1 ויהי יומים לפני חג הפסח והמצות ויבקשו הכהנים הגדולים והסופרים איך יתפשהו בערמה להמיתו | 1 Erat autem Pascha et azyma post biduum : et quærebant summi sacerdotes et scribæ quomodo eum dolo tenerent, et occiderent. |
2 ויאמרו אך לא בחג פן תהיה מהומה בעם | 2 Dicebant autem : Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.
|
3 ויהי בהיותו בבית היני בית שמעון המצרע ויסב אל השלחן ותבא אשה ובידה פך שמן נרד זך ויקר מאד ותשבר את הפך ותצק על ראשו | 3 Et cum esset Bethaniæ in domo Simonis leprosi, et recumberet, venit mulier habens alabastrum unguenti nardi spicati pretiosi : et fracto alabastro, effudit super caput ejus. |
4 ויש אשר מתרעמים איש אל רעהו לאמר על מה היה אבוד השמן הזה | 4 Erant autem quidam indigne ferentes intra semetipsos, et dicentes : Ut quid perditio ista unguenti facta est ? |
5 כי ראוי היה זה להמכר ביותר משלש מאות דינר ולתתו לעניים ויגערו בה | 5 poterat enim unguentum istud venundari plus quam trecentis denariis, et dari pauperibus. Et fremebant in eam. |
6 ויאמר ישוע הניחו לה למה תגיון נפשה מעשה טוב עשתה עמדי | 6 Jesus autem dixit : Sinite eam, quid illi molesti estis ? Bonum opus operata est in me : |
7 כי העניים תמיד עמכם וכשתרצו תוכלו להיטיב להם ואנכי לא אהיה אתכם תמיד | 7 semper enim pauperes habetis vobiscum : et cum volueritis, potestis illis benefacere : me autem non semper habetis. |
8 את אשר היה לאל ידה עשתה קדמה למשוח את גופי לחנטו | 8 Quod habuit hæc, fecit : prævenit ungere corpus meum in sepulturam. |
9 אמן אמר אני לכם כי באשר תקרא הבשורה הזאת אל כל העולם גם את אשר עשתה היא יספר לזכרון לה | 9 Amen dico vobis : Ubicumque prædicatum fuerit Evangelium istud in universo mundo, et quod fecit hæc, narrabitur in memoriam ejus.
|
10 ויהודה איש קריות אחד משנים העשר הלך אל ראשי הכהנים למסר אותו אליהם | 10 Et Judas Iscariotes, unus de duodecim, abiit ad summos sacerdotes, ut proderet eum illis. |
11 והם כשמעם שמחו ויאמרו לתת לו כסף ויבקש תאנה למסרו | 11 Qui audientes gavisi sunt : et promiserunt ei pecuniam se daturos. Et quærebat quomodo illum opportune traderet.
|
12 ויהי בראשון לחג המצות עת זבח הפסח ויאמרו אליו תלמידיו איפה תחפץ לאכל את הפסח ונלכה ונכין | 12 Et primo die azymorum quando Pascha immolabant, dicunt ei discipuli : Quo vis eamus, et paremus tibi ut manduces Pascha ? |
13 וישלח שנים מתלמידיו ויאמר אליהם לכו העירה ויפגע אתכם איש נשא צפחת המים לכו אחריו | 13 Et mittit duos ex discipulis suis, et dicit eis : Ite in civitatem, et occurret vobis homo lagenam aquæ bajulans : sequimini eum, |
14 ובאשר יבוא שמה אמרו לבעל הבית כה אמר הרב איה המלון אשת אכלה שם את הפסח עם תלמידי | 14 et quocumque introierit, dicite domino domus, quia magister dicit : Ubi est refectio mea, ubi Pascha cum discipulis meis manducem ? |
15 והוא יראה אתכם עליה גדולה מצעה ומוכנה ושם הכינו לנו | 15 Et ipse vobis demonstrabit cœnaculum grande, stratum : et illic parate nobis. |
16 ויצאו תלמידיו ויבאו העירה וימצאו כאשר דבר להם ויכינו את הפסח | 16 Et abierunt discipuli ejus, et venerunt in civitatem : et invenerunt sicut dixerat illis, et paraverunt Pascha. |
17 ויהי בערב ויבא עם שנים העשר | 17 Vespere autem facto, venit cum duodecim. |
18 ויסבו ויאכלו ויאמר ישוע אמן אמר אני לכם אחד מכם האכל אתי ימסרני | 18 Et discumbentibus eis, et manducantibus, ait Jesus : Amen dico vobis, quia unus ex vobis tradet me, qui manducat mecum. |
19 ויחלו להתעצב ויאמרו אליו זה אחר זה הכי אני הוא | 19 At illi cœperunt contristari, et dicere ei singulatim : Numquid ego ? |
20 ויען ויאמר אליהם אחד משנים העשר הוא הטבל עמי בקערה | 20 Qui ait illis : Unus ex duodecim, qui intingit mecum manum in catino. |
21 הן בן האדם הלך ילך כאשר כתוב עליו אבל אוי לאיש ההוא אשר על ידו ימסר בן האדם טוב לאיש ההוא שלא נולד | 21 Et Filius quidem hominis vadit sicut scriptum est de eo : væ autem homini illi per quem Filius hominis tradetur ! bonum erat ei, si non esset natus homo ille.
