Premier livre des Maccabées 12

JERUSALEM	LXX
1 Jonathan, voyant que les circonstances lui étaient favorables, choisit des hommes qu'ilenvoya à Rome pour confirmer et renouveler l'amitié avec les Romains.	1 και ειδεν ιωναθαν οτι ο καιρος αυτω συνεργει και επελεξατο ανδρας και απεστειλεν εις ρωμην στησαι και ανανεωσασθαι την προς αυτους φιλιαν
2 Aux Spartiates et en d'autres lieux il envoya des lettres dans le même sens.	2 και προς σπαρτιατας και τοπους ετερους απεστειλεν επιστολας κατα τα αυτα
3 Ils se rendirent donc à Rome, entrèrent au Sénat et dirent: "Jonathan le grand prêtre et lanation des Juifs nous ont envoyés renouveler l'amitié et l'alliance avec eux telles qu'elles étaient auparavant."	3 και επορευθησαν εις ρωμην και εισηλθον εις το βουλευτηριον και ειπον ιωναθαν ο αρχιερευς και το εθνος των ιουδαιων απεστειλεν ημας ανανεωσασθαι την φιλιαν εαυτοις και την συμμαχιαν κατα το προτερον
4 Le Sénat leur donna des lettres pour les autorités de chaque pays, recommandant de lesacheminer en paix jusqu'au pays de Juda.	4 και εδωκαν επιστολας αυτοις προς αυτους κατα τοπον οπως προπεμπωσιν αυτους εις γην ιουδα μετ' ειρηνης
5 Voici la copie de la lettre que Jonathan écrivit aux Spartiates:	5 και τουτο το αντιγραφον των επιστολων ων εγραψεν ιωναθαν τοις σπαρτιαταις
6 "Jonathan, grand prêtre, le sénat de la nation, les prêtres et le reste du peuple des Juifs auxSpartiates leurs frères, salut!	6 ιωναθαν αρχιερευς και η γερουσια του εθνους και οι ιερεις και ο λοιπος δημος των ιουδαιων σπαρτιαταις τοις αδελφοις χαιρειν
7 Déjà au temps passé, une lettre fut envoyée au grand prêtre Onias de la part d'Areios quirégnait parmi vous, attestant que vous êtes nos frères, comme le montre la copie ci-dessous.	7 ετι προτερον απεσταλησαν επιστολαι προς ονιαν τον αρχιερεα παρα αρειου του βασιλευοντος εν υμιν οτι εστε αδελφοι ημων ως το αντιγραφον υποκειται
8 Onias reçut avec honneur l'homme qui était envoyé et prit la lettre, qui traitait clairementd'alliance et d'amitié.	8 και επεδεξατο ο ονιας τον ανδρα τον απεσταλμενον ενδοξως και ελαβεν τας επιστολας εν αις διεσαφειτο περι συμμαχιας και φιλιας
9 Pour nous, quoique nous n'en ayons pas besoin, ayant pour consolation les saints livres quisont en nos mains,	9 ημεις ουν απροσδεεις τουτων οντες παρακλησιν εχοντες τα βιβλια τα αγια τα εν ταις χερσιν ημων
10 nous avons essayé d'envoyer renouveler la fraternité et l'amitié qui nous lient à vous afinque nous ne devenions pas des étrangers pour vous, car bien des années se sont écoulées depuis que vous nousavez envoyé une missive.	10 επειραθημεν αποστειλαι την προς υμας αδελφοτητα και φιλιαν ανανεωσασθαι προς το μη εξαλλοτριωθηναι υμων πολλοι γαρ καιροι διηλθον αφ' ου απεστειλατε προς ημας
11 Quant à nous, nous ne cessons pas, en toute occasion, de faire mémoire de vous aux fêteset aux autres jours fériés, dans les sacrifices que nous offrons et dans nos prières, comme il est juste etconvenable de se souvenir de ses frères.	11 ημεις ουν εν παντι καιρω αδιαλειπτως εν τε ταις εορταις και ταις λοιπαις καθηκουσαις ημεραις μιμνησκομεθα υμων εφ' ων προσφερομεν θυσιων και εν ταις προσευχαις ως δεον εστιν και πρεπον μνημονευειν αδελφων
12 Nous nous réjouissons de votre gloire.	12 ευφραινομεθα δε επι τη δοξη υμων
13 Mais pour nous, tribulations et guerres se sont multipliées et les rois nos voisins nous ontcombattus.	13 ημας δε εκυκλωσαν πολλαι θλιψεις και πολεμοι πολλοι και επολεμησαν ημας οι βασιλεις οι κυκλω ημων
