gardzi.
3 A balga szájában a kevélység vesszeje van, a bölcseket azonban ajkuk megóvja.	3 W ustach głupiego rózga na jego pychę, a wargi mądrych osłonią ich samych.
4 Ahol nincsen marha, üres a jászol, ahol sok a termés, ott nyilvánvaló az ökör ereje.	4 Gdzie wołów brakuje - tam żłób jest pusty, dzięki mocy wołów plon jest obfity.
5 Igazságszerető tanú nem hazudik, a hamis tanú azonban ontja a hazugságot.	5 Prawdomówny świadek nie kłamie, kłamstwa szerzy świadek fałszywy.
6 Az arcátlan keresi a bölcsességet, de meg nem találja, az okosnak azonban a tudás könnyű.	6 Szyderca próżno szuka mądrości, rozumny łatwo nabędzie wiedzę.
7 Lépj a balga ember elé, és nem ismeri fel az okos ajkat!	7 Od człowieka głupiego się odsuń: rozumnych warg tam nie znajdziesz.
8 A tapasztalt ember bölcsessége: vigyázni az útjára, a balgákat pedig bolondságuk tévútra vezeti.	8 Mądrością rozumnego - poznanie swej drogi, zwodzenie siebie - głupotą niemądrych.
9 Az ostoba csúfot űz a bűnből, az igazak között pedig kegyelem lakozik.	9 Głupców zwodzi występek, u sprawiedliwych jest łaska.
10 Amely szív ismeri saját bánatát, annak örömébe nem vegyül hivalkodás.	10 Serce zna własną swą gorycz, obcy nie dzieli jego radości.
11 A gonoszok háza elpusztul, az igazak sátra pedig virul.	11 Rozwali się dom niewiernych, a prawych namiot zakwitnie.
12 Van út, amely az ember előtt helyesnek látszik, de a vége halálba vezet.	12 Jest droga, co komuś zdaje się słuszną, lecz w końcu prowadzi do zguby.
13 Móka közben is fájhat a szív, s az öröm vége búslakodás lehet.	13 Serce się smuci i w śmiechu, a boleść jest końcem radości.
14 Az esztelen jóllakik útjával, éppúgy a jámbor is azzal, amit cselekedett.	14 Niewierne serce z postępków swych rade, jak z czynów swoich człowiek uczciwy.
15 Az együgyű minden beszédnek hitelt ad, az élelmes azonban megfontolja lépteit. Az álnok fiú semmi jót nem várhat, az okos szolga tetteit azonban szerencse kíséri, és útja egyenes lesz.	15 Wszystko, co mówią, przyjmuje niemądry, a człowiek rozumny na kroki swe zważa.
16 A bölcs fél és kerüli a rosszat, a balga pedig nemtörődöm és elbizakodott.	16 Mądry się boi, od złego ucieka, a głupi się unosi, czuje się pewnym.
17 A türelmetlen balgaságot művel, az ármánykodó pedig gyűlöletes.	17 Człowiek porywczy popełnia głupstwa, a przebiegły jest znienawidzony.
18 Az együgyűeknek balgaság a birtokrészük, a tapasztaltak pedig bölcsességgel koronázzák magukat.	18 Udziałem łatwowiernych - głupota, umiejętność wieńczy rozumnych.
19 A gonoszok meghajolnak majd a jók előtt, s az istentelenek az igazak kapuja előtt.	19 Przed dobrymi źli chylą czoła, a występni u bram sprawiedliwego.
20 A szegény még barátjának sem kell, a gazdagot ellenben sokan kedvelik.	20 Ubogi niemiły nawet najbliższemu, a bogacz ma wielu przyjaciół.
21 Aki megveti szűkölködő társát, vétkezik, de boldog, aki a szegényen megkönyörül! Aki hisz az Úrban, szereti az irgalmasságot.	21 Kto bliźnim gardzi - ten grzeszy, szczęśliwy - kto z biednym współczuje.
22 Akik gonoszt cselekszenek, tévelyegnek, az irgalom és igazság azonban jót terem.	22 Czyż ci, co knują zło, nie błądzą? Miłość i wierność dla tych, co mają dobre zamiary.
23 Minden fáradságnak megvan az eredménye, de az üres szóbeszéd csak ínségre vezet.	23 Każdy trud przynosi zyski, gadulstwo - jedynie biedę.
24 A bölcsek koronája a gazdagságuk, a balgák koszorúja a bolondságuk.	24 Umiejętność jest wieńcem mądrych, koroną niemądrych - głupota.
25 A megbízható tanú életet ment, a csalárd pedig hazugságot kohol.	25 Świadek prawdomówny ratuje ludzi, oszustwo rozszerza kłamstwa.
26 Az Úr félelmében van az erős bizodalma, és fiainak ő lesz a reménye.	26 W bojaźni Pana jest pewna nadzieja, dla synów swoich jest On ucieczką.
27 Az Úr félelme élet forrása, amely halálos csapdától távol tart.	27 Źródłem życia jest bojaźń Pańska, by sideł śmierci uniknąć.
28 A király díszére válik, ha népe számos, a nép hiánya a fejedelem romlása.	28 Chwała to króla, gdy naród liczny, ubytek ludu - to zguba władcy.
29 Aki türtőzteti magát, annak nagy a belátása, aki pedig hirtelen, mutatja nagy balgaságát.	29 Łagodny - w rozwagę bogaty, porywczy ujawnia głupotę.
30 A nyugodt kedély a testnek is épség, a szenvedély azonban szú a csontban.	30 Życiem dla ciała jest serce spokojne, próchnieniem kości jest namiętność.
31 Aki elnyomja a szegényt, gyalázattal illeti annak Teremtőjét, de tiszteletben tartja őt, aki megszánja a szűkölködőt.	31 Kto ciemięży ubogiego, lży jego Stwórcę, czci Go ten, kto się nad biednym lituje.
32 A bűnös elbukik gonoszságában, az igaz pedig még halálában is bizakodik.	32 Przez złość swoją runął niewierny, a prawy przy śmierci bezpieczny.
33 Az okos szívében bölcsesség lakozik, és bármely tudatlant megtanít.	33 W sercu rozumnym jest mądrość, i pośród głupców powinna być znana.
34 Az erény magasra emeli a nemzetet, a bűn pedig szegényekké teszi a népeket.	34 Sprawiedliwość wywyższa naród, a czyn haniebny pomniejsza narody.
35 Az okos szolga kedves a királynál, a haszontalan pedig haragját viseli.	35 Rozsądnemu słudze król jest przychylny, a gniew budzi [sługa] bezecny.