|
22 ויהי באכלם ויקח ישוע לחם ויברך ויבצע ויתן להם ויאמר קחו אכלו זה הוא גופי | 22 Et manducantibus illis, accepit Jesus panem : et benedicens fregit, et dedit eis, et ait : Sumite, hoc est corpus meum. |
23 ויקח את הכוס ויברך ויתן להם וישתו ממנה כלם | 23 Et accepto calice, gratias agens dedit eis : et biberunt ex illo omnes. |
24 ויאמר להם זה הוא דמי דם הברית החדשה הנשפך בעד רבים | 24 Et ait illis : Hic est sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur. |
25 אמן אמר אני לכם שתה לא אשתה עוד מתנובת הגפן עד היום ההוא אשר אשתה אותה חדשה במלכות האלהים | 25 Amen dico vobis, quia jam non bibam de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam novum in regno Dei.
|
26 ואחרי גמרם את ההלל ויצאו אל הר הזיתים | 26 Et hymno dicto exierunt in montem Olivarum. |
27 ויאמר אליהם ישוע אתם כלכם תכשלו בי בלילה הזה כי כתוב אכה את הרעה ותפוצין הצאן | 27 Et ait eis Jesus : Omnes scandalizabimini in me in nocte ista : quia scriptum est : Percutiam pastorem, et dispergentur oves. |
28 ואחרי קומי מן המתים אלך לפניכם הגלילה | 28 Sed postquam resurrexero, præcedam vos in Galilæam. |
29 ויאמר אליו פטרוס גם אם כלם יכשלו אני לא אכשל | 29 Petrus autem ait illi : Et si omnes scandalizati fuerint in te, sed non ego. |
30 ויאמר אליו ישוע אמן אמר אני לך כי היום בלילה הזה בטרם יקרא התרנגול פעמים אתה תכחש בי שלש פעמים | 30 Et ait illi Jesus : Amen dico tibi, quia tu hodie in nocte hac, priusquam gallus vocem bis dederit, ter me es negaturus. |
31 והוא התחזק ויוסף לדבר ויאמר גם כי יהיה עלי למות אתך כחש לא אכחש בך וכן אמרו גם כלם | 31 At ille amplius loquebatur : Et si oportuerit me simul commori tibi, non te negabo. Similiter autem et omnes dicebant.
