Scrutatio

Domenica, 5 maggio 2024 - Beato Nunzio Sulprizio ( Letture di oggi)

Premier livre des Maccabées 9


font
JERUSALEMGREEK BIBLE
1 Cependant Démétrius, ayant appris que Nikanor avait succombé avec son armée dans lecombat, envoya de nouveau au pays de Juda Bacchidès et Alkime, à la tête de l'aile droite.1 και ηκουσεν δημητριος οτι επεσεν νικανωρ και η δυναμις αυτου εν πολεμω και προσεθετο τον βακχιδην και τον αλκιμον εκ δευτερου αποστειλαι εις γην ιουδα και το δεξιον κερας μετ' αυτων
2 Ceux-ci prirent le chemin de la Galilée et assiégèrent Mésaloth au territoire d'Arbèles et, s'enétant emparés, ils y tuèrent un grand nombre d'habitants.2 και επορευθησαν οδον την εις γαλγαλα και παρενεβαλον επι μαισαλωθ την εν αρβηλοις και προκατελαβοντο αυτην και απωλεσαν ψυχας ανθρωπων πολλας
3 Le premier mois de l'année 152, ils dressèrent leur camp devant Jérusalem,3 και του μηνος του πρωτου ετους του δευτερου και πεντηκοστου και εκατοστου παρενεβαλον επι ιερουσαλημ
4 puis ils partirent et allèrent à Béerzeth avec 20.000 fantassins et 2.000 cavaliers.4 και απηραν και επορευθησαν εις βερεαν εν εικοσι χιλιασιν ανδρων και δισχιλια ιππω
5 Judas avait établi son camp à Eléasa, ayant avec lui 3.000 guerriers d'élite.5 και ιουδας ην παρεμβεβληκως εν ελασα και τρισχιλιοι ανδρες μετ' αυτου εκλεκτοι
6 A la vue du grand nombre des ennemis, ils furent pris de frayeur et beaucoup s'échappèrentdu camp, où il ne resta plus que 800 hommes.6 και ειδον το πληθος των δυναμεων οτι πολλοι εισιν και εφοβηθησαν σφοδρα και εξερρυησαν πολλοι απο της παρεμβολης ου κατελειφθησαν εξ αυτων αλλ' η οκτακοσιοι ανδρες
7 Judas vit que son armée s'était dérobée alors que le combat le pressait; son coeur en fut briséparce qu'il n'avait plus le temps de rassembler les siens.7 και ειδεν ιουδας οτι απερρυη η παρεμβολη αυτου και ο πολεμος εθλιβεν αυτον και συνετριβη τη καρδια οτι ουκ ειχεν καιρον συναγαγειν αυτους
8 Dans son désarroi, il dit cependant à ceux qui étaient restés: "Debout! marchons contre nosadversaires si par hasard nous pouvons les combattre."8 και εξελυθη και ειπεν τοις καταλειφθεισιν αναστωμεν και αναβωμεν επι τους υπεναντιους ημων εαν αρα δυνωμεθα πολεμησαι προς αυτους
9 Eux l'en dissuadaient: "Nous ne pouvons, disaient-ils, rien d'autre pour le moment que sauvernotre vie, quitte à revenir avec nos frères pour reprendre la lutte. Nous sommes vraiment trop peu."9 και απεστρεφον αυτον λεγοντες ου μη δυνωμεθα αλλ' η σωζωμεν τας εαυτων ψυχας το νυν επιστρεψωμεν και οι αδελφοι ημων και πολεμησωμεν προς αυτους ημεις δε ολιγοι
10 Judas répliqua: "Loin de moi d'agir ainsi et de fuir devant eux. Si notre heure est arrivée,mourons bravement pour nos frères et ne laissons rien à reprendre à notre gloire."10 και ειπεν ιουδας μη γενοιτο ποιησαι το πραγμα τουτο φυγειν απ' αυτων και ει ηγγικεν ο καιρος ημων και αποθανωμεν εν ανδρεια χαριν των αδελφων ημων και μη καταλιπωμεν αιτιαν τη δοξη ημων
