ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ - Proverbi - Proverbs 24

LXX	BIBLES DES PEUPLES
1 υιε μη ζηλωσης κακους ανδρας μηδε επιθυμησης ειναι μετ' αυτων	1 N’envie pas les méchants, ne recherche pas leur compagnie,
2 ψευδη γαρ μελετα η καρδια αυτων και πονους τα χειλη αυτων λαλει	2 car ils ne pensent qu’à la violence et ne parlent que de méfaits.
3 μετα σοφιας οικοδομειται οικος και μετα συνεσεως ανορθουται	3 C’est par la sagesse qu’on bâtit la maison, par l’expérience qu’on la consolide;
4 μετα αισθησεως εμπιμπλαται ταμιεια εκ παντος πλουτου τιμιου και καλου	4 c’est grâce au savoir que ses chambres se remplissent de bien des choses précieuses et agréables.
5 κρεισσων σοφος ισχυρου και ανηρ φρονησιν εχων γεωργιου μεγαλου	5 Le sage l’emporte sur le fort, l’homme d’expérience vaut plus que le fort à bras;
6 μετα κυβερνησεως γινεται πολεμος βοηθεια δε μετα καρδιας βουλευτικης	6 calcule bien lorsque tu fais la guerre, car la victoire vient là où beaucoup ont su penser.
7 σοφια και εννοια αγαθη εν πυλαις σοφων σοφοι ουκ εκκλινουσιν εκ στοματος κυριου	7 La sagesse n’est pas à la portée du sot: qu’il se taise dans l’assemblée!
8 αλλα λογιζονται εν συνεδριοις απαιδευτοις συναντα θανατος	8 Celui qui médite le mal, on l’appelle un faiseur d’intrigues;
9 αποθνησκει δε αφρων εν αμαρτιαις ακαθαρσια δε ανδρι λοιμω εμμολυνθησεται	9 le sot, pour sa part, s’emploie à commettre le péché, et le railleur à se faire détester de tous.
10 εν ημερα κακη και εν ημερα θλιψεως εως αν εκλιπη	10 Si tu perds courage au jour de la détresse, ta force n’était pas grand’chose.
11 ρυσαι αγομενους εις θανατον και εκπριου κτεινομενους μη φειση	11 Délivre ceux qu’on envoie à la mort, sauve ceux qu’on traîne au supplice!
12 εαν δε ειπης ουκ οιδα τουτον γινωσκε οτι κυριος καρδιας παντων γινωσκει και ο πλασας πνοην πασιν αυτος οιδεν παντα ος αποδιδωσιν εκαστω κατα τα εργα αυτου	12 Après tu diras: “Nous ne le savions pas!” Mais celui qui pèse les cœurs voit clair, celui qui t’observe le saura bien; et il rendra à chacun selon ses œuvres.
13 φαγε μελι υιε αγαθον γαρ κηριον ινα γλυκανθη σου ο φαρυγξ	13 Mange du miel, mon fils, puisque c’est bon; le miel est doux au palais.
14 ουτως αισθηση σοφιαν τη ση ψυχη εαν γαρ ευρης εσται καλη η τελευτη σου και ελπις σε ουκ εγκαταλειψει	14 La sagesse de même te sera bonne: si tu l’acquiers, tu en verras les fruits, ton espérance ne sera pas déçue.
15 μη προσαγαγης ασεβη νομη δικαιων μηδε απατηθης χορτασια κοιλιας	15 Arrête, méchant, de comploter contre la maison du juste, ne va pas troubler son repos!
16 επτακι γαρ πεσειται ο δικαιος και αναστησεται οι δε ασεβεις ασθενησουσιν εν κακοις	16 Si le juste tombait sept fois, il se relèverait encore, tandis que les méchants tomberont pour rester dans le malheur.
17 εαν πεση ο εχθρος σου μη επιχαρης αυτω εν δε τω υποσκελισματι αυτου μη επαιρου	17 Ne te réjouis pas si ton ennemi tombe, n’aie pas le cœur en fête parce qu’il a trébuché;
18 οτι οψεται κυριος και ουκ αρεσει αυτω και αποστρεψει τον θυμον αυτου απ' αυτου	18 Yahvé pourrait en avoir du déplaisir, et il détournerait sur toi sa colère.
19 μη χαιρε επι κακοποιοις μηδε ζηλου αμαρτωλους	19 Ne t’excite pas au sujet de ceux qui font le mal, n’envie pas les impies;
20 ου γαρ μη γενηται εκγονα πονηρων λαμπτηρ δε ασεβων σβεσθησεται	20 car le mal n’a pas d’avenir, et la lampe des impies s’éteindra.
21 φοβου τον θεον υιε και βασιλεα και μηθετερω αυτων απειθησης	21 Mon fils, crains Yahvé et le roi, ne fréquente pas les révoltés!
22 εξαιφνης γαρ τεισονται τους ασεβεις τας δε τιμωριας αμφοτερων τις γνωσεται [22α] λογον φυλασσομενος υιος απωλειας εκτος εσται δεχομενος δε εδεξατο αυτον [22β] μηδεν ψευδος απο γλωσσης βασιλει λεγεσθω και ουδεν ψευδος απο γλωσσης αυτου ου μη εξελθη [22χ] μαχαιρα γλωσσα βασιλεως και ου σαρκινη ος δ' αν παραδοθη συντριβησεται [22δ] εαν γαρ οξυνθη ο θυμος αυτου συν νευροις ανθρωπους αναλισκει [22ε] και οστα ανθρωπων κατατρωγει και συγκαιει ωσπερ φλοξ ωστε αβρωτα ειναι νεοσσοις αετων	22 Car tous deux peuvent frapper à l’improviste, et qui sait comment ils punissent.
23 ταυτα δε λεγω υμιν τοις σοφοις επιγινωσκειν αιδεισθαι προσωπον εν κρισει ου καλον	23 Ceci encore vient des Sages. Il n’est pas bien d’être partial dans les jugements.
24 ο ειπων τον ασεβη δικαιος εστιν επικαταρατος λαοις εσται και μισητος εις εθνη	24 Celui qui dit à un méchant: “Tu as raison!”, le peuple le maudit, les nations le détestent.
25 οι δε ελεγχοντες βελτιους φανουνται επ' αυτους δε ηξει ευλογια αγαθη	25 Mais ceux qui savent punir s’en trouveront bien, ils seront comblés de bénédictions.
26 χειλη δε φιλησουσιν αποκρινομενα λογους αγαθους	26 Une réponse juste vaut tous les signes d’affection.
27 ετοιμαζε εις την εξοδον τα εργα σου και παρασκευαζου εις τον αγρον και πορευου κατοπισθεν μου και ανοικοδομησεις τον οικον σου	27 Commence par ton travail au-dehors, occupe-toi d’abord de tes champs; après cela tu pourras agrandir ta maison.
28 μη ισθι ψευδης μαρτυς επι σον πολιτην μηδε πλατυνου σοις χειλεσιν	28 Ne témoigne pas à la légère contre ton prochain, voudrais-tu donc mentir?
29 μη ειπης ον τροπον εχρησατο μοι χρησομαι αυτω τεισομαι δε αυτον α με ηδικησεν	29 Ne dis pas: “Je lui ferai comme il m’a fait!”
30 ωσπερ γεωργιον ανηρ αφρων και ωσπερ αμπελων ανθρωπος ενδεης φρενων	30 Je suis passé près du champ du paresseux, j’ai longé la vigne d’un étourdi:
31 εαν αφης αυτον χερσωθησεται και χορτομανησει ολος και γινεται εκλελειμμενος οι δε φραγμοι των λιθων αυτου κατασκαπτονται	31 partout des orties, le sol était couvert de ronces, le mur de pierres s’était écroulé!
32 υστερον εγω μετενοησα επεβλεψα του εκλεξασθαι παιδειαν	32 Après avoir vu, j’ai réfléchi et tiré la leçon:
33 ολιγον νυσταζω ολιγον δε καθυπνω ολιγον δε εναγκαλιζομαι χερσιν στηθη	33 “On fait une petite sieste, on s’allonge un instant pour croiser les bras;
34 εαν δε τουτο ποιης ηξει προπορευομενη η πενια σου και η ενδεια σου ωσπερ αγαθος δρομευς	34 mais la pauvreté s’approche de toi comme un rôdeur, la misère fond sur toi comme un homme armé!