1 Jeśli chcesz dobrze czynić, zważ, komu masz czynić, a będą ci wdzięczni za twe dobrodziejstwa. | 1 - Se tu fai del bene, bada a chi lo fai, e avrai riconoscenza molta per i tuoi benefizi. |
2 Czyń dobrze bogobojnemu, a otrzymasz nagrodę, jeśli nie od niego, to na pewno od Najwyższego. | 2 Fa' del bene al giusto e ne avrai ricompensa grande: se non da lui, certo dal Signore. |
3 Dobroczynność nie jest dla tego, kto trwa w złu, ani kto nie udziela jałmużny. | 3 Non merita beni chi è assiduo nel mal fare, e chi non fa elemosine; perchè anche l'Altissimo odia i peccatori, e usa misericordia con quei che si pentono. |
4 Dawaj bogobojnemu, a nie wspomagaj grzesznika. | 4 Dà all'uomo pio, e non ti curare del peccatore; degli empi e dei peccatori [Dio] farà giustizia riservandoli per il giorno della vendetta. |
5 Dobrze czyń biednemu, a nie dawaj bezbożnemu, odmów mu chleba swego i nie użyczaj mu, aby przypadkiem nie wziął góry nad tobą. Znajdziesz w dwójnasób zło za wszystko dobro, które byś mu wyświadczył. | 5 Dà all'uomo dabbene, e non ti prender cura del peccatore. |
6 Gdyż i u Najwyższego budzą odrazę grzesznicy, wymierzy On też karę bezbożnym. | 6 Fa' del bene all'umile, e non dar [nulla] all'empio; impedisci che gli sia dato il pane, perchè non divenga con esso più forte di te. |
7 Dawaj dobremu, a nie pomagaj grzesznikowi. | 7 Tu raccatterai invero il doppio di male per tutto il bene che gli avrai fatto. Perchè l'Altissimo odia i peccatori, e degli empi farà vendetta. |
8 Przyjaciela nie poznaje się w pomyślności, wróg zaś nie zdoła się ukryć w czasie niepowodzenia. | 8 Non si conosce nella prosperità l'amico, e non si nasconde nell'avversità il nemico. |
9 Wobec pomyślności człowieka nawet wrogowie są mu przyjaciółmi, a w niepowodzeniu oddala się nawet przyjaciel. | 9 Nella prosperità di uno, sono in tristezza i suoi nemici, e nell'avversità di lui si riconosce l'amico. |
10 Nie wierz nigdy twemu nieprzyjacielowi, jak bowiem spiż śniedzieje, tak i jego przewrotność. | 10 Non ti fidare del tuo nemico mai, perchè come il rame [che] arrugginisce, [così è] la sua malizia. |
11 Chociażby się uniżył i chodził schylony, uważaj na siebie i strzeż się go. Bądź względem niego jak ten, co wyczyścił zwierciadło, a poznasz, że nie do końca było zardzewiałe. | 11 E s'egli s'umilia e va curvo, sta' attento e guardati da lui. |
12 Nie stawiaj go przy sobie, aby cię nie odepchnął, a sam nie stanął na twym miejscu. Nie sadzaj go po twojej prawej stronie, aby nie starał się zająć twego miejsca, dopiero wówczas zrozumiałbyś mowy moje, a z powodu słów moich doznałbyś wyrzutów. | 12 Non lo mettere accanