Judges 9

NEW JERUSALEM	LXX
1 Abimelech son of Jerubbaal confronted his mother's brothers at Shechem and, to them and to the wholeclan of his maternal grandfather's family, he said,	1 και επορευθη αβιμελεχ υιος ιεροβααλ εις σικιμα προς τους αδελφους της μητρος αυτου και ελαλησεν προς αυτους και προς πασαν την συγγενειαν του οικου της μητρος αυτου λεγων
2 'Please put this question to the leading men of Shechem: Which is better for you: to be ruled by seventypeople -- al Jerubbaal's sons -- or to be ruled by one? Remember too that I am your own flesh and bone.'	2 λαλησατε δη εν ωσιν των ανδρων σικιμων ποιον βελτιον εστιν το αρχειν υμων εβδομηκοντα ανδρας παντας υιους ιεροβααλ η κυριευειν υμων ανδρα ενα και μνησθητε οτι σαρξ υμων και οστουν υμων εγω ειμι
3 His mother's brothers said al this on his behalf to al the leading men of Shechem, and their feelingsswayed them to follow Abimelech, since they argued, 'He is our brother.'	3 και ελαλησαν περι αυτου οι αδελφοι της μητρος αυτου εν τοις ωσιν παντων των ανδρων σικιμων παντας τους λογους τουτους και εκλινεν καρδια αυτων οπισω αβιμελεχ οτι ειπαν αδελφος ημων εστιν
4 So they gave him seventy shekels of silver from the temple of Baal-Berith, and with this Abimelech paidviolent adventurers to fol ow him.	4 και εδωκαν αυτω εβδομηκοντα αργυριου εκ του οικου βααλ διαθηκης και εμισθωσατο εν αυτοις αβιμελεχ ανδρας κενους και θαμβουμενους και επορευθησαν οπισω αυτου
5 He then went to his father's house at Ophrah and put his brothers, Jerubbaal's seventy sons, to deathon one and the same stone. Jotham, however, Jerubbaal's youngest son, escaped by going into hiding.	5 και εισηλθεν εις τον οικον του πατρος αυτου εις εφραθα και απεκτεινεν τους αδελφους αυτου υιους ιεροβααλ εβδομηκοντα ανδρας επι λιθον ενα και απελειφθη ιωαθαμ υιος ιεροβααλ ο νεωτερος οτι εκρυβη
6 All the leading men of Shechem and al Beth-Mil o then met and proclaimed Abimelech king at the oakof the cultic stone at Shechem.	6 και συνηχθησαν παντες οι ανδρες σικιμων και πας ο οικος μααλλων και επορευθησαν και εβασιλευσαν τον αβιμελεχ εις βασιλεα προς τη βαλανω της στασεως εν σικιμοις
7 News of this was brought to Jotham. He went and stood on the top of Mount Gerizim and shouted at thetop of his voice: Hear me, leaders of Shechem, so that God may also hear you!	7 και ανηγγειλαν τω ιωαθαμ και επορευθη και εστη επι της κορυφης του ορους γαριζιν και επηρεν την φωνην αυτου και εκαλεσεν και ειπεν αυτοις ακουσατε μου ανδρες σικιμων και ακουσαι υμων ο θεος
8 One day the trees went out to anoint a king to rule them. They said to the olive tree, 'Be our king!'	8 πορευομενα επορευθησαν τα ξυλα του χρισαι εαυτοις βασιλεα και ειπον τη ελαια βασιλευσον εφ' ημων
9 The olive tree replied, 'Must I forgo my oil which gives honour to gods and men, to stand and sway overthe trees?'	9 και ειπεν αυτοις η ελαια αφεισα την πιοτητα μου ην εν εμοι εδοξασεν ο θεος και ανθρωποι πορευθω αρχειν των ξυλων
10 Then the trees said to the fig tree, 'You come and be our king!'	10 και ειπαν τα ξυλα τη συκη δευρο βασιλευσον εφ' ημων
11 The fig tree replied, 'Must I forgo my sweetness, forgo my excel ent fruit, to go and sway over thetrees?'	11 και ειπεν αυτοις η συκη αφεισα την γλυκυτητα μου και το γενημα μου το αγαθον πορευθω αρχειν επι ξυλων