11 L'armée sortit du camp et s'arrêta face à l'ennemi. La cavalerie fut partagée en deuxescadrons, les frondeurs et les archers marchaient sur le front de l'armée ainsi que les troupes de choc, tous lesvaillants.11 και απηρεν η δυναμις απο της παρεμβολης και εστησαν εις συναντησιν αυτοις και εμερισθη η ιππος εις δυο μερη και οι σφενδονηται και οι τοξοται προεπορευοντο της δυναμεως και οι πρωταγωνισται παντες οι δυνατοι βακχιδης δε ην εν τω δεξιω κερατι
12 Bacchidès se tenait à l'aile droite, la phalange s'avança des deux côtés au son de latrompette. Ceux du côté de Judas sonnèrent aussi la trompette12 και ηγγισεν η φαλαγξ εκ των δυο μερων και εφωνουν ταις σαλπιγξιν και εσαλπισαν οι παρα ιουδου και αυτοι ταις σαλπιγξιν
13 et la terre fut ébranlée par la clameur des armées. Le combat s'engagea le matin et durajusqu'au soir.13 και εσαλευθη η γη απο της φωνης των παρεμβολων και εγενετο ο πολεμος συνημμενος απο πρωιθεν εως εσπερας
14 Judas s'aperçut que Bacchidès et le fort de son armée se trouvaient à droite: autour de lui segroupèrent tous les hommes de coeur,14 και ειδεν ιουδας οτι βακχιδης και το στερεωμα της παρεμβολης εν τοις δεξιοις και συνηλθον αυτω παντες οι ευψυχοι τη καρδια
15 l'aile droite fut écrasée par eux et ils la poursuivirent jusqu'aux monts Azâra.15 και συνετριβη το δεξιον μερος απ' αυτων και εδιωκεν οπισω αυτων εως αζωτου ορους
16 Cependant, voyant que l'aile droite était enfoncée, les Syriens de l'aile gauche se rabattirentsur les talons de Judas et de ses compagnons, les prenant à revers.16 και οι εις το αριστερον κερας ειδον οτι συνετριβη το δεξιον κερας και επεστρεψαν κατα ποδας ιουδου και των μετ' αυτου εκ των οπισθεν
17 La lutte devint acharnée et, de part et d'autre, un grand nombre tombèrent frappés.17 και εβαρυνθη ο πολεμος και επεσον τραυματιαι πολλοι εκ τουτων και εκ τουτων
18 Judas succomba lui aussi, et le reste prit la fuite.18 και ιουδας επεσεν και οι λοιποι εφυγον
19 Jonathan et Simon enlevèrent leur frère Judas et l'ensevelirent au tombeau de ses pères àModîn.19 και ηρεν ιωναθαν και σιμων ιουδαν τον αδελφον αυτων και εθαψαν αυτον εν τω ταφω των πατερων αυτου εν μωδειν
20 Tout Israël le pleura et mena sur lui un grand deuil, redisant plusieurs jours cettelamentation:20 και εκλαυσαν αυτον και εκοψαντο αυτον πας ισραηλ κοπετον μεγαν και επενθουν ημερας πολλας και ειπον
21 "Comment est-il tombé, le héros qui sauvait Israël?"21 πως επεσεν δυνατος σωζων τον ισραηλ
22 Le reste des actions de Judas, de ses guerres, des exploits qu'il accomplit et de ses titres degloire n'a pas été écrit; il y en avait trop.22 και τα περισσα των λογων ιουδου και των πολεμων και των ανδραγαθιων ων εποιησεν και της μεγαλωσυνης αυτου ου κατεγραφη πολλα γαρ ην σφοδρα
23 Après la mort de Judas, les sans-loi se montrèrent sur tout le territoire d'Israël et tous lesartisans d'iniquité reparurent.23 και εγενετο μετα την τελευτην ιουδου εξεκυψαν οι ανομοι εν πασιν τοις οριοις ισραηλ και ανετειλαν παντες οι εργαζομενοι την αδικιαν
24 Comme en ces jours-là sévissait une très grande disette, le pays passa de leur côté.24 εν ταις ημεραις εκειναις εγενηθη λιμος μεγας σφοδρα και αυτομολησεν η χωρα μετ' αυτων
25 Bacchidès choisit à dessein les hommes impies pour administrer le pays.25 και εξελεξεν βακχιδης τους ασεβεις ανδρας και κατεστησεν αυτους κυριους της χωρας
