1 Voici encore des proverbes de Salomon, qui ont été transcrits par les gens d’Ézékias, roi de Juda. | 1 τους εμους λογους υιε φοβηθητι και δεξαμενος αυτους μετανοει ταδε λεγει ο ανηρ τοις πιστευουσιν θεω και παυομαι |
2 La gloire de Dieu, c’est de cacher les choses, et la gloire des rois, de les clarifier. | 2 αφρονεστατος γαρ ειμι παντων ανθρωπων και φρονησις ανθρωπων ουκ εστιν εν εμοι |
3 Vois la hauteur du ciel et la profondeur de la terre: la pensée des rois est tout aussi insondable. | 3 θεος δεδιδαχεν με σοφιαν και γνωσιν αγιων εγνωκα |
4 Retire les scories de l’argent, l’orfèvre en fera sortir un vase; | 4 τις ανεβη εις τον ουρανον και κατεβη τις συνηγαγεν ανεμους εν κολπω τις συνεστρεψεν υδωρ εν ιματιω τις εκρατησεν παντων των ακρων της γης τι ονομα αυτω η τι ονομα τοις τεκνοις αυτου ινα γνως |
5 retire le méchant de la présence du roi, et son trône s’affermira par la justice. | 5 παντες λογοι θεου πεπυρωμενοι υπερασπιζει δε αυτος των ευλαβουμενων αυτον |
6 Ne fais pas l’important devant le roi, ne te mets pas au milieu des grands; | 6 μη προσθης τοις λογοις αυτου ινα μη ελεγξη σε και ψευδης γενη |
7 mieux vaut qu’on te dise: “Monte ici!” que de te voir rabaissé en présence du prince. | 7 δυο αιτουμαι παρα σου μη αφελης μου χαριν προ του αποθανειν με |
8 Si tu as vu quelque chose, n’accuse pas trop vite; que feras-tu ensuite si ton adversaire te contredit? | 8 ματαιον λογον και ψευδη μακραν μου ποιησον πλουτον δε και πενιαν μη μοι δως συνταξον δε μοι τα δεοντα και τα αυταρκη |
9 Défends ta cause contre ton adversaire, mais sans révéler les secrets d’autrui, | 9 ινα μη πλησθεις ψευδης γενωμαι και ειπω τις με ορα η πενηθεις κλεψω και ομοσω το ονομα του θεου |
10 quiconque l’apprendrait t’en ferait le reproche, et tu y perdrais ta réputation. | 10 μη παραδως οικετην εις χειρας δεσποτου μηποτε καταρασηται σε και αφανισθης |
11 Des pommes d’or enchâssées dans l’argent, c’est la parole qu’on a dite à propos; | 11 εκγονον κακον πατερα καταραται την δε μητερα ουκ ευλογει |
12 l’anneau d’or d’un collier de vermeil, c’est la sage réprimande faite à qui peut l’entendre. | 12 εκγονον κακον δικαιον εαυτον κρινει την δε εξοδον αυτου ουκ απενιψεν |
13 Une fraîcheur de neige par un jour d’été, tel est le messager fidèle pour celui qui l’envoie: quel réconfort pour son maître! | 13 εκγονον κακον υψηλους οφθαλμους εχει τοις δε βλεφαροις αυτου επαιρεται |
14 Vent et nuages sans pluie, tel est le vantard avec ses promesses illusoires. | 14 εκγονον κακον μαχαιρας τους οδοντας εχει και τας μυλας τομιδας ωστε αναλισκειν και κατεσθιειν τους ταπεινους απο της γης και τους πενητας αυτων εξ ανθρωπων |
15 Avec de la persévérance on peut convaincre un juge; la langue, si douce, peut briser un os. | 15 τη βδελλη τρεις θυγατερες ησαν αγαπησει αγαπωμεναι και αι τρεις αυται ουκ ενεπιμπλασαν αυτην και η τεταρτη ουκ ηρκεσθη ειπειν ικανον |
