1 ויהי יומים לפני חג הפסח והמצות ויבקשו הכהנים הגדולים והסופרים איך יתפשהו בערמה להמיתו | 1 Erat autem Pascha et Azy ma post biduum. Et quaerebant summi sacerdoteset scribae, quomodo eum dolo tenerent et occiderent; |
2 ויאמרו אך לא בחג פן תהיה מהומה בעם | 2 dicebant enim: “ Non indie festo, ne forte tumultus fieret populi ”.
|
3 ויהי בהיותו בבית היני בית שמעון המצרע ויסב אל השלחן ותבא אשה ובידה פך שמן נרד זך ויקר מאד ותשבר את הפך ותצק על ראשו | 3 Et cum esset Bethaniae in domo Simonis leprosi et recumberet, venit mulierhabens alabastrum unguenti nardi puri pretiosi; fracto alabastro, effudit supercaput eius. |
4 ויש אשר מתרעמים איש אל רעהו לאמר על מה היה אבוד השמן הזה | 4 Erant autem quidam indigne ferentes intra semetipsos: “ Ut quidperditio ista unguenti facta est? |
5 כי ראוי היה זה להמכר ביותר משלש מאות דינר ולתתו לעניים ויגערו בה | 5 Poterat enim unguentum istud veniri plusquam trecentis denariis et dari pauperibus ”. Et fremebant in eam.
|
6 ויאמר ישוע הניחו לה למה תגיון נפשה מעשה טוב עשתה עמדי | 6 Iesus autem dixit: “ Sinite eam; quid illi molesti estis? Bonum opus operataest in me. |
7 כי העניים תמיד עמכם וכשתרצו תוכלו להיטיב להם ואנכי לא אהיה אתכם תמיד | 7 Semper enim pauperes habetis vobiscum et, cum volueritis, potestisillis bene facere; me autem non semper habetis. |
8 את אשר היה לאל ידה עשתה קדמה למשוח את גופי לחנטו | 8 Quod habuit, operata est:praevenit ungere corpus meum in sepulturam. |
9 אמן אמר אני לכם כי באשר תקרא הבשורה הזאת אל כל העולם גם את אשר עשתה היא יספר לזכרון לה | 9 Amen autem dico vobis: Ubicumquepraedicatum fuerit evangelium in universum mundum, et, quod fecit haec,narrabitur in memoriam eius ”.
|
10 ויהודה איש קריות אחד משנים העשר הלך אל ראשי הכהנים למסר אותו אליהם | 10 Et Iudas Iscarioth, unus de Duodecim, abiit ad summos sacerdotes, ut prodereteum illis. |
11 והם כשמעם שמחו ויאמרו לתת לו כסף ויבקש תאנה למסרו | 11 Qui audientes gavisi sunt et promiserunt ei pecuniam se daturos.Et quaerebat quomodo illum opportune traderet.
|
12 ויהי בראשון לחג המצות עת זבח הפסח ויאמרו אליו תלמידיו איפה תחפץ לאכל את הפסח ונלכה ונכין | 12 Et primo die Azymorum, quando Pascha immolabant, dicunt ei discipuli eius:“ Quo vis eamus et paremus, ut manduces Pascha? ”.
|
13 וישלח שנים מתלמידיו ויאמר אליהם לכו העירה ויפגע אתכם איש נשא צפחת המים לכו אחריו | 13 Et mittit duos ex discipulis suis et dicit eis: “ Ite in civitatem, etoccurret vobis homo lagoenam aquae baiulans; sequimini eum |
14 ובאשר יבוא שמה אמרו לבעל הבית כה אמר הרב איה המלון אשת אכלה שם את הפסח עם תלמידי | 14 et, quocumqueintroierit, dicite domino domus: “Magister dicit: Ubi est refectio mea, ubiPascha cum discipulis meis manducem?”. |
15 והוא יראה אתכם עליה גדולה מצעה ומוכנה ושם הכינו לנו | 15 Et ipse vobis demonstrabit cenaculumgrande stratum paratum; et illic parate nobis ”. |
16 ויצאו תלמידיו ויבאו העירה וימצאו כאשר דבר להם ויכינו את הפסח | 16 Et abierunt discipuli etvenerunt in civitatem et invenerunt, sicut dixerat illis, et paraverunt Pascha.
