Księga Barucha 3

Biblia Tysiąclecia	VULGATA
1 Panie wszechwładny, Boże Izraela, dusza w ucisku i duch zgnębiony woła do Ciebie.	1 Et nunc, Domine omnipotens, Deus Israël, anima in angustiis, et spiritus anxius clamat ad te.
2 Wysłuchaj, Panie, zmiłuj się, ponieważ zgrzeszyliśmy przed Tobą.	2 Audi, Domine, et miserere, quia Deus es misericors : et miserere nostri, quia peccavimus ante te :
3 Ty trwasz na wieki, a my nic nie znaczymy.	3 quia tu sedes in sempiternum, et nos, peribimus in ævum ?
4 Panie wszechwładny, Boże Izraela, wysłuchaj modlitwy umarłych Izraela i synów tych, którzy grzeszyli wobec Ciebie, którzy nie słuchali głosu Pana, Boga swego. Stąd przylgnęły do nas te nieszczęścia.	4 Domine omnipotens, Deus Israël, audi nunc orationem mortuorum Israël, et filiorum ipsorum qui peccaverunt ante te, et non audierunt vocem Domini Dei sui, et agglutinata sunt nobis mala.
5 Nie pamiętaj o grzechach przodków naszych, lecz pomnij obecnie na ramię Twe i imię Twoje.	5 Noli meminisse iniquitatum patrum nostrorum, sed memento manus tuæ et nominis tui in tempore isto :
6 Tak, boś Ty Pan i Bóg nasz, przeto chwalić Cię będziemy, Panie!	6 quia tu es Dominus Deus noster, et laudabimus te, Domine :
7 Dlatego bowiem dałeś bojaźń Twą sercom naszym, abyśmy wzywali imienia Twego i żebyśmy Cię chwalili na wygnaniu naszym, ponieważ odwracamy od serc naszych wszelką niegodziwość przodków, którzy grzeszyli przed Tobą.	7 quia propter hoc dedisti timorem tuum in cordibus nostris, et ut invocemus nomen tuum, et laudemus te in captivitate nostra, quia convertimur ab iniquitate patrum nostrorum, qui peccaverunt ante te.
8 Oto my dzisiaj na wygnaniu, gdzie rozproszyłeś nas na pośmiewisko, przekleństwo i za karę za wszystkie niegodziwości przodków, którzy odstąpili od Pana, Boga naszego.	8 Et ecce nos in captivitate nostra sumus hodie, qua nos dispersisti in improperium, et in maledictum, et in peccatum, secundum omnes iniquitates patrum nostrorum, qui recesserunt a te, Domine Deus noster.
9 Bądź posłuszny, Izraelu, przykazaniom życiodajnym, nakłoń ucha, by poznać mądrość.	9 Audi, Israël, mandata vitæ : auribus percipe, ut scias prudentiam.
10 Cóż się to stało, Izraelu, że jesteś w kraju nieprzyjaciół, wynędzniały w ziemi obcej,	10 Quid est, Israël, quod in terra inimicorum es,
11 uważany za nieczystego na równi z umarłymi, zaliczony do tych, co schodzą do Szeolu?	11 inveterasti in terra aliena, coinquinatus es cum mortuis, deputatus es cum descendentibus in infernum ?
12 Opuściłeś źródło mądrości.	12 Dereliquisti fontem sapientiæ :
13 Gdybyś chodził po drodze Bożej, mieszkałbyś w pokoju na wieki.	13 nam si in via Dei ambulasses, habitasses utique in pace sempiterna.
14 Naucz się, gdzie jest mądrość, gdzie jest siła i rozum, a poznasz równocześnie, gdzie jest długie i szczęśliwe życie, gdzie jest światłość dla oczu i pokój.	14 Disce ubi sit prudentia, ubi sit virtus, ubi sit intellectus, ut scias simul ubi sit longiturnitas vitæ et victus, ubi sit lumen oculorum, et pax.
15 Lecz któż znalazł jej miejsce lub kto wszedł do jej skarbców?	15 Quis invenit locum ejus ? et quis intravit in thesauros ejus ?
16 Gdzież są zwierzchnicy narodów i panujący nad zwierzętami ziemi,	16 Ubi sunt principes gentium, et qui dominantur super bestias quæ sunt super terram ?
17 ci, co igrają z ptakami powietrznymi, ci, co gromadzą srebro i złoto, w których ludzie złożyli ufność, a nie ma końca nabywaniu tych rzeczy,	17 qui in avibus cæli ludunt,
18 którzy obrabiają srebro, trudzą się, tak że prawie nie kończy się ich praca?	18 qui argentum thesaurizant, et aurum, in quo confidunt homines, et non est finis acquisitionis eorum ? qui argentum fabricant, et solliciti sunt, nec est inventio operum illorum ?
19 Zniknęli i do Szeolu zstąpili, a inni stanęli na ich miejsce.	19 Exterminati sunt, et ad inferos descenderunt, et alii loco eorum surrexerunt.
20 Młodsi ujrzeli światło i zamieszkali na ziemi, ale drogi mądrości nie pojęli,	20 Juvenes viderunt lumen, et habitaverunt super terram, viam autem disciplinæ ignoraverunt,
21 nie poznali jej ścieżek ani jej nie uchwycili, a synowie ich od drogi swej daleko odeszli.	21 neque intellexerunt semitas ejus, neque filii eorum susceperunt eam : a facie ipsorum longe facta est ;
22 Nie słyszano o niej w Kanaanie ani w Temanie jej nie widziano.	22 non est audita in terra Chanaan, neque visa est in Theman.
23 Synowie Hagar ubiegają się o mądrość tej ziemi, kupcy Merranu i Temanu, opowiadający baśnie i poszukiwacze wiedzy, drogi mądrości nie znają ani nie pamiętają o jej ścieżkach.	23 Filii quoque Agar, qui exquirunt prudentiam quæ de terra est, negotiatores Merrhæ et Theman, et fabulatores, et exquisitores prudentiæ et intelligentiæ : viam autem sapientiæ nescierunt, neque commemorati sunt semitas ejus.
24 O Izraelu, jakże wielki jest dom Boga, jakże obszerne miejsce posiadłości Jego!	24 O Israël, quam magna est domus Dei, et ingens locus possessionis ejus !
25 Wielki i nie mający końca, wysoki i niezmierzony.	25 magnus est, et non habet finem : excelsus, et immensus.
26 Tam urodzili się olbrzymi, sławni od początku, wielcy, biegli w walce.	26 Ibi fuerunt gigantes nominati illi, qui ab initio fuerunt, statura magna, scientes bellum.
27 Ale nie tych wybrał Bóg ani im nie dał drogi do mądrości.	27 Non hos elegit Dominus, neque viam disciplinæ invenerunt : propterea perierunt,
28 Zginęli dlatego, że mądrości nie mieli, zginęli z powodu swej nierozwagi.	28 et quoniam non habuerunt sapientiam, interierunt propter suam insipientiam.
29 Któż wstąpił do nieba, aby ją wziąć, któż ją z obłoków sprowadził?	29 Quis ascendit in cælum, et accepit eam, et eduxit eam de nubibus ?
30 Któż przeprawił się przez morze, a znalazł ją i przywiózł ją w zamian za najlepsze złoto?	30 Quis transfretavit mare, et invenit illam, et attulit illam super aurum electum ?
31 Nie ma nikogo, kto by znał jej drogę i kto by rozpoznał jej ścieżkę.	31 Non est qui possit scire vias ejus, neque qui exquirat semitas ejus :
32 Lecz zna ją Wszechwiedzący i wynajdzie ją swoją mądrością. Ten, który na czas bezkresny urządził ziemię i napełnił ją stworzeniami czworonożnymi,	32 sed qui scit universa novit eam, et adinvenit eam prudentia sua qui præparavit terram in æterno tempore : et replevit eam pecudibus et quadrupedibus
33 wysłał światło i poszło, wezwał je, a ono posłuchało Go ze drżeniem.	33 qui emittit lumen, et vadit, et vocavit illud, et obedit illi in tremore.
34 Gwiazdy radośnie świecą na swoich strażnicach.	34 Stellæ autem dederunt lumen in custodiis suis, et lætatæ sunt :
35 Wezwał je. Odpowiedziały: "Jesteśmy". Z radością świecą swemu Stwórcy.	35 vocatæ sunt, et dixerunt : Adsumus, et luxerunt ei cum jucunditate, qui fecit illas.
36 On jest Bogiem naszym. I żaden inny nie może z Nim się równać.	36 Hic est Deus noster, et non æstimabitur alius adversus eum.
37 Zbadał wszystkie drogi mądrości i dał ją słudze swemu, Jakubowi, i Izraelowi, umiłowanemu swojemu.	37 Hic adinvenit omnem viam disciplinæ, et tradidit illam Jacob puero suo, et Israël dilecto suo.
38 Potem ukazała się ona na ziemi i zaczęła przebywać wśród ludzi.	38 Post hæc in terris visus est, et cum hominibus conversatus est.