Livre de la Genèse 41

JERUSALEM	LXX
1 Deux ans après, il advint que Pharaon eut un songe: il se tenait près du Nil	1 εγενετο δε μετα δυο ετη ημερων φαραω ειδεν ενυπνιον ωετο εσταναι επι του ποταμου
2 et il vit monter du Nil sept vaches de belle apparence et grasses de chair, qui pâturèrent dans lesjoncs.	2 και ιδου ωσπερ εκ του ποταμου ανεβαινον επτα βοες καλαι τω ειδει και εκλεκται ταις σαρξιν και εβοσκοντο εν τω αχει
3 Mais voici que sept autres vaches montèrent du Nil derrière elles, laides d'apparence et maigres dechair, et elles se rangèrent à côté des premières, sur la rive du Nil.	3 αλλαι δε επτα βοες ανεβαινον μετα ταυτας εκ του ποταμου αισχραι τω ειδει και λεπται ταις σαρξιν και ενεμοντο παρα τας βοας παρα το χειλος του ποταμου
4 Et les vaches laides d'apparence et maigres de chair dévorèrent les sept vaches grasses et bellesd'apparence. Alors Pharaon s'éveilla.	4 και κατεφαγον αι επτα βοες αι αισχραι και λεπται ταις σαρξιν τας επτα βοας τας καλας τω ειδει και τας εκλεκτας ηγερθη δε φαραω
5 Il se rendormit et eut un second songe: sept épis montaient d'une même tige, gros et beaux.	5 και ενυπνιασθη το δευτερον και ιδου επτα σταχυες ανεβαινον εν πυθμενι ενι εκλεκτοι και καλοι
6 Mais voici que sept épis grêles et brûlés par le vent d'est poussèrent après eux.	6 αλλοι δε επτα σταχυες λεπτοι και ανεμοφθοροι ανεφυοντο μετ' αυτους
7 Et les épis grêles engloutirent les sept épis gros et pleins. Alors Pharaon s'éveilla: voilà que c'étaitun songe!	7 και κατεπιον οι επτα σταχυες οι λεπτοι και ανεμοφθοροι τους επτα σταχυας τους εκλεκτους και τους πληρεις ηγερθη δε φαραω και ην ενυπνιον
8 Au matin, l'esprit troublé, Pharaon fit appeler tous les magiciens et tous les sages d'Egypte et il leurraconta le songe qu'il avait eu, mais personne ne put l'expliquer à Pharaon.	8 εγενετο δε πρωι και εταραχθη η ψυχη αυτου και αποστειλας εκαλεσεν παντας τους εξηγητας αιγυπτου και παντας τους σοφους αυτης και διηγησατο αυτοις φαραω το ενυπνιον και ουκ ην ο απαγγελλων αυτο τω φαραω
9 Alors, le grand échanson adressa la parole à Pharaon et dit: "Je dois confesser aujourd'hui mesfautes!	9 και ελαλησεν ο αρχιοινοχοος προς φαραω λεγων την αμαρτιαν μου αναμιμνησκω σημερον
10 Pharaon s'était irrité contre ses serviteurs et les avait mis aux arrêts chez le commandant desgardes, moi et le grand panetier.	10 φαραω ωργισθη τοις παισιν αυτου και εθετο ημας εν φυλακη εν τω οικω του αρχιμαγειρου εμε τε και τον αρχισιτοποιον
11 Nous eûmes un songe, la même nuit, lui et moi, mais la signification du songe était différentepour chacun.	11 και ειδομεν ενυπνιον εν νυκτι μια εγω τε και αυτος εκαστος κατα το αυτου ενυπνιον ειδομεν
12 Il y avait là avec nous un jeune Hébreu, un esclave du commandant des gardes. Nous lui avonsraconté nos songes et il nous les a interprétés: il a interprété le songe de chacun.	12 ην δε εκει μεθ' ημων νεανισκος παις εβραιος του αρχιμαγειρου και διηγησαμεθα αυτω και συνεκρινεν ημιν
13 Et juste comme il nous l'avait expliqué, ainsi arriva-t-il: je fus rétabli dans mon emploi et l'autrefut pendu."	13 εγενηθη δε καθως συνεκρινεν ημιν ουτως και συνεβη εμε τε αποκατασταθηναι επι την αρχην μου εκεινον δε κρεμασθηναι
14 Alors Pharaon fit appeler Joseph, et on l'amena en hâte de la prison. Il se rasa, changea devêtements et se présenta devant Pharaon.	14 αποστειλας δε φαραω εκαλεσεν τον ιωσηφ και εξηγαγον αυτον εκ του οχυρωματος και εξυρησαν αυτον και ηλλαξαν την στολην αυτου και ηλθεν προς φαραω