|
17 ויהי בערב ויבא עם שנים העשר | 17 Et vespere facto, venit cum Duodecim. |
18 ויסבו ויאכלו ויאמר ישוע אמן אמר אני לכם אחד מכם האכל אתי ימסרני | 18 Et discumbentibus eis etmanducantibus, ait Iesus: “ Amen dico vobis: Unus ex vobis me tradet, quimanducat mecum ”. |
19 ויחלו להתעצב ויאמרו אליו זה אחר זה הכי אני הוא | 19 Coeperunt contristari et dicere ei singillatim: “Numquid ego? ”. |
20 ויען ויאמר אליהם אחד משנים העשר הוא הטבל עמי בקערה | 20 Qui ait illis: “ Unus ex Duodecim, qui intingit mecum incatino. |
21 הן בן האדם הלך ילך כאשר כתוב עליו אבל אוי לאיש ההוא אשר על ידו ימסר בן האדם טוב לאיש ההוא שלא נולד | 21 Nam Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de eo. Vae autemhomini illi, per quem Filius hominis traditur! Bonum est ei, si non esset natushomo ille ”.
|
22 ויהי באכלם ויקח ישוע לחם ויברך ויבצע ויתן להם ויאמר קחו אכלו זה הוא גופי | 22 Et manducantibus illis, accepit panem et benedicens fregit et dedit eis etait: “ Sumite: hoc est corpus meum ”. |
23 ויקח את הכוס ויברך ויתן להם וישתו ממנה כלם | 23 Et accepto calice, gratias agensdedit eis; et biberunt ex illo omnes. |
24 ויאמר להם זה הוא דמי דם הברית החדשה הנשפך בעד רבים | 24 Et ait illis: “ Hic est sanguis meusnovi testamenti, qui pro multis effunditur. |
25 אמן אמר אני לכם שתה לא אשתה עוד מתנובת הגפן עד היום ההוא אשר אשתה אותה חדשה במלכות האלהים | 25 Amen dico vobis: Iam non bibam degenimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam novum in regno Dei ”.
|
26 ואחרי גמרם את ההלל ויצאו אל הר הזיתים | 26 Et hymno dicto, exierunt in montem Olivarum. |
27 ויאמר אליהם ישוע אתם כלכם תכשלו בי בלילה הזה כי כתוב אכה את הרעה ותפוצין הצאן | 27 Et ait eis Iesus: “ Omnesscandalizabimini, quia scriptum est: “Percutiam pastorem, et dispergentur oves”.
|
28 ואחרי קומי מן המתים אלך לפניכם הגלילה | 28 Sed posteaquam resurrexero, praecedam vos in Galilaeam ”. |
29 ויאמר אליו פטרוס גם אם כלם יכשלו אני לא אכשל | 29 Petrus autemait ei: “ Et si omnes scandalizati fuerint, sed non ego ”. |
30 ויאמר אליו ישוע אמן אמר אני לך כי היום בלילה הזה בטרם יקרא התרנגול פעמים אתה תכחש בי שלש פעמים | 30 Et ait illiIesus: “ Amen dico tibi: Tu hodie, in nocte hac, priusquam bis gallus vocemdederit, ter me es negaturus ”. |
31 והוא התחזק ויוסף לדבר ויאמר גם כי יהיה עלי למות אתך כחש לא אכחש בך וכן אמרו גם כלם | 31 At ille amplius loquebatur: “ Et sioportuerit me commori tibi, non te negabo ”. Similiter autem et omnesdicebant.
