Deuxième livre des Macchabées 15

JERUSALEM	GREEK BIBLE
1 Apprenant que Judas et les siens étaient dans les parages de Samarie, Nikanor prit le parti deles attaquer sans risque, le jour du repos.	1 ο δε νικανωρ μεταλαβων τους περι τον ιουδαν οντας εν τοις κατα σαμαρειαν τοποις εβουλευσατο τη της καταπαυσεως ημερα μετα πασης ασφαλειας αυτοις επιβαλειν
2 Les Juifs qui le suivaient par contrainte lui dirent: "Ne va pas les faire périr d'une façon sisauvage et si barbare, mais rends gloire au jour que Celui qui veille sur toutes choses a sanctifié de préférence."	2 των δε κατα αναγκην συνεπομενων αυτω ιουδαιων λεγοντων μηδαμως ουτως αγριως και βαρβαρως απολεσης δοξαν δε απομερισον τη προτετιμημενη υπο του παντα εφορωντος μεθ' αγιοτητος ημερα
3 Alors ce triple scélérat demanda s'il y avait au ciel un souverain qui eût prescrit de célébrer lejour du sabbat.	3 ο δε τρισαλιτηριος επηρωτησεν ει εστιν εν ουρανω δυναστης ο προστεταχως αγειν την των σαββατων ημεραν
4 Comme ceux-ci lui répliquaient: "C'est le Seigneur vivant lui-même, souverain au ciel, qui aordonné d'observer le septième jour",	4 των δ' αποφηναμενων εστιν ο κυριος ζων αυτος εν ουρανω δυναστης ο κελευσας ασκειν την εβδομαδα
5 l'autre reprit: "Et moi aussi je suis souverain sur terre: je commande qu'on prenne les armes etqu'on fasse le service du roi." Toutefois, il ne fut pas maître de réaliser son funeste dessein.	5 ο δε ετερος καγω φησιν δυναστης επι της γης ο προστασσων αιρειν οπλα και τας βασιλικας χρειας επιτελειν ομως ου κατεσχεν επιτελεσαι το σχετλιον αυτου βουλημα
6 Tandis que Nikanor, se redressant avec une extrême jactance, décidait d'ériger un trophéecommun avec les dépouilles de Judas et de ses compagnons,	6 και ο μεν νικανωρ μετα πασης αλαζονειας υψαυχενων διεγνωκει κοινον των περι τον ιουδαν συστησασθαι τροπαιον
7 Maccabée, de son côté, gardant une confiance inaltérable, avait plein espoir d'obtenir dusecours de la part du Seigneur.	7 ο δε μακκαβαιος ην αδιαλειπτως πεποιθως μετα πασης ελπιδος αντιλημψεως τευξασθαι παρα του κυριου
8 Il engageait ceux qui se trouvaient avec lui à ne pas redouter l'attaque des païens, mais, ausouvenir des secours qui étaient déjà venus du Ciel, à compter qu'en ce moment aussi, du Tout-Puissant leurviendrait la victoire.	8 και παρεκαλει τους συν αυτω μη δειλιαν την των εθνων εφοδον εχοντας δε κατα νουν τα προγεγονοτα αυτοις απ' ουρανου βοηθηματα και τα νυν προσδοκαν την παρα του παντοκρατορος εσομενην αυτοις νικην
9 En les encourageant à l'aide de la Loi et des Prophètes, en évoquant à leur esprit les combatsqu'ils avaient déjà soutenus, il les remplit d'une nouvelle ardeur.	9 και παραμυθουμενος αυτους εκ του νομου και των προφητων προσυπομνησας δε αυτους και τους αγωνας ους ησαν εκτετελεκοτες προθυμοτερους αυτους κατεστησεν
10 Ayant ainsi réveillé leurs ardeurs, il acheva de les exhorter en leur montrant la déloyauté despaïens et la violation de leurs serments.	10 και τοις θυμοις διεγειρας αυτους παρηγγειλεν αμα παρεπιδεικνυς την των εθνων αθεσιαν και την των ορκων παραβασιν