12 Then the trees said to the vine, 'You come and be our king!'	12 και ειπαν τα ξυλα τη αμπελω δευρο βασιλευσον εφ' ημων
13 The vine replied, 'Must I forgo my wine which cheers gods and men, to go and sway over the trees?'	13 και ειπεν αυτοις η αμπελος αφεισα τον οινον μου την ευφροσυνην την παρα του θεου των ανθρωπων πορευθω αρχειν ξυλων
14 Then the trees al said to the thorn bush, 'You come and be our king!'	14 και ειπαν τα ξυλα προς την ραμνον δευρο συ βασιλευσον εφ' ημων
15 And the thorn bush replied to the trees, 'If you are anointing me in good faith to be your king, come andshelter in my shade. But, if not, fire will come out of the thorn bush and devour the cedars of Lebanon.'	15 και ειπεν η ραμνος προς τα ξυλα ει εν αληθεια υμεις χριετε με εις βασιλεα εφ' υμων δευτε πεποιθατε εν τη σκεπη μου και ει μη εξελθοι πυρ εκ της ραμνου και καταφαγοι τας κεδρους του λιβανου
16 'Now then, if you have acted in sincerity and good faith in making Abimelech king, if you have dealthonourably with Jerubbaal and his family, and have treated him as his actions deserved,	16 και νυν ει εν αληθεια και εν τελειοτητι εποιησατε και εβασιλευσατε τον αβιμελεχ και ει καλως εποιησατε μετα ιεροβααλ και μετα του οικου αυτου και ει κατα το ανταποδομα της χειρος αυτου εποιησατε αυτω
17 my father having fought for you, risked his life and rescued you from the power of Midian,	17 ως επολεμησεν ο πατηρ μου υπερ υμων και ερριψεν την ψυχην αυτου εξ εναντιας και εξειλατο υμας εκ χειρος μαδιαμ
18 and you today having risen up against my father's family, murdered his sons -- seventy of them on oneand the same stone -- and appointed Abimelech, his slave-girl's son, to rule the leading men of Shechem,because he is your brother!-	18 και υμεις επανεστητε επι τον οικον του πατρος μου σημερον και απεκτεινατε τους υιους αυτου εβδομηκοντα ανδρας επι λιθον ενα και εβασιλευσατε τον αβιμελεχ υιον της παιδισκης αυτου επι τους ανδρας σικιμων οτι αδελφος υμων εστιν
19 if, I say, you have acted in sincerity and good faith towards Jerubbaal and his family, then mayAbimelech be your joy and may you be his!	19 και ει εν αληθεια και τελειοτητι εποιησατε μετα ιεροβααλ και του οικου αυτου τη ημερα ταυτη ευλογηθειητε υμεις και ευφρανθειητε εν αβιμελεχ και ευφρανθειη και αυτος εν υμιν
20 If not, may fire come out of Abimelech and devour the leading men of Shechem and Beth-Mil o, andfire come out of the leading men of Shechem and Beth-Mil o to devour Abimelech!'	20 και ει μη εξελθοι πυρ εξ αβιμελεχ και καταφαγοι τους ανδρας σικιμων και τον οικον μααλλων και ει μη εξελθοι πυρ απο ανδρων σικιμων και εκ του οικου μααλλων και καταφαγοι τον αβιμελεχ
21 Jotham then took to his heels; he fled and made his way to Beer; and there he stayed, to be out of hisbrother Abimelech's reach.	21 και απεδρα ιωαθαμ και επορευθη εν οδω και εφυγεν εις ραρα και κατωκησεν εκει απο προσωπου αβιμελεχ του αδελφου αυτου
22 Abimelech ruled Israel for three years.	22 και ηρξεν αβιμελεχ επι ισραηλ τρια ετη
23 God then sent a spirit of discord between Abimelech and the leaders of Shechem, and the leaders ofShechem betrayed Abimelech.	23 και εξαπεστειλεν ο θεος πνευμα πονηρον ανα μεσον αβιμελεχ και ανα μεσον των ανδρων σικιμων και ηθετησαν οι ανδρες σικιμων εν τω οικω αβιμελεχ
