1 ויהי איש חולה לעזר שמו מבית היני כפר מרים ומרתא אחותה | 1 Erat autem quidam lan guens Lazarus a Bethania, de castello Mariae etMarthae sororis eius. |
2 היא מרים אשר משחה את האדון בשמן המר ותנגב את רגליו בשערותיה ועתה לעזר אחיה חלה | 2 Maria autem erat, quae unxit Dominum unguento etextersit pedes eius capillis suis, cuius frater Lazarus infirmabatur. |
3 ותשלחנה אחיותיו אליו לאמר אדני הנה זה אשר אהבת חלה הוא | 3 Miseruntergo sorores ad eum dicentes: “ Domine, ecce, quem amas, infirmatur ”.
|
4 וישמע ישוע ויאמר זאת המחלה איננה למות כי אם לכבוד האלהים למען יכבד בה בן האלהים | 4 Audiens autem Iesus dixit: “ Infirmitas haec non est ad mortem sed progloria Dei, ut glorificetur Filius Dei per eam ”. |
5 וישוע אהב את מרתא ואת אחותה ואת לעזר | 5 Diligebat autem IesusMartham et sororem eius et Lazarum. |
6 ויהי כשמעו כי חלה ויתמהמה וישב יומים במקום אשר הוא שם | 6 Ut ergo audivit quia infirmabatur, tuncquidem mansit in loco, in quo erat, duobus diebus; |
7 מאחרי כן אמר לתלמידיו לכו ונשובה לארץ יהודה | 7 deinde post hoc dicitdiscipulis: “ Eamus in Iudaeam iterum ”. |
8 ויאמרו אליו תלמידיו רבי עתה זה בקשו היהודים לסקלך ואתה תשוב שמה | 8 Dicunt ei discipuli: “ Rabbi,nunc quaerebant te Iudaei lapidare, et iterum vadis illuc? ”. |
9 ויען ישוע הלא שתים עשרה שעות ליום איש כי ילך ביום לא יכשל כי יראה אור העולם הזה | 9 ResponditIesus: “ Nonne duodecim horae sunt diei? Si quis ambulaverit in die, nonoffendit, quia lucem huius mundi videt; |
10 אבל ההלך בלילה יכשל כי האור אין בו | 10 si quis autem ambulaverit in nocte,offendit, quia lux non est in eo ”. |
11 כזאת דבר ואחרי כן אמר אליהם לעזר ידידנו ישן הוא ואנכי הלך למען אעירנו | 11 Haec ait et post hoc dicit eis: “Lazarus amicus noster dormit, sed vado, ut a somno exsuscitem eum ”. |
12 ויאמרו תלמידיו אדני אם ישן הוא יושע | 12 Dixerunt ergo ei discipuli: “ Domine, si dormit, salvus erit ”. |
13 וישוע דבר על מותו והמה חשבו כי על מנוחת השנה דבר | 13 Dixeratautem Iesus de morte eius, illi autem putaverunt quia de dormitione somnidiceret. |
14 אז גלה ישוע את אזנם ויאמר אליהם לעזר מת | 14 Tunc ergo dixit eis Iesus manifeste: “ Lazarus mortuus est, |
15 ושמח אני בגללכם כי לא הייתי שם למען תאמינו ועתה נסעה ונלכה אליו | 15 etgaudeo propter vos, ut credatis, quoniam non eram ibi; sed eamus ad eum ”. |
16 ויאמר תומא הנקרא דידומוס אל התלמידים חבריו נלכה גם אנחנו למען נמות עמו | 16 Dixit ergo Thomas, qui dicitur Didymus, ad condiscipulos: “ Eamus et nos, utmoriamur cum eo! ”.
|
17 ויבא ישוע וימצאהו זה ארבעה ימים שכב בקבר | 17 Venit itaque Iesus et invenit eum quattuor dies iam in monumento habentem. |
18 ובית היני היה קרוב לירושלים כדרך חמש עשרה ריס | 18 Erat autem Bethania iuxta Hierosolymam quasi stadiis quindecim. |
19 ורבים מן היהודים באו בית מרתא ומרים לנחם אתהן על אחיהן | 19 Multi autemex Iudaeis venerant ad Martham et Mariam, ut consolarentur eas de fratre. |
20 ויהי כשמע מרתא כי ישוע בא ותצא לקרתו ומרים יושבת בבית | 20 Martha ergo ut audivit quia Iesus venit, occurrit illi; Maria autem domisedebat. |
21 ותאמר מרתא אל ישוע אדני אלו היית פה כי אז לא מת אחי | 21 Dixit ergo Martha ad Iesum: “ Domine, si fuisses hic, frater meusnon esset mortuus! |
22 וגם עתה ידעתי כי כל אשר תשאל מאת אלהים יתן לך אלהים | 22 Sed et nunc scio quia, quaecumque poposceris a Deo, dabittibi Deus ”. |
23 ויאמר אליה ישוע קום יקום אחיך | 23 Dicit illi Iesus: “ Resurget frater tuus ”. |
24 ותאמר אליו מרתא ידעתי כי יקום בתקומה ביום האחרון | 24 Dicit eiMartha: “ Scio quia resurget in resurrectione in novissimo die ”. |
25 ויאמר אליה ישוע אנכי התקומה והחיים המאמין בי יחיה גם כי ימות | 25 Dixitei Iesus: “ Ego sum resurrectio et vita. Qui credit in me, etsi mortuusfuerit, vivet; |
26 וכל החי אשר יאמין בי לא ימות לעולם התאמיני זאת | 26 et omnis, qui vivit et credit in me, non morietur in aeternum.Credis hoc? ”. |
27 ותאמר אליו כן אדני האמנתי כי אתה המשיח בן האלהים הבא לעולם | 27 Ait illi: “ Utique, Domine; ego credidi quia tu esChristus Filius Dei, qui in mundum venisti ”.
|
28 ויהי אחר דברה זאת ותלך ותקרא למרים אחותה בסתר לאמר הנה המורה פה וקרא לך | 28 Et cum haec dixisset, abiit et vocavit Mariam sororem suam silentio dicens:“ Magister adest et vocat te ”. |
29 היא שמעה ותמהר לקום ותבא אליו | 29 Illa autem ut audivit, surrexit cito etvenit ad eum; |
30 וישוע טרם יבא אל הכפר כי עודנו עמד במקום אשר פגשתו שם מרתא | 30 nondum enim venerat Iesus in castellum, sed erat adhuc in illoloco, ubi occurrerat ei Martha. |
31 והיהודים אשר באו אל ביתה לנחמה כראותם את מרים כי קמה פתאם ותצא הלכו אחריה באמרם כי הלכה לה אל הקבר לבכות שמה | 31 Iudaei igitur, qui erant cum ea in domo etconsolabantur eam, cum vidissent Mariam quia cito surrexit et exiit, secuti sunteam putantes: “ Vadit ad monumentum, ut ploret ibi ”. |
32 ותבא מרים אל המקום אשר ישוע עמד שם ותרא אתו ותפל לרגליו ותאמר לו אדני אלו היית פה כי אז לא מת אחי | 32 Maria ergo, cumvenisset ubi erat Iesus, videns eum cecidit ad pedes eius dicens ei: “ Domine,si fuisses hic, non esset mortuus frater meus! ”. |
33 ויהי כראות ישוע אתה בכיה וגם היהודים אשר באו אתה בכים ותזעם רוחו ויהי מרעיד | 33 Iesus ergo, ut vidit eamplorantem et Iudaeos, qui venerant cum ea, plorantes, fremuit spiritu etturbavit seipsum |
34 ויאמר איפה שמתם אתו ויאמרו אליו אדני בא וראה | 34 et dixit: “ Ubi posuistis eum? ”. Dicunt ei: “ Domine,veni et vide ”. |
35 ויבך ישוע | 35 Lacrimatus est Iesus. |
36 ויאמרו היהודים הנה מה גדלה אהבתו אתו | 36 Dicebant ergo Iudaei: “ Eccequomodo amabat eum! ”. |
37 ומקצתם אמרו הפקח עיני העור הלא יכל לעשות שגם זה לא ימות | 37 Quidam autem dixerunt ex ipsis: “ Non poterat hic,qui aperuit oculos caeci, facere, ut et hic non moreretur? ”.
