Iudith 7

VULGATA	NOVA VULGATA
1 Holofernes autem altera die præcepit exercitibus suis ut ascenderent contra Bethuliam.	1 Crastina autem diepraecepit Holofernes omni militiae suae et omni populo suo, qui affuerunt inauxilium illius, ut pararent se ad Betuliam et ascensus montanae praeoccuparentet facerent pugnam adversus filios Israel.
2 Erant autem pedites bellatorum centum viginti millia, et equites viginti duo millia, præter præparationes virorum illorum quos occupaverat captivitas, et abducti fuerant de provinciis et urbibus universæ juventutis.	2 Et paraverunt se in illa die omnisvir potens eorum; et virtus eorum virorum bellatorum erat centum septuagintamilia peditum et equitum duodecim milia, praeter impedimenta et viros, qui erantpedites in eis, multitudo magna valde.
3 Omnes paraverunt se pariter ad pugnam contra filios Israël, et venerunt per crepidinem montis usque ad apicem, qui respicit super Dothain, a loco qui dicitur Belma usque ad Chelmon, qui est contra Esdrelon.	3 Et castra collocaverunt in convallemiuxta Betuliam ad fontem et praetenderunt in latitudinem contra Dothain usque adAbelmain et in longitudinem a Betulia usque Chyamonem, quae est contra Esdrelon.
4 Filii autem Israël, ut viderunt multitudinem illorum, prostraverunt se super terram, mittentes cinerem super capita sua, unanimes orantes ut Deus Israël misericordiam suam ostenderet super populum suum.	4 Filii autem Israel, ut viderunt multitudinem eorum, turbati sunt valde etdixerunt unusquisque ad proximum suum: “ Nunc lingent isti faciem totiusterrae, nec montes alti neque valles neque colles sustinebunt pondus eorum ”.
5 Et assumentes arma sua bellica, sederunt per loca quæ ad angusti itineris tramitem dirigunt inter montosa, et erant custodientes ea tota die et nocte.	5 Et accipientes unusquisque vasa sua bellica et accendentes ignem in turribusmurorum suorum manebant custodientes per totam noctem illam.
6 Porro Holofernes, dum circuit per gyrum, reperit quod fons qui influebat, aquæductum illorum a parte australi extra civitatem dirigeret : et incidi præcepit aquæductum illorum.	6 Altera autem dieeduxit Holofernes omnem equitatum suum contra faciem filiorum Israel, qui erantin Betulia,
7 Erant tamen non longe a muris fontes, ex quibus furtim videbantur haurire aquam ad refocillandum potius quam ad potandum.	7 et visitavit ascensus civitatis eorum et fontes aquarumperambulavit et praeoccupavit eos. Et praeposuit eis castra virorum bellatorumet ipse convertit in populum suum.
8 Sed filii Ammon et Moab accesserunt ad Holofernem, dicentes : Filii Israël non in lancea nec in sagitta confidunt, sed montes defendunt illos, et muniunt illos colles in præcipitio constituti.	8 Et accedentes ad eum omnes principesfiliorum Esau et omnes duces populi Moab et magistratus maritimae dixerunt:
9 Ut ergo sine congressione pugnæ possis superare eos, pone custodes fontium, ut non hauriant aquam ex eis, et sine gladio interficies eos, vel certe fatigati tradent civitatem suam, quam putant in montibus positam superari non posse.	9 “ Audiat verbum dominator noster, ne fiat confractio in virtute tua.
10 Et placuerunt verba hæc coram Holoferne et coram satellitibus ejus, et constituit per gyrum centenarios per singulos fontes.	10 Populus enim hic filiorum Israel non fidit in lanceis suis sed in altitudinibusmontium, in quibus inhabitant; non enim est facile ascendere vertices montiumipsorum.
11 Cumque ista custodia per dies viginti fuisset expleta, defecerunt cisternæ et collectiones aquarum omnibus habitantibus Bethuliam, ita ut non esset intra civitatem unde satiarentur vel una die, quoniam ad mensuram dabatur populis aqua quotidie.	11 Et nunc, dominator, noli pugnare ad eos sicut pugna fit belli, etnon cadet ex populo tuo vir unus;
12 Tunc ad Oziam congregati omnes viri feminæque, juvenes et parvuli, omnes simul una voce	12 sed mane in castris tuis custodiens omnemvirum virtutis tuae, et obtineant pueri tui fontem aquarum, qui emanat a radicemontis,
13 dixerunt : Judicet Deus inter nos et te, quoniam fecisti in nos mala, nolens loqui pacifice cum Assyriis, et propter hoc vendidit nos Deus in manibus eorum.	13 quia inde hauriunt aquas omnes inhabitantes Betuliam. Et interficieteos sitis, et tradent civitatem suam, et nos et populus tuus ascendemus supervertices montium proximos et obsidebimus in eis in custodiam, ut non exeat decivitate vir unus.
