Ewangelia wg św. Mateusza 5

Biblia Tysiąclecia	KING JAMES BIBLE
1 Jezus, widząc tłumy, wyszedł na górę. A gdy usiadł, przystąpili do Niego Jego uczniowie.	1 And seeing the multitudes, he went up into a mountain: and when he was set, his disciples came unto him:
2 Wtedy otworzył swoje usta i nauczał ich tymi słowami:	2 And he opened his mouth, and taught them, saying,
3 Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.	3 Blessed are the poor in spirit: for theirs is the kingdom of heaven.
4 Błogosławieni, którzy się smucą, albowiem oni będą pocieszeni.	4 Blessed are they that mourn: for they shall be comforted.
5 Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię.	5 Blessed are the meek: for they shall inherit the earth.
6 Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni.	6 Blessed are they which do hunger and thirst after righteousness: for they shall be filled.
7 Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią.	7 Blessed are the merciful: for they shall obtain mercy.
8 Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.	8 Blessed are the pure in heart: for they shall see God.
9 Błogosławieni, którzy wprowadzają pokój, albowiem oni będą nazwani synami Bożymi.	9 Blessed are the peacemakers: for they shall be called the children of God.
10 Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości, albowiem do nich należy królestwo niebieskie.	10 Blessed are they which are persecuted for righteousness' sake: for theirs is the kingdom of heaven.
11 Błogosławieni jesteście, gdy /ludzie/ wam urągają i prześladują was, i gdy z mego powodu mówią kłamliwie wszystko złe na was.	11 Blessed are ye, when men shall revile you, and persecute you, and shall say all manner of evil against you falsely, for my sake.
12 Cieszcie się i radujcie, albowiem wasza nagroda wielka jest w niebie. Tak bowiem prześladowali proroków, którzy byli przed wami.	12 Rejoice, and be exceeding glad: for great is your reward in heaven: for so persecuted they the prophets which were before you.
13 Wy jesteście solą dla ziemi. Lecz jeśli sól utraci swój smak, czymże ją posolić? Na nic się już nie przyda, chyba na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi.	13 Ye are the salt of the earth: but if the salt have lost his savour, wherewith shall it be salted? it is thenceforth good for nothing, but to be cast out, and to be trodden under foot of men.
14 Wy jesteście światłem świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze.	14 Ye are the light of the world. A city that is set on an hill cannot be hid.
15 Nie zapala się też światła i nie stawia pod korcem, ale na świeczniku, aby świeciło wszystkim, którzy są w domu.	15 Neither do men light a candle, and put it under a bushel, but on a candlestick; and it giveth light unto all that are in the house.
16 Tak niech świeci wasze światło przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie.	16 Let your light so shine before men, that they may see your good works, and glorify your Father which is in heaven.
17 Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić.	17 Think not that I am come to destroy the law, or the prophets: I am not come to destroy, but to fulfil.
18 Zaprawdę bowiem powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą, ani jedna jota, ani jedna kreska nie zmieni się w Prawie, aż się wszystko spełni.	18 For verily I say unto you, Till heaven and earth pass, one jot or one tittle shall in no wise pass from the law, till all be fulfilled.
19 Ktokolwiek więc zniósłby jedno z tych przykazań, choćby najmniejszych, i uczyłby tak ludzi, ten będzie najmniejszy w królestwie niebieskim. A kto je wypełnia i uczy wypełniać, ten będzie wielki w królestwie niebieskim.	19 Whosoever therefore shall break one of these least commandments, and shall teach men so, he shall be called the least in the kingdom of heaven: but whosoever shall do and teach them, the same shall be called great in the kingdom of heaven.
20 Bo powiadam wam: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.	20 For I say unto you, That except your righteousness shall exceed the righteousness of the scribes and Pharisees, ye shall in no case enter into the kingdom of heaven.
21 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie zabijaj; a kto by się dopuścił zabójstwa, podlega sądowi.	21 Ye have heard that it was said by them of old time, Thou shalt not kill; and whosoever shall kill shall be in danger of the judgment:
22 A Ja wam powiadam: Każdy, kto się gniewa na swego brata, podlega sądowi. A kto by rzekł swemu bratu: Raka, podlega Wysokiej Radzie. A kto by mu rzekł: Bezbożniku, podlega karze piekła ognistego.	22 But I say unto you, That whosoever is angry with his brother without a cause shall be in danger of the judgment: and whosoever shall say to his brother, Raca, shall be in danger of the council: but whosoever shall say, Thou fool, shall be in danger of hell fire.
23 Jeśli więc przyniesiesz dar swój przed ołtarz i tam wspomnisz, że brat twój ma coś przeciw tobie,	23 Therefore if thou bring thy gift to the altar, and there rememberest that thy brother hath ought against thee;
24 zostaw tam dar swój przez ołtarzem, a najpierw idź i pojednaj się z bratem swoim. Potem przyjdź i dar swój ofiaruj!	24 Leave there thy gift before the altar, and go thy way; first be reconciled to thy brother, and then come and offer thy gift.
25 Pogódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, dopóki jesteś z nim w drodze, by cię przeciwnik nie podał sędziemu, a sędzia dozorcy, i aby nie wtrącono cię do więzienia.	25 Agree with thine adversary quickly, whiles thou art in the way with him; lest at any time the adversary deliver thee to the judge, and the judge deliver thee to the officer, and thou be cast into prison.
26 Zaprawdę, powiadam ci: nie wyjdziesz stamtąd, aż zwrócisz ostatni grosz.	26 Verily I say unto thee, Thou shalt by no means come out thence, till thou hast paid the uttermost farthing.
27 Słyszeliście, że powiedziano: Nie cudzołóż!	27 Ye have heard that it was said by them of old time, Thou shalt not commit adultery:
28 A Ja wam powiadam: Każdy, kto pożądliwie patrzy na kobietę, już się w swoim sercu dopuścił z nią cudzołóstwa.	28 But I say unto you, That whosoever looketh on a woman to lust after her hath committed adultery with her already in his heart.
29 Jeśli więc prawe twoje oko jest ci powodem do grzechu, wyłup je i odrzuć od siebie. Lepiej bowiem jest dla ciebie, gdy zginie jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało miało być wrzucone do piekła.	29 And if thy right eye offend thee, pluck it out, and cast it from thee: for it is profitable for thee that one of thy members should perish, and not that thy whole body should be cast into hell.
30 I jeśli prawa twoja ręka jest ci powodem do grzechu, odetnij ją i odrzuć od siebie. Lepiej bowiem jest dla ciebie, gdy zginie jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało miało iść do piekła.	30 And if thy right hand offend thee, cut if off, and cast it from thee: for it is profitable for thee that one of thy members should perish, and not that thy whole body should be cast into hell.
31 Powiedziano też: Jeśli kto chce oddalić swoją żonę, niech jej da list rozwodowy.	31 It hath been said, Whosoever shall put away his wife, let him give her a writing of divorcement:
32 A ja wam powiadam: Każdy, kto oddala swoją żonę - poza wypadkiem nierządu - naraża ją na cudzołóstwo; a kto by oddaloną wziął za żonę, dopuszcza się cudzołóstwa.	32 But I say unto you, That whosoever shall put away his wife, saving for the cause of fornication, causeth her to commit adultery: and whosoever shall marry her that is divorced committeth adultery.
33 Słyszeliście również, że powiedziano przodkom: Nie będziesz fałszywie przysięgał, lecz dotrzymasz Panu swej przysięgi.	33 Again, ye have heard that it hath been said by them of old time, Thou shalt not forswear thyself, but shalt perform unto the Lord thine oaths:
34 A Ja wam powiadam: Wcale nie przysięgajcie - ani na niebo, bo jest tronem Bożym;	34 But I say unto you, Swear not at all; neither by heaven; for it is God's throne:
35 ani na ziemię, bo jest podnóżkiem stóp Jego; ani na Jerozolimę, bo jest miastem wielkiego Króla.	35 Nor by the earth; for it is his footstool: neither by Jerusalem; for it is the city of the great King.
36 Ani na swoją głowę nie przysięgaj, bo nie możesz nawet jednego włosa uczynić białym albo czarnym.	36 Neither shalt thou swear by thy head, because thou canst not make one hair white or black.
37 Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nadto jest, od Złego pochodzi.	37 But let your communication be, Yea, yea; Nay, nay: for whatsoever is more than these cometh of evil.
38 Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb!	38 Ye have heard that it hath been said, An eye for an eye, and a tooth for a tooth:
39 A Ja wam powiadam: Nie stawiajcie oporu złemu. Lecz jeśli cię kto uderzy w prawy policzek, nadstaw mu i drugi!	39 But I say unto you, That ye resist not evil: but whosoever shall smite thee on thy right cheek, turn to him the other also.
40 Temu, kto chce prawować się z tobą i wziąć twoją szatę, odstąp i płaszcz!	40 And if any man will sue thee at the law, and take away thy coat, let him have thy cloke also.
41 Zmusza cię kto, żeby iść z nim tysiąc kroków, idź dwa tysiące!	41 And whosoever shall compel thee to go a mile, go with him twain.
42 Daj temu, kto cię prosi, i nie odwracaj się od tego, kto chce pożyczyć od ciebie.	42 Give to him that asketh thee, and from him that would borrow of thee turn not thou away.
43 Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a nieprzyjaciela swego będziesz nienawidził.	43 Ye have heard that it hath been said, Thou shalt love thy neighbour, and hate thine enemy.
44 A Ja wam powiadam: Miłujcie waszych nieprzyjaciół i módlcie się za tych, którzy was prześladują;	44 But I say unto you, Love your enemies, bless them that curse you, do good to them that hate you, and pray for them which despitefully use you, and persecute you;
45 tak będziecie synami Ojca waszego, który jest w niebie; ponieważ On sprawia, że słońce Jego wschodzi nad złymi i nad dobrymi, i On zsyła deszcz na sprawiedliwych i niesprawiedliwych.	45 That ye may be the children of your Father which is in heaven: for he maketh his sun to rise on the evil and on the good, and sendeth rain on the just and on the unjust.
46 Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, cóż za nagrodę mieć będziecie? Czyż i celnicy tego nie czynią?	46 For if ye love them which love you, what reward have ye? do not even the publicans the same?
47 I jeśli pozdrawiacie tylko swych braci, cóż szczególnego czynicie? Czyż i poganie tego nie czynią?	47 And if ye salute your brethren only, what do ye more than others? do not even the publicans so?
48 Bądźcie więc wy doskonali, jak doskonały jest Ojciec wasz niebieski.	48 Be ye therefore perfect, even as your Father which is in heaven is perfect.