16 As-tu trouvé du miel? Manges-en avec modération. N’exagère pas, tu le vomirais. | 16 αδης και ερως γυναικος και ταρταρος και γη ουκ εμπιπλαμενη υδατος και υδωρ και πυρ ου μη ειπωσιν αρκει |
17 Ne va pas trop chez ton prochain: il pourrait s’en fatiguer et te prendre en grippe. | 17 οφθαλμον καταγελωντα πατρος και ατιμαζοντα γηρας μητρος εκκοψαισαν αυτον κορακες εκ των φαραγγων και καταφαγοισαν αυτον νεοσσοι αετων |
18 Un gourdin, une épée, une flèche acérée: tel est l’homme qui parle faussement de son prochain. | 18 τρια δε εστιν αδυνατα μοι νοησαι και το τεταρτον ουκ επιγινωσκω |
19 Une dent cariée, un pied foulé: tel est l’appui d’un hypocrite, le jour où tout va mal. | 19 ιχνη αετου πετομενου και οδους οφεως επι πετρας και τριβους νηος ποντοπορουσης και οδους ανδρος εν νεοτητι |
20 Prendras-tu leur manteau en un jour d’hiver, verseras-tu du vinaigre sur leur plaie? Ne chante pas un air gai devant ceux qui souffrent. | 20 τοιαυτη οδος γυναικος μοιχαλιδος η οταν πραξη απονιψαμενη ουδεν φησιν πεπραχεναι ατοπον |
21 Si ton ennemi a faim, donne-lui à manger; s’il a soif, donne-lui à boire! | 21 δια τριων σειεται η γη το δε τεταρτον ου δυναται φερειν |
22 C’est la façon d’amasser des braises sur sa tête, et Yahvé t’en récompensera. | 22 εαν οικετης βασιλευση και αφρων πλησθη σιτιων |
23 Le vent du nord enfante la pluie, et les sous-entendus hypocrites des visages en colère. | 23 και οικετις εαν εκβαλη την εαυτης κυριαν και μισητη γυνη εαν τυχη ανδρος αγαθου |
24 Mieux vaut rester dans un coin de grenier que de partager sa maison avec une femme querelleuse. | 24 τεσσαρα δε εστιν ελαχιστα επι της γης ταυτα δε εστιν σοφωτερα των σοφων |
25 De l’eau fraîche pour une gorge assoiffée: telle est une bonne nouvelle qui arrive de loin. | 25 οι μυρμηκες οις μη εστιν ισχυς και ετοιμαζονται θερους την τροφην |
26 Une fontaine souillée, une source corrompue: tel est l’homme honnête qui cède à la pression du méchant. | 26 και οι χοιρογρυλλιοι εθνος ουκ ισχυρον οι εποιησαντο εν πετραις τους εαυτων οικους |
27 Manger trop de miel ne réussit pas: attention aux honneurs! | 27 αβασιλευτον εστιν η ακρις και εκστρατευει αφ' ενος κελευσματος ευτακτως |
28 Une ville ouverte, sans remparts, tel est l’homme qui ne contrôle pas ses esprits. | 28 και καλαβωτης χερσιν ερειδομενος και ευαλωτος ων κατοικει εν οχυρωμασιν βασιλεως |
| 29 τρια δε εστιν α ευοδως πορευεται και το τεταρτον ο καλως διαβαινει |
| 30 σκυμνος λεοντος ισχυροτερος κτηνων ος ουκ αποστρεφεται ουδε καταπτησσει κτηνος |
| 31 και αλεκτωρ εμπεριπατων θηλειαις ευψυχος και τραγος ηγουμενος αιπολιου και βασιλευς δημηγορων εν εθνει |
| 32 εαν προη σεαυτον εις ευφροσυνην και εκτεινης την χειρα σου μετα μαχης ατιμασθηση |
| 33 αμελγε γαλα και εσται βουτυρον εαν δε εκπιεζης μυκτηρας εξελευσεται αιμα εαν δε εξελκης λογους εξελευσονται κρισεις και μαχαι |