26 Ceux-ci exerçaient sur les amis de Judas perquisitions et enquêtes, puis les faisaientcomparaître devant Bacchidès qui les punissait et les tournait en dérision.26 και εξεζητουν και ηρευνων τους φιλους ιουδου και ηγον αυτους προς βακχιδην και εξεδικα αυτους και ενεπαιζεν αυτοις
27 Il sévit alors en Israël une oppression telle qu'il ne s'en était pas produite de pareille depuisle jour où l'on n'y avait plus vu de prophète.27 και εγενετο θλιψις μεγαλη εν τω ισραηλ ητις ουκ εγενετο αφ' ης ημερας ουκ ωφθη προφητης αυτοις
28 Alors tous les amis de Judas se rassemblèrent et dirent à Jonathan:28 και ηθροισθησαν παντες οι φιλοι ιουδου και ειπον τω ιωναθαν
29 "Depuis que ton frère Judas est mort, il ne se trouve plus d'homme semblable à lui pours'opposer à nos ennemis, les Bacchidès et quiconque hait notre nation.29 αφ' ου ο αδελφος σου ιουδας τετελευτηκεν και ανηρ ομοιος αυτω ουκ εστιν εξελθειν και εισελθειν προς τους εχθρους και βακχιδην και εν τοις εχθραινουσιν του εθνους ημων
30 Nous te choisissons donc aujourd'hui même pour être à sa place notre chef et notre guidedans la lutte que nous avons entreprise."30 νυν ουν σε ηρετισαμεθα σημερον του ειναι αντ' αυτου ημιν εις αρχοντα και ηγουμενον του πολεμησαι τον πολεμον ημων
31 C'est à ce moment-là que Jonathan prit le commandement et la succession de son frèreJudas.31 και επεδεξατο ιωναθαν εν τω καιρω εκεινω την ηγησιν και ανεστη αντι ιουδου του αδελφου αυτου
32 Bacchidès, l'ayant appris, cherchait à faire périr Jonathan.32 και εγνω βακχιδης και εζητει αυτον αποκτειναι
33 Celui-ci, en ayant eu connaissance, ainsi que son frère Simon et tous ceux quil'accompagnaient s'enfuirent au désert de Thékoé et campèrent près de l'eau de la citerne Asphar.33 και εγνω ιωναθαν και σιμων ο αδελφος αυτου και παντες οι μετ' αυτου και εφυγον εις την ερημον θεκωε και παρενεβαλον επι το υδωρ λακκου ασφαρ
34 (Bacchidès le sut le jour du sabbat et vint lui aussi avec toute son armée au-delà duJourdain.)34 και εγνω βακχιδης τη ημερα των σαββατων και ηλθεν αυτος και παν το στρατευμα αυτου περαν του ιορδανου
35 Jonathan envoya son frère qui commandait à la troupe demander à ses amis les Nabatéensde mettre en dépôt chez eux ses bagages qui étaient considérables.35 και απεστειλεν τον αδελφον αυτου ηγουμενον του οχλου και παρεκαλεσεν τους ναβαταιους φιλους αυτου του παραθεσθαι αυτοις την αποσκευην αυτων την πολλην
36 Mais les fils de Amraï, ceux de Médaba, sortirent, s'emparèrent de Jean et de tout ce qu'ilavait et partirent avec leur butin.36 και εξηλθον οι υιοι ιαμβρι οι εκ μηδαβα και συνελαβον ιωαννην και παντα οσα ειχεν και απηλθον εχοντες
37 Après ces événements, on annonça à Jonathan et à Simon, son frère, que les fils de Amraïcélébraient une grande noce et amenaient en grande pompe depuis Nabatha la fiancée, fille d'un des grandspersonnages de Canaan.37 μετα τους λογους τουτους απηγγειλαν ιωναθαν και σιμωνι τω αδελφω αυτου οτι υιοι ιαμβρι ποιουσιν γαμον μεγαν και αγουσιν την νυμφην απο ναδαβαθ θυγατερα ενος των μεγαλων μεγιστανων χανααν μετα παραπομπης μεγαλης
