1 Filho, pecaste? Não o faças mais. Mas ora pelas tuas faltas passadas, para que te sejam perdoadas. | 1 Vétkeztél, fiam? Ne tedd még egyszer, és előbbi bűneid miatt is imádkozz, hogy megbocsássák neked. |
2 Foge do pecado com se foge de uma serpente; porque, se dela te aproximares, ela te morderá. | 2 Fuss a bűntől, mint a kígyó színétől, mert ha közel mész hozzá, hatalmába kerít. |
3 Os seus dentes são dentes de leão, que matam as almas dos homens. | 3 Foga mint az oroszlán foga, megöli az emberek lelkét. |
4 Todo pecado é como uma espada de dois gumes: a chaga que ele produz é incurável. | 4 Minden törvényszegés mint a kétélű pallos: csapására nincsen orvosság. |
5 O ultraje e a violência destroem as riquezas. A mais rica mansão se arruína pelo orgulho; assim será desenraizada a riqueza do orgulhoso. | 5 Az erőszak és az igaztalanság felemészti a vagyont, s a túl gazdag házat tönkreteszi a kevélység, így pusztul el a dölyfös vagyona! |
6 A oração do pobre eleva-se de sua boca até os ouvidos (de Deus), (e Deus) se apressará em lhe fazer justiça. | 6 Eljut a könyörgés a szegény szájából Isten füléhez, és sietve megjön számára az ítélet. |
7 Aquele que odeia a correção segue os passos do pecador, aquele que teme a Deus volta ao seu próprio coração. | 7 Aki gyűlöli a feddést, a bűnös nyomán jár, de aki féli Istent, az magába száll. |
8 De longe é conhecido o poderoso de linguagem insolente, mas o homem sábio sabe como se descartar dele. | 8 Már messziről megismerni a vakmerő szájhőst, és kisiklását észreveszi az okos. |
9 Quem constrói a sua casa às custas de outrem, é como aquele que amontoa pedras para (construir) no inverno. | 9 Aki más költségén építi házát, olyan, mint aki télen gyűjti köveit. |
10 A reunião dos pecadores é como um amontoado de estopas: seu fim será a fogueira. | 10 A bűnösök társasága kóc-csomó, és végezetük tűzláng! |
11 O caminho dos pecadores é calçado de pedras unidas, mas ele conduz à região dos mortos, às trevas e aos suplícios. | 11 A bűnösök útja kővel van egyengetve, de a végén alvilág van, sötétség és bűnhődés. |
12 Aquele que guarda a justiça penetrará o espírito dela. | 12 Aki megtartja a törvényt, úrrá lesz érzékein, |
13 A sabedoria e o bom senso são a consumação do temor a Deus. | 13 az istenfélelem betetőzése pedig bölcsesség és okosság. |
14 Jamais tornar-se-á hábil aquele que não é sábio no bem, | 14 Nem lehet azt megnevelni, aki nem okos a jóban! |
15 pois há uma sabedoria que produz muito mal. E o bom senso não está onde está a amargura. | 15 Van okosság, amely bővelkedik gonoszságban, de nincs valódi értelmesség, ahol keserűség van! |
16 A ciência do sábio espalha-se como a água que transborda, e o conselho que ele dá permanece como fonte de vida. | 16 A bölcs tudása növekszik, mint az árvíz, és tanácsa, mint az élővíz forrása, el nem apad. |
17 O coração do insensato é como um cântaro lascado, nada retém da sabedoria. | 17 A balga szíve törött edény, nem tart meg semmiféle bölcsességet. |
18 Qualquer palavra sábia que ouça o homem sensato, ele a louvará e dela se aproveitará. Que a ouça um voluptuoso, e ela lhe desagradará, e ele a arremessará para trás de si. | 18 Bármi okos szót halljon az értelmes, dicséri azt, sőt ráadással szolgál; a feslett is hallja, de nincs az ínyére, azért a háta mögé hajítja. |
19 A conversa do insensato é como um fardo para carregar, mas o encanto se acha nos lábios do homem sensato. | 19 Olyan a balga beszéde, mint a teher az úton, az okos ajkán azonban kedvesség van. |
20 A conversação do homem prudente é procurada na sociedade; todos relembrarão suas palavras em seus corações. | 20 Lesik az okos száját az összejövetelen, és szavait szívükre veszik. |
21 A sabedoria é para o insensato como uma casa arruinada; a ciência do insensato é feita de palavras incoerentes. | 21 Olyan a bölcsesség a balgának, mint az elpusztult ház, s az oktalan tudománya értelmetlen locsogás. |
22 A instrução é para o insensato como peias nos pés e como algemas nas mãos. | 22 A fegyelem a balgának béklyó a lábán, bilincs a jobb kezén. |
23 O insensato eleva a voz quando ri, mas o homem sábio sorri discretamente. | 23 Fennhangon röhög a balga, az okos ember pedig alig hogy mosolyog. |
24 Para o homem prudente a ciência é um ornato de ouro, uma pulseira que traz no braço direito. | 24 Arany ékszer az okosnak a fegyelem, karkötő a jobb karon. |
25 O insensato põe facilmente os pés na casa do vizinho, mas aquele que tem educação hesita em visitar um poderoso. | 25 A balga könnyen teszi be lábát társának házába, a tapasztalt ember pedig elfogódott a hatalmas színe előtt. |
26 O insensato olha dentro de uma casa pela janela; o homem bem educado permanece fora. | 26 Ablakon át nézeget a balga a házba, a művelt férfi pedig kívül marad állva. |
27 É sinal de loucura escutar a uma porta; o homem prudente indigna-se com tal grosseria. | 27 Neveletlenség, ha az ember ajtónál hallgatódzik, feszélyezi az okos embert ez a csúfság. |
28 Os lábios dos imprudentes só proferem tolices, mas as palavras do sábio têm peso na balança. | 28 Oktalanságot beszél a balgák ajka, az okosok pedig mérlegre teszik szavaikat. Szájukon hordozzák a balgák szívüket, az okosok szája pedig szívükben van. Amikor az istentelen az ördögöt átkozza, önmaga ellen szór átkot. Önmagát mocskolja a besúgó, és gyűlöltté válik mindenki előtt; meggyűlölik azt is, aki vele tart, a hallgatag és okos pedig tiszteletet arat. |
29 O coração dos insensatos está na boca, a boca dos sábios está no coração. | |
30 Quando o ímpio amaldiçoa o adversário, amaldiçoa-se a si mesmo. | |
31 O delator macula-se a si próprio, e é odiado por todos; o que mora com ele será odioso, mas o homem sensato que se cala será honrado. | |