|
32 ויבאו אל חצר גת שמני שמו ויאמר אל תלמידיו שבו לכם פה עד אשר אתפלל | 32 Et veniunt in praedium, cui nomen Gethsemani; et ait discipulis suis: “Sedete hic, donec orem ”. |
33 ויקח אתו את פטרוס ואת יעקב ואת יוחנן ויחל להשמים ולמוג | 33 Et assumit Petrum et Iacobum et Ioannem secum etcoepit pavere et taedere; |
34 ויאמר אליהם נפשי מרה לי עד מות עמדו פה ושקדו | 34 et ait illis: “ Tristis est anima mea usque admortem; sustinete hic et vigilate ”. |
35 ויעבר משם מעט והלאה ויפל ארצה ויתפלל אשר אם יוכל היות תעבר נא מעליו השעה הזאת | 35 Et cum processisset paululum,procidebat super terram et orabat, ut, si fieri posset, transiret ab eo hora; |
36 ויאמר אבא אבי הכל תוכל העבר נא מעלי את הכוס הזאת אך לא את אשר אני רוצה כי אם את אשר אתה | 36 et dicebat: “ Abba, Pater! Omnia tibi possibilia sunt. Transfer calicem hunc ame; sed non quod ego volo, sed quod tu ”. |
37 ויבא וימצאם ישנים ויאמר אל פטרוס שמעון התישן הכי לא יכלת לשקד שעה אחת | 37 Et venit et invenit eosdormientes; et ait Petro: “ Simon, dormis? Non potuisti una hora vigilare? |
38 שקדו והתפללו פן תבאו לידי נסיון הן הרוח היא חפצה והבשר רפה | 38 Vigilate et orate, ut non intretis in tentationem; spiritus quidem promptus,caro vero infirma ”. |
39 ויסף לסור ויתפלל באמרו עוד הפעם כדברים ההמה | 39 Et iterum abiens oravit, eundem sermonem dicens. |
40 וישב וימצאם שנית ישנים כי עיניהם היו כבדות ולא ידעו מה יענהו | 40 Etveniens denuo invenit eos dormientes; erant enim oculi illorum ingravati, etignorabant quid responderent ei. |
41 ויבא פעם שלישית ויאמר אליהם מעתה נומו ונוחו רב לי כי באה השעה הנה בן האדם נמסר בידי חטאים | 41 Et venit tertio et ait illis: “ Dormiteiam et requiescite? Sufficit, venit hora: ecce traditur Filius hominis in manuspeccatorum. |
42 קומו ונלכה הנה המוסר אותי קרב | 42 Surgite, eamus; ecce, qui me tradit, prope est ”.
|
43 עודנו מדבר ויהודה בא והוא אחד משנים העשר ועמו המון רב בחרבות ובמקלות מאת הכהנים הגדולים והסופרים והזקנים | 43 Et confestim, adhuc eo loquente, venit Iudas unus ex Duodecim, et cum illoturba cum gladiis et lignis a summis sacerdotibus et scribis et senioribus. |
44 והמוסר אתו נתן להם אות לאמר האיש אשר אשקהו זה הוא אותו תפשו והוליכהו אל ימלט | 44 Dederat autem traditor eius signum eis dicens: “ Quemcumque osculatus fuero,ipse est; tenete eum et ducite caute ”. |
45 הוא בא והוא נגש אליו ויאמר רבי רבי וינשק לו | 45 Et cum venisset, statim accedens adeum ait: “ Rabbi ”; et osculatus est eum. |
46 וישלחו בו את ידיהם ויתפשהו | 46 At illi manus iniecerunt in eumet tenuerunt eum. |
47 ואחד מן העמדים אצלו שלף את חרבו ויך את עבד הכהן הגדול ויקצץ את אזנו | 47 Unus autem quidam de circumstantibus educens gladiumpercussit servum summi sacerdotis et amputavit illi auriculam. |
48 ויען ישוע ויאמר אליהם כמו על פריץ יצאתם עלי בחרבות ובמקלות לתפשני | 48 Et respondensIesus ait illis: “ Tamquam ad latronem existis cum gladiis et ligniscomprehendere me? |
49 ויום יום הייתי אצלכם מלמד במקדש ולא החזקתם בי אבל למען ימלאו הכתובים | 49 Cotidie eram apud vos in templo docens, et non metenuistis; sed adimpleantur Scripturae ”.
|
50 ויעזבו אותו כלם וינוסו | 50 Et relinquentes eum omnes fugerunt. |
51 ונער אחד הלך אחריו מעטף בסדין לכסות את ערותו ויאחזהו הנערים | 51 Et adulescens quidam sequebatur eumamictus sindone super nudo, et tenent eum; |
52 והוא עזב את הסדין בידם וינס ערם מפניהם | 52 at ille, reiecta sindone, nudusprofugit.