38 Ils se souvinrent alors de la fin sanglante de leur frère Jean, et montèrent se cacher sousl'abri de la montagne.38 και εμνησθησαν του αιματος ιωαννου του αδελφου αυτων και ανεβησαν και εκρυβησαν υπο την σκεπην του ορους
39 En levant les yeux ils virent paraître, au milieu d'un bruit confus, un nombreux équipage,puis le fiancé, ses amis et ses frères s'avançant au-devant du cortège avec des tambourins, des musiques et unriche équipement guerrier.39 και ηραν τους οφθαλμους αυτων και ειδον και ιδου θρους και αποσκευη πολλη και ο νυμφιος εξηλθεν και οι φιλοι αυτου και οι αδελφοι αυτου εις συναντησιν αυτων μετα τυμπανων και μουσικων και οπλων πολλων
40 De leur embuscade les Juifs se jetèrent sur eux et les massacrèrent, faisant de nombreusesvictimes, tandis que les survivants fuyaient vers la montagne, et que toutes leurs dépouilles étaient emportées.40 και εξανεστησαν επ' αυτους απο του ενεδρου και απεκτειναν αυτους και επεσον τραυματιαι πολλοι και οι επιλοιποι εφυγον εις το ορος και ελαβον παντα τα σκυλα αυτων
41 Ainsi les noces se changèrent en deuil et les accents musicaux en lamentations.41 και μετεστραφη ο γαμος εις πενθος και φωνη μουσικων αυτων εις θρηνον
42 Ayant vengé de la sorte le sang de leur frère, ils revinrent aux rives fangeuses du Jourdain.42 και εξεδικησαν την εκδικησιν αιματος αδελφου αυτων και απεστρεψαν εις το ελος του ιορδανου
43 Bacchidès, l'ayant appris, vint le jour du sabbat jusqu'aux berges du Jourdain avec unenombreuse armée.43 και ηκουσεν βακχιδης και ηλθεν τη ημερα των σαββατων εως των κρηπιδων του ιορδανου εν δυναμει πολλη
44 Alors Jonathan dit à ses gens: "Debout! Luttons pour nos vies, car aujourd'hui ce n'est pascomme hier et avant-hier.44 και ειπεν ιωναθαν τοις παρ' αυτου αναστωμεν δη και πολεμησωμεν περι των ψυχων ημων ου γαρ εστιν σημερον ως εχθες και τριτην ημεραν
45 Voici que nous avons le combat en face de nous et derrière nous, ici l'eau du Jourdain, là lemarais et le fourré, il n'y a pas où battre en retraite.45 ιδου γαρ ο πολεμος εξ εναντιας και εξοπισθεν ημων το δε υδωρ του ιορδανου ενθεν και ενθεν και ελος και δρυμος ουκ εστιν τοπος του εκκλιναι
46 Maintenant donc, criez vers le Ciel afin d'échapper au pouvoir de vos ennemis."46 νυν ουν κεκραξατε εις τον ουρανον οπως διασωθητε εκ χειρος των εχθρων ημων
47 Le combat s'engagea et Jonathan étendit la main pour frapper Bacchidès, mais ce dernier luiéchappa en se rejetant en arrière.47 και συνηψεν ο πολεμος και εξετεινεν ιωναθαν την χειρα αυτου παταξαι τον βακχιδην και εξεκλινεν απ' αυτου εις τα οπισω
48 Alors Jonathan et ses compagnons sautèrent dans le Jourdain et atteignirent l'autre bord à lanage, mais les adversaires ne franchirent pas le fleuve à leur suite.48 και ενεπηδησεν ιωναθαν και οι μετ' αυτου εις τον ιορδανην και διεκολυμβησαν εις το περαν και ου διεβησαν επ' αυτους τον ιορδανην
49 En cette journée, environ mille hommes restèrent sur le terrain du côté de Bacchidès.49 επεσον δε παρα βακχιδου τη ημερα εκεινη εις χιλιους ανδρας
