Deuxième livre des Macchabées 13

JERUSALEM	GREEK BIBLE
1 L'an 149, la nouvelle parvint à Judas qu'Antiochus Eupator marchait sur la Judée avec unetroupe nombreuse	1 τω δε ενατω και τεσσαρακοστω και εκατοστω ετει προσεπεσεν τοις περι τον ιουδαν αντιοχον τον ευπατορα παραγενεσθαι συν πληθεσιν επι την ιουδαιαν
2 et accompagné de son tuteur Lysias, qui était à la tête des affaires; il avait une armée grecquede 110.000 fantassins, 5.300 cavaliers, 22 éléphants et 300 chars armés de faux.	2 και συν αυτω λυσιαν τον επιτροπον και επι των πραγματων εκαστον εχοντα δυναμιν ελληνικην πεζων μυριαδας ενδεκα και ιππεων πεντακισχιλιους τριακοσιους και ελεφαντας εικοσι δυο αρματα δε δρεπανηφορα τριακοσια
3 Ménélas se joignit à eux et se mit à circonvenir Antiochus avec beaucoup d'astuce, non pourle salut de sa patrie, mais avec l'espoir d'être rétabli dans sa dignité.	3 συνεμειξεν δε αυτοις και μενελαος και παρεκαλει μετα πολλης ειρωνειας τον αντιοχον ουκ επι σωτηρια της πατριδος οιομενος δε επι της αρχης κατασταθησεσθαι
4 Mais le Roi des rois éveilla contre ce scélérat la colère d'Antiochus et, Lysias ayant démontréau roi que Ménélas était la cause de tous les maux, Antiochus ordonna de le conduire à Bérée et de l'y faire périrsuivant la coutume du lieu.	4 ο δε βασιλευς των βασιλεων εξηγειρεν τον θυμον του αντιοχου επι τον αλιτηριον και λυσιου υποδειξαντος τουτον αιτιον ειναι παντων των κακων προσεταξεν ως εθος εστιν εν τω τοπω προσαπολεσαι αγαγοντας εις βεροιαν
5 Il y a en ce lieu une tour de 50 coudées, pleine de cendre, munie d'un dispositif circulaire qui,de tout autour, faisait tomber dans la cendre.	5 εστιν δε εν τω τοπω πυργος πεντηκοντα πηχεων πληρης σποδου ουτος δε οργανον ειχεν περιφερες παντοθεν αποκρημνον εις την σποδον
6 C'est là qu'on fait monter l'homme coupable de pillage sacrilège ou de quelques autres forfaitsénormes et qu'on le précipite pour le faire périr.	6 ενταυθα τον ιεροσυλιας ενοχον η και τινων αλλων κακων υπεροχην πεποιημενον απαντες προσωθουσιν εις ολεθρον
7 Tel fut le supplice dont mourut le prévaricateur, et Ménélas ne fut même pas enterré,	7 τοιουτω μορω τον παρανομον συνεβη θανειν μηδε της γης τυχοντα μενελαον
8 et cela en toute justice, car il avait commis beaucoup de péchés contre l'autel dont le feu et lacendre étaient purs, et c'est dans la cendre qu'il trouva la mort.	8 πανυ δικαιως επει γαρ συνετελεσατο πολλα περι τον βωμον αμαρτηματα ου το πυρ αγνον ην και η σποδος εν σποδω τον θανατον εκομισατο
9 Le roi s'avançait donc, l'esprit hanté de desseins barbares, pour faire voir aux Juifs des chosespires que celles qui leur étaient advenues sous son père.	9 τοις δε φρονημασιν ο βασιλευς βεβαρβαρωμενος ηρχετο τα χειριστα των επι του πατρος αυτου γεγονοτων ενδειξομενος τοις ιουδαιοις
10 Judas, l'ayant appris, prescrivit au peuple d'invoquer le Seigneur jour et nuit pour que, cettefois encore, il vînt au secours	10 μεταλαβων δε ιουδας ταυτα παρηγγειλεν τω πληθει δι' ημερας και νυκτος επικαλεισθαι τον κυριον ει ποτε και αλλοτε και νυν επιβοηθειν τοις του νομου και πατριδος και ιερου αγιου στερεισθαι μελλουσιν
11 de ceux qui allaient être privés de la Loi, de la patrie et du sanctuaire sacré, et qu'il ne laissâtpas ce peuple, qui commençait seulement à reprendre haleine, tomber au pouvoir des nations de triste renom.	11 και τον αρτι βραχεως ανεψυχοτα λαον μη εασαι τοις δυσφημοις εθνεσιν υποχειριους γενεσθαι
12 Lorsqu'ils eurent tous exécuté cet ordre avec ensemble et imploré le Seigneurmiséricordieux avec des larmes et des jeûnes, prosternés pendant trois jours continus, Judas les encouragea etleur enjoignit de se tenir prêts.	12 παντων δε το αυτο ποιησαντων ομου και καταξιωσαντων τον ελεημονα κυριον μετα κλαυθμου και νηστειων και προπτωσεως επι ημερας τρεις αδιαλειπτως παρακαλεσας αυτους ο ιουδας εκελευσεν παραγινεσθαι
13 Après un entretien particulier avec les Anciens, il résolut de ne pas attendre que l'arméeroyale envahît la Judée et devînt maîtresse de la ville, mais de se mettre en marche et de décider de toute l'affaireavec l'assistance du Seigneur.	13 καθ' εαυτον δε συν τοις πρεσβυτεροις γενομενος εβουλευσατο πριν εισβαλειν του βασιλεως το στρατευμα εις την ιουδαιαν και γενεσθαι της πολεως εγκρατεις εξελθοντας κριναι τα πραγματα τη του θεου βοηθεια
14 Ayant donc remis la décision au Créateur du monde, exhorté ensuite ses compagnons àcombattre généreusement jusqu'à la mort pour les lois, pour le sanctuaire, la ville, la patrie et les institutions, ilfit camper son armée aux environs de Modîn.	14 δους δε την επιτροπην τω κτιστη του κοσμου παρακαλεσας τους συν αυτω γενναιως αγωνισασθαι μεχρι θανατου περι νομων ιερου πολεως πατριδος πολιτειας περι δε μωδειν εποιησατο την στρατοπεδειαν
15 Quand il eut donné aux siens comme mot d'ordre: "Victoire de Dieu", il attaqua avec uneélite de jeunes braves la tente du roi pendant la nuit. Parmi les hommes campés, il en tua environ 2.000 et sesgens transpercèrent le plus grand des éléphants avec son cornac;	15 αναδους δε τοις περι αυτον συνθημα θεου νικην μετα νεανισκων αριστων κεκριμενων επιβαλων νυκτωρ επι την βασιλικην αυλην την παρεμβολην ανειλεν εις ανδρας δισχιλιους και τον πρωτευοντα των ελεφαντων συν τω κατ' οικιαν οντι συνεκεντησεν
16 ils remplirent finalement le camp d'épouvante et de confusion et se retirèrent avec un pleinsuccès,	16 και το τελος την παρεμβολην δεους και ταραχης επληρωσαν και εξελυσαν ευημερουντες
17 alors que déjà le jour commençait à poindre. Et cela se fit grâce à la protection dont leSeigneur couvrait Judas.	17 υποφαινουσης δε ηδη της ημερας τουτο εγεγονει δια την επαρηγουσαν αυτω του κυριου σκεπην
18 Le roi, ayant tâté de la hardiesse des Juifs, essaya d'attaquer les places au moyen d'artifices.	18 ο δε βασιλευς ειληφως γευμα της των ιουδαιων ευτολμιας κατεπειρασεν δια μεθοδων τους τοπους
19 Il s'approcha de Bethsour, forteresse puissante des Juifs, mais il était repoussé, mis en échec,vaincu.	19 και επι βαιθσουρα φρουριον οχυρον των ιουδαιων προσηγεν ετροπουτο προσεκρουεν ηλαττονουτο
20 Judas fit passer aux assiégés ce qui leur était nécessaire,	20 τοις δε ενδον ιουδας τα δεοντα εισεπεμψεν
21 mais Rodokos, de l'armée juive, dévoilait les secrets aux ennemis: il fut recherché, arrêté etexécuté.	21 προσηγγειλεν δε τα μυστηρια τοις πολεμιοις ροδοκος εκ της ιουδαικης ταξεως ανεζητηθη και κατελημφθη και κατεκλεισθη
22 Pour la seconde fois, le roi parlementa avec ceux de Bethsour; il leur tendit la main, prit laleur, se retira,	22 εδευτερολογησεν ο βασιλευς τοις εν βαιθσουροις δεξιαν εδωκεν ελαβεν απηει προσεβαλεν τοις περι τον ιουδαν ηττων εγενετο
23 attaqua Judas et ses hommes et eut le dessous. Il apprit que Philippe, laissé à la tête desaffaires, avait fait un coup de tête à Antioche. Bouleversé, il donna aux Juifs de bonnes paroles, vint àcomposition, jura de garder avec eux toutes les conditions justes. Après cette réconciliation, il offrit un sacrifice,honora le Temple et fut généreux envers le lieu saint.	23 μετελαβεν απονενοησθαι τον φιλιππον εν αντιοχεια τον απολελειμμενον επι των πραγματων συνεχυθη τους ιουδαιους παρεκαλεσεν υπεταγη και ωμοσεν επι πασι τοις δικαιοις συνελυθη και θυσιαν προσηγαγεν ετιμησεν τον νεω και τον τοπον εφιλανθρωπησεν
24 Il fit bon accueil à Maccabée et laissa Hégémonide stratège depuis Ptolémaïs jusqu'au paysdes Gerréniens.	24 και τον μακκαβαιον απεδεξατο κατελιπεν στρατηγον απο πτολεμαιδος εως των γερρηνων ηγεμονιδην
25 Il se rendit à Ptolémaïs, mais les habitants de cette ville, n'agréant pas ce traité, s'enindignaient fort et voulurent en violer les conventions.	25 ηλθεν εις πτολεμαιδα εδυσφορουν περι των συνθηκων οι πτολεμαεις εδειναζον γαρ υπερ ων ηθελησαν αθετειν τας διασταλσεις
26 Alors Lysias monta à la tribune, défendit de son mieux ces conventions, persuada les esprits,les calma, les amena à la bienveillance et partit pour Antioche. Il en alla ainsi de l'offensive et de la retraite duroi.	26 προσηλθεν επι το βημα λυσιας απελογησατο ενδεχομενως συνεπεισεν κατεπραυνεν ευμενεις εποιησεν ανεζευξεν εις αντιοχειαν ουτω τα του βασιλεως της εφοδου και της αναζυγης εχωρησεν