|
38 ויוסף עוד ישוע להזעם ברוחו ויבא אל הקבר והוא מערה ואבן על מבואה | 38 Iesus ergo rursum fremens in semetipso, venit ad monumentum; erat autemspelunca, et lapis superpositus erat ei. |
39 ויאמר ישוע שאו את האבן מעליה ותאמר אליו מרתא אחות המת אדני הנה כבר באש כי ארבעה ימים לו | 39 Ait Iesus: “ Tollite lapidem! ”.Dicit ei Martha, soror eius, qui mortuus fuerat: “ Domine, iam foetet;quatriduanus enim est! ”. |
40 ויאמר אליה ישוע הלא אמרתי לך כי אם תאמיני תחזי את כבוד האלהים | 40 Dicit ei Iesus: “ Nonne dixi tibi quoniam, sicredideris, videbis gloriam Dei? ”. |
41 וישאו את האבן אשר המת הושם שם וישוע נשא את עיניו למרום ויאמר אודך אבי כי עניתני | 41 Tulerunt ergo lapidem. Iesus autem,elevatis sursum oculis, dixit: “ Pater, gratias ago tibi quoniam audisti me. |
42 ואני ידעתי כי בכל עת תענני אולם בעבור העם הזה אשר סביבותי דברתי למען יאמינו בי כי אתה שלחתני | 42 Ego autem sciebam quia semper me audis, sed propter populum, qui circumstat,dixi, ut credant quia tu me misisti ”. |
43 ויהי ככלותו לדבר ויקרא בקול גדול לעזר קום צא | 43 Et haec cum dixisset, voce magnaclamavit: “ Lazare, veni foras! ”. |
44 ויצא המת וידיו ורגליו כרוכת בתכריכין ופיו לוטים בסודר ויאמר אליהם ישוע התירו אתו וילך לדרכו | 44 Prodiit, qui fuerat mortuus, ligatuspedes et manus institis; et facies illius sudario erat ligata. Dicit Iesus eis:“ Solvite eum et sinite eum abire ”. |
45 ורבים מן היהודים אשר באו אל מרים בראותם את אשר עשה ישוע האמינו בו | 45 Multi ergo ex Iudaeis, qui venerantad Mariam et viderant, quae fecit, crediderunt in eum; |
46 ומקצתם הלכו אל הפרושים ויגידו להם את אשר עשה ישוע | 46 quidam autem ex ipsisabierunt ad pharisaeos et dixerunt eis, quae fecit Iesus. |
47 אז יקהילו הכהנים הגדולים והפרושים את הסנהדרין ויאמרו מה נעשה כי האיש הלזה עשה אתות הרבה | 47 Collegerunt ergopontifices et pharisaei concilium et dicebant: “ Quid facimus, quia hic homomulta signa facit? |
48 אם נניח לו לעשות כלם יאמינו בו ובאו הרומיים ולקחו גם את אדמתנו וגם את עמנו | 48 Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum, et venientRomani et tollent nostrum et locum et gentem! ”. |
49 ואחד מהם קיפא שמו והוא כהן גדול בשנה ההיא אמר אליהם הן לא תדעו מאומה | 49 Unus autem ex ipsis,Caiphas, cum esset pontifex anni illius, dixit eis: “ Vos nescitis quidquam |
50 אף לא תתבוננו כי טוב לנו מות איש אחד בעד הגוי מאבד העם כלו | 50 nec cogitatis quia expedit vobis, ut unus moriatur homo pro populo, et non totagens pereat! ”. |
51 וזאת לא דבר מלבו כי אם בהיותו כהן גדול בשנה ההיא נבא כי ישוע ימות בעד העם | 51 Hoc autem a semetipso non dixit; sed, cum esset pontifexanni illius, prophetavit quia Iesus moriturus erat pro gente |
52 ולא בעד העם לבד כי אם לקבץ גם את בני אלהים המפזרים והיו לאחדים | 52 et non tantumpro gente, sed et ut filios Dei, qui erant dispersi, congregaret in unum. |
53 ויועצו יחדו להמיתו מהיום ההוא והלאה | 53 Abillo ergo die cogitaverunt, ut interficerent eum.
|
54 על כן לא התהלך ישוע עוד בתוך היהודים בגלוי כי אם סר משם לארץ הקרובה אל המדבר אל עיר עפרים ויגר שם עם תלמידיו | 54 Iesus ergo iam non in palam ambulabat apud Iudaeos, sed abiit inde inregionem iuxta desertum, in civitatem, quae dicitur Ephraim, et ibi morabaturcum discipulis.
|
55 ויקרבו ימי הפסח ליהודים ועם רב עלו מן הארץ ירושלימה לפני הפסח למען יטהרו | 55 Proximum autem erat Pascha Iudaeorum, et ascenderunt multi Hierosolymam deregione ante Pascha, ut sanctificarent seipsos. |
56 ויבקשו את ישוע ובעמדם בבית המקדש נדברו לאמר מה תחשבו הכי לא יבוא אל החג | 56 Quaerebant ergo Iesum etcolloquebantur ad invicem in templo stantes: “ Quid videtur vobis? Numquidveniet ad diem festum? ”. |
57 והכהנים הגדולים והפרושים גזרו גזרה אשר אם ידע איש את מקומו יודיענו למען יתפשהו | 57 Dederant autem pontifices et pharisaei mandatum,ut, si quis cognoverit, ubi sit, indicet, ut apprehendant eum.
|