Genesis 47

NEW JERUSALEM	GREEK BIBLE
1 So Joseph went and told Pharaoh, 'My father and brothers have arrived from Canaan with their flocksand cattle and al their possessions. Here they are, in the region of Goshen.'	1 Ελθων δε ο Ιωσηφ, απηγγειλε προς τον Φαραω λεγων, Ο πατηρ μου και οι αδελφοι μου, και τα ποιμνια αυτων και αι αγελαι αυτων και παντα οσα εχουσιν, ηλθον εκ της γης Χανααν? και ιδου, ειναι εν τη γη Γεσεν.
2 He had taken five of his brothers, and he now presented them to Pharaoh.	2 Και παραλαβων εκ των αδελφων αυτου πεντε ανδρας, παρεστησεν αυτους ενωπιον του Φαραω.
3 Pharaoh asked his brothers, 'What is your occupation?' and they gave Pharaoh the answer, 'Yourservants are shepherds, like our fathers before us.'	3 Και ειπεν ο Φαραω προς τους αδελφους αυτου, Τι ειναι το επιτηδευμα σας; οι δε ειπον προς τον Φαραω, Ποιμενες προβατων ειναι οι δουλοι σου και ημεις και οι πατερες ημων.
4 They went on to tel Pharaoh, 'We have come to stay in this country for the time being, since there isno pasturage for your servants' flocks, Canaan being stricken with famine. So now please al ow your servants tosettle in the region of Goshen.'	4 Ειπον ετι προς τον Φαραω, Ηλθομεν δια να παροικησωμεν εν τη γη? διοτι δεν υπαρχει βοσκη δια τα ποιμνια των δουλων σου, επειδη επεβαρυνεν η πεινα εν τη γη Χανααν? τωρα λοιπον ας κατοικησωσι, παρακαλουμεν, οι δουλοι σου εν τη γη Γεσεν.
5 Then Pharaoh said to Joseph,'They may stay in the region of Goshen, and if you know of any capablemen among them, put them in charge of my own livestock.' Jacob and his sons went to Egypt where Josephwas. Pharaoh king of Egypt heard about this and said to Joseph, 'Your father and brothers have come to you.	5 Και ειπεν ο Φαραω προς τον Ιωσηφ λεγων, Ο πατηρ σου και οι αδελφοι σου ηλθον προς σε?
6 The country of Egypt is open to you: settle your father and brothers in the best region.'	6 η γη της Αιγυπτου ειναι εμπροσθεν σου? εις το καλητερον της γης κατοικισον τον πατερα σου και τους αδελφους σου? ας κατοικησωσιν εν τη γη Γεσεν? και εαν γνωριζης οτι ευρισκονται μεταξυ αυτων ανδρες αξιοι, καταστησον αυτους επιστατας επι των ποιμνιων μου.
7 Joseph brought his father and presented him to Pharaoh. Jacob paid his respects to Pharaoh.	7 Εισηγαγε δε ο Ιωσηφ Ιακωβ τον πατερα αυτου και παρεστησεν αυτον ενωπιον του Φαραω? και ευλογησεν ο Ιακωβ τον Φαραω.
8 Pharaoh asked Jacob, 'How many years have you lived?'	8 Και ειπεν ο Φαραω προς τον Ιακωβ, Ως ποσαι ειναι αι ημεραι των ετων της ζωης σου;
9 Jacob said to Pharaoh, 'The years of my stay on earth add up to one hundred and thirty years. Fewand unhappy my years have been, fal ing short of my ancestors' years in their stay on earth.'	9 Και ο Ιακωβ ειπε προς τον Φαραω, Αι ημεραι των ετων της παροικιας μου ειναι εκατον τριακοντα ετη? ολιγαι και κακαι υπηρξαν αι ημεραι των ετων της ζωης μου και δεν εφθασαν εις τας ημερας των ετων της ζωης των πατερων μου εν ταις ημεραις της παροικιας αυτων.
10 Jacob then took leave of Pharaoh and withdrew from his presence.	10 Και ευλογησεν ο Ιακωβ τον Φαραω και εξηλθεν απ' εμπροσθεν του Φαραω.
11 Joseph then settled his father and brothers, giving them land holdings in Egypt, in the best part of thecountry, the region of Rameses, as Pharaoh had ordered.	11 Και κατωκισεν ο Ιωσηφ τον πατερα αυτου και τους αδελφους αυτου, και εδωκεν εις αυτους ιδιοκτησιαν εν τη γη της Αιγυπτου, εις το καλητερον της γης, εν τη γη Ραμεσση, καθως προσεταξεν ο Φαραω.
12 Joseph provided his father, brothers and al his father's family with food, down to the least of them.	12 Και ετρεφεν ο Ιωσηφ τον πατερα αυτου και τους αδελφους αυτου και παντα τον οικον του πατρος αυτου με αρτον, κατα τας οικογενειας αυτων.
13 And on al the earth around there was now no food anywhere, for the famine had grown very severe,and Egypt and Canaan were both weak with hunger.	13 Και αρτος δεν ητο καθ' ολην την γην? διοτι η πεινα ητο βαρεια σφοδρα, ωστε η γη της Αιγυπτου και η γη της Χανααν απεκαμον υπο της πεινης.
14 Joseph accumulated al the money to be found in Egypt and Canaan, in exchange for the suppliesbeing handed out, and put the money in Pharaoh's palace.	14 Και συνηγαγεν ο Ιωσηφ απαν το αργυριον, το ευρισκομενον εν τη γη της Αιγυπτου και εν τη γη Χανααν, δια τον σιτον τον οποιον ηγοραζον? και εφερεν ο Ιωσηφ το αργυριον εις τον οικον του Φαραω.
15 When al the money in Egypt and Canaan was exhausted, al the Egyptians came to Joseph,pleading, 'Give us food, unless you want us to die before your eyes! For our money has come to an end.'	15 Και αφου εξελιπε το αργυριον εκ της γης Αιγυπτου και εκ της γης Χανααν, ηλθον παντες οι Αιγυπτιοι προς τον Ιωσηφ, λεγοντες, Δος αρτον εις ημας? επειδη δια τι να αποθανωμεν εμπροσθεν σου; διοτι εξελιπε το αργυριον.
16 Joseph replied, 'Hand over your livestock and I shal issue you food in exchange for your livestock, ifyour money has come to an end.'	16 Ειπε δε ο Ιωσηφ, Φερετε τα κτηνη σας και θελω σας δωσει αρτον αντι των κτηνων σας, εαν εξελιπε το αργυριον.
17 So they brought their livestock to Joseph, and Joseph gave them food in exchange for horses andlivestock, whether sheep or cattle, and for donkeys. Thus he saw them through that year with food in exchangefor all their livestock.	17 Και εφεραν τα κτηνη αυτων προς τον Ιωσηφ και εδωκεν εις αυτους ο Ιωσηφ αρτον αντι των ιππων και αντι των προβατων και αντι των βοων και αντι των ονων? και εθρεψεν αυτους με αρτον εν τω ενιαυτω εκεινω αντι παντων των κτηνων αυτων.
18 When that year was over, they came to him the next year, and said to him, 'We cannot hide it frommy lord: the truth is, our money has run out and the livestock is in my lord's possession. There is nothing left formy lord except our bodies and our land.	18 Αφου δε ετελειωσεν ο ενιαυτος εκεινος, ηλθον προς αυτον το δευτερον ετος και ειπον προς αυτον, δεν θελομεν κρυψει απο του κυριου ημων οτι εξελιπε το αργυριον? και τα κτηνη εγειναν του κυριου ημων? δεν εμεινεν αλλο εμπροσθεν του κυριου ημων, ειμη τα σωματα ημων και η γη ημων?
19 If we and our land are not to perish, take us and our land in exchange for food, and we with our landwil become Pharaoh's serfs; only give us seed, so that we can survive and not die and the land not revert todesert!'	19 δια τι να απολεσθωμεν ενωπιον σου και ημεις και η γη ημων; αγορασον ημας και την γην ημων δια αρτον? και θελομεν εισθαι ημεις και η γη ημων δουλοι εις τον Φαραω? και δος εις ημας σπορον, δια να ζησωμεν και να μη αποθανωμεν και η γη να μη ερημωθη.
20 Thus Joseph acquired all the land in Egypt for Pharaoh, since one by one the Egyptians sold theirfields, so hard pressed were they by the famine; and the whole country passed into Pharaoh's possession,	20 Και ηγορασεν ο Ιωσηφ πασαν την γην Αιγυπτου δια τον Φαραω? διοτι οι Αιγυπτιοι επωλησαν εκαστος τον αγρον αυτου, επειδη η πεινα υπερεβαρυνεν επ' αυτους? ουτως η γη εγεινε του Φαραω?
