Sapientia 19

VULGATA	NOVA VULGATA
1 Impiis autem usque in novissimum sine misericordia ira supervenit. Præsciebat enim et futura illorum :	1 Impiis autem usque in novissimum sine misericor dia ira supervenit; praesciebat enim et futura illorum,
2 quoniam cum ipsi permisissent ut se educerent, et cum magna sollicitudine præmisissent illos, consequebantur illos, pœnitentia acti.	2 quoniam, cum ipsi permisissent, ut seeducerent, et cum magna sollicitudine praemisissent illos, consequebantur illos paenitentia acti.
3 Adhuc enim inter manus habentes luctum, et deplorantes ad monumenta mortuorum, aliam sibi assumpserunt cogitationem inscientiæ, et quos rogantes projecerant, hos tamquam fugitivos persequebantur.	3 Adhuc enim inter manus habentes luctus et deplorantes ad monumenta mortuorum, aliam sibi assumpserunt cogitationem inscientiae et, quos rogantes proiecerant, hos tamquam fugitivos persequebantur.
4 Ducebat enim illos ad hunc finem digna necessitas ; et horum quæ acciderant commemorationem amittebant, ut quæ deerant tormentis repleret punitio :	4 Trahebat enim illos ad hunc finem digna necessitas; et horum, quae acciderant, oblivionem immisit, ut eam, quae deerat tormentis, suppleret punitionem,
5 et populus quidem tuus mirabiliter transiret, illi autem novam mortem invenirent.	5 et populus quidem tuus mirabile iter tentaret, illi autem novam mortem invenirent.
6 Omnis enim creatura ad suum genus ab initio refigurabatur, deserviens tuis præceptis, ut pueri tui custodirentur illæsi.	6 Omnis enim creatura in suo genere iterum ab initio refigurabatur, deserviens tuis praeceptis, ut pueri tui custodirentur illaesi.
7 Nam nubes castra eorum obumbrabat, et ex aqua quæ ante erat, terra arida apparuit, et in mari Rubro via sine impedimento, et campus germinans de profundo nimio :	7 Nam nubes castra eorum obumbrans, et ex aqua, quae ante erat, emersio terrae aridae apparuit: e mari Rubro via sine impedimento, et campus germinans de fluctu violento,
8 per quem omnis natio transivit quæ tegebatur tua manu, videntes tua mirabilia et monstra.	8 per quem cum tota natione transierunt, qui tegebantur tua manu, videntes tua mirabilia monstra.
9 Tamquam enim equi depaverunt escam, et tamquam agni exsultaverunt, magnificantes te, Domine, qui liberasti illos.	9 Tamquam enim equi depaverunt escam et tamquam agni exsultaverunt, magnificantes te, Domine, qui liberasti illos.
10 Memores enim erant adhuc eorum quæ in incolatu illorum facta fuerant : quemadmodum pro natione animalium eduxit terra muscas, et pro piscibus eructavit fluvius multitudinem ranarum.	10 Memores enim erant adhuc eorum, quae in incolatu illorum facta fuerant, quemadmodum pro natione animalium eduxit terra muscas, et pro piscibus eructavit fluvius multitudinem ranarum.
11 Novissime autem viderunt novam creaturam avium, cum, adducti concupiscentia, postulaverunt escas epulationis.	11 Novissime autem viderunt novam creaturam avium, cum, adducti concupiscentia, postulaverunt escas epulationis:
12 In allocutione enim desiderii ascendit illis de mari ortygometra : et vexationes peccatoribus supervenerunt, non sine illis quæ ante facta erant argumentis per vim fulminum : juste enim patiebantur secundum suas nequitias.	12 in consolationem enim desiderii ascendit illis de mari ortygometra.
13 Etenim detestabiliorem inhospitalitatem instituerunt : alii quidem ignotos non recipiebant advenas ; alii autem bonos hospites in servitutem redigebant.	13 Et vexationes peccatoribus supervenerunt, non sine illis, quae ante facta erant, argumentis per vim fulminum: iuste enim patiebantur secundum suas nequitias; etenim detestabiliorem inhospitalitatem instituerunt.
