1 Υιε μου, μη λησμονης τους νομους μου, και η καρδια σου ας φυλαττη τας εντολας μου. | 1 Hijo mío, no olvides mi enseñanza, y que tu corazón observe mis mandamientos, |
2 Διοτι μακροτητα ημερων και ετη ζωης και ειρηνην θελουσι προσθεσει εις σε. | 2 porque ellos te aportarán largos días, años de vida y prosperidad. |
3 Ελεος και αληθεια ας μη σε εγκαταλιπωσι? δεσον αυτας περι τον τραχηλον σου? εγχαραξον αυτας επι την πλακα της καρδιας σου? | 3 Que nunca te abandonen la buena fe y la lealtad: átalas a tu cuello. escríbelas sobre la tabla de tu corazón, |
4 ουτω θελεις ευρει χαριν και ευνοιαν ενωπιον Θεου και ανθρωπων. | 4 y encontrarás favor y aprobación a los ojos de Dios y de los hombres. |
5 Ελπιζε επι Κυριον εξ ολης σου της καρδιας, και μη επιστηριζεσαι εις την συνεσιν σου? | 5 Confía en el Señor y de todo corazón y no te apoyes en tu propia inteligencia; |
6 εν πασαις ταις οδοις σου αυτον γνωριζε, και αυτος θελει διευθυνει τα διαβηματα σου. | 6 reconócelo a él en todos sus caminos y él allanará tus senderos. |
7 Μη φανταζεσαι σεαυτον σοφον? φοβου τον Κυριον και εκκλινον απο κακου. | 7 No seas sabio a tus propios ojos, teme al Señor y apártate del mal: |
8 Τουτο θελει εισθαι ιασις εις τα νευρα σου και μυελωσις εις τα οστα σου. | 8 eso será un remedio para tu carne y savia para tus huesos. |
9 Τιμα τον Κυριον απο των υπαρχοντων σου και απο των απαρχων παντων των γεννηματων σου? | 9 Honra al Señor con tus bienes y con las primicias de todas tus ganancias: |
10 και θελουσιν εμπλησθη αι σιτοθηκαι σου απο αφθονιας και οι ληνοι σου θελουσιν εκχειλιζει απο νεου οινου. | 10 así tus graneros se llenarán de trigo y tus lagares desbordarán de vino nuevo. |
11 Υιε μου, μη καταφρονει την παιδειαν του Κυριου και μη αθυμει ελεγχομενος υπ' αυτου. | 11 No desprecies, hijo mío, la corrección del Señor, ni te disgustes cuando él te reprende, |
12 Διοτι ο Κυριος ελεγχει οντινα αγαπα, καθως και ο πατηρ τον υιον, εις τον οποιον ευαρεστειται. | 12 porque el Señor reprende a los que ama como un padre a su hijo muy querido. |
13 Μακαριος ο ανθρωπος, οστις ευρηκε σοφιαν, και ο ανθρωπος, οστις απεκτησε συνεσιν? | 13 ¡Feliz el hombre que encontró la sabiduría y el que obtiene la inteligencia, |
14 Διοτι το εμποριον αυτης ειναι καλητερον παρα το εμποριον του αργυριου και το κερδος αυτης παρα χρυσιον καθαρον. | 14 porque ganarla vale más que la plata y ella rinde más que el oro fino! |
15 Ειναι τιμιωτερα πολυτιμων λιθων? και παντα οσα επιθυμησης δεν ειναι ανταξια αυτης. | 15 Es más preciosa que las perlas y nada apetecible se le puede igualar. |
16 Μακροτης ημερων ειναι εν τη δεξια αυτης? εν τη αριστερα αυτης, πλουτος και δοξα. | 16 En su mano derecha hay larga vida, y en su izquierda, riqueza y gloria. |
17 Αι οδοι αυτης ειναι οδοι τερπναι και πασαι αι τριβοι αυτης ειρηνη. | 17 Sus caminos son caminos deliciosos y todos sus senderos son apacibles. |
18 Ειναι δενδρον ζωης εις τους εναγκαλιζομενους αυτην? και μακαριοι οι κρατουντες αυτην. | 18 Es un árbol de vida para los que se aferran a ella y los que la retienen son felices. |
19 Δια της σοφιας εθεμελιωσεν ο Κυριος, εστερεωσε τους ουρανους εν συνεσει. | 19 Por la sabiduría, el Señor fundó la tierra, por la inteligencia, afianzó los cielos; |
20 Δια της γνωσεως αυτου αι αβυσσοι ηνοιχθησαν και τα νεφη σταλαζουσι δροσον. | 20 por su ciencia brotaron los océanos y las nubes destilan el rocío. |
21 Υιε μου, ας μη απομακρυνθωσι ταυτα απο των οφθαλμων σου? φυλαττε ορθην βουλην και φρονησιν? | 21 Conserva, hijo mío, la prudencia y la reflexión; que ellas no se aparten de tus ojos. |
22 και θελει εισθαι ζωη εις την ψυχην σου και χαρις εις τον τραχηλον σου. | 22 Ellas serán vida para tu alma y gracia para tu cuello. |
23 Τοτε θελεις περιπατει ασφαλως την οδον σου, και ο πους σου δεν θελει προσκοψει. | 23 Entonces irás seguro por el camino y tu pie no tropezará. |
24 Οταν πλαγιαζης, δεν θελεις τρομαζει? μαλιστα θελεις πλαγιαζει, και ο υπνος σου θελει εισθαι γλυκυς. | 24 Si te acuestas, no temblarás, y una vez acostado, tu sueño será agradable. |
25 Δεν θελεις τρομαξει απο αιφνιδιου φοβου ουδε απο του ολεθρου των ασεβων, οταν επελθη? | 25 No temerás ningún sobresalto ni a los malvados que llegan como una tormenta. |
26 Διοτι ο Κυριος θελει εισθαι η ελπις σου, και θελει φυλαξει τον ποδα σου απο του να πιασθη. | 26 Porque el Señor será tu seguridad y preservará tu pie de la trampa. |
27 Μη αρνηθης το καλον προς εκεινους, εις τους οποιους πρεπει, οταν ηναι εν τη χειρι σου να καμνης αυτο. | 27 No niegues un beneficio al que lo necesite, siempre que esté en tus manos hacerlo. |
28 Μη ειπης προς τον πλησιον σου, Υπαγε και επαναστρεψον και αυριον θελω σοι δωσει? ενω εχεις τουτο παρα σεαυτω. | 28 No digas a tu prójimo: «Vuelve después, mañana te daré», si tienes con qué ayudarlo. |
29 Μη μηχανευου κακον κατα του πλησιον σου, ενω πεποιθως κατοικει μετα σου. | 29 No trames el mal contra tu prójimo, mientras vive confiado junto a ti. |
30 Μη μαχου τινα αναιτιως, εαν δεν εκαμε κακον εις σε. | 30 No litigues con un hombre sin motivo, si no te ha causado ningún mal. |
31 Μη ζηλευε τον βιαιον ανθρωπον και μη εκλεξης μηδεμιαν εκ των οδων αυτου? | 31 No envidies al hombre violento ni elijas ninguno de sus caminos. |
32 διοτι ο Κυριος βδελυττεται τον σκολιον? το δε απορρητον αυτου φανερονεται εις τους δικαιους. | 32 Porque el hombre perverso es abominable para el Señor, y él reserva su intimidad para los rectos. |
33 Καταρα Κυριου εν τω οικω του ασεβους? ευλογει δε την κατοικιαν των δικαιων. | 33 La maldición del Señor está en la casa del malvado, pero él bendice la morada de los justos. |
34 Βεβαιως αυτος αντιταττεται εις τους υπερηφανους? εις δε τους ταπεινους διδει χαριν. | 34 El se burla de los insolentes y concede su favor a los humildes. |
35 Οι σοφοι θελουσι κληρονομησει δοξαν? το δε υψος των αφρονων θελει εισθαι η ατιμια. | 35 Los sabios heredarán la gloria, pero los necios cargarán con la ignominia. |