50 De retour à Jérusalem, Bacchidès se mit à construire des villes fortes en Judée: la forteressequi est à Jéricho, Emmaüs, Bethorôn, Béthel, Tamnatha, Pharathôn et Tephôn, avec de hautes murailles, desportes et des verrous,50 και επεστρεψεν εις ιερουσαλημ και ωκοδομησαν πολεις οχυρας εν τη ιουδαια το οχυρωμα το εν ιεριχω και την αμμαους και την βαιθωρων και την βαιθηλ και την θαμναθα φαραθων και την τεφων εν τειχεσιν υψηλοις και πυλαις και μοχλοις
51 laissant en chacune d'elles une garnison pour sévir contre Israël.51 και εθετο φρουραν εν αυτοις του εχθραινειν τω ισραηλ
52 Il fortifia la ville de Bethsour, Gazara et la Citadelle; il y plaça des hommes armés et desdépôts de vivres.52 και ωχυρωσεν την πολιν την βαιθσουραν και γαζαρα και την ακραν και εθετο εν αυταις δυναμεις και παραθεσεις βρωματων
53 Il prit comme otages les fils des chefs du pays et les fit mettre sous garde dans la Citadellede Jérusalem.53 και ελαβεν τους υιους των ηγουμενων της χωρας ομηρα και εθετο αυτους εν τη ακρα εν ιερουσαλημ εν φυλακη
54 Et en l'année 153, au deuxième mois, Alkime ordonna d'abattre le mur de la cour intérieuredu sanctuaire; il détruisit les travaux des prophètes, il commença à démolir.54 και εν ετει τριτω και πεντηκοστω και εκατοστω τω μηνι τω δευτερω επεταξεν αλκιμος καθαιρειν το τειχος της αυλης των αγιων της εσωτερας και καθειλεν τα εργα των προφητων και ενηρξατο του καθαιρειν
55 En ce temps-là, Alkime eut une attaque et ses entreprises se trouvèrent empêchées. Sabouche s'obstrua et fut paralysée de sorte qu'il lui fut désormais impossible de prononcer une seule parole et dedonner des ordres concernant sa maison.55 εν τω καιρω εκεινω επληγη αλκιμος και ενεποδισθη τα εργα αυτου και απεφραγη το στομα αυτου και παρελυθη και ουκ ηδυνατο ετι λαλησαι λογον και εντειλασθαι περι του οικου αυτου
56 Alkime mourut à cette époque au milieu de vives souffrances.56 και απεθανεν αλκιμος εν τω καιρω εκεινω μετα βασανου μεγαλης
57 Voyant qu'Alkime était mort, Bacchidès revint chez le roi et le pays de Juda fut en reposdurant deux ans.57 και ειδεν βακχιδης οτι απεθανεν αλκιμος και επεστρεψεν προς τον βασιλεα και ησυχασεν η γη ιουδα ετη δυο
58 Tous les sans-loi tinrent conseil: "Voici, disaient-ils, que Jonathan et les siens viventtranquilles en toute confiance; nous ferons donc venir maintenant Bacchidès et il les arrêtera tous en une seulenuit.58 και εβουλευσαντο παντες οι ανομοι λεγοντες ιδου ιωναθαν και οι παρ' αυτου εν ησυχια κατοικουσιν πεποιθοτες νυν ουν αναξομεν τον βακχιδην και συλλημψεται αυτους παντας εν νυκτι μια
59 Etant allés le trouver, ils en délibérèrent avec lui.59 και πορευθεντες συνεβουλευσαντο αυτω
60 Bacchidès se mit en route avec une forte armée et écrivit en secret à tous ses alliés de Judéepour leur demander de se saisir de Jonathan et de ses compagnons, mais ils ne le purent, leur dessein ayant étééventé.60 και απηρεν του ελθειν μετα δυναμεως πολλης και απεστειλεν λαθρα επιστολας πασιν τοις συμμαχοις αυτου τοις εν τη ιουδαια οπως συλλαβωσιν τον ιωναθαν και τους μετ' αυτου και ουκ ηδυναντο οτι εγνωσθη η βουλη αυτων
61 Ceux-là, par contre, appréhendèrent parmi les hommes du pays, auteurs de cettescélératesse, une cinquantaine d'individus, et les massacrèrent.61 και συνελαβον απο των ανδρων της χωρας των αρχηγων της κακιας εις πεντηκοντα ανδρας και απεκτειναν αυτους