14 Et non solum hæc, sed et alius quidam respectus illorum erat, quoniam inviti recipiebant extraneos.	14 Alii quidem ignotos non recipiebant advenas, isti autem beneficos hospites in servitutem redigebant.
15 Qui autem cum lætitia receperunt hos qui eisdem usi erant justitiis, sævissimis afflixerunt doloribus.	15 Et non solum haec, sed et alius quidam respectus erit illorum, quoniam inviti recipiebant extraneos;
16 Percussi sunt autem cæcitate : sicut illi in foribus justi, cum subitaneis cooperti essent tenebris, unusquisque transitum ostii sui quærebat.	16 isti autem, qui cum laetitia receperunt hos, qui eisdem usi erant iustitiis, saevissimis afflixerunt doloribus.
17 In se enim elementa dum convertuntur, sicut in organo qualitatis sonus immutatur, et omnia suum sonum custodiunt : unde æstimari ex ipso visu certo potest.	17 Percussi sunt autem caecitate sicut illi in foribus iusti, cum, vastis cooperti tenebris, unusquisque transitum ostii sui quaerebat.
18 Agrestia enim in aquatica convertebantur, et quæcumque erant natantia, in terram transibant.	18 Inter se enim elementa convertuntur, sicut in psalterio voces numeri nomen immutant, semper tamen suum sonum custodiunt; quod quidem ex ipso visu eorum, quae facta sunt, certo aestimari potest.
19 Ignis in aqua valebat supra suam virtutem, et aqua extinguentis naturæ obliviscebatur.	19 Agrestia enim in aquatica convertebantur, et, quaecumque erant natantia, in terram transibant.
20 Flammæ e contrario corruptibilium animalium non vexaverunt carnes coambulantium, nec dissolvebant illam, quæ facile dissolvebatur sicut glacies, bonam escam. In omnibus enim magnificasti populum tuum, Domine, et honorasti, et non despexisti, in omni tempore et in omni loco assistens eis.	20 Ignis in aqua valebat supra suam virtutem, et aqua exstinguentis naturae obliviscebatur.
	21 Flammae e contrario corruptibilium animalium non vexaverunt carnes inambulantium, nec dissolvebant illud, quod facile dissolvebatur, glaciei simile genus immortalis escae.
	22 In omnibus enim magnificasti populum tuum, Domine, et honorasti et non despexisti, in omni tempore et in omni loco assistens eis. 28 LIBER ECCLESIASTICUS Cum multa nobis et magna per Legem et Prophetas aliosque, qui secuti sunt illos,data sint, in quibus oportet laudare Israel doctrinae et sapientiae causa,cumque non solum ipsos legentes necesse sit fieri peritos, sed etiam extraneisposse sapientiae studiosos et dicentes et scribentes utiles fieri, avus meusIesus, postquam se amplius dedit ad diligentiam lectionis Legis et Prophetarumet aliorum librorum, qui nobis a parentibus nostris traditi sunt, atque in hissufficientem usum acquisivit, voluit et ipse scribere aliquid horum, quae addoctrinam et sapientiam pertinent, ut desiderantes discere et illorum peritifacti magis magisque attendant animo et confirmentur per legitimam vitam. Hortor itaque venire vos cum benevolentia et attentiore studio lectionem facereet veniam habere in illis, in quibus interpretationi adlaborantes videamurquibusdam verbis deficere. Nam deficiunt verba Hebraica, quando fuerinttranslata ad alteram linguam; non autem solum haec, sed et ipsa Lex et Prophetaeceteraque aliorum librorum non parvam habent differentiam, quando ipsa per seleguntur. Nam in octavo et trigesimo anno temporibus Ptolemaei Evergetis regis, postquamperveni in Aegyptum et, cum multum temporis ibi fecissem, inveni ibi exemplarnon parvae neque contemnendae doctrinae. Itaque bonum et necessarium putavi etipse aliquam addere diligentiam et laborem interpretandi librum istum; et multamvigiliam attuli et doctrinam in spatio temporis, ut perducens ad finem, librumistum ederem etiam pro illis, qui in terra aliena, cum iam moribus institutisint, sibi proposuerint secundum legem vitam agere.