15 Pharaon dit à Joseph: "J'ai eu un songe et personne ne peut l'interpréter. Mais j'ai entendu dire detoi qu'il te suffit d'entendre un songe pour savoir l'interpréter."	15 ειπεν δε φαραω τω ιωσηφ ενυπνιον εωρακα και ο συγκρινων ουκ εστιν αυτο εγω δε ακηκοα περι σου λεγοντων ακουσαντα σε ενυπνια συγκριναι αυτα
16 Joseph répondit à Pharaon: "Je ne compte pas! C'est Dieu qui donnera à Pharaon une réponsefavorable."	16 αποκριθεις δε ιωσηφ τω φαραω ειπεν ανευ του θεου ουκ αποκριθησεται το σωτηριον φαραω
17 Alors Pharaon parla ainsi à Joseph: "Dans mon songe, il me semblait que je me tenais sur la rivedu Nil.	17 ελαλησεν δε φαραω τω ιωσηφ λεγων εν τω υπνω μου ωμην εσταναι παρα το χειλος του ποταμου
18 Voici que montèrent du Nil sept vaches grasses de chair et belles d'aspect, qui pâturèrent dans lesjoncs.	18 και ωσπερ εκ του ποταμου ανεβαινον επτα βοες καλαι τω ειδει και εκλεκται ταις σαρξιν και ενεμοντο εν τω αχει
19 Mais voici que sept autres vaches montèrent après elles, efflanquées, très laides d'aspect etmaigres de chair, je n'en ai jamais vu d'aussi laides dans tout le pays d'Egypte.	19 και ιδου επτα βοες ετεραι ανεβαινον οπισω αυτων εκ του ποταμου πονηραι και αισχραι τω ειδει και λεπται ταις σαρξιν οιας ουκ ειδον τοιαυτας εν ολη γη αιγυπτω αισχροτερας
20 Les vaches maigres et laides dévorèrent les sept premières, les vaches grasses.	20 και κατεφαγον αι επτα βοες αι αισχραι και λεπται τας επτα βοας τας πρωτας τας καλας και εκλεκτας
21 Et lorsqu'elles les eurent avalées, on ne s'aperçut pas qu'elles les avaient avalées, car leurapparence était aussi laide qu'au début. Là-dessus, je m'éveillai.	21 και εισηλθον εις τας κοιλιας αυτων και ου διαδηλοι εγενοντο οτι εισηλθον εις τας κοιλιας αυτων και αι οψεις αυτων αισχραι καθα και την αρχην εξεγερθεις δε εκοιμηθην
22 Puis j'ai vu en songe sept épis monter d'une même tige, pleins et beaux.	22 και ειδον παλιν εν τω υπνω μου και ωσπερ επτα σταχυες ανεβαινον εν πυθμενι ενι πληρεις και καλοι
23 Mais voici que sept épis desséchés, grêles et brûlés par le vent d'est poussèrent après eux.	23 αλλοι δε επτα σταχυες λεπτοι και ανεμοφθοροι ανεφυοντο εχομενοι αυτων
24 Et les épis grêles engloutirent les sept beaux épis. J'ai dit cela aux magiciens mais il n'y apersonne qui me donne la réponse."	24 και κατεπιον οι επτα σταχυες οι λεπτοι και ανεμοφθοροι τους επτα σταχυας τους καλους και τους πληρεις ειπα ουν τοις εξηγηταις και ουκ ην ο απαγγελλων μοι
25 Joseph dit à Pharaon: "Le Pharaon n'a fait qu'un seul songe: Dieu a annoncé à Pharaon ce qu'il vaaccomplir.	25 και ειπεν ιωσηφ τω φαραω το ενυπνιον φαραω εν εστιν οσα ο θεος ποιει εδειξεν τω φαραω
26 Les sept belles vaches représentent sept années, et les sept beaux épis représentent sept années,c'est un seul et même songe.	26 αι επτα βοες αι καλαι επτα ετη εστιν και οι επτα σταχυες οι καλοι επτα ετη εστιν το ενυπνιον φαραω εν εστιν
27 Les sept vaches maigres et laides qui montent ensuite représentent sept années et aussi les septépis grêles et brûlés par le vent d'est: c'est qu'il y aura sept années de famine.	27 και αι επτα βοες αι λεπται αι αναβαινουσαι οπισω αυτων επτα ετη εστιν και οι επτα σταχυες οι λεπτοι και ανεμοφθοροι εσονται επτα ετη λιμου
28 C'est ce que j'ai dit à Pharaon; Dieu a montré à Pharaon ce qu'il va accomplir:	28 το δε ρημα ο ειρηκα φαραω οσα ο θεος ποιει εδειξεν τω φαραω
29 voici que viennent sept années où il y aura grande abondance dans tout le pays d'Egypte,	29 ιδου επτα ετη ερχεται ευθηνια πολλη εν παση γη αιγυπτω