14 Nous n'avons pas voulu vous être à charge à propos de ces guerres, ni à nos autres alliés etamis,	14 ουκ ηβουλομεθα ουν παρενοχλησαι υμιν και τοις λοιποις συμμαχοις και φιλοις ημων εν τοις πολεμοις τουτοις
15 car du Ciel nous vient un secours qui nous sauve. Aussi avons-nous été arrachés à nosennemis, et ceux-ci ont été humiliés.	15 εχομεν γαρ την εξ ουρανου βοηθειαν βοηθουσαν ημιν και ερρυσθημεν απο των εχθρων και εταπεινωθησαν οι εχθροι ημων
16 Nous avons donc choisi Nouménios, fils d'Antiochos, et Antipater, fils de Jason, et nous lesavons envoyés aux Romains pour renouveler l'amitié et l'alliance qui nous unissaient à eux auparavant.	16 επελεξαμεν ουν νουμηνιον αντιοχου και αντιπατρον ιασονος και απεσταλκαμεν προς ρωμαιους ανανεωσασθαι την προς αυτους φιλιαν και συμμαχιαν την προτερον
17 Nous leur avons mandé d'aller aussi chez vous, de vous saluer et de vous remettre notrelettre concernant le renouvellement de notre fraternité.	17 ενετειλαμεθα ουν αυτοις και προς υμας πορευθηναι και ασπασασθαι υμας και αποδουναι υμιν τας παρ' ημων επιστολας περι της ανανεωσεως και της αδελφοτητος ημων
18 Et maintenant vous ferez bien de nous répondre à ce sujet."	18 και νυν καλως ποιησετε αντιφωνησαντες ημιν προς ταυτα
19 Voici la copie de la lettre qu'on avait envoyée à Onias:	19 και τουτο το αντιγραφον των επιστολων ων απεστειλαν ονια
20 "Areios, roi des Spartiates, à Onias, grand prêtre, salut.	20 αρειος βασιλευς σπαρτιατων ονια ιερει μεγαλω χαιρειν
21 Il a été trouvé dans un récit au sujet des Spartiates et des Juifs qu'ils sont frères et qu'ilssont de la race d'Abraham.	21 ευρεθη εν γραφη περι τε των σπαρτιατων και ιουδαιων οτι εισιν αδελφοι και οτι εισιν εκ γενους αβρααμ
22 Maintenant que nous savons cela, vous ferez bien de nous écrire au sujet de votreprospérité.	22 και νυν αφ' ου εγνωμεν ταυτα καλως ποιησετε γραφοντες ημιν περι της ειρηνης υμων
23 Quant à nous, nous vous écrivons: Vos troupeaux et vos biens sont à nous et les nôtres sontà vous. En conséquence nous ordonnons qu'on vous apporte un message en ce sens."	23 και ημεις δε αντιγραφομεν υμιν τα κτηνη υμων και η υπαρξις υμων ημιν εστιν και τα ημων υμιν εστιν εντελλομεθα ουν οπως απαγγειλωσιν υμιν κατα ταυτα
24 Jonathan apprit que les généraux de Démétrius étaient revenus avec une armée plusnombreuse qu'auparavant pour lui faire la guerre.	24 και ηκουσεν ιωναθαν οτι επεστρεψαν οι αρχοντες δημητριου μετα δυναμεως πολλης υπερ το προτερον του πολεμησαι προς αυτον
25 Il partit de Jérusalem et se porta à leur rencontre dans le pays de Hamath, car il ne leurdonna pas le loisir d'entrer dans son territoire.	25 και απηρεν εξ ιερουσαλημ και απηντησεν αυτοις εις την αμαθιτιν χωραν ου γαρ εδωκεν αυτοις ανοχην του εμβατευσαι εις την χωραν αυτου
26 Il envoya des espions dans leur camp; ceux-ci revinrent et lui annoncèrent qu'ils étaientdisposés à tomber, la nuit, sur les Juifs.	26 και απεστειλεν κατασκοπους εις την παρεμβολην αυτων και επεστρεψαν και απηγγειλαν αυτω οτι ουτως τασσονται επιπεσειν επ' αυτους την νυκτα
27 Au coucher du soleil, Jonathan ordonna aux siens de veiller et d'avoir les armes sous lamain pour être prêts au combat toute la nuit, et disposa des avant-postes tout autour du camp.	27 ως δε εδυ ο ηλιος επεταξεν ιωναθαν τοις παρ' αυτου γρηγορειν και ειναι επι τοις οπλοις ετοιμαζεσθαι εις πολεμον δι' ολης της νυκτος και εξεβαλεν προφυλακας κυκλω της παρεμβολης
