ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 24

LXX	NOVA VULGATA
1 υιε μη ζηλωσης κακους ανδρας μηδε επιθυμησης ειναι μετ' αυτων	1 Ne aemuleris viros malos nec desideres esse cum eis,
2 ψευδη γαρ μελετα η καρδια αυτων και πονους τα χειλη αυτων λαλει	2 quia rapinas meditatur mens eorum, et perniciem labia eorum loquuntur.
3 μετα σοφιας οικοδομειται οικος και μετα συνεσεως ανορθουται	3 Sapientia aedificabitur domus, et prudentia roborabitur.
4 μετα αισθησεως εμπιμπλαται ταμιεια εκ παντος πλουτου τιμιου και καλου	4 In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
5 κρεισσων σοφος ισχυρου και ανηρ φρονησιν εχων γεωργιου μεγαλου	5 Vir sapiens fortis est, et vir doctus firmat robur.
6 μετα κυβερνησεως γινεται πολεμος βοηθεια δε μετα καρδιας βουλευτικης	6 Quia cum dispositione parabis tibi bellum, et erit salus, ubi multa consilia sunt.
7 σοφια και εννοια αγαθη εν πυλαις σοφων σοφοι ουκ εκκλινουσιν εκ στοματος κυριου	7 Excelsa stulto sapientia, in porta non aperiet os suum.
8 αλλα λογιζονται εν συνεδριοις απαιδευτοις συναντα θανατος	8 Qui cogitat mala facere, vir perniciosus vocabitur.
9 αποθνησκει δε αφρων εν αμαρτιαις ακαθαρσια δε ανδρι λοιμω εμμολυνθησεται	9 Cogitatio stulti peccatum est, et abominatio hominum detractor.
10 εν ημερα κακη και εν ημερα θλιψεως εως αν εκλιπη	10 Si fueris lassus in die angustiae, coartabitur fortitudo tua.
11 ρυσαι αγομενους εις θανατον και εκπριου κτεινομενους μη φειση	11 Erue eos, qui ducuntur ad mortem; et, qui trahuntur ad interitum, retine.
12 εαν δε ειπης ουκ οιδα τουτον γινωσκε οτι κυριος καρδιας παντων γινωσκει και ο πλασας πνοην πασιν αυτος οιδεν παντα ος αποδιδωσιν εκαστω κατα τα εργα αυτου	12 Si dixeris: “ Nesciebamus hoc ”; nonne qui ponderator est cordis, ipse intellegit, et servatorem animae tuae nihil fallit reddetque homini iuxta opera sua?
13 φαγε μελι υιε αγαθον γαρ κηριον ινα γλυκανθη σου ο φαρυγξ	13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est et favum dulcissimum gutturi tuo.
14 ουτως αισθηση σοφιαν τη ση ψυχη εαν γαρ ευρης εσται καλη η τελευτη σου και ελπις σε ουκ εγκαταλειψει	14 Sic, scito, est sapientia animae tuae; quam cum inveneris, erit tibi posteritas, et spes tua non peribit.
15 μη προσαγαγης ασεβη νομη δικαιων μηδε απατηθης χορτασια κοιλιας	15 Ne insidieris, o nequam, domui iusti neque vastes requiem eius.
16 επτακι γαρ πεσειται ο δικαιος και αναστησεται οι δε ασεβεις ασθενησουσιν εν κακοις	16 Septies enim cadet iustus et resurget; impii autem corruent in malum.
17 εαν πεση ο εχθρος σου μη επιχαρης αυτω εν δε τω υποσκελισματι αυτου μη επαιρου	17 Cum ceciderit inimicus tuus, ne gaudeas, et in ruina eius ne exsultet cor tuum,
18 οτι οψεται κυριος και ουκ αρεσει αυτω και αποστρεψει τον θυμον αυτου απ' αυτου	18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei et auferat ab eo iram suam.