|
32 ויבאו אל חצר גת שמני שמו ויאמר אל תלמידיו שבו לכם פה עד אשר אתפלל | 32 Et veniunt in prædium, cui nomen Gethsemani. Et ait discipulis suis : Sedete hic donec orem. |
33 ויקח אתו את פטרוס ואת יעקב ואת יוחנן ויחל להשמים ולמוג | 33 Et assumit Petrum, et Jacobum, et Joannem secum : et cœpit pavere et tædere. |
34 ויאמר אליהם נפשי מרה לי עד מות עמדו פה ושקדו | 34 Et ait illis : Tristis est anima mea usque ad mortem : sustinete hic, et vigilate. |
35 ויעבר משם מעט והלאה ויפל ארצה ויתפלל אשר אם יוכל היות תעבר נא מעליו השעה הזאת | 35 Et cum processisset paululum, procidit super terram, et orabat ut, si fieri posset, transiret ab eo hora. |
36 ויאמר אבא אבי הכל תוכל העבר נא מעלי את הכוס הזאת אך לא את אשר אני רוצה כי אם את אשר אתה | 36 Et dixit : Abba pater, omnia tibi possibilia sunt : transfer calicem hunc a me : sed non quod ego volo, sed quod tu. |
37 ויבא וימצאם ישנים ויאמר אל פטרוס שמעון התישן הכי לא יכלת לשקד שעה אחת | 37 Et venit, et invenit eos dormientes. Et ait Petro : Simon, dormis ? non potuisti una hora vigilare ? |
38 שקדו והתפללו פן תבאו לידי נסיון הן הרוח היא חפצה והבשר רפה | 38 vigilate et orate, ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro vero infirma. |
39 ויסף לסור ויתפלל באמרו עוד הפעם כדברים ההמה | 39 Et iterum abiens oravit, eumdem sermonem dicens. |
40 וישב וימצאם שנית ישנים כי עיניהם היו כבדות ולא ידעו מה יענהו | 40 Et reversus, denuo invenit eos dormientes (erant enim oculi eorum gravati), et ignorabant quid responderent ei. |
41 ויבא פעם שלישית ויאמר אליהם מעתה נומו ונוחו רב לי כי באה השעה הנה בן האדם נמסר בידי חטאים | 41 Et venit tertio, et ait illis : Dormite jam, et requiescite. Sufficit : venit hora : ecce Filius hominis tradetur in manus peccatorum. |
42 קומו ונלכה הנה המוסר אותי קרב | 42 Surgite, eamus : ecce qui me tradet, prope est.
|
43 עודנו מדבר ויהודה בא והוא אחד משנים העשר ועמו המון רב בחרבות ובמקלות מאת הכהנים הגדולים והסופרים והזקנים | 43 Et, adhuc eo loquente, venit Judas Iscariotes unus de duodecim, et cum eo turba multa cum gladiis et lignis, a summis sacerdotibus, et scribis, et senioribus. |
44 והמוסר אתו נתן להם אות לאמר האיש אשר אשקהו זה הוא אותו תפשו והוליכהו אל ימלט | 44 Dederat autem traditor ejus signum eis, dicens : Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum, et ducite caute. |
45 הוא בא והוא נגש אליו ויאמר רבי רבי וינשק לו | 45 Et cum venisset, statim accedens ad eum, ait : Ave Rabbi : et osculatus est eum. |
46 וישלחו בו את ידיהם ויתפשהו | 46 At illi manus injecerunt in eum, et tenuerunt eum. |
47 ואחד מן העמדים אצלו שלף את חרבו ויך את עבד הכהן הגדול ויקצץ את אזנו | 47 Unus autem quidam de circumstantibus educens gladium, percussit servum summi sacerdotis, et amputavit illi auriculam. |
48 ויען ישוע ויאמר אליהם כמו על פריץ יצאתם עלי בחרבות ובמקלות לתפשני | 48 Et respondens Jesus, ait illis : Tamquam ad latronem existis cum gladiis et lignis comprehendere me ? |
49 ויום יום הייתי אצלכם מלמד במקדש ולא החזקתם בי אבל למען ימלאו הכתובים | 49 quotidie eram apud vos in templo docens, et non me tenuistis. Sed ut impleantur Scripturæ. |
50 ויעזבו אותו כלם וינוסו | 50 Tunc discipuli ejus relinquentes eum, omnes fugerunt. |
51 ונער אחד הלך אחריו מעטף בסדין לכסות את ערותו ויאחזהו הנערים | 51 Adolescens autem quidam sequebatur eum amictus sindone super nudo : et tenuerunt eum. |
52 והוא עזב את הסדין בידם וינס ערם מפניהם | 52 At ille rejecta sindone, nudus profugit ab eis.
