| 1 Nie czyń zła, aby cię zło nie pochłonęło. | 1 Non fare male, e il male non ti piglierae. |
| 2 Odstąp od nieprawości, a ona odstąpi od ciebie. | 2 Pàrtiti dal malvagio, e li mali si partiranno da te. |
| 3 Synu, nie siej [przestępstw] w bruzdy niesprawiedliwości, a nie będziesz żął jej siedmiokrotnych plonów. | 3 Non seminare mali nelli solchi d' ingiustizia, e non li mieterai sette per uno. |
| 4 Nie szukaj u Pana władzy ani u króla zaszczytnego miejsca! | 4 Non domandare dall' uomo il ducato, nè dal re la sedia dello onore. |
| 5 Nie usprawiedliwiaj się przed Panem i nie staraj się uchodzić za mądrego przed królem! | 5 Non ti giustificherai dinanzi da Dio, però ch' egli è conoscitore del cuore; e non volerti mostrare savio appresso il re. |
| 6 Nie staraj się być sędzią, bo może nie zdołasz wykorzenić niesprawiedliwości lub zlękniesz się oblicza władcy i dasz zgorszenie, wbrew swej uczciwości. | 6 Non volere diventare giudice, se tu non puoi per le tue bontadi rompere le iniquitadi acciò che tu non impaurisca dalla faccia del potente, e metta scandalo nella tua levità. |
| 7 Nie występuj przeciw ludowi miasta ani nie uniżaj się przed pospólstwem! | 7 E non peccare nella moltitudine della (tua) cittade, nè non ti mescolare infra il popolo. |
| 8 Nie dodawaj ponownie grzechu do grzechu, albowiem i za jeden nie będziesz wolny od kary. | 8 E non legare insieme doppi peccati; però che tu non saresti sanza peccato. |
| 9 Nie mów: Wejrzy na wielką liczbę mych darów i kiedy złożę ofiarę Bogu Najwyższemu, przyjmie ją. | 9 E non essere pusillanimo nell' anima tua. |
| 10 Niech ci nie zabraknie ufności w czasie twej modlitwy i nie zaniedbuj czynić jałmużny! | 10 Non dispregiare d' adorare e di fare limosina. |
| 11 Nie naśmiewaj się z człowieka, który w duszy jest rozgoryczony, jest bowiem Ktoś, kto poniża ale i wywyższa. | 11 Non dire: nella moltitudine Iddio guarderà il numero de' miei meriti, e la misericordia sua riceverae me offendente a Dio altissimo. |
| 12 Przeciw bratu nie uprawiaj kłamstwa ani nie czyń podobnie wobec przyjaciela! | 12 Non dileggiare l' uomo nell' amaritudine dell' anima sua; Domenedio riguardatore è colui il quale umilia ed esalta. |
| 13 Nie mów żadnego kłamstwa, albowiem trwanie w nim wcale nie prowadzi do dobrego. | 13 Non amare la bugia contro al fratello tuo; nè contro allo amico farai lo somigliante. |
| 14 Na zgromadzeniu starszych nie bądź gadatliwy, a w modlitwie swej nie powtarzaj [tylko] słów! | 14 Non dire ogni dì bugia; il dire continuo bugia non è buono. |
| 15 Nie czuj wstrętu do pracy uciążliwej i do uprawy roli, której Twórcą jest Najwyższy. | 15 Non essere pieno di parole nella moltitudine de' preti, e non reiterare la parola nel tuo dire. |
| 16 Nie doliczaj siebie do mnóstwa grzeszników, pamiętaj, że gniew karzący nie zwleka. | 16 Non odiare le faticose opere, e l'agricoltura [che] fu da Dio trovata. |
| 17 Upokórz bardzo swą duszę, albowiem karą dla bezbożnych ogień i robak. | 17 Non ti gittare nella moltitudine de' non ammaestrati. |
| 18 Nie wymieniaj przyjaciela za pieniądze ani brata prawdziwego za złoto z Ofiru. | 18 Ricordati dell' ira (di Dio), però che non tarderà. |
| 19 Nie odchodź od żony mądrej i dobrej, albowiem miłość jej cenniejsza niż złoto. | 19 Umilia molto l'animo tuo; però che la vendetta della carne ne viene incontro alli rei in fuoco e in vermi. |
