Scrutatio

Martedi, 14 maggio 2024 - San Mattia ( Letture di oggi)

Primo libro dei Maccabei 8


font
BIBBIA MARTINILXX
1 Allora Giuda ebbe contezza dei Romani, e come essi aveano gran possanza, e si prestavano a tutte quello che era lor domandato, e che con tutti quelli che si erano rivolti verso di loro avean fermato amicizia, e che erano grandemente potenti.1 και ηκουσεν ιουδας το ονομα των ρωμαιων οτι εισιν δυνατοι ισχυι και αυτοι ευδοκουσιν εν πασιν τοις προστιθεμενοις αυτοις και οσοι αν προσελθωσιν αυτοις ιστωσιν αυτοις φιλιαν και οτι εισι δυνατοι ισχυι
2 E senti parlare delle loro guerre e delle azioni grandi fatte da loro nella Galazia, di cui eransi renduti padroni, e l'avean soggettata al tributo:2 και διηγησαντο αυτω τους πολεμους αυτων και τας ανδραγαθιας ας ποιουσιν εν τοις γαλαταις και οτι κατεκρατησαν αυτων και ηγαγον αυτους υπο φορον
3 E quanto grandi cose aveano operate nella Spagna, e come avean ridotta in lor potere quelle miniere d'argento e di oro, e avean conquistato tutto quel paese col consiglio e colla pazienza.3 και οσα εποιησαν εν χωρα σπανιας του κατακρατησαι των μεταλλων του αργυριου και του χρυσιου του εκει
4 E aveano soggiogati dei paesi grandemente rimoti, e sconfitti de're, che si erano mossi contro di loro dagli ultimi confini del mondo, e gli aveano totalmente abbattuti: e che tutti gli altri pagavan ad essi tributo ogni anno:4 και κατεκρατησαν του τοπου παντος τη βουλη αυτων και τη μακροθυμια και ο τοπος ην απεχων μακραν απ' αυτων σφοδρα και των βασιλεων των επελθοντων επ' αυτους απ' ακρου της γης εως συνετριψαν αυτους και επαταξαν εν αυτοις πληγην μεγαλην και οι επιλοιποι διδοασιν αυτοις φορον κατ' ενιαυτον
5 E che avean vinto in battaglia e soggiogato Filippo e Perseo re de' Cethei, e gli altri che avean prese l'armi contro di loro:5 και τον φιλιππον και τον περσεα κιτιεων βασιλεα και τους επηρμενους επ' αυτους συνετριψαν αυτους εν πολεμω και κατεκρατησαν αυτων
6 E che Antioco il grande re di Asia, il quale era venuto a battaglia con essi, avendo cento venti elefanti e cavalleria e cocchi con un grandissimo esercito, era stato sconfitto da loro:6 και αντιοχον τον μεγαν βασιλεα της ασιας τον πορευθεντα επ' αυτους εις πολεμον εχοντα εκατον εικοσι ελεφαντας και ιππον και αρματα και δυναμιν πολλην σφοδρα και συνετριβη υπ' αυτων
7 E come lo ebber vivo in loro potere, e gli ordinarono, che dovesse pagare egli, e i suoi successori nel regno un forte tributo, e desse ostaggi secondo il convenuto.7 και ελαβον αυτον ζωντα και εστησαν αυτοις διδοναι αυτον τε και τους βασιλευοντας μετ' αυτον φορον μεγαν και διδοναι ομηρα και διαστολην
8 E il paese degl'Indiani e i Medi e i Lidi, ottime provincie, le quali conquistate da essi le donarono al re Eumene:8 και χωραν την ινδικην και μηδιαν και λυδιαν απο των καλλιστων χωρων αυτων και λαβοντες αυτας παρ' αυτου εδωκαν αυτας ευμενει τω βασιλει
9 E come quelli, della Grecia fecer disegno di andare ad abbatterli, ed eglino lo seppero,9 και οτι οι εκ της ελλαδος εβουλευσαντο ελθειν και εξαραι αυτους