24 And this was so that the crime committed against Jerubbaal's seventy sons should be avenged, andtheir blood recoil on their brother Abimelech who had murdered them, and on those leaders of Shechem whohad helped him to murder his brothers.	24 του επαγαγειν την αδικιαν των εβδομηκοντα υιων ιεροβααλ και το αιμα αυτων επιθειναι επι αβιμελεχ τον αδελφον αυτων τον αποκτειναντα αυτους και επι τους ανδρας σικιμων τους κατισχυσαντας τας χειρας αυτου ωστε αποκτειναι τους αδελφους αυτου
25 The leaders of Shechem put men to ambush him on the mountain tops, and these robbed anyonetravel ing their way. Abimelech was told of this.	25 και εθεντο αυτω οι ανδρες σικιμων ενεδρα επι τας κεφαλας των ορεων και ανηρπαζον παντας τους διαπορευομενους επ' αυτους εν τη οδω και απηγγελη τω αβιμελεχ
26 Gaal son of Obed, with his brothers, happened to pass through Shechem and win the confidence ofthe leaders of Shechem.	26 και ηλθεν γααλ υιος αβεδ και οι αδελφοι αυτου εις σικιμα και επεποιθησαν εν αυτω οι ανδρες σικιμων
27 These went out into the countryside to harvest their vineyards; they trod the grapes and made merryand went into the temple of their god. They ate and drank there and cursed Abimelech.	27 και ηλθον εις αγρον και ετρυγησαν τους αμπελωνας αυτων και κατεπατουν και εποιησαν χορους και εισηλθον εις οικον θεου αυτων και εφαγον και επιον και κατηρωντο τον αβιμελεχ
28 Gaal son of Obed said, 'Who is Abimelech, and what is Shechem, for us to be his slaves? Should notJerubbaal's son and his lieutenant, Zebul, be serving the men of Hamor, father of Shechem? Why should we behis slaves?	28 και ειπεν γααλ υιος αβεδ τι εστιν αβιμελεχ και τις εστιν ο υιος συχεμ οτι δουλευσομεν αυτω ουχ ουτος υιος ιεροβααλ και ζεβουλ επισκοπος αυτου δουλος αυτου συν τοις ανδρασιν εμμωρ πατρος συχεμ και τι οτι δουλευσομεν αυτω ημεις
29 Who wil put this people under my command, so that I can expel Abimelech? I should say to him,"Reinforce your army and come out!" '	29 και τις δωη τον λαον τουτον εν χειρι μου και μεταστησω τον αβιμελεχ και ερω τω αβιμελεχ πληθυνον την δυναμιν σου και εξελθε
30 Zebul the governor of the town was told what Gaal son of Obed had said, and he was furious.	30 και ηκουσεν ζεβουλ ο αρχων της πολεως τους λογους γααλ υιου αβεδ και εθυμωθη οργη
31 He sent messengers secretly to Abimelech to say, 'Look! Gaal son of Obed has come to Shechemwith his brothers, and they are stirring up the town against you.	31 και απεστειλεν αγγελους προς αβιμελεχ μετα δωρων λεγων ιδου γααλ υιος αβεδ και οι αδελφοι αυτου παραγεγονασιν εις σικιμα και οιδε πολιορκουσιν την πολιν επι σε
32 So, move under cover of dark, you and the men you have with you, and take up concealed positions inthe countryside;	32 και νυν αναστηθι νυκτος συ και ο λαος ο μετα σου και ενεδρευσον εν τω αγρω
33 then in the morning at sunrise, break cover and rush on the town. When Gaal and his supporters comeout to meet you, treat them as occasion offers.'	33 και εσται το πρωι αμα τω ανατειλαι τον ηλιον και ορθρισεις και εκτενεις επι την πολιν και ιδου αυτος και ο λαος ο μετ' αυτου εκπορευονται προς σε και ποιησεις αυτω καθαπερ εαν ευρη η χειρ σου
34 So Abimelech set off under cover of dark with al his own supporters and took up concealed positionsover against Shechem, in four groups.	34 και ανεστη αβιμελεχ και πας ο λαος ο μετ' αυτου νυκτος και ενηδρευσαν επι σικιμα τεσσαρας αρχας