21 while the people he reduced to serfdom from one end of Egypt to the other.	21 τον δε λαον μετετοπισεν αυτον εις πολεις, απ' ακρου των οριων της Αιγυπτου εως ακρου αυτης?
22 The only land he did not acquire belonged to the priests, for the priests received an al owance fromPharaoh and lived on the al owance that Pharaoh gave them. Hence they had no need to sel their land.	22 μονον την γην των ιερεων δεν ηγορασε? διοτι οι ιερεις ειχον μεριδιον προσδιωρισμενον υπο του Φαραω? και ετρωγον το μεριδιον αυτων, το οποιον εδωκεν εις αυτους ο Φαραω? δια τουτο δεν επωλησαν την γην αυτων.
23 Then Joseph said to the people, 'This is how we stand: I have bought you out, with your land, onPharaoh's behalf. Here is seed for you to sow the land.	23 Τοτε ειπεν ο Ιωσηφ προς τον λαον, Ιδου, ηγορασα εσας και την γην σας σημερον εις τον Φαραω? ιδου, λαβετε σπορον και σπειρατε την γην?
24 But of the harvest you must give a fifth to Pharaoh. The other four-fifths you can have for sowingyour fields, to provide food for yourselves and your households, and food for your children.'	24 και εν τω καιρω των γεννηματων, θελετε δωσει το πεμπτον εις τον Φαραω? τα δε τεσσαρα μερη θελουσιν εισθαι εις εσας δια σπορον των αγρων και δια τροφην σας και δια τους οντας εν τοις οικοις υμων και δια τροφην των παιδιων υμων.
25 'You have saved our lives!' they replied. 'If it please my lord, we will become serfs to Pharaoh.'	25 Οι δε ειπον, συ εσωσας την ζωην ημων? ας ευρωμεν χαριν εμπροσθεν του κυριου ημων και θελομεν εισθαι δουλοι του Φαραω.
26 So Joseph made a law, still in force today, as regards the soil of Egypt, that one-fifth should go toPharaoh. Only the land of the priests did not go to Pharaoh.	26 Και εθεσεν ο Ιωσηφ τουτο νομον εν τη γη της Αιγυπτου μεχρι της σημερον, να διδεται το πεμπτον εις τον Φαραω? εκτος της γης των ιερεων μονον, ητις δεν εγεινε του Φαραω.
27 Thus Israel settled in Egypt, in the region of Goshen. They acquired property there; they were fruitfuland grew very numerous.	27 Κατωκησε δε ο Ισραηλ εν τη γη της Αιγυπτου, εν τη γη Γεσεν? και απεκτησαν εν αυτη κτηματα, και ηυξηνθησαν και επληθυνθησαν σφοδρα.
28 Jacob lived seventeen years in Egypt; thus Jacob's total age came to a hundred and forty-sevenyears.	28 Επεζησε δε ο Ιακωβ εν τη γη της Αιγυπτου δεκαεπτα ετη? και εγειναν αι ημεραι των ετων της ζωης του Ιακωβ εκατον τεσσαρακοντα επτα ετη.
29 When Israel's time to die drew near he sent for his son Joseph and said to him, 'If you real y love me,place your hand under my thigh as pledge that you will act with faithful love towards me: do not bury me inEgypt!	29 Και επλησιασαν αι ημεραι του Ισραηλ δια να αποθανη? και καλεσας τον υιον αυτου τον Ιωσηφ, ειπε προς αυτον, Εαν ευρηκα τωρα χαριν εμπροσθεν σου, βαλε, παρακαλω, την χειρα σου υπο τον μηρον μου, και καμε εις εμε ελεος και αληθειαν? μη με θαψης, παρακαλω, εν τη Αιγυπτω?
30 When I lie down with my ancestors, carry me out of Egypt and bury me in their tomb.' 'I shal do asyou say,' he replied.	30 αλλα θελω κοιμηθη μετα των πατερων μου και θελεις με μετακομισει εκ της Αιγυπτου και θελεις με θαψει εν τω ταφω αυτων. Ο δε ειπεν, Εγω θελω καμει κατα τον λογον σου.
31 'Swear to me,' he insisted. So he swore to him, and Israel sank back on the pil ow.	31 Ο δε ειπεν, Ομοσον μοι και ωμοσεν εις αυτον. Και προσεκυνησεν ο Ισραηλ επι το ακρον της ραβδου αυτου.