| 20 Nie krzywdź sługi rzetelnie pracującego ani najemnika oddającego się zajęciu z całej duszy! | 20 Non fallire contro allo amico che ti recherae in guardia pecunia; nè per oro ti dispartirai dal tuo fratello carissimo. |
| 21 Dusza twa niech miłuje rozumnego sługę i nie pozbawiaj go wolności! | 21 Non ti partire dalla savia femina e buona, la quale t'è venuta in parte nel timore di Dio; la grazia della onestade di colei è sopra tutto oro. |
| 22 Posiadasz stada? Doglądaj ich, a jeśli masz z nich pożytek, niech zostaną przy tobie! | 22 Non offenderai il servo operante nella veritade, nè il mercenario dante l'anima sua. |
| 23 Masz dzieci? Wychowuj je, zginaj im karki od młodości! | 23 Il savio servo sia amato da te, quasi come l'anima tua; non li fraudare la libertade, e non lo lasciare povero. |
| 24 Córki posiadasz? Czuwaj nad ich ciałem, a nie uśmiechaj się do nich! | 24 Tu hai bestie? attendi a quelle; e s'elle ti sono utili, persèverino appo teszon out ah al fons) |
| 25 Wydaj za mąż córkę, a dokonasz wielkiego dzieła, ale daj ją mądremu mężowi! | 25 Se tu hai figliuoli, ammaestragli (che sieno ubbidienti), e fiaccali dalla loro puerizia. |
| 26 Masz żonę według twego upodobania, nie odrzucaj jej, ale znienawidzonej nie obdarzaj zaufaniem. | 26 Se tu hai figliuole, guarda il corpo loro, e non mostrare loro la faccia tua allegra. |
| 27 Z całego serca czcij swego ojca, a boleści rodzicielki nie zapominaj! | 27 Dà la figliuola tua a marito, e averai fatta grande opera; e dàlla ad uomo savio. |
| 28 Pamiętaj, że oni cię zrodzili, a cóż im zwrócisz za to, co oni tobie dali? | 28 Se tu averai moglie secondo l'anima tua, non la cacciare; e non ti commettere tutto a quella che è da avere in odio. |
| 29 Z całej swej duszy czcij Pana i szanuj Jego kapłanów! | 29 Onora il padre tuo, e non dimenticare il pianto della madre tua. |
| 30 Z całej siły miłuj Tego, co cię stworzył, i nie porzucaj sług Jego ołtarza! | 30 Ricordati che se non fosse per coloro, tu non saresti nato; e fa che tu rimeriti coloro, sì come eglino te. |
| 31 Bój się Pana i oddawaj cześć kapłanowi, oddaj cześć mu należną, jak ci nakazano: pierwociny z ofiary przebłagalnej, dar łopatek z ofiary oczyszczenia i pierwociny rzeczy świętych. | 31 In tutta l'anima tua temi Iddio, e santifica li sacerdoti suoi. |
| 32 Wyciągnij rękę do ubogiego, aby twoje błogosławieństwo było pełne. | 32 In ogni tua forza ama colui che fece te, e non abbandonare li ministri suoi. |
| 33 Miej dar łaskawy dla każdego, kto żyje, nawet umarłym nie odmawiaj oznak przywiązania! | 33 Onora Iddio con tutta l'anima tua, e onora li sacerdoti (suoi); e ispurga te colla tua fatica. |
| 34 Nie usuwaj się od płaczących i smuć się ze smucącymi! | 34 Dà a loro la parte delle primizie, sì come è comandamento a te; e pùrgati della negligenza tua con poche cose. |
| 35 Nie ociągaj się z odwiedzeniem chorego człowieka, albowiem za to będą cię miłować. | 35 Offeri a Dio il frutto della tua fatica, e il sacrificio della santificazione, e' principii de' santi. |
| 36 We wszystkich sprawach pamiętaj o swym kresie, a nigdy nie zgrzeszysz. | 36 E porgi la mano tua al povero, acciò che si compia la preghiera tua e la benedizione tua. |
| 37 La grazia del dato in conspetto d' ogni vivente, e non dinegare la grazia al morto. |
| 38 Non fallire a coloro che piangono nella consolazione, e va con coloro che amano. |
| 39 Non t'incresca di visitare lo infermo; con queste opere ti confermerai in dilezione. |
| 40 In tutte le tue opere ti ricorderai della morte tua, e in eterno non peccherai. |