35 As Gaal son of Obed was coming out and pausing at the entrance of the town gate, Abimelech and hissupporters rose from their ambush.	35 και εγενετο πρωι και εξηλθεν γααλ υιος αβεδ και εστη προς τη θυρα της πυλης της πολεως και ανεστη αβιμελεχ και ο λαος ο μετ' αυτου εκ των ενεδρων
36 Gaal saw these men and said to Zebul, 'Look, there are men coming down from the tops of themountains!' Zebul answered, 'You mistake the shadow of the mountains for men.'	36 και ειδεν γααλ υιος αβεδ τον λαον και ειπεν προς ζεβουλ ιδου λαος καταβαινων απο των κορυφων των ορεων και ειπεν προς αυτον ζεβουλ την σκιαν των ορεων συ ορας ως ανδρας
37 But Gaal insisted, 'Look, there are men coming down from the Navel of the Earth and another group iscoming from the direction of the Diviners' Oak.'	37 και προσεθετο ετι γααλ του λαλησαι και ειπεν ιδου λαος καταβαινων κατα θαλασσαν απο του εχομενα του ομφαλου της γης και αρχη μια παραγινεται απο οδου δρυος αποβλεποντων
38 Zebul then said, 'Where are your mouthings now about "Who is Abimelech, for us to be his slaves?"Are not these the men you made light of? Sally out, then, and fight him.'	38 και ειπεν προς αυτον ζεβουλ που εστιν νυν το στομα σου το λεγον τις εστιν αβιμελεχ οτι δουλευσομεν αυτω ουκ ιδου ουτος εστιν ο λαος ον εξουδενωσας εξελθε νυν και πολεμει προς αυτον
39 Gaal sal ied out at the head of the leaders of Shechem and engaged Abimelech.	39 και εξηλθεν γααλ απο προσωπου των ανδρων σικιμων και επολεμησεν εν αβιμελεχ
40 Abimelech drove Gaal off, who turned tail, many of his men falling dead before they could reach thegate.	40 και κατεδιωξεν αυτον αβιμελεχ και εφυγεν απο προσωπου αυτου και επεσον τραυματιαι πολλοι εως θυρων της πολεως
41 Abimelech then stayed at Aruma, and Zebul expelled Gaal and his brothers and prevented them fromliving in Shechem.	41 και εκαθισεν αβιμελεχ εν αριμα και εξεβαλεν ζεβουλ τον γααλ και τους αδελφους αυτου του μη οικειν εν σικιμοις
42 Next day, when the people went out into the countryside, Abimelech was told of this.	42 και εγενηθη τη επαυριον και εξηλθεν ο λαος εις το πεδιον και απηγγελη τω αβιμελεχ
43 He took his men, divided them into three groups and lay in wait in the fields. When he saw the peopleleaving the town, he bore down on them and slaughtered them.	43 και παρελαβεν τον λαον και διειλεν αυτον τρεις αρχας και ενηδρευσεν εν αυτω και ειδεν και ιδου λαος εξηλθεν εκ της πολεως και επανεστη αυτοις και επαταξεν αυτους
44 While Abimelech and his group rushed forward and took position at the entrance to the town gate, thetwo other groups fel on everyone in the fields and slaughtered them.	44 και αβιμελεχ και αι αρχαι αι μετ' αυτου εξεταθησαν και εστησαν παρα την πυλην της πολεως και αι δυο αρχαι εξεχυθησαν επι παντας τους εν τω αγρω και επαταξεν αυτους
45 Al that day Abimelech attacked the town. He stormed it and slaughtered the people inside, razed thetown and sowed it with salt.	45 και αβιμελεχ επολεμει εν τη πολει ολην την ημεραν εκεινην και κατελαβοντο την πολιν και τον λαον τον εν αυτη ανειλεν και την πολιν καθειλεν και εσπειρεν αυτην αλας
46 On hearing this, al the leading men inside Migdal-Shechem took refuge in the crypt of the temple ofEl-Berith.	46 και ηκουσαν παντες οι ανδρες πυργου σικιμων και εισηλθον εις το οχυρωμα οικου του βααλ διαθηκης
