1 O sábio procura cuidadosamente a sabedoria de todos os antigos, e aplica-se ao estudo dos profetas. | 1 πλην του επιδιδοντος την ψυχην αυτου και διανοουμενου εν νομω υψιστου σοφιαν παντων αρχαιων εκζητησει και εν προφητειαις ασχοληθησεται |
2 Guarda no coração as narrativas dos homens célebres, e penetra ao mesmo tempo nos mistérios das máximas. | 2 διηγησιν ανδρων ονομαστων συντηρησει και εν στροφαις παραβολων συνεισελευσεται |
3 Penetra nos segredos dos provérbios, e vive com o sentido oculto das parábolas. | 3 αποκρυφα παροιμιων εκζητησει και εν αινιγμασι παραβολων αναστραφησεται |
4 Exerce o seu cargo no meio dos poderosos, e comparece perante aqueles que governam. | 4 ανα μεσον μεγιστανων υπηρετησει και εναντι ηγουμενων οφθησεται εν γη αλλοτριων εθνων διελευσεται αγαθα γαρ και κακα εν ανθρωποις επειρασεν |
5 Viaja pela terra de povos estrangeiros, para reconhecer o que há do bem e do mal entre os homens. | 5 την καρδιαν αυτου επιδωσει ορθρισαι προς κυριον τον ποιησαντα αυτον και εναντι υψιστου δεηθησεται και ανοιξει στομα αυτου εν προσευχη και περι των αμαρτιων αυτου δεηθησεται |
6 Desde o alvorecer aplica o coração à vigília para se unir ao Senhor que o criou, e ora na presença do Altíssimo. | 6 εαν κυριος ο μεγας θεληση πνευματι συνεσεως εμπλησθησεται αυτος ανομβρησει ρηματα σοφιας αυτου και εν προσευχη εξομολογησεται κυριω |
7 Abre sua boca para orar, e pede perdão de seus pecados, | 7 αυτος κατευθυνει βουλην αυτου και επιστημην και εν τοις αποκρυφοις αυτου διανοηθησεται |
8 pois se for da vontade do Senhor que é grande, ele o cumulará do espírito de inteligência. | 8 αυτος εκφανει παιδειαν διδασκαλιας αυτου και εν νομω διαθηκης κυριου καυχησεται |
9 Então ele espargirá como uma chuva palavras de sabedoria, e louvará o Senhor em sua oração. | 9 αινεσουσιν την συνεσιν αυτου πολλοι και εως του αιωνος ουκ εξαλειφθησεται ουκ αποστησεται το μνημοσυνον αυτου και το ονομα αυτου ζησεται εις γενεας γενεων |
10 O Senhor orientará seus conselhos e seus ensinamentos, e ele meditará nos mistérios (divinos). | 10 την σοφιαν αυτου διηγησονται εθνη και τον επαινον αυτου εξαγγελει εκκλησια |
11 Ensinará ele próprio o conhecimento de sua doutrina. Porá sua glória na lei da aliança do Senhor. | 11 εαν εμμεινη ονομα καταλειψει η χιλιοι και εαν αναπαυσηται εκποιει αυτω |
12 Muitos homens louvarão sua sabedoria: jamais cairá ela no esquecimento. | 12 ετι διανοηθεις εκδιηγησομαι και ως διχομηνια επληρωθην |
13 A sua memória não desaparecerá; seu nome será repetido de geração em geração. | 13 εισακουσατε μου υιοι οσιοι και βλαστησατε ως ροδον φυομενον επι ρευματος υγρου |
14 As nações proclamarão sua sabedoria, a assembléia apregoará seu louvor. | 14 και ως λιβανος ευωδιασατε οσμην και ανθησατε ανθος ως κρινον διαδοτε οσμην και αινεσατε ασμα ευλογησατε κυριον επι πασιν τοις εργοις |
15 Enquanto viver, terá maior nome que mil outros, e, quando repousar, será feliz. | 15 δοτε τω ονοματι αυτου μεγαλωσυνην και εξομολογησασθε εν αινεσει αυτου εν ωδαις χειλεων και εν κινυραις και ουτως ερειτε εν εξομολογησει |
16 Refletirei ainda para contá-lo, pois estou cheio de um entusiasmo | 16 τα εργα κυριου παντα οτι καλα σφοδρα και παν προσταγμα εν καιρω αυτου εσται ουκ εστιν ειπειν τι τουτο εις τι τουτο παντα γαρ εν καιρω αυτου ζητηθησεται |
17 que diz: Ouvi-me, rebentos divinos, desabrochai como uma roseira plantada à beira das águas; | 17 εν λογω αυτου εστη ως θιμωνια υδωρ και εν ρηματι στοματος αυτου αποδοχεια υδατων |
18 como o Líbano, espargi suave aroma, | 18 εν προσταγματι αυτου πασα η ευδοκια και ουκ εστιν ος ελαττωσει το σωτηριον αυτου |
19 dai flores como o lírio, exalai perfume e estendei graciosa folhagem. Cantai cânticos e bendizei o Senhor nas suas obras. | 19 εργα πασης σαρκος ενωπιον αυτου και ουκ εστιν κρυβηναι απο των οφθαλμων αυτου |
20 Dai ao seu nome magníficos elogios, glorificai-o com a voz de vossos lábios, com os cânticos de vossos lábios e a música das harpas. Direis assim à guisa de louvor: | 20 απο του αιωνος εις τον αιωνα επεβλεψεν και ουθεν εστιν θαυμασιον εναντιον αυτου |
21 Todas as obras do Senhor são excelentes; | 21 ουκ εστιν ειπειν τι τουτο εις τι τουτο παντα γαρ εις χρειας αυτων εκτισται |
22 à sua voz conteve-se a água amontoada, a uma palavra de sua boca as águas ajuntaram-se como em reservatórios. | 22 η ευλογια αυτου ως ποταμος επεκαλυψεν και ως κατακλυσμος ξηραν εμεθυσεν |
23 À sua ordem, fez-se calmaria, e a salvação que ele dá não será mesquinha. | 23 ουτως οργην αυτου εθνη κληρονομησει ως μετεστρεψεν υδατα εις αλμην |
24 São-lhe apresentadas as ações de todos os viventes, nada é oculto aos seus olhos. | 24 αι οδοι αυτου τοις οσιοις ευθειαι ουτως τοις ανομοις προσκομματα |
25 Seu olhar abrange de um século a outro: nada é maravilhoso para ele. | 25 αγαθα τοις αγαθοις εκτισται απ' αρχης ουτως τοις αμαρτωλοις κακα |
26 Não se deve dizer: O que é isso, o que é aquilo? Pois todas as coisas serão examinadas a seu tempo. | 26 αρχη πασης χρειας εις ζωην ανθρωπου υδωρ και πυρ και σιδηρος και αλας και σεμιδαλις πυρου και γαλα και μελι αιμα σταφυλης και ελαιον και ιματιον |
27 A bênção dele é como um rio que transborda; | 27 ταυτα παντα τοις ευσεβεσιν εις αγαθα ουτως τοις αμαρτωλοις τραπησεται εις κακα |
28 como o dilúvio inundou a terra inteira, assim a sua cólera será a sorte dos povos que não o procuram. | 28 εστιν πνευματα α εις εκδικησιν εκτισται και εν θυμω αυτου εστερεωσεν μαστιγας αυτων εν καιρω συντελειας ισχυν εκχεουσιν και τον θυμον του ποιησαντος αυτους κοπασουσιν |
29 Assim como ele transformou as águas em aridez e ressecou a terra, e o seu comportamento é determinado pelo deles, assim, em sua ira, seu comportamento é motivo de queda para os pecadores. | 29 πυρ και χαλαζα και λιμος και θανατος παντα ταυτα εις εκδικησιν εκτισται |
30 Assim como os bens, desde o princípio, foram criados para os bons, assim os bens e os males o foram para os maus. | 30 θηριων οδοντες και σκορπιοι και εχεις και ρομφαια εκδικουσα εις ολεθρον ασεβεις |
31 As coisas mais necessárias à vida do homem são: a água, o fogo, o ferro, o sal, o leite, o pão da flor de farinha, o mel, a uva, o azeite e o vestuário: | 31 εν τη εντολη αυτου ευφρανθησονται και επι της γης εις χρειας ετοιμασθησονται και εν καιροις αυτων ου παραβησονται λογον |
32 todas essas coisas são bens para os fiéis, mas tornam-se males para os ímpios e os pecadores. | 32 δια τουτο εξ αρχης εστηριχθην και διενοηθην και εν γραφη αφηκα |
33 Há espíritos que foram criados para a vingança: aumentaram seus tormentos pelo seu furor. | 33 τα εργα κυριου παντα αγαθα και πασαν χρειαν εν ωρα αυτης χορηγησει |
34 No tempo do extermínio manifestarão sua força, e apaziguarão a fúria daquele que os criou. | 34 και ουκ εστιν ειπειν τουτο τουτου πονηροτερον παντα γαρ εν καιρω ευδοκιμηθησεται |
35 Fogo, granizo, fome e morte, tudo isso foi criado para a vingança, | 35 και νυν εν παση καρδια και στοματι υμνησατε και ευλογησατε το ονομα κυριου |
36 como também os dentes dos animais, os escorpiões, as serpentes, e a espada vingadora destinada ao extermínio dos ímpios. | |
37 Todas essas coisas se regozijam com as ordens do Senhor, e mantêm-se prontas sobre a terra para servir oportunamente, e, chegando o tempo, não omitirão uma só de suas palavras. | |
38 Por isso, desde o princípio estou firme em minhas idéias; refleti e as escrevi. | |
39 Todas as obras do Senhor são boas; ele põe cada coisa em prática quando chega o tempo. | |
40 Não há razão para dizer: Isto é pior do que aquilo, porque todas as coisas serão achadas boas a seu tempo. | |
41 E agora, de todo o coração e com a boca, cantai e bendizei o nome do Senhor! | |