Deuxième livre des Macchabées 11

JERUSALEM	LXX
1 Très peu de temps après, Lysias, tuteur et parent du roi, à la tête des affaires du royaume, trèsaffecté par les derniers événements,	1 μετ' ολιγον δε παντελως χρονισκον λυσιας επιτροπος του βασιλεως και συγγενης και επι των πραγματων λιαν βαρεως φερων επι τοις γεγονοσι
2 assembla environ 80.000 hommes de pied, avec toute sa cavalerie, et se mit en marche contreles Juifs, comptant bien faire de la Ville sainte une résidence pour les Grecs,	2 συναθροισας περι τας οκτω μυριαδας και την ιππον απασαν παρεγινετο επι τους ιουδαιους λογιζομενος την μεν πολιν ελλησιν οικητηριον ποιησειν
3 soumettre le sanctuaire à un impôt comme les autres lieux de culte des nations et vendre tousles ans la dignité de grand prêtre,	3 το δε ιερον αργυρολογητον καθως τα λοιπα των εθνων τεμενη πρατην δε κατα ετος την αρχιερωσυνην ποιησειν
4 ne tenant aucun compte de la puissance de Dieu, mais pleinement confiant dans ses myriadesde fantassins, dans ses milliers de cavaliers et ses 80 éléphants.	4 ουδαμως επιλογιζομενος το του θεου κρατος πεφρενωμενος δε ταις μυριασιν των πεζων και ταις χιλιασιν των ιππεων και τοις ελεφασιν τοις ογδοηκοντα
5 Ayant donc pénétré en Judée, il s'approcha de Bethsour, qui est une place forte distante deJérusalem d'environ cinq schoenes, et la pressa vivement.	5 εισελθων δε εις την ιουδαιαν και συνεγγισας βαιθσουρα οντι μεν ερυμνω χωριω ιεροσολυμων δε απεχοντι ωσει σταδιους πεντε τουτο εθλιβεν
6 Lorsque Maccabée et les siens apprirent que Lysias assiégeait les forteresses, ils prièrent leSeigneur avec gémissements et larmes, de concert avec la foule, d'envoyer un bon ange à Israël pour le sauver.	6 ως δε μετελαβον οι περι τον μακκαβαιον πολιορκουντα αυτον τα οχυρωματα μετα οδυρμων και δακρυων ικετευον συν τοις οχλοις τον κυριον αγαθον αγγελον αποστειλαι προς σωτηριαν τω ισραηλ
7 Maccabée lui-même, prenant les armes le premier, exhorta les autres à s'exposer avec lui audanger pour secourir leurs frères. Ceux-là donc s'élancèrent ensemble, remplis d'ardeur;	7 αυτος δε πρωτος ο μακκαβαιος αναλαβων τα οπλα προετρεψατο τους αλλους αμα αυτω διακινδυνευοντας επιβοηθειν τοις αδελφοις αυτων ομου δε και προθυμως εξωρμησαν
8 ils se trouvaient encore près de Jérusalem lorsqu'un cavalier vêtu de blanc apparut à leur tête,agitant des armes d'or.	8 αυτοθι δε προς τοις ιεροσολυμοις οντων εφανη προηγουμενος αυτων εφιππος εν λευκη εσθητι πανοπλιαν χρυσην κραδαινων
9 Alors tous à la fois bénirent le Dieu miséricordieux et se sentirent animés d'une telle ardeurqu'ils étaient prêts à transpercer, non seulement des hommes, mais encore les bêtes les plus sauvages et desmurailles de fer.	9 ομου δε παντες ευλογησαν τον ελεημονα θεον και επερρωσθησαν ταις ψυχαις ου μονον ανθρωπους θηρας δε τους αγριωτατους και σιδηρα τειχη τιτρωσκειν οντες ετοιμοι
10 Ils s'avancèrent en ordre de bataille, aidés par un allié venu du ciel, le Seigneur ayant eupitié d'eux.	10 προηγον εν διασκευη τον απ' ουρανου συμμαχον εχοντες ελεησαντος αυτους του κυριου
11 Ils foncèrent donc à la façon des lions sur les ennemis, couchèrent sur le sol 11.000fantassins et 1.600 cavaliers, et contraignirent tous les autres à fuir.	11 λεοντηδον δε εντιναξαντες εις τους πολεμιους κατεστρωσαν αυτων χιλιους προς τοις μυριοις ιππεις δε εξακοσιους προς τοις χιλιοις τους δε παντας ηναγκασαν φευγειν
12 La plupart n'en réchappèrent que blessés et sans armes. Lysias lui-même sauva sa vie parune fuite honteuse.	12 οι πλειονες δε αυτων τραυματιαι γυμνοι διεσωθησαν και αυτος δε ο λυσιας αισχρως φευγων διεσωθη
13 Mais Lysias, qui ne manquait pas de sens, réfléchit sur le revers qu'il venait d'essuyer;comprenant que les Hébreux étaient invincibles puisque le Dieu puissant combattait avec eux, il leur envoya unedéputation	13 ουκ ανους δε υπαρχων προς εαυτον αντιβαλλων το γεγονος περι αυτον ελαττωμα και συννοησας ανικητους ειναι τους εβραιους του δυναμενου θεου συμμαχουντος αυτοις
14 pour les amener à un arrangement sous toutes conditions équitables, et leur promettait decontraindre le roi à devenir leur ami.	14 προσαποστειλας επεισεν συλλυεσθαι επι πασι τοις δικαιοις και διοτι και τον βασιλεα πεισει φιλον αυτοις αναγκαζων γενεσθαι
15 Maccabée consentit à tout ce que proposait Lysias, n'ayant souci que du bien public. Tout ceque Maccabée transmit par écrit à Lysias au sujet des Juifs, le roi l'accorda.	15 επενευσεν δε ο μακκαβαιος επι πασιν οις ο λυσιας παρεκαλει του συμφεροντος φροντιζων οσα γαρ ο μακκαβαιος επεδωκεν τω λυσια δια γραπτων περι των ιουδαιων συνεχωρησεν ο βασιλευς
16 La lettre écrite aux Juifs par Lysias était ainsi libellée: "Lysias au peuple juif, salut.	16 ησαν γαρ αι γεγραμμεναι τοις ιουδαιοις επιστολαι παρα μεν λυσιου περιεχουσαι τον τροπον τουτον λυσιας τω πληθει των ιουδαιων χαιρειν
17 Jean et Absalom, vos émissaires, m'ayant remis l'acte transcrit ci-dessous, m'ont prié deratifier les choses qu'il contenait.	17 ιωαννης και αβεσσαλωμ οι πεμφθεντες παρ' υμων επιδοντες τον υπογεγραμμενον χρηματισμον ηξιουν περι των δι' αυτου σημαινομενων
18 J'ai donc exposé au roi ce qui devait lui être soumis. Quant à ce qui était possible, je l'aiaccordé.	18 οσα μεν ουν εδει και τω βασιλει προσενεχθηναι διεσαφησα α δε ην ενδεχομενα συνεχωρησεν
19 Si donc vous conservez vos dispositions favorables envers les intérêts de l'Etat, jem'efforcerai à l'avenir de travailler à votre bien.	19 εαν μεν ουν συντηρησητε την εις τα πραγματα ευνοιαν και εις το λοιπον πειρασομαι παραιτιος αγαθων γενεσθαι
20 Quant aux matières de détail, j'ai donné des ordres à vos envoyés et à mes gens pour enconférer avec vous.	20 υπερ δε τουτων και των κατα μερος εντεταλμαι τουτοις τε και τοις παρ' εμου διαλεχθηναι υμιν
21 Portez-vous bien. L'an 148, le 24 de Dioscore."	21 ερρωσθε ετους εκατοστου τεσσαρακοστου ογδοου διος κορινθιου τετραδι και εικαδι
22 La lettre du roi contenait ce qui suit: "Le roi Antiochus à son frère Lysias, salut.	22 η δε του βασιλεως επιστολη περιειχεν ουτως βασιλευς αντιοχος τω αδελφω λυσια χαιρειν
23 Notre père ayant émigré vers les dieux, et nous-même désirant que ceux de notre royaumesoient à l'abri des troubles pour s'appliquer au soin de leurs propres affaires,	23 του πατρος ημων εις θεους μετασταντος βουλομενοι τους εκ της βασιλειας αταραχους οντας γενεσθαι προς την των ιδιων επιμελειαν
24 ayant appris d'autre part que les Juifs ne consentent pas à l'adoption des moeurs grecquesvoulue par notre père, mais que, préférant leur manière de vivre particulière, ils demandent qu'on leur permettel'observation de leurs lois,	24 ακηκοοτες τους ιουδαιους μη συνευδοκουντας τη του πατρος επι τα ελληνικα μεταθεσει αλλα την εαυτων αγωγην αιρετιζοντας αξιουντας συγχωρηθηναι αυτοις τα νομιμα
25 désirant donc que ce peuple aussi reste tranquille, nous décidons que le Temple leur soitrendu et qu'ils puissent vivre selon les coutumes de leurs ancêtres.	25 αιρουμενοι ουν και τουτο το εθνος εκτος ταραχης ειναι κρινομεν το τε ιερον αποκατασταθηναι αυτοις και πολιτευεσθαι κατα τα επι των προγονων αυτων εθη
26 Tu feras donc bien d'envoyer quelqu'un vers eux pour leur tendre la main afin que, au fait duparti adopté par nous, ils aient confiance et vaquent joyeusement à leurs propres affaires."	26 ευ ουν ποιησεις διαπεμψαμενος προς αυτους και δους δεξιας οπως ειδοτες την ημετεραν προαιρεσιν ευθυμοι τε ωσιν και ηδεως διαγινωνται προς τη των ιδιων αντιλημψει
27 La lettre du roi à la nation des Juifs était ainsi conçue: "Le roi Antiochus au Sénat des Juifset aux autres Juifs, salut.	27 προς δε το εθνος η του βασιλεως επιστολη τοιαδε ην βασιλευς αντιοχος τη γερουσια των ιουδαιων και τοις αλλοις ιουδαιοις χαιρειν
28 Si vous allez bien, cela est conforme à nos voeux, et nous-même nous sommes en bonnesanté.	28 ει ερρωσθε ειη αν ως βουλομεθα και αυτοι δε υγιαινομεν
29 Ménélas nous a fait connaître le désir que vous avez de retourner à vos propres demeures.	29 ενεφανισεν ημιν μενελαος βουλεσθαι κατελθοντας υμας γινεσθαι προς τοις ιδιοις
30 Tous ceux qui, jusqu'au 30 Xanthique, retourneront chez eux, obtiendront l'assurance del'impunité.	30 τοις ουν καταπορευομενοις μεχρι τριακαδος ξανθικου υπαρξει δεξια μετα της αδειας
31 Les Juifs auront l'usage de leurs aliments spéciaux et de leurs lois comme auparavant. Quenul d'entre eux ne soit molesté d'aucune façon pour des fautes commises par ignorance.	31 χρησθαι τους ιουδαιους τοις εαυτων δαπανημασιν και νομοις καθα και το προτερον και ουδεις αυτων κατ' ουδενα τροπον παρενοχληθησεται περι των ηγνοημενων
32 J'envoie pareillement Ménélas pour vous tranquilliser.	32 πεπομφα δε και τον μενελαον παρακαλεσοντα υμας
33 Portez-vous bien. L'an 148, le quinze Xanthique."	33 ερρωσθε ετους εκατοστου τεσσαρακοστου ογδοου ξανθικου πεντεκαιδεκατη
34 Les Romains adressèrent aussi aux Juifs une lettre de cette teneur: "Quintus Memmius,Titus Manilius, Manius Sergius, légats romains, au peuple des Juifs, salut.	34 επεμψαν δε και οι ρωμαιοι προς αυτους επιστολην εχουσαν ουτως κοιντος μεμμιος τιτος μανιος πρεσβυται ρωμαιων τω δημω των ιουδαιων χαιρειν
35 Les choses que Lysias, parent du roi, vous a accordées, nous vous les concédons aussi.	35 υπερ ων λυσιας ο συγγενης του βασιλεως συνεχωρησεν υμιν και ημεις συνευδοκουμεν
36 Quant à celles qu'il a jugé devoir soumettre au roi, envoyez-nous quelqu'un sans délai, aprèsles avoir bien examinées, afin que nous les exposions au roi d'une façon qui vous soit avantageuse, car nous nousrendons à Antioche.	36 α δε εκρινεν προσανενεχθηναι τω βασιλει πεμψατε τινα παραχρημα επισκεψαμενοι περι τουτων ινα εκθωμεν ως καθηκει υμιν ημεις γαρ προσαγομεν προς αντιοχειαν
37 Aussi bien, hâtez-vous de nous expédier des gens afin que nous sachions, nous aussi, quellessont vos intentions.	37 διο σπευσατε και πεμψατε τινας οπως και ημεις επιγνωμεν οποιας εστε γνωμης
38 Portez-vous bien. L'an 148, le quinze de Dioscore."	38 υγιαινετε ετους εκατοστου τεσσαρακοστου ογδοου ξανθικου πεντεκαιδεκατη