19 μη χαιρε επι κακοποιοις μηδε ζηλου αμαρτωλους	19 Ne succendas ira in pessimos nec aemuleris impios,
20 ου γαρ μη γενηται εκγονα πονηρων λαμπτηρ δε ασεβων σβεσθησεται	20 quoniam non erit posteritas maligno, et lucerna impiorum exstinguetur.
21 φοβου τον θεον υιε και βασιλεα και μηθετερω αυτων απειθησης	21 Time Dominum, fili mi, et regem et cum nova sectantibus non commiscearis,
22 εξαιφνης γαρ τεισονται τους ασεβεις τας δε τιμωριας αμφοτερων τις γνωσεται [22α] λογον φυλασσομενος υιος απωλειας εκτος εσται δεχομενος δε εδεξατο αυτον [22β] μηδεν ψευδος απο γλωσσης βασιλει λεγεσθω και ουδεν ψευδος απο γλωσσης αυτου ου μη εξελθη [22χ] μαχαιρα γλωσσα βασιλεως και ου σαρκινη ος δ' αν παραδοθη συντριβησεται [22δ] εαν γαρ οξυνθη ο θυμος αυτου συν νευροις ανθρωπους αναλισκει [22ε] και οστα ανθρωπων κατατρωγει και συγκαιει ωσπερ φλοξ ωστε αβρωτα ειναι νεοσσοις αετων	22 quoniam repente consurget perditio eorum, et ruinam utriusque quis novit?
23 ταυτα δε λεγω υμιν τοις σοφοις επιγινωσκειν αιδεισθαι προσωπον εν κρισει ου καλον	23 Haec quoque sapientibus: Dignoscere personam in iudicio non est bonum.
24 ο ειπων τον ασεβη δικαιος εστιν επικαταρατος λαοις εσται και μισητος εις εθνη	24 Qui dicit impio: “ Iustus es ”, maledicent ei populi, et detestabuntur eum tribus.
25 οι δε ελεγχοντες βελτιους φανουνται επ' αυτους δε ηξει ευλογια αγαθη	25 Qui vero arguunt eum, laudabuntur, et super ipsos veniet benedictio boni.
26 χειλη δε φιλησουσιν αποκρινομενα λογους αγαθους	26 Labia deosculatur, qui recta verba respondet.
27 ετοιμαζε εις την εξοδον τα εργα σου και παρασκευαζου εις τον αγρον και πορευου κατοπισθεν μου και ανοικοδομησεις τον οικον σου	27 Praepara foris opus tuum et diligenter exerce illud in agro tuo, ut postea aedifices domum tuam.
28 μη ισθι ψευδης μαρτυς επι σον πολιτην μηδε πλατυνου σοις χειλεσιν	28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum nec decipias quemquam labiis tuis.
29 μη ειπης ον τροπον εχρησατο μοι χρησομαι αυτω τεισομαι δε αυτον α με ηδικησεν	29 Ne dicas: “ Quomodo fecit mihi, sic faciam ei, reddam viro secundum opus suum ”.
30 ωσπερ γεωργιον ανηρ αφρων και ωσπερ αμπελων ανθρωπος ενδεης φρενων	30 Per agrum hominis pigri transivi et per vineam viri sensu carentis:
31 εαν αφης αυτον χερσωθησεται και χορτομανησει ολος και γινεται εκλελειμμενος οι δε φραγμοι των λιθων αυτου κατασκαπτονται	31 et ecce totum repleverant urticae, et operuerant superficiem eius spinae, et maceria lapidum destructa erat;
32 υστερον εγω μετενοησα επεβλεψα του εκλεξασθαι παιδειαν	32 quod cum vidissem, posui in corde meo, vidi, didici disciplinam:
33 ολιγον νυσταζω ολιγον δε καθυπνω ολιγον δε εναγκαλιζομαι χερσιν στηθη	33 “ Parum dormies, modicum dormitabis, pauxillum manus conseres, ut quiescas,
34 εαν δε τουτο ποιης ηξει προπορευομενη η πενια σου και η ενδεια σου ωσπερ αγαθος δρομευς	34 et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus ”.