62 Jonathan et Simon se retirèrent ensuite avec leurs partisans à Bethbassi dans le désert, ilsrelevèrent ce qui était ruiné de cette place et la consolidèrent...62 και εξεχωρησεν ιωναθαν και σιμων και οι μετ' αυτου εις βαιθβασι την εν τη ερημω και ωκοδομησεν τα καθηρημενα αυτης και εστερεωσαν αυτην
63 Bacchidès, en ayant eu connaissance, rassembla tous ses gens et fit appel à ses partisans deJudée.63 και εγνω βακχιδης και συνηγαγεν παν το πληθος αυτου και τοις εκ της ιουδαιας παρηγγειλεν
64 Il vint camper près de Bethbassi, l'attaqua durant de nombreux jours et fit construire desmachines.64 και ελθων παρενεβαλεν επι βαιθβασι και επολεμησεν αυτην ημερας πολλας και εποιησεν μηχανας
65 Laissant son frère Simon dans la ville, Jonathan sortit dans la campagne et marcha avec unepoignée de gens.65 και απελιπεν ιωναθαν σιμωνα τον αδελφον αυτου εν τη πολει και εξηλθεν εις την χωραν και ηλθεν εν αριθμω
66 Il battit Odoméra et ses frères ainsi que les fils de Phasirôn dans leur campement, ces gensse mirent à combattre eux aussi et à monter avec les troupes.66 και επαταξεν οδομηρα και τους αδελφους αυτου και τους υιους φασιρων εν τω σκηνωματι αυτων και ηρξαντο τυπτειν και ανεβαινον εν ταις δυναμεσιν
67 Simon et ses hommes firent une sortie et incendièrent les machines.67 και σιμων και οι μετ' αυτου εξηλθον εκ της πολεως και ενεπυρισαν τας μηχανας
68 Ils combattirent Bacchidès qui, écrasé par eux, tomba dans un accablement profond parceque son plan et son attaque n'avaient pas réussi.68 και επολεμησαν προς τον βακχιδην και συνετριβη υπ' αυτων και εθλιβον αυτον σφοδρα οτι ην η βουλη αυτου και η εφοδος αυτου κενη
69 Il entra en fureur contre les mécréants qui lui avaient conseillé de venir dans le pays, il entua beaucoup et, avec ses gens, il décida de retourner chez lui.69 και ωργισθη εν θυμω τοις ανδρασιν τοις ανομοις τοις συμβουλευσασιν αυτω ελθειν εις την χωραν και απεκτεινεν εξ αυτων πολλους και εβουλευσατο του απελθειν εις την γην αυτου
70 A cette nouvelle, Jonathan lui envoya des députés pour conclure avec lui la paix et lareddition des prisonniers.70 και επεγνω ιωναθαν και απεστειλεν προς αυτον πρεσβεις του συνθεσθαι προς αυτον ειρηνην και αποδουναι αυτοις την αιχμαλωσιαν
71 Il accepta et fut fidèle à ses engagements: il lui jura de ne pas chercher à lui faire du maldurant tous les jours de sa vie.71 και επεδεξατο και εποιησεν κατα τους λογους αυτου και ωμοσεν αυτω μη εκζητησαι αυτω κακον πασας τας ημερας της ζωης αυτου
72 Après avoir rendu les prisonniers qu'il avait faits auparavant au pays de Juda, Bacchidès s'enretourna chez lui et ne revint plus sur le territoire des Juifs.72 και απεδωκεν αυτω την αιχμαλωσιαν ην ηχμαλωτευσεν το προτερον εκ γης ιουδα και αποστρεψας απηλθεν εις την γην αυτου και ου προσεθετο ετι ελθειν εις τα ορια αυτων
73 L'épée se reposa en Israël et Jonathan s'installa à Machmas où il se mit à juger le peuple, etil fit disparaître les impies du milieu d'Israël.73 και κατεπαυσεν ρομφαια εξ ισραηλ και ωκησεν ιωναθαν εν μαχμας και ηρξατο ιωναθαν κρινειν τον λαον και ηφανισεν τους ασεβεις εξ ισραηλ