30 puis leur succéderont sept années de famine et on oubliera toute l'abondance dans le paysd'Egypte; la famine épuisera le pays	30 ηξει δε επτα ετη λιμου μετα ταυτα και επιλησονται της πλησμονης εν ολη γη αιγυπτω και αναλωσει ο λιμος την γην
31 et l'on ne saura plus ce qu'était l'abondance dans le pays, en face de cette famine qui suivra, carelle sera très dure.	31 και ουκ επιγνωσθησεται η ευθηνια επι της γης απο του λιμου του εσομενου μετα ταυτα ισχυρος γαρ εσται σφοδρα
32 Et si le songe de Pharaon s'est renouvelé deux fois, c'est que la chose est bien décidée de la partde Dieu et que Dieu a hâte de l'accomplir.	32 περι δε του δευτερωσαι το ενυπνιον φαραω δις οτι αληθες εσται το ρημα το παρα του θεου και ταχυνει ο θεος του ποιησαι αυτο
33 "Maintenant, que Pharaon discerne un homme intelligent et sage et qu'il l'établisse sur le paysd'Egypte.	33 νυν ουν σκεψαι ανθρωπον φρονιμον και συνετον και καταστησον αυτον επι γης αιγυπτου
34 Que Pharaon agisse et qu'il institue des fonctionnaires sur le pays; il imposera au cinquième lepays d'Egypte pendant les sept années d'abondance,	34 και ποιησατω φαραω και καταστησατω τοπαρχας επι της γης και αποπεμπτωσατωσαν παντα τα γενηματα της γης αιγυπτου των επτα ετων της ευθηνιας
35 ils ramasseront tous les vivres de ces bonnes années qui viennent, ils emmagasineront le blé sousl'autorité de Pharaon, ils mettront les vivres dans les villes et les y garderont.	35 και συναγαγετωσαν παντα τα βρωματα των επτα ετων των ερχομενων των καλων τουτων και συναχθητω ο σιτος υπο χειρα φαραω βρωματα εν ταις πολεσιν φυλαχθητω
36 Ces vivres serviront de réserve au pays pour les sept années de famine qui s'abattront sur le paysd'Egypte, et le pays ne sera pas exterminé par la famine."	36 και εσται τα βρωματα πεφυλαγμενα τη γη εις τα επτα ετη του λιμου α εσονται εν γη αιγυπτω και ουκ εκτριβησεται η γη εν τω λιμω
37 Le discours plut à Pharaon et à tous ses officiers	37 ηρεσεν δε τα ρηματα εναντιον φαραω και εναντιον παντων των παιδων αυτου
38 et Pharaon dit à ses officiers: "Trouverons-nous un homme comme celui-ci, en qui soit l'esprit deDieu?"	38 και ειπεν φαραω πασιν τοις παισιν αυτου μη ευρησομεν ανθρωπον τοιουτον ος εχει πνευμα θεου εν αυτω
39 Alors Pharaon dit à Joseph: "Après que Dieu t'a fait connaître tout cela, il n'y a personned'intelligent et de sage comme toi.	39 ειπεν δε φαραω τω ιωσηφ επειδη εδειξεν ο θεος σοι παντα ταυτα ουκ εστιν ανθρωπος φρονιμωτερος και συνετωτερος σου
40 C'est toi qui seras mon maître du palais et tout mon peuple se conformera à tes ordres, je ne tedépasserai que par le trône."	40 συ εση επι τω οικω μου και επι τω στοματι σου υπακουσεται πας ο λαος μου πλην τον θρονον υπερεξω σου εγω
41 Pharaon dit à Joseph: "Vois: je t'établis sur tout le pays d'Egypte"	41 ειπεν δε φαραω τω ιωσηφ ιδου καθιστημι σε σημερον επι πασης γης αιγυπτου
42 et Pharaon ôta son anneau de sa main et le mit à la main de Joseph, il le revêtit d'habits de lin finet lui passa au coule collier d'or.	42 και περιελομενος φαραω τον δακτυλιον απο της χειρος αυτου περιεθηκεν αυτον επι την χειρα ιωσηφ και ενεδυσεν αυτον στολην βυσσινην και περιεθηκεν κλοιον χρυσουν περι τον τραχηλον αυτου
43 Il le fit monter sur le meilleur char qu'il avait après le sien et on criait devant lui "Abrek." Ainsifut-il établi surtout le pays d'Egypte.	43 και ανεβιβασεν αυτον επι το αρμα το δευτερον των αυτου και εκηρυξεν εμπροσθεν αυτου κηρυξ και κατεστησεν αυτον εφ' ολης γης αιγυπτου