|
53 ויוליכו את ישוע אל הכהן הגדול ויקהלו אתו כל הכהנים הגדולים והזקנים והסופרים | 53 Et adduxerunt Iesum ad summum sacerdotem; et conveniunt omnes summisacerdotes et seniores et scribae. |
54 ופטרוס הלך אחריו מרחוק עד לחצר הכהן הגדול פנימה וישב שם עם המשרתים ויתחמם נגד האור | 54 Et Petrus a longe secutus est eum usqueintro in atrium summi sacerdotis et sedebat cum ministris et calefaciebat se adignem. |
55 וראשי הכהנים וכל הסנהדרין בקשו עדות על ישוע להמיתו ולא מצאו | 55 Summi vero sacerdotes et omne concilium quaerebant adversus Iesumtestimonium, ut eum morte afficerent, nec inveniebant. |
56 כי רבים ענו בו עדות שקר אך העדיות לא היו שות | 56 Multi enim testimoniumfalsum dicebant adversus eum, et convenientia testimonia non erant. |
57 ויקומו אנשים ויענו בו עדות שקר לאמר | 57 Et quidamsurgentes falsum testimonium ferebant adversus eum dicentes: |
58 שמענו אתו אמר אני אהרס את ההיכל הזה מעשה ידי אדם ולשלשת ימים אבנה היכל אחר אשר איננו מעשה ידי אדם | 58 “ Nosaudivimus eum dicentem: “Ego dissolvam templum hoc manu factum et intratriduum aliud non manu factum aedificabo” ”. |
59 וגם בזאת עדותם לא שותה | 59 Et ne ita quidem convenienserat testimonium illorum. |
60 ויקם הכהן הגדול ויעמד בתוך וישאל את ישוע לאמר האינך משיב דבר מה זה אלה ענים בך | 60 Et exsurgens summus sacerdos in medium interrogavitIesum dicens: “ Non respondes quidquam ad ea, quae isti testantur adversum te?”. |
61 והוא החריש ולא השיב דבר ויוסף עוד הכהן הגדול לשאל אתו ויאמר אליו האתה הוא המשיח בן המברך | 61 Ille autem tacebat et nihil respondit. Rursum summus sacerdosinterrogabat eum et dicit ei: “ Tu es Christus filius Benedicti? ”. |
62 ויאמר ישוע אני הוא ואתם תראו את בן האדם יושב לימין הגבורה ובא עם ענני השמים | 62 Iesusautem dixit: “ Ego sum, et videbitis Filium hominis a dextris sedentemVirtutis et venientem cum nubibus caeli ”.
|
63 ויקרע הכהן הגדול את בגדיו ויאמר מה לנו עוד לבקש עדים | 63 Summus autem sacerdos scindens vestimenta sua ait: “ Quid adhuc necessariisunt nobis testes? |
64 שמעתם את הגדוף מה דעתכם וירשיעהו כלם כי חיב מיתה הוא | 64 Audistis blasphemiam. Quid vobis videtur? ”. Qui omnescondemnaverunt eum esse reum mortis.
|
65 ויחלו מהם לרק בו ויחפו את פניו ויכהו באגרף ויאמרו אליו הנבא והמשרתים הכאיבהו בהכותם אותו על הלחי | 65 Et coeperunt quidam conspuere eum et velare faciem eius et colaphis eumcaedere et dicere ei: “ Prophetiza ”; et ministri alapis eum caedebant.
|
66 ויהי בהיות פטרוס בתחתית החצר ותבא אחת משפחות הכהן הגדול | 66 Et cum esset Petrus in atrio deorsum, venit una ex ancillis summi sacerdotis |
67 ותרא את פטרוס כי מתחמם הוא ותבט בו ותאמר גם אתה היית עם הנצרי ישוע | 67 et, cum vidisset Petrum calefacientem se, aspiciens illum ait: “ Et tu cumhoc Nazareno, Iesu, eras! ”. |
68 ויכחש לאמר לא אדע ולא אבין מה את אמרת ויצא החוצה אל האולם והתרנגל קרא | 68 At ille negavit dicens: “ Neque scio nequenovi quid tu dicas! ”. Et exiit foras ante atrium, et gallus cantavit. |
69 ותראהו השפחה ותוסף ותאמר אל העמדים שם כי זה הוא אחד מהם ויכחש פעם שנית | 69 Etancilla, cum vidisset illum, rursus coepit dicere circumstantibus: “ Hic exillis est! ”. |
70 וכמעט אחרי כן גם העמדים שם אמרו אל פטרוס אמנם אתה אחד מהם כי אף גלילי אתה ולשונך כלשונם | 70 At ille iterum negabat. Et post pusillum rursus, quiastabant, dicebant Petro: “ Vere ex illis es, nam et Galilaeus es ”. |
71 ויחל להחרים את נפשו ולהשבע לאמר לא יעדתי את האיש הזה אשר אמרתם | 71 Illeautem coepit anathematizare et iurare: “ Nescio hominem istum, quem dicitis!”. |
72 והתרנגל קרא פעם שנית ויזכר פטרוס את הדבר אשר אמר לו ישוע בטרם יקרא התרנגל פעמים תכחש בי שלש פעמים וישם אל לבו ויבך | 72 Et statim iterum gallus cantavit; et recordatus est Petrus verbi, sicutdixerat ei Iesus: “ Priusquam gallus cantet bis, ter me negabis ”. Et coepitflere.
|