10 E mandarono contro di essi un condottiere, e venner con essi alle mani, e ne fecero strage, e si menarono in schiavitù le loro mogli e i figliuoli, e diedero il sacco al loro paese, e conquistare le loro terre, e gettaron per terra le loro mura, e li ridussero in servitù, come sono anche in oggi.10 και εγνωσθη ο λογος αυτοις και απεστειλαν επ' αυτους στρατηγον ενα και επολεμησαν προς αυτους και επεσον εξ αυτων τραυματιαι πολλοι και ηχμαλωτισαν τας γυναικας αυτων και τα τεκνα αυτων και επρονομευσαν αυτους και κατεκρατησαν της γης και καθειλον τα οχυρωματα αυτων και κατεδουλωσαντο αυτους εως της ημερας ταυτης
11 E come desolarono, e ridussero in lor potere gli altri regni e le isole, le quali una volta avean prese le armi contro di loro.11 και τας επιλοιπους βασιλειας και τας νησους οσοι ποτε αντεστησαν αυτοις κατεφθειραν και εδουλωσαν αυτους μετα δε των φιλων αυτων και των επαναπαυομενων αυτοις συνετηρησαν φιλιαν
12 Ma col loro amici e con quelli che si fidavan di loro, mantenevan l'amicizia, e che si eran fatti padroni de' regni vicini e dei lontani, perché erano tumuli da tutti quelli, tra i quali giungeva la fama di essi:12 και κατεκρατησαν των βασιλεων των εγγυς και των μακραν και οσοι ηκουον το ονομα αυτων εφοβουντο απ' αυτων
13 E che regnavano quelli, a quali volevan dare aiuto per giungere al regno; e scacciavan dal trono quei, che volevano; e che si eran sommamente ingranditi.13 οις δ' αν βουλωνται βοηθειν και βασιλευειν βασιλευουσιν ους δ' αν βουλωνται μεθιστωσιν και υψωθησαν σφοδρα
14 E che con tutto questo nissuno portava il Diadema, né veste di porpora per grandeggiare.14 και εν πασιν τουτοις ουκ επεθεντο αυτων ουδε εις διαδημα ουδε περιεβαλοντο πορφυραν ωστε αδρυνθηναι εν αυτη
15 E aveano formato un Senato, e ogni giorno consultavano trecento venti persone, le quali ponderavano gli affari del popolo per far fare quello che era conveniente.15 και βουλευτηριον εποιησαν εαυτοις και καθ' ημεραν εβουλευοντο τριακοσιοι και εικοσι βουλευομενοι δια παντος περι του πληθους του ευκοσμειν αυτους
16 E ogni anno conferiscono la loro magistratura ad un uomo, affinchè governi lo stato loro, e tutti obbediscano a un solo, e non v'è invidia, ne gelosia tra loro.16 και πιστευουσιν ενι ανθρωπω αρχειν αυτων κατ' ενιαυτον και κυριευειν πασης της γης αυτων και παντες ακουουσιν του ενος και ουκ εστιν φθονος ουδε ζηλος εν αυτοις
17 E Giuda elesse Eupolemo figliuolo di Giovanni, figliuolo di Giacobbe, e Giasone figliuolo di Eleazaro, e mandogli a Roma per fare amicizia, e confederazione con essi:17 και επελεξατο ιουδας τον ευπολεμον υιον ιωαννου του ακκως και ιασονα υιον ελεαζαρου και απεστειλεν αυτους εις ρωμην στησαι φιλιαν και συμμαχιαν
18 Affinché eglino li liberassero dal giogo dei Greci, perocche vedevano come questi riducevano in schiavitù il regna d'Israele.18 και του αραι τον ζυγον απ' αυτων οτι ειδον την βασιλειαν των ελληνων καταδουλουμενους τον ισραηλ δουλεια
19 E quelli fecero il viaggio di Roma, che era assai lungo, ed entrarono nella curia, e dissero:19 και επορευθησαν εις ρωμην και η οδος πολλη σφοδρα και εισηλθοσαν εις το βουλευτηριον και απεκριθησαν και ειπον