44 Pharaon dit à Joseph: "Je suis Pharaon, mais sans ta permission personne ne lèvera la main ni lepied dans tout le pays d'Egypte."	44 ειπεν δε φαραω τω ιωσηφ εγω φαραω ανευ σου ουκ εξαρει ουθεις την χειρα αυτου επι παση γη αιγυπτου
45 Et Pharaon imposa à Joseph le nom de Cophnat-Panéah et il lui donna pour femme Asnat, fille dePoti-Phéra, prêtre d'On. Et Joseph partit pour le pays d'Egypte.	45 και εκαλεσεν φαραω το ονομα ιωσηφ ψονθομφανηχ και εδωκεν αυτω την ασεννεθ θυγατερα πετεφρη ιερεως ηλιου πολεως αυτω γυναικα
46 Joseph avait 30 ans lorsqu'il se présenta devant Pharaon, roi d'Egypte, et Joseph quitta la présencede Pharaon et parcourut tout le pays d'Egypte.	46 ιωσηφ δε ην ετων τριακοντα οτε εστη εναντιον φαραω βασιλεως αιγυπτου εξηλθεν δε ιωσηφ εκ προσωπου φαραω και διηλθεν πασαν γην αιγυπτου
47 Pendant les sept années d'abondance, la terre produisit à profusion	47 και εποιησεν η γη εν τοις επτα ετεσιν της ευθηνιας δραγματα
48 et il ramassa tous les vivres des sept années où il y eut abondance au pays d'Egypte et déposa lesvivres dans les villes, mettant dans chaque ville les vivres de la campagne environnante.	48 και συνηγαγεν παντα τα βρωματα των επτα ετων εν οις ην η ευθηνια εν γη αιγυπτου και εθηκεν τα βρωματα εν ταις πολεσιν βρωματα των πεδιων της πολεως των κυκλω αυτης εθηκεν εν αυτη
49 Joseph emmagasina le blé comme le sable de la mer, en telle quantité qu'on renonça à en faire lecompte, car cela dépassait toute mesure.	49 και συνηγαγεν ιωσηφ σιτον ωσει την αμμον της θαλασσης πολυν σφοδρα εως ουκ ηδυναντο αριθμησαι ου γαρ ην αριθμος
50 Avant que vînt l'année de la famine, il naquit à Joseph deux fils que lui donna Asnat, fille de Poti-Phéra, prêtre d'On.	50 τω δε ιωσηφ εγενοντο υιοι δυο προ του ελθειν τα επτα ετη του λιμου ους ετεκεν αυτω ασεννεθ θυγατηρ πετεφρη ιερεως ηλιου πολεως
51 Joseph donna à l'aîné le nom de Manassé, "car, dit-il, Dieu m'a fait oublier toute ma peine et toutela famille de mon père."	51 εκαλεσεν δε ιωσηφ το ονομα του πρωτοτοκου μανασση οτι επιλαθεσθαι με εποιησεν ο θεος παντων των πονων μου και παντων των του πατρος μου
52 Quant au second, il l'appela Ephraïm, "car, dit-il, Dieu m'a rendu fécond au pays de monmalheur."	52 το δε ονομα του δευτερου εκαλεσεν εφραιμ οτι ηυξησεν με ο θεος εν γη ταπεινωσεως μου
53 Alors prirent fin les sept années d'abondance qu'il y eut au pays d'Egypte	53 παρηλθον δε τα επτα ετη της ευθηνιας α εγενοντο εν γη αιγυπτω
54 et commencèrent à venir les sept années de famine, comme l'avait dit Joseph. Il y avait faminedans tous les pays, mais il y avait du pain dans tout le pays d'Egypte.	54 και ηρξαντο τα επτα ετη του λιμου ερχεσθαι καθα ειπεν ιωσηφ και εγενετο λιμος εν παση τη γη εν δε παση γη αιγυπτου ησαν αρτοι
55 Puis tout le pays d'Egypte souffrit de la faim et le peuple demanda à grands cris du pain àPharaon, mais Pharaon dit à tous les Egyptiens: "Allez à Joseph et faites ce qu'il vous dira" --	55 και επεινασεν πασα η γη αιγυπτου εκεκραξεν δε ο λαος προς φαραω περι αρτων ειπεν δε φαραω πασι τοις αιγυπτιοις πορευεσθε προς ιωσηφ και ο εαν ειπη υμιν ποιησατε
56 La famine sévissait par toute la terre. -- Alors Joseph ouvrit tous les magasins à blé et vendit dugrain aux Egyptiens. La famine s'aggrava encore au pays d'Egypte.	56 και ο λιμος ην επι προσωπου πασης της γης ανεωξεν δε ιωσηφ παντας τους σιτοβολωνας και επωλει πασι τοις αιγυπτιοις
57 De toute la terre on vint en Egypte pour acheter du grain à Joseph, car la famine s'aggravait partoute la terre.	57 και πασαι αι χωραι ηλθον εις αιγυπτον αγοραζειν προς ιωσηφ επεκρατησεν γαρ ο λιμος εν παση τη γη