47 As soon as Abimelech heard that the leading men inside Migdal-Shechem had al gathered there,	47 και απηγγελη τω αβιμελεχ οτι συνηχθησαν παντες οι ανδρες του πυργου σικιμων
48 he went up Mount Zalmon with al his men. Then taking an axe in his hands, he cut off the branch of atree, picked it up and put it on his shoulder, and said to the men with him, 'Hurry and do what you have seen medo.'	48 και ανεβη αβιμελεχ εις ορος σελμων αυτος και πας ο λαος ο μετ' αυτου και ελαβεν αβιμελεχ αξινην εν τη χειρι αυτου και εκοψεν φορτιον ξυλων και ελαβεν αυτο και επεθηκεν επι τους ωμους αυτου και ειπεν προς τον λαον τον μετ' αυτου τι ειδετε με ποιουντα ταχεως ποιησατε ως και εγω
49 Each of his men similarly cut off a branch; then, following Abimelech, they piled the branches over thecrypt and set it on fire over those who were inside; so that al the people in Migdal-Shechem died too, about athousand men and women.	49 και εκοψαν και αυτοι εκαστος φορτιον και ηραν και επορευθησαν οπισω αβιμελεχ και επεθηκαν επι το οχυρωμα και ενεπρησαν επ' αυτους το οχυρωμα εν πυρι και απεθανον παντες οι ανδρες πυργου σικιμων ωσει χιλιοι ανδρες και γυναικες
50 Abimelech then marched on Thebez, besieged it and captured it.	50 και επορευθη αβιμελεχ εις θεβες και περιεκαθισεν επ' αυτην και προκατελαβετο αυτην
51 In the middle of the town there was a fortified tower in which al the men and women and al theleading men of the town took refuge. They locked the door behind them and climbed up to the roof of the tower.	51 και πυργος ην οχυρος εν μεσω της πολεως και εφυγον εκει παντες οι ανδρες και αι γυναικες και παντες οι ηγουμενοι της πολεως και απεκλεισαν εφ' εαυτους και ανεβησαν επι το δωμα του πυργου
52 Abimelech reached the tower and attacked it. As he was approaching the door of the tower to set it onfire,	52 και ηλθεν αβιμελεχ εως του πυργου και εξεπολεμησαν αυτον και ηγγισεν αβιμελεχ εως της θυρας του πυργου εμπρησαι αυτον εν πυρι
53 a woman threw down a mil stone on his head and cracked his skull.	53 και ερριψεν γυνη μια κλασμα μυλου επι την κεφαλην αβιμελεχ και συνεθλασεν το κρανιον αυτου
54 He instantly cal ed his young armour-bearer and said, 'Draw your sword and kil me, so that it wil notbe said of me that "A woman kil ed him".' His armour-bearer ran him through, and he died.	54 και εβοησεν το ταχος προς το παιδαριον τον αιροντα τα σκευη αυτου και ειπεν αυτω σπασαι την μαχαιραν σου και θανατωσον με μηποτε ειπωσιν γυνη απεκτεινεν αυτον και εξεκεντησεν αυτον το παιδαριον αυτου και απεθανεν αβιμελεχ
55 When the men of Israel saw that Abimelech was dead, they dispersed to their homes.	55 και ειδεν ανηρ ισραηλ οτι απεθανεν αβιμελεχ και απηλθον ανηρ εις τον τοπον αυτου
56 Thus God made to recoil on Abimelech the evil he had done his father by murdering his seventybrothers,	56 και απεστρεψεν ο θεος την κακιαν αβιμελεχ ην εποιησεν τω πατρι αυτου αποκτειναι τους εβδομηκοντα αδελφους αυτου
57 and all the evil that the men of Shechem had done God made recoil on their heads too. And so thecurse of Jotham son of Jerubbaal came true for them.	57 και πασαν κακιαν ανδρων σικιμων επεστρεψεν ο θεος εις την κεφαλην αυτων και επηλθεν επ' αυτους η καταρα ιωαθαμ του υιου ιεροβααλ