20 Giuda Maccabeo e i suoi fratelli e il popolo Giudeo ci han mandati a voi a stabilire con voi confederazione e pace, e perché ci scriviate tra i confederati e amici vostri.20 ιουδας ο και μακκαβαιος και οι αδελφοι αυτου και το πληθος των ιουδαιων απεστειλαν ημας προς υμας στησαι μεθ' υμων συμμαχιαν και ειρηνην και γραφηναι ημας συμμαχους και φιλους υμων
21 E quelli gradirono la proposizione.21 και ηρεσεν ο λογος ενωπιον αυτων
22 Ed ecco il rescritto, che fu inciso in tavole di bronzo, e mandato a Gerusalemme, affinché ivi fosse pe' Giudei monumento di questa pace e confederazione.22 και τουτο το αντιγραφον της επιστολης ης αντεγραψαν επι δελτοις χαλκαις και απεστειλαν εις ιερουσαλημ ειναι παρ' αυτοις εκει μνημοσυνον ειρηνης και συμμαχιας
23 Felicità ai Romani e alla nazione dei Giudei nel mare e sulla terra in eterno, e sia lungi da essi la spada e l'inimico.23 καλως γενοιτο ρωμαιοις και τω εθνει ιουδαιων εν τη θαλασση και επι της ξηρας εις τον αιωνα και ρομφαια και εχθρος μακρυνθειη απ' αυτων
24 Che se i Romani, o alcuno de' loro confederati in tutto il loro dominio, si troveranno i primi in guerra,24 εαν δε ενστη πολεμος ρωμη προτερα η πασιν τοις συμμαχοις αυτων εν παση τη κυριεια αυτων
25 La nazione de' Giudei darà loro con pienezza di cuore soccorso, secondo che il tempo permetterà.25 συμμαχησει το εθνος των ιουδαιων ως αν ο καιρος υπογραφη αυτοις καρδια πληρει
26 E ai combattenti non daranno, e non somministreranno i Romani nè armi, ne danaro, ne navi, che cosi è parato ai Romani; e quegli obbediranno loro senza riceverne soldo.26 και τοις πολεμουσιν ου δωσουσιν ουδε επαρκεσουσιν σιτον οπλα αργυριον πλοια ως εδοξεν ρωμη και φυλαξονται τα φυλαγματα αυτων ουθεν λαβοντες
27 Parimente ancora se prima avverrà, che la nazione de' Giudei sia in guerra, i Romani la soccorreranno di buon cuore, secondo che il tempo ad essi il permetterà.27 κατα τα αυτα δε εαν εθνει ιουδαιων συμβη προτεροις πολεμος συμμαχησουσιν οι ρωμαιοι εκ ψυχης ως αν αυτοις ο καιρος υπογραφη
28 E agli aiuti non daranno i Giudei grano, armi, denaro, navi, che cosi è paruto ai Romani; e quegli obbediranno ad essi senza frode:28 και τοις συμμαχουσιν ου δοθησεται σιτος οπλα αργυριον πλοια ως εδοξεν ρωμη και φυλαξονται τα φυλαγματα ταυτα και ου μετα δολου
29 Questa è la convenzione de' Romani coi Giudei.29 κατα τους λογους τουτους ουτως εστησαν ρωμαιοι τω δημω των ιουδαιων
30 Che se in appresso o questi, o quelli brameranno o di aggiungere, o di levarne qualche cosa, lo faran di consenso scambievole, e sarà rato quello che aggiungeranno, o leveranno.30 εαν δε μετα τους λογους τουτους βουλευσωνται ουτοι και ουτοι προσθειναι η αφελειν ποιησονται εξ αιρεσεως αυτων και ο αν προσθωσιν η αφελωσιν εσται κυρια
31 Oltre a ciò riguardo alle ingiurie fatte ad essi dal re Demetrio, gli abbiamo scritto in questi termini: Per qual motivo hai renduto più grave il tuo giogo ai Giudei amici e confederali nostri?31 και περι των κακων ων ο βασιλευς δημητριος συντελειται εις αυτους εγραψαμεν αυτω λεγοντες δια τι εβαρυνας τον ζυγον σου επι τους φιλους ημων τους συμμαχους ιουδαιους
32 Se adunque eglino ricorreran di bel nuovo a noi, farem loro giustizia, e ti farem guerra per mare e per terra.32 εαν ουν ετι εντυχωσιν κατα σου ποιησομεν αυτοις την κρισιν και πολεμησομεν σε δια της θαλασσης και δια της ξηρας