28 A la nouvelle que Jonathan et les siens étaient prêts au combat, les ennemis eurent peur et,le coeur pénétré d'épouvante, allumèrent des feux dans leur camp et s'esquivèrent.	28 και ηκουσαν οι υπεναντιοι οτι ητοιμασται ιωναθαν και οι παρ' αυτου εις πολεμον και εφοβηθησαν και επτηξαν τη καρδια αυτων και ανεκαυσαν πυρας εν τη παρεμβολη αυτων
29 Mais Jonathan et sa troupe ne s'aperçurent de leur départ qu'au matin, car ils voyaientbriller les feux.	29 ιωναθαν δε και οι παρ' αυτου ουκ εγνωσαν εως πρωι εβλεπον γαρ τα φωτα καιομενα
30 Jonathan se mit à leur poursuite mais ne les atteignit pas, parce qu'ils avaient franchi lefleuve Eleuthère.	30 και κατεδιωξεν ιωναθαν οπισω αυτων και ου κατελαβεν αυτους διεβησαν γαρ τον ελευθερον ποταμον
31 Jonathan se tourna contre les Arabes appelés Zabadéens, les battit et s'empara de leursdépouilles,	31 και εξεκλινεν ιωναθαν επι τους αραβας τους καλουμενους ζαβαδαιους και επαταξεν αυτους και ελαβεν τα σκυλα αυτων
32 puis, ayant levé le camp, il vint à Damas et parcourut toute la province.	32 και αναζευξας ηλθεν εις δαμασκον και διωδευσεν εν παση τη χωρα
33 Quant à Simon, il était parti et avait marché jusqu'à Ascalon et aux places voisines. Il sedétourna sur Joppé et l'occupa.	33 και σιμων εξηλθεν και διωδευσεν εως ασκαλωνος και τα πλησιον οχυρωματα και εξεκλινεν εις ιοππην και προκατελαβετο αυτην
34 Il avait appris en effet que les habitants voulaient livrer cette place forte aux partisans deDémétrius; il y plaça une garnison pour la garder.	34 ηκουσεν γαρ οτι βουλονται το οχυρωμα παραδουναι τοις παρα δημητριου και εθετο εκει φρουραν οπως φυλασσωσιν αυτην
35 Une fois revenu, Jonathan réunit l'assemblée des anciens du peuple et décida avec euxd'édifier des forteresses en Judée,	35 και επεστρεψεν ιωναθαν και εξεκκλησιασεν τους πρεσβυτερους του λαου και εβουλευετο μετ' αυτων του οικοδομησαι οχυρωματα εν τη ιουδαια
36 de surélever les murs de Jérusalem, de dresser une haute barrière entre la Citadelle et laville pour séparer celle-là de la ville et pour qu'elle fût isolée, afin que ses gens ne pussent ni acheter ni vendre.	36 και προσυψωσαι τα τειχη ιερουσαλημ και υψωσαι υψος μεγα ανα μεσον της ακρας και της πολεως εις το διαχωριζειν αυτην της πολεως ινα η αυτη κατα μονας οπως μητε αγοραζωσιν μητε πωλωσιν
37 Ils se réunirent pour rebâtir la ville: il était tombé une partie du mur du torrent qui est aulevant; il remit à neuf le quartier appelé Chaphénatha.	37 και συνηχθησαν του οικοδομειν την πολιν και επεσεν του τειχους του χειμαρρου του εξ απηλιωτου και επεσκευασεν το καλουμενον χαφεναθα
38 Quant à Simon, il rebâtit Adida dans le Bas-Pays, la fortifia et y déposa des portes muniesde verrous.	38 και σιμων ωκοδομησεν την αδιδα εν τη σεφηλα και ωχυρωσεν αυτην και επεστησεν θυρας και μοχλους
39 Tryphon songeait à régner sur l'Asie, à ceindre le diadème et à mettre la main sur le roiAntiochus.	39 και εζητησεν τρυφων βασιλευσαι της ασιας και περιθεσθαι το διαδημα και εκτειναι χειρα επ' αντιοχον τον βασιλεα
40 Redoutant que Jonathan ne le laissât pas faire et qu'il ne lui fît au besoin la guerre, ilcherchait un biais pour l'appréhender et le faire périr; s'étant mis en mouvement, il vint à Bethsân.	40 και ευλαβηθη μηποτε ουκ εαση αυτον ιωναθαν και μηποτε πολεμηση προς αυτον και εζητει συλλαβειν αυτον του απολεσαι και απαρας ηλθεν εις βαιθσαν
41 Jonathan sortit à sa rencontre avec 40.000 hommes choisis pour la bataille rangée, et vint àBethsân.	41 και εξηλθεν ιωναθαν εις απαντησιν αυτω εν τεσσαρακοντα χιλιασιν ανδρων επιλελεγμεναις εις παραταξιν και ηλθεν εις βαιθσαν