11 Ayant armé chacun d'eux moins de la sécurité que donnent les boucliers et les lances que del'assurance fondée sur les bonnes paroles, il leur raconta un songe digne de foi, une sorte de vision, qui les réjouittous.	11 εκαστον δε αυτων καθοπλισας ου την ασπιδων και λογχων ασφαλειαν ως την εν τοις αγαθοις λογοις παρακλησιν και προσεξηγησαμενος ονειρον αξιοπιστον υπαρ τι παντας ηυφρανεν
12 Voici le spectacle qui lui avait été offert: l'ex-grand prêtre Onias, cet homme de bien, d'unabord modeste et de moeurs douces, distingué dans son langage et adonné dès l'enfance à toutes les pratiques dela vertu, Onias étendait les mains et priait pour toute la communauté des Juifs.	12 ην δε η τουτου θεωρια τοιαδε ονιαν τον γενομενον αρχιερεα ανδρα καλον και αγαθον αιδημονα μεν την απαντησιν πραον δε τον τροπον και λαλιαν προιεμενον πρεποντως και εκ παιδος εκμεμελετηκοτα παντα τα της αρετης οικεια τουτον τας χειρας προτειναντα κατευχεσθαι τω παντι των ιουδαιων συστηματι
13 Ensuite avait apparu à Judas, de la même manière, un homme remarquable par ses cheveuxblancs et par sa dignité, revêtu d'une prodigieuse et souveraine majesté.	13 ειθ' ουτως επιφανηναι ανδρα πολια και δοξη διαφεροντα θαυμαστην δε τινα και μεγαλοπρεπεστατην ειναι την περι αυτον υπεροχην
14 Prenant la parole, Onias disait: "Celui-ci est l'ami de ses frères, qui prie beaucoup pour lepeuple et pour la ville sainte tout entière, Jérémie, le prophète de Dieu."	14 αποκριθεντα δε τον ονιαν ειπειν ο φιλαδελφος ουτος εστιν ο πολλα προσευχομενος περι του λαου και της αγιας πολεως ιερεμιας ο του θεου προφητης
15 Puis Jérémie, avançant la main droite, donnait à Judas une épée d'or et prononçait cesparoles en la lui remettant:	15 προτειναντα δε ιερεμιαν την δεξιαν παραδουναι τω ιουδα ρομφαιαν χρυσην διδοντα δε προσφωνησαι ταδε
16 "Prends ce glaive saint, il est un don de Dieu, avec lui tu briseras les ennemis."	16 λαβε την αγιαν ρομφαιαν δωρον παρα του θεου δι' ης θραυσεις τους υπεναντιους
17 Excités par les excellentes paroles de Judas, capables d'inspirer de la vaillance et de donneraux jeunes des âmes d'hommes faits, les Juifs décidèrent de ne pas se retrancher dans un camp, mais de prendrebravement l'offensive et, dans un corps à corps, de remettre la décision à la fortune des armes, puisque la ville, lareligion et le Sanctuaire étaient en péril,	17 παρακληθεντες δε τοις ιουδου λογοις πανυ καλοις και δυναμενοις επ' αρετην παρορμησαι και ψυχας νεων επανδρωσαι διεγνωσαν μη στρατευεσθαι γενναιως δε εμφερεσθαι και μετα πασης ευανδριας εμπλακεντες κριναι τα πραγματα δια το και την πολιν και τα αγια και το ιερον κινδυνευειν
18 car, dans cette lutte, l'inquiétude au sujet des femmes, des enfants, des frères et des prochesse réduisait à peu de chose, tandis que la plus grande et la première des craintes était pour le Temple consacré.	18 ην γαρ ο περι γυναικων και τεκνων ετι δε αδελφων και συγγενων εν ηττονι μερει κειμενος αυτοις μεγιστος δε και πρωτος ο περι του καθηγιασμενου ναου φοβος
19 L'angoisse de ceux qui avaient été laissés dans la ville n'était pas moindre, inquiets qu'ilsétaient au sujet de l'action qui allait se livrer en rase campagne.	19 ην δε και τοις εν τη πολει κατειλημμενοις ου παρεργος αγωνια ταρασσομενοις της εν υπαιθρω προσβολης