|
53 ויוליכו את ישוע אל הכהן הגדול ויקהלו אתו כל הכהנים הגדולים והזקנים והסופרים | 53 Et adduxerunt Jesum ad summum sacerdotem : et convenerunt omnes sacerdotes, et scribæ, et seniores. |
54 ופטרוס הלך אחריו מרחוק עד לחצר הכהן הגדול פנימה וישב שם עם המשרתים ויתחמם נגד האור | 54 Petrus autem a longe secutus est eum usque intro in atrium summi sacerdotis : et sedebat cum ministris ad ignem, et calefaciebat se. |
55 וראשי הכהנים וכל הסנהדרין בקשו עדות על ישוע להמיתו ולא מצאו | 55 Summi vero sacerdotes et omne concilium quærebant adversus Jesum testimonium ut eum morti traderent : nec inveniebant. |
56 כי רבים ענו בו עדות שקר אך העדיות לא היו שות | 56 Multi enim testimonium falsum dicebant adversus eum : et convenientia testimonia non erant. |
57 ויקומו אנשים ויענו בו עדות שקר לאמר | 57 Et quidam surgentes, falsum testimonium ferebant adversus eum, dicentes : |
58 שמענו אתו אמר אני אהרס את ההיכל הזה מעשה ידי אדם ולשלשת ימים אבנה היכל אחר אשר איננו מעשה ידי אדם | 58 Quoniam nos audivimus eum dicentem : Ego dissolvam templum hoc manu factum, et per triduum aliud non manu factum ædificabo. |
59 וגם בזאת עדותם לא שותה | 59 Et non erat conveniens testimonium illorum. |
60 ויקם הכהן הגדול ויעמד בתוך וישאל את ישוע לאמר האינך משיב דבר מה זה אלה ענים בך | 60 Et exsurgens summus sacerdos in medium, interrogavit Jesum, dicens : Non respondes quidquam ad ea quæ tibi objiciuntur ab his ? |
61 והוא החריש ולא השיב דבר ויוסף עוד הכהן הגדול לשאל אתו ויאמר אליו האתה הוא המשיח בן המברך | 61 Ille autem tacebat, et nihil respondit. Rursum summus sacerdos interrogabat eum, et dixit ei : Tu es Christus Filius Dei benedicti ? |
62 ויאמר ישוע אני הוא ואתם תראו את בן האדם יושב לימין הגבורה ובא עם ענני השמים | 62 Jesus autem dixit illi : Ego sum : et videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem cum nubibus cæli. |
63 ויקרע הכהן הגדול את בגדיו ויאמר מה לנו עוד לבקש עדים | 63 Summus autem sacerdos scindens vestimenta sua, ait : Quid adhuc desideramus testes ? |
64 שמעתם את הגדוף מה דעתכם וירשיעהו כלם כי חיב מיתה הוא | 64 Audistis blasphemiam : quid vobis videtur ? Qui omnes condemnaverunt eum esse reum mortis. |
65 ויחלו מהם לרק בו ויחפו את פניו ויכהו באגרף ויאמרו אליו הנבא והמשרתים הכאיבהו בהכותם אותו על הלחי | 65 Et cœperunt quidam conspuere eum, et velare faciem ejus, et colaphis eum cædere, et dicere ei : Prophetiza : et ministri alapis eum cædebant.
|
66 ויהי בהיות פטרוס בתחתית החצר ותבא אחת משפחות הכהן הגדול | 66 Et cum esset Petrus in atrio deorsum, venit una ex ancillis summi sacerdotis : |
67 ותרא את פטרוס כי מתחמם הוא ותבט בו ותאמר גם אתה היית עם הנצרי ישוע | 67 et cum vidisset Petrum calefacientem se, aspiciens illum, ait : Et tu cum Jesu Nazareno eras. |
68 ויכחש לאמר לא אדע ולא אבין מה את אמרת ויצא החוצה אל האולם והתרנגל קרא | 68 At ille negavit, dicens : Neque scio, neque novi quid dicas. Et exiit foras ante atrium, et gallus cantavit. |
69 ותראהו השפחה ותוסף ותאמר אל העמדים שם כי זה הוא אחד מהם ויכחש פעם שנית | 69 Rursus autem cum vidisset illum ancilla, cœpit dicere circumstantibus : Quia hic ex illis est. |
70 וכמעט אחרי כן גם העמדים שם אמרו אל פטרוס אמנם אתה אחד מהם כי אף גלילי אתה ולשונך כלשונם | 70 At ille iterum negavit. Et post pusillum rursus qui astabant, dicebant Petro : Vere ex illis es : nam et Galilæus es. |
71 ויחל להחרים את נפשו ולהשבע לאמר לא יעדתי את האיש הזה אשר אמרתם | 71 Ille autem cœpit anathematizare et jurare : Quia nescio hominem istum, quem dicitis. |
72 והתרנגל קרא פעם שנית ויזכר פטרוס את הדבר אשר אמר לו ישוע בטרם יקרא התרנגל פעמים תכחש בי שלש פעמים וישם אל לבו ויבך | 72 Et statim gallus iterum cantavit. Et recordatus est Petrus verbi quod dixerat ei Jesus : Priusquam gallus cantet bis, ter me negabis. Et cœpit flere. |