42 Tryphon, voyant qu'il était venu avec une armée nombreuse, se garda de mettre la main surlui.	42 και ειδεν τρυφων οτι ηλθεν μετα δυναμεως πολλης και εκτειναι χειρας επ' αυτον ευλαβηθη
43 Il le reçut même avec honneur, le recommanda à tous ses amis, lui fit des cadeaux etordonna à ses amis et à ses troupes de lui obéir comme à lui-même.	43 και επεδεξατο αυτον ενδοξως και συνεστησεν αυτον πασιν τοις φιλοις αυτου και εδωκεν αυτω δοματα και επεταξεν τοις φιλοις αυτου και ταις δυναμεσιν αυτου υπακουειν αυτου ως αυτου
44 Il dit à Jonathan: "Pourquoi as-tu fatigué tout ce peuple alors qu'il n'y a pas entre nousmenace de guerre?	44 και ειπεν τω ιωναθαν ινα τι εκοπωσας παντα τον λαον τουτον πολεμου μη ενεστηκοτος ημιν
45 Renvoie-les donc chez eux, choisis-toi quelques hommes pour t'accompagner et viens avecmoi à Ptolémaïs. Je te livrerai cette ville ainsi que les autres forteresses, le reste des troupes et tous lesfonctionnaires, puis, prenant le chemin du retour, je m'en irai, car c'est dans ce but que je suis venu ici."	45 και νυν αποστειλον αυτους εις τους οικους αυτων επιλεξαι δε σεαυτω ανδρας ολιγους οιτινες εσονται μετα σου και δευρο μετ' εμου εις πτολεμαιδα και παραδωσω σοι αυτην και τα λοιπα οχυρωματα και τας δυναμεις τας λοιπας και παντας τους επι των χρειων και επιστρεψας απελευσομαι τουτου γαρ χαριν παρειμι
46 Lui faisant confiance, Jonathan agit suivant ses dires: il renvoya ses troupes, quiregagnèrent le pays de Juda.	46 και εμπιστευσας αυτω εποιησεν καθως ειπεν και εξαπεστειλεν τας δυναμεις και απηλθον εις γην ιουδα
47 Il garda avec lui 3.000 hommes dont il détacha 2.000 en Galilée, et mille allèrent avec lui.	47 κατελιπεν δε μεθ' εαυτου ανδρας τρισχιλιους ων δισχιλιους αφηκεν εν τη γαλιλαια χιλιοι δε συνηλθον αυτω
48 Lorsque Jonathan fut entré à Ptolémaïs, les Ptolémaïtes fermèrent les portes, se saisirent desa personne et passèrent tous ceux qui étaient entrés avec lui au fil de l'épée.	48 ως δε εισηλθεν ιωναθαν εις πτολεμαιδα απεκλεισαν οι πτολεμαεις τας πυλας και συνελαβον αυτον και παντας τους συνεισελθοντας μετ' αυτου απεκτειναν εν ρομφαια
49 Tryphon envoya des troupes et de la cavalerie en Galilée et dans la Grande Plaine pourexterminer tous les partisans de Jonathan.	49 και απεστειλεν τρυφων δυναμεις και ιππον εις την γαλιλαιαν και το πεδιον το μεγα του απολεσαι παντας τους παρα ιωναθου
50 Ceux-ci comprirent qu'il avait été pris et qu'il était perdu comme ceux qui se trouvaientavec lui; ils s'encouragèrent les uns les autres et marchèrent en rangs serrés, prêts au combat.	50 και επεγνωσαν οτι συνελημφθη και απολωλεν και οι μετ' αυτου και παρεκαλεσαν εαυτους και επορευοντο συνεστραμμενοι ετοιμοι εις πολεμον
51 Ceux qui les poursuivaient, voyant qu'ils luttaient pour leur vie, s'en retournèrent.	51 και ειδον οι διωκοντες οτι περι ψυχης αυτοις εστιν και επεστρεψαν
52 Ils arrivèrent tous sains et saufs au pays de Juda, pleurèrent Jonathan et ses compagnons etfurent en proie à une grande frayeur; tout Israël mena un grand deuil.	52 και ηλθον παντες μετ' ειρηνης εις γην ιουδα και επενθησαν τον ιωναθαν και τους μετ' αυτου και εφοβηθησαν σφοδρα και επενθησεν πας ισραηλ πενθος μεγα
53 Toutes les nations d'alentour cherchèrent à les exterminer: "Ils n'ont pas de chef, disaient-ils, ni d'aide, il est temps de les attraper et nous effacerons leur souvenir du milieu des hommes."	53 και εζητησαν παντα τα εθνη τα κυκλω αυτων εκτριψαι αυτους ειπον γαρ ουκ εχουσιν αρχοντα και βοηθουντα νυν ουν πολεμησωμεν αυτους και εξαρωμεν εξ ανθρωπων το μνημοσυνον αυτων