14 Et ideo non est qui adjuvet, cum prosternamur ante oculos eorum in siti, et perditione magna.	14 Et destilliscent in fame et siti ipsi et mulieres eorum etfilii eorum et, priusquam veniat gladius super eos, prosternentur in plateishabitationis suae,
15 Et nunc congregate universos qui in civitate sunt, ut sponte tradamus nos omnes populo Holofernis.	15 et retribues eis retributionem malam, eo quod secesseruntet non obviaverunt faciei tuae in pace ”.
16 Melius est enim ut captivi benedicamus Dominum viventes, quam moriamur, et simus opprobrium omni carni, cum viderimus uxores nostras et infantes nostros mori ante oculos nostros.	16 Et placuerunt verba eorum coramHoloferne et coram omnibus famulis eius, et constituit facere, ut locuti sunt.
17 Contestamur hodie cælum et terram, et Deum patrum nostrorum, qui ulciscitur nos secundum peccata nostra, ut jam tradatis civitatem in manu militiæ Holofernis, et sit finis noster brevis in ore gladii, qui longior efficitur in ariditate sitis.	17 Et promoverunt castra filii Moab et cum eis quinque milia filiorum Assyriaeet castra constituerunt in convalle et praeoccupaverunt aquas et fontes aquarumfiliorum Israel.
18 Et cum hæc dixissent, factus est fletus et ululatus magnus in ecclesia ab omnibus, et per multas horas una voce clamaverunt ad Deum, dicentes :	18 Et ascenderunt filii Ammon et filii Esau et castraconstituerunt in montana contra Dothain. Et miserunt ex eis ad austrum etorientem contra Egrebel, quae est iuxta Chus, quae est ad rivum Mochmur. Etreliqua militia Assyriorum castra constituerunt in campo et operuerunt omnemfaciem terrae; et tabernacula et impedimenta eorum constituerunt in turba multa,et erant in multitudinem magnam valde.
19 Peccavimus cum patribus nostris : injuste egimus, iniquitatem fecimus.	19 Et filii Israel clamaverunt ad Dominum Deum suum, quoniam minorabaturspiritus eorum, quoniam circumdederant eos omnes inimici eorum, et non poteranteffugere de medio eorum.
20 Tu, quia pius es, miserere nostri, aut in tuo flagello vindica iniquitates nostras, et noli tradere confitentes te populo qui ignorat te,	20 Et manserunt in circuitu eorum omnia castraAssyriae, pedites et quadrigae et equites eorum per dies triginta quattuor. Etdeficiebant omnibus inhabitantibus Betuliam omnia vasa aquarum eorum,
21 ut non dicant inter gentes : Ubi est Deus eorum ?	21 etcisternae eorum evacuabantur, et non habebant quod biberent in satietatem aquamunam diem, quoniam in mensura dabant eis bibere.
22 Et cum fatigati ex his clamoribus et his fletibus lassati siluissent,	22 Et anxiati sunt infanteseorum, et mulieres et iuvenes deficiebant a siti et cadebant in plateiscivitatis et in transitu portarum, et non erat virtus adhuc in eis.
23 exsurgens Ozias infusus lacrimis, dixit : Æquo animo estote, fratres, et hos quinque dies expectemus a Domino misericordiam.	23 Etcollegit se omnis populus ad Oziam et ad principes civitatis, iuvenes etmulieres et infantes, et clamaverunt voce magna et dixerunt coram omnibussenioribus:
24 Forsitan enim indignationem suam abscindet, et dabit gloriam nomini suo.	24 “ Iudicet Deus inter vos et nos, quoniam fecistis in nobisiniquitatem magnam non loquentes pacifica cum filiis Assyriae.
25 Si autem transactis quinque diebus non venerit adjutorium, faciemus hæc verba quæ locuti estis.	25 Et nunc nonest qui nos adiuvet, sed vendidit nos Deus in manus eorum, ut prosterneremurante eos in siti et perditione magna.
	26 Et nunc convocate eos et traditecivitatem totam in captivitatem populo Holofernis et omni virtuti eius.
	27 Melius est enim nos fieri illis in rapinam; erimus enim eis in servos etancillas, et vivet anima nostra, et non videbimus mortem infantium nostrorum inoculis nostris et mulieres et filios nostros deficientes in animabus suis.
	28 Contestamur vobis caelum et terram et Deum eorum et Dominum patrum nostrorum,qui ulciscitur in nos secundum peccata nostra et secundum peccata patrumnostrorum, ut non faciat secundum verba haec in hac die ”.
	29 Et factus estfletus magnus in medio ecclesiae omnium unanimiter, et clamaverunt ad DominumDeum voce magna.
	30 Et dixit ad eos Ozias: “ Aequo animo estote, fratres, et sustineamus adhucdies quinque, in quibus convertet Dominus Deus noster misericordiam suam supernos; non enim derelinquet nos in consummationem.
	31 Si autem transierint istiquinque dies, et non fuerit super nos adiutorium, faciam secundum verba vestra”.
	32 Et dispersit plebem unumquemque in castra sua, et super muros et turrescivitatis abierunt, et mulieres et filios in domus suas dimiserunt; et erant inmagna humilitate valde.