20 Pendant que tous attendaient le prochain dénouement et que déjà les ennemis, ayant opéréleur concentration, se rangeaient en ordre de bataille, les éléphants étant ramenés sur une position favorable et lacavalerie rangée sur les ailes,	20 και παντων ηδη προσδοκωντων την εσομενην κρισιν και ηδη προσμειξαντων των πολεμιων και της στρατιας εκταγεισης και των θηριων επι μερος ευκαιρον αποκατασταθεντων της τε ιππου κατα κερας τεταγμενης
21 Maccabée observait ces masses imposantes, l'appareil varié de leurs armements et l'aspectfarouche des éléphants. Il leva les mains vers le ciel et invoqua le Seigneur qui opère les prodiges, sachant bienque ce n'est pas à l'aide des armes, mais selon ce qu'il juge, qu'il accorde la victoire à ceux qui en sont dignes.	21 συνιδων ο μακκαβαιος την των πληθων παρουσιαν και των οπλων την ποικιλην παρασκευην την τε των θηριων αγριοτητα ανατεινας τας χειρας εις τον ουρανον επεκαλεσατο τον τερατοποιον κυριον γινωσκων οτι ουκ εστιν δι' οπλων καθως δε εαν αυτω κριθη τοις αξιοις περιποιειται την νικην
22 Il prononça en ces termes l'invocation suivante: "O toi, Maître, tu as envoyé ton ange sousEzéchias, roi de la Judée, et il a exterminé 185.000 hommes de l'armée de Sennachérib;	22 ελεγεν δε επικαλουμενος τονδε τον τροπον συ δεσποτα απεστειλας τον αγγελον σου επι εζεκιου του βασιλεως της ιουδαιας και ανειλεν εκ της παρεμβολης σενναχηριμ εις εκατον ογδοηκοντα πεντε χιλιαδας
23 maintenant encore, ô Souverain des cieux, envoie un bon ange devant nous pour semer lacrainte et l'effroi.	23 και νυν δυναστα των ουρανων αποστειλον αγγελον αγαθον εμπροσθεν ημων εις δεος και τρομον
24 Que par la grandeur de ton bras soient frappés ceux qui sont venus, le blasphème à labouche, attaquer ton peuple saint!" Et il termina sur ces mots.	24 μεγεθει βραχιονος σου καταπλαγειησαν οι μετα βλασφημιας παραγινομενοι επι τον αγιον σου λαον και ουτος μεν εν τουτοις εληξεν
25 Or, tandis que les gens de Nikanor s'avançaient au son des trompettes et au chant du péan,	25 οι δε περι τον νικανορα μετα σαλπιγγων και παιανων προσηγον
26 les hommes de Judas en vinrent aux mains avec l'ennemi en faisant des invocations et desprières.	26 οι δε περι τον ιουδαν μετα επικλησεως και ευχων συνεμειξαν τοις πολεμιοις
27 Combattant de leurs mains et priant Dieu de leur coeur, ils couchèrent sur le sol au moins35.000 hommes, et se réjouirent grandement de cette manifestation de Dieu.	27 και ταις μεν χερσιν αγωνιζομενοι ταις δε καρδιαις προς τον θεον ευχομενοι κατεστρωσαν ουδεν ηττον μυριαδων τριων και πεντακισχιλιων τη του θεου μεγαλως ευφρανθεντες επιφανεια
28 La besogne une fois terminée, et comme ils s'en retournaient avec joie, ils reconnurent queNikanor était tombé revêtu de son armure.	28 γενομενοι δε απο της χρειας και μετα χαρας αναλυοντες επεγνωσαν προπεπτωκοτα νικανορα συν τη πανοπλια
29 Alors, au milieu des clameurs et de la confusion, ils bénissaient le souverain Maître dans lalangue de leurs pères.	29 γενομενης δε κραυγης και ταραχης ευλογουν τον δυναστην τη πατριω φωνη
30 Celui qui au premier rang s'était consacré, corps et âme, à ses concitoyens, qui avaitconservé pour ses compatriotes l'affection du jeune âge, ordonna de couper la tête de Nikanor et son bras jusqu'àl'épaule, et de les porter à Jérusalem.	30 και προσεταξεν ο καθ' απαν σωματι και ψυχη πρωταγωνιστης υπερ των πολιτων ο την της ηλικιας ευνοιαν εις ομοεθνεις διαφυλαξας την του νικανορος κεφαλην αποτεμοντας και την χειρα συν τω ωμω φερειν εις ιεροσολυμα
31 Il s'y rendit lui-même et, après avoir convoqué ses compatriotes et placé les prêtres devantl'autel, il envoya chercher les gens de la Citadelle:	31 παραγενομενος δε εκει και συγκαλεσας τους ομοεθνεις και τους ιερεις προ του θυσιαστηριου στησας μετεπεμψατο τους εκ της ακρας
32 il leur montra la tête de l'abominable Nikanor et la main que cet infâme avait étendue avectant d'insolence contre la sainte Maison du Tout-Puissant.	32 και επιδειξαμενος την του μιαρου νικανορος κεφαλην και την χειρα του δυσφημου ην εκτεινας επι τον αγιον του παντοκρατορος οικον εμεγαλαυχησεν
33 Puis, ayant coupé la langue de l'impie Nikanor, il dit qu'on la donnât par morceaux auxoiseaux et qu'on suspendît en face du Temple le salaire de sa folie.	33 και την γλωσσαν του δυσσεβους νικανορος εκτεμων εφη κατα μερος δωσειν τοις ορνεοις τα δ' επιχειρα της ανοιας κατεναντι του ναου κρεμασαι
34 Tous alors firent monter vers le ciel des bénédictions au Seigneur glorieux, en ces termes:"Béni soit Celui qui a gardé son saint lieu exempt de souillure!"	34 οι δε παντες εις τον ουρανον ευλογησαν τον επιφανη κυριον λεγοντες ευλογητος ο διατηρησας τον εαυτου τοπον αμιαντον
35 Judas attacha la tête de Nikanor à la Citadelle, comme un signe manifeste et visible à tousdu secours du Seigneur.	35 εξεδησεν δε την του νικανορος προτομην εκ της ακρας επιδηλον πασιν και φανερον της του κυριου βοηθειας σημειον
36 Ils décrétèrent tous par un vote public de ne pas laisser passer ce jour inaperçu, mais decélébrer le treizième jour du douzième mois, appelé Adar en araméen, la veille du jour dit de Mardochée.	36 εδογματισαν δε παντες μετα κοινου ψηφισματος μηδαμως εασαι απαρασημαντον τηνδε την ημεραν εχειν δε επισημον την τρισκαιδεκατην του δωδεκατου μηνος αδαρ λεγεται τη συριακη φωνη προ μιας ημερας της μαρδοχαικης ημερας
37 Ainsi se passèrent les choses concernant Nikanor, et, comme depuis ce temps-là la villedemeura en la possession des Hébreux, je finirai également mon ouvrage ici même.	37 των ουν κατα νικανορα χωρησαντων ουτως και απ' εκεινων των καιρων κρατηθεισης της πολεως υπο των εβραιων και αυτος αυτοθι τον λογον καταπαυσω
38 Si la composition en est bonne et réussie, c'est aussi ce que j'ai voulu. A-t-elle peu de valeuret ne dépasse-t-elle pas la médiocrité? C'est tout ce que j'ai pu faire...	38 και ει μεν καλως ευθικτως τη συνταξει τουτο και αυτος ηθελον ει δε ευτελως και μετριως τουτο εφικτον ην μοι
39 Comme il est nuisible de boire seulement du vin ou seulement de l'eau, tandis que le vinmêlé à l'eau est agréable et produit une délicieuse jouissance, de même c'est l'art de disposer le récit qui charmel'entendement de ceux qui lisent le livre. C'est donc ici que j'y mettrai fin.	39 καθαπερ γαρ οινον κατα μονας πινειν ωσαυτως δε και υδωρ παλιν πολεμιον ον δε τροπον οινος υδατι συγκερασθεις ηδυς και επιτερπη την χαριν αποτελει ουτως και το της κατασκευης του λογου τερπει τας ακοας των εντυγχανοντων τη συνταξει ενταυθα δε εσται η τελευτη .