Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

Eclesiástico/Ben Sirá 37


font
EL LIBRO DEL PUEBLO DE DIOSVULGATA
1 Todo amigo dice: «También yo soy tu amigo», pero hay amigos que lo son sólo de nombre.1 Omnis amicus dicet : Et ego amicitiam copulavi :
sed est amicus solo nomine amicus.
Nonne tristitia inest usque ad mortem ?
2 ¿No entristece acaso hasta la muerte ver a un amigo querido transformarse en enemigo?2 sodalis autem et amicus ad inimicitiam convertentur.
3 ¡Perversa inclinación! ¿De dónde te han hecho rodar para cubrir la tierra de falsedad?3 O præsumptio nequissima, unde creata es
cooperire aridam malitia et dolositate illius ?
4 ¡Un compañero comparte las alegrías del amigo y en el momento de la aflicción, se vuelve contra él!4 Sodalis amico conjucundatur in oblectationibus,
et in tempore tribulationis adversarius erit.
5 ¡Otro sufre con el amigo para llenarse su vientre, y a la hora del combate, empuña el escudo!5 Sodalis amico condolet causa ventris,
et contra hostem accipiet scutum.
6 Nunca te olvides de un buen amigo, y acuérdate de él cuando tengas riquezas.6 Non obliviscaris amici tui in animo tuo,
et non immemor sis illius in opibus tuis.
7 Todo el que aconseja recomienda su consejo, pero hay quien aconseja pensando sólo en sí mismo.7 Noli consiliari cum eo qui tibi insidiatur,
et a zelantibus te absconde consilium.
8 Sé precavido con el que da consejos y averigua primero qué le hace falta, porque entonces aconsejará lo que le convenga a él; no sea que le dé lo mismo una cosa que otra8 Omnis consiliarius prodit consilium,
sed est consiliarius in semetipso.
9 y te diga: «Vas por el buen camino», mientras se pone enfrente a ver qué te pasa.9 A consiliario serva animam tuam :
prius scito quæ sit illius necessitas :
et ipse enim animo suo cogitabit :
10 No consultes al que te subestima, y al que tiene celos de ti, ocúltale tus designios.10 ne forte mittat sudem in terram,
et dicat tibi :
11 No pidas consejo a una mujer sobre su rival, ni a un cobarde sobre la guerra, ni a un comerciante sobre un negocio, ni a un comprador sobre una venta, ni a un envidiosos sobre la gratitud, ni a un despiadado sobre un beneficio, ni a un perezoso sobre cualquier trabajo, ni al que trabaja por horas sobre la conclusión de una obra, ni a un servidor holgazán sobre un trabajo difícil: no cuentes con estos para ningún consejo.11 Bona est via tua :
et stet e contrario videre quid tibi eveniat.
12 Pero recurre asiduamente a un hombre piadoso, de quien te consta que cumple los mandamientos, capaz de sentir lo que tú mismo sientes, y que sufrirá contigo si das un traspié.12 Cum viro irreligioso tracta de sanctitate,
et cum injusto de justitia,
et cum muliere de ea quæ æmulatur,
cum timido de bello,
cum negotiatore de trajectione,
cum emptore de venditione,
cum viro livido de gratiis agendis,
13 Déjate llevar por lo que te dicta el corazón, porque nadie te será más fiel que él:13 cum impio de pietate,
cum inhonesto de honestate,
cum operario agrario de omni opere,
14 el alma de un hombre suele advertir a menudo mejor que siete vigías apostados sobre una altura.14 cum operario annuali de consummatione anni,
cum servo pigro de multa operatione.
Non attendas his in omni consilio :
15 Y por encima de todo ruego al Altísimo, para que dirija tus pasos en la verdad.15 sed cum viro sancto assiduus esto,
quemcumque cognoveris observantem timorem Dei :
16 Principio de toda obra es la conversación, y antes de toda acción, está el consejo.16 cujus anima est secundum animam tuam,
et qui, cum titubaveris in tenebris, condolebit tibi.
17 Raíz de los pensamientos es el corazón, y él hace brotar cuatro ramas:17 Cor boni consilii statue tecum :
non est enim tibi aliud pluris illo.
18 el bien y el mal, la vida y la muerte, y la que decide siempre en todo esto es la lengua.18 Anima viri sancti enuntiat aliquando vera,
quam septem circumspectores sedentes in excelso ad speculandum.
19 Un hombre puede ser hábil para instruir a muchos y, sin embargo, ser inútil para sí mismo.19 Et in his omnibus deprecare Altissimum,
ut dirigat in veritate viam tuam.
20 El que es sabio de labios para afuera, se hace odioso y acabará sin tener qué comer:20 Ante omnia opera verbum verax præcedat te,
et ante omnem actum consilium stabile.
21 no se le ha concedido el favor del Señor, porque estaba desprovisto de toda sabiduría.21 Verbum nequam immutabit cor :
ex quo partes quatuor oriuntur :
bonum et malum, vita et mors :
et dominatrix illorum est assidua lingua.
Est vir astutus multorum eruditor,
et animæ suæ inutilis est.
22 Si un hombre es sabio para sí mismo, los frutos de su inteligencia están en su boca y son dignos de fe.22 Vir peritus multos erudivit,
et animæ suæ suavis est.
23 Un hombre sabio instruye a su propio pueblo y los frutos de su inteligencia son dignos de fe.23 Qui sophistice loquitur odibilis est :
in omni re defraudabitur.
24 Un hombre sabio es colmado de bendiciones y, al verlo, todos lo felicitan.24 Non est illi data a Domino gratia,
omni enim sapientia defraudatus est.
25 El hombre tiene sus días contados, pero los días de Israel son incontables.25 Est sapiens animæ suæ sapiens,
et fructus sensus illius laudabilis.
26 Un hombre sabio se gana la confianza de su pueblo y su nombre sobrevive para siempre.26 Vir sapiens plebem suam erudit,
et fructus sensus illius fideles sunt.
27 Hijo mío, para tu régimen de comida, pruébate a ti mismo: mira qué te hace mal y prívate de ello.27 Vir sapiens implebitur benedictionibus,
et videntes illum laudabunt.
28 Porque no todo es conveniente para todos ni a todos les gusta lo mismo.28 Vita viri in numero dierum :
dies autem Israël innumerabiles sunt.
29 No seas insaciable de placeres ni te excedas en las comidas.29 Sapiens in populo hæreditabit honorem,
et nomen illius erit vivens in æternum.
30 Porque el exceso en las comidas acarrea enfermedades y la glotonería provoca cólicos.30 Fili, in vita tua tenta animam tuam,
et si fuerit nequam non des illi potestatem :
31 La glotonería causó la muerte de muchos, pero el que se cuida prolongará su vida.31 non enim omnia omnibus expediunt,
et non omni animæ omne genus placet.
32 Noli avidus esse in omni epulatione,
et non te effundas super omnem escam :
33 in multis enim escis erit infirmitas,
et aviditas appropinquabit usque ad choleram.
34 Propter crapulam multi obierunt :
qui autem abstinens est adjiciet vitam.