Livre de Tobit 1

BIBLES DES PEUPLES	Biblia Tysiąclecia
1 Histoire de Tobit, fils de Tobiel, fils d’Ananiel, fils d’Adouel, fils de Gabaël, du clan d’Asiel, de la tribu de Nephtali.	1 Księga historii Tobiasza, syna Tobiela, syna Ananiela, syna Aduela, syna Gabaela z rodu Asjela, z pokolenia Neftalego,
2 Au temps de Salmanasar, roi d’Assyrie, Tobit fut déporté de Tibé, au sud de Quédes-Nephtali (c’est en Haute-Galilée, au-dessus de Hazor, à l’ouest, du côté du soleil couchant et au nord de Chéfat).	2 którego uprowadził do niewoli Salmanassar, król asyryjski, z Tisbe, z miasta leżącego na prawo od Kadesz-Neftali, w Górnej Galilei, poniżej Chasor poza drogą na zachód z lewej strony Fogor.
3 Moi, Tobit, j’ai marché sur des chemins de vérité. J’ai fait le bien tous les jours de ma vie. J’ai fait beaucoup d’aumônes à mes frères et à ceux de mon peuple qui ont été emmenés avec moi à Ninive, au pays des Assyriens.	3 Ja, Tobiasz, chodziłem drogami prawdy i dobrych uczynków przez wszystkie dni mojego życia. Dawałem wiele jałmużny moim braciom i moim rodakom, uprowadzonym razem ze mną do kraju Asyrii do Niniwy.
4 Lorsque j’étais encore jeune dans mon pays, sur la terre d’Israël, toute la tribu de Nephtali, mon ancêtre, s’était séparée de la maison de David mon père et de Jérusalem, la ville choisie parmi toutes les tribus d’Israël; c’est là que toutes les tribus doivent offrir leurs sacrifices. C’était là que le Temple où Dieu demeure avait été construit et consacré pour toutes les générations à venir.	4 Kiedy byłem jeszcze w mojej ojczyźnie, w ziemi Izraela - byłem wtedy jeszcze młodzieńcem - całe pokolenie Neftalego, mego przodka, odstąpiło od domu Dawida, mego praojca, i od miasta Jerozolimy, które wybrane było ze wszystkich pokoleń Izraela jako miasto dla wszystkich pokoleń izraelskich do składania ofiar. Tam była poświęcona świątynia, w której mieszka Bóg, i zbudowana dla wszystkich pokoleń na wieki.
5 Mais tous mes frères et la maison de Nephtali sacrifiaient au veau que Jéroboam, roi d’Israël, avait placé à Dan; ils sacrifiaient aussi sur toutes les montagnes de Galilée.	5 Wszyscy moi bracia i dom Neftalego, mego przodka, składali ofiary cielcowi, którego uczynił Jeroboam, król izraelski, w Dan i na wszystkich górach Galilei.
6 Bien souvent je partais seul à Jérusalem pour les fêtes, selon le commandement perpétuel qui fut rédigé pour tout Israël. Je partais à Jérusalem avec les premiers de nos fruits et de nos animaux, la dîme du bétail et la première tonte des brebis.	6 Ale ja pielgrzymowałem często zupełnie sam na święta do Jerozolimy, jak jest przepisane w nakazie wiekuistym dla całego Izraela. Spieszyłem do Jerozolimy z pierwocinami owoców i zwierząt, z dziesięciną bydła i z pierwszą wełną owiec.
7 Là je les donnais aux prêtres, fils d’Aaron, pour le service de l’autel. Je donnais la dîme du vin, du blé, des olives, des grenades et des autres fruits aux Lévites de service à Jérusalem. Durant 6 années de suite je prélevais en espèces une seconde dîme et chaque année j’allais la dépenser à Jérusalem.	7 Dawałem to kapłanom, synom Aarona, na ołtarz. Synom zaś Lewiego, pełniącym swą służbę w Jerozolimie, dawałem dziesięciny ze zboża, wina, oliwy, jak również z drzewa granatu, z figowego i z innych drzew owocowych. Tę drugą dziesięcinę płaciłem w pieniądzach przez sześć lat. Szedłem tam i składałem ją co roku w Jerozolimie.
8 Je donnais la troisième dîme aux orphelins, aux veuves, aux étrangers qui vivent au milieu d’Israël, et tous les trois ans je leur en faisais cadeau. Pour les repas, nous obéissions aux commandements de la Loi de Moïse et aux ordres que nous avait donnés Débora, la mère d’Ananiel, notre père, car mon père était mort et m’avait laissé orphelin.	8 Trzecią dziesięcinę dawałem sierotom, wdowom i prozelitom, którzy należeli do synów Izraela. Przynosiłem im ją i dawałem co trzeci rok. Myśmy ją jedli stosownie do podanego w Prawie Mojżeszowym przepisu i stosownie do zaleceń Debory, matki Ananiela, mojego ojca, ponieważ ojciec mój umarł pozostawiając mnie sierotą.
9 Devenu homme, j’ai épousé une femme de notre famille, et par elle j’ai eu un fils que j’ai appelé du nom de Tobie.	9 A gdy stałem się mężem wziąłem za żonę Annę, pochodzącą z naszego rodu. Ona urodziła mi syna, któremu nadałem imię Tobiasz.
10 Au temps de la déportation en Assyrie, j’ai été emmené à Ninive. Tous mes frères et ceux de mon peuple partageaient la nourriture des païens,	10 Po uprowadzeniu do Asyrii, dokąd mnie zabrano, przybyłem do Niniwy. Wszyscy moi bracia i współrodacy jedli tam potrawy pogan.
11 mais moi, je me suis gardé de manger la nourriture des païens.	11 Co do mnie strzegłem się, aby nie jeść niczego z pogańskich potraw.
12 Aussi, comme j’étais fidèle à mon Dieu du fond du cœur,	12 I wierny byłem mojemu Bogu z całej duszy.
13 le Très-Haut m’a accordé la faveur de Salmanasar et je devins son homme d’affaires.	13 Najwyższy dał mi łaskę i względy u Salmanassara i dokonywałem wszelkich potrzebnych mu zakupów.
14 C’est alors que j’ai voyagé en Médie où j’ai passé des marchés en son nom jusqu’à sa mort. À cette occasion, je déposai chez Gabaël frère de Gabri, à Rhagès, en Médie, des sacs contenant 10 talents d’argent.	14 Podróżowałem do Medii, gdzie dokonywałem zakupów aż do jego śmierci. Przy tej sposobności złożyłem u Gabaela, brata Gabriego, w kraju Medów sakwę z dziesięcioma talentami srebra.
15 À la mort de Salmanasar, son fils Sennakérib régna à sa place. On ferma alors les routes de Médie et je ne pouvais plus me rendre en Médie.	15 A gdy Salmanassar umarł, a królem został jego syn Sennacheryb, wtedy drogi Medii stały się niebezpieczne, tak że już nie mogłem podróżować do Medii.
16 Aux jours de Salmanasar, j’avais souvent fait l’aumône à mes frères de race:	16 W dniach panowania Salmanassara dawałem często jałmużnę braciom z mojego narodu.
17 je donnais mon pain à ceux qui avaient faim et des habits à ceux qui étaient nus. Lorsque je voyais les cadavres de mes compatriotes jetés par-dessus les remparts de Ninive, je les enterrais.	17 Dawałem mój chleb głodnym i ubranie nagim. A jeśli widziałem zwłoki któregoś z moich rodaków wyrzucone poza mury Niniwy, grzebałem je.
18 J’enterrai aussi ceux que Sennakérib avait tués. En effet, à la suite du châtiment que le roi du Ciel lui avait infligé pour ses blasphèmes, il s’était enfui de Judée et, à son retour, il fit tuer un grand nombre d’Israélites. Je cachai leurs corps pour les ensevelir, si bien que Sennakérib les chercha et ne les trouva pas.	18 I grzebałem także, jeśli kiedy zabił kogoś Sennacheryb, gdy po swej ucieczce powrócił z Judei w dzień sądu, który wykonał na nim Król Nieba za jego bluźnierstwa. W swoim gniewie pomordował on wielu synów Izraela. Ja zaś potajemnie zabierałem ich ciała i grzebałem je. Sennacheryb zaś szukał ich, ale ich nie znalazł.
19 Un habitant de Ninive fit savoir au roi que c’était moi qui les ensevelissais, et je dus me cacher. Mais quand j’appris que le roi était bien informé sur mon compte, lorsque je vis qu’il me recherchait pour me mettre à mort, j’eus peur et je pris la fuite.	19 A jeden z mieszkańców Niniwy poszedł i doniósł królowi, że to ja jestem tym, który grzebie potajemnie. Wtedy musiałem się ukrywać, a kiedy dowiedziałem się, że król mnie szuka, aby mnie zabić, bałem się i uciekłem.
20 Tous mes biens furent confisqués pour le trésor royal; il ne me restait plus que ma femme Ana et mon fils Tobie.	20 Wtedy cały mój majątek zagrabiono i nie zostało mi nic, co by nie poszło do skarbu królewskiego, oprócz mojej żony Anny i mojego syna Tobiasza.
21 Mais il ne s’était pas encore écoulé 40 jours, lorsque les deux fils du roi l’assassinèrent, après quoi ils prirent la fuite vers les monts d’Ararat. Son fils Asarhaddon régna à sa place. Ahikar, fils de mon frère Anaël, fut alors chargé des comptes du royaume et de la direction générale des affaires.	21 A po upływie niecałych czterdziestu dni zabili króla dwaj jego synowie i uciekli w góry Ararat. Po nim został królem jego syn Asarhaddon. Ten ustanowił Achikara, syna mego brata Anaela, zwierzchnikiem nad podatkami w swoim królestwie. Także nad całym krajem otrzymał on władzę.
22 En effet, Ahikar avait été grand échanson sous le règne de Sennakérib, roi d’Assyrie, il était gardien du sceau royal, administrateur et responsable des comptes, et Asarhaddon l’avait maintenu dans ses fonctions. Or il était de ma famille, c’était mon neveu. Ahikar intervint en ma faveur et je pus revenir à Ninive.	22 Wtedy Achikar wstawił się za mną i powróciłem do Niniwy. Achikar był za Sennacheryba, króla asyryjskiego, wielkim podczaszym, stróżem pieczęci, zarządcą i głównym rachmistrzem. Asarhaddon podniósł go w jego godnościach jeszcze wyżej. Był on z mojego rodu, był moim siostrzeńcem.