1 εαν καθισης δειπνειν επι τραπεζης δυναστων νοητως νοει τα παρατιθεμενα σοι | 1 כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך |
2 και επιβαλλε την χειρα σου ειδως οτι τοιαυτα σε δει παρασκευασαι | 2 ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה |
3 ει δε απληστοτερος ει μη επιθυμει των εδεσματων αυτου ταυτα γαρ εχεται ζωης ψευδους | 3 אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים |
4 μη παρεκτεινου πενης ων πλουσιω τη δε ση εννοια αποσχου | 4 אל תיגע להעשיר מבינתך חדל |
5 εαν επιστησης το σον ομμα προς αυτον ουδαμου φανειται κατεσκευασται γαρ αυτω πτερυγες ωσπερ αετου και υποστρεφει εις τον οικον του προεστηκοτος αυτου | 5 התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים |
6 μη συνδειπνει ανδρι βασκανω μηδε επιθυμει των βρωματων αυτου | 6 אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו |
7 ον τροπον γαρ ει τις καταπιοι τριχα ουτως εσθιει και πινει | 7 כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך |
8 μηδε προς σε εισαγαγης αυτον και φαγης τον ψωμον σου μετ' αυτου εξεμεσει γαρ αυτον και λυμανειται τους λογους σου τους καλους | 8 פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים |
9 εις ωτα αφρονος μηδεν λεγε μηποτε μυκτηριση τους συνετους λογους σου | 9 באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך |
10 μη μεταθης ορια αιωνια εις δε κτημα ορφανων μη εισελθης | 10 אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא |
11 ο γαρ λυτρουμενος αυτους κυριος κραταιος εστιν και κρινει την κρισιν αυτων μετα σου | 11 כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך |
12 δος εις παιδειαν την καρδιαν σου τα δε ωτα σου ετοιμασον λογοις αισθησεως | 12 הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת |
13 μη αποσχη νηπιον παιδευειν οτι εαν παταξης αυτον ραβδω ου μη αποθανη | 13 אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות |
14 συ μεν γαρ παταξεις αυτον ραβδω την δε ψυχην αυτου εκ θανατου ρυση | 14 אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל |
15 υιε εαν σοφη γενηται σου η καρδια ευφρανεις και την εμην καρδιαν | 15 בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני |
16 και ενδιατριψει λογοις τα σα χειλη προς τα εμα χειλη εαν ορθα ωσιν | 16 ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים |
17 μη ζηλουτω η καρδια σου αμαρτωλους αλλα εν φοβω κυριου ισθι ολην την ημεραν | 17 אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום |
18 εαν γαρ τηρησης αυτα εσται σοι εκγονα η δε ελπις σου ουκ αποστησεται | 18 כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת |
19 ακουε υιε και σοφος γινου και κατευθυνε εννοιας σης καρδιας | 19 שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך |
20 μη ισθι οινοποτης μηδε εκτεινου συμβολαις κρεων τε αγορασμοις | 20 אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו |
21 πας γαρ μεθυσος και πορνοκοπος πτωχευσει και ενδυσεται διερρηγμενα και ρακωδη πας υπνωδης | 21 כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה |
22 ακουε υιε πατρος του γεννησαντος σε και μη καταφρονει οτι γεγηρακεν σου η μητηρ | 22 שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך |
23 - | 23 אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה |
24 καλως εκτρεφει πατηρ δικαιος επι δε υιω σοφω ευφραινεται η ψυχη αυτου | 24 גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו |
25 ευφραινεσθω ο πατηρ και η μητηρ επι σοι και χαιρετω η τεκουσα σε | 25 ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך |
26 δος μοι υιε σην καρδιαν οι δε σοι οφθαλμοι εμας οδους τηρειτωσαν | 26 תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה |
27 πιθος γαρ τετρημενος εστιν αλλοτριος οικος και φρεαρ στενον αλλοτριον | 27 כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה |
28 ουτος γαρ συντομως απολειται και πας παρανομος αναλωθησεται | 28 אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף |
29 τινι ουαι τινι θορυβος τινι κρισις τινι αηδιαι και λεσχαι τινι συντριμματα δια κενης τινος πελειοι οι οφθαλμοι | 29 למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים |
30 ου των εγχρονιζοντων εν οινοις ου των ιχνευοντων που ποτοι γινονται | 30 למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך |
31 μη μεθυσκεσθε οινω αλλα ομιλειτε ανθρωποις δικαιοις και ομιλειτε εν περιπατοις εαν γαρ εις τας φιαλας και τα ποτηρια δως τους οφθαλμους σου υστερον περιπατησεις γυμνοτερος υπερου | 31 אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים |
32 το δε εσχατον ωσπερ υπο οφεως πεπληγως εκτεινεται και ωσπερ υπο κεραστου διαχειται αυτω ο ιος | 32 אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש |
33 οι οφθαλμοι σου οταν ιδωσιν αλλοτριαν το στομα σου τοτε λαλησει σκολια | 33 עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות |
34 και κατακειση ωσπερ εν καρδια θαλασσης και ωσπερ κυβερνητης εν πολλω κλυδωνι | 34 והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל |
35 ερεις δε τυπτουσιν με και ουκ επονεσα και ενεπαιξαν μοι εγω δε ουκ ηδειν ποτε ορθρος εσται ινα ελθων ζητησω μεθ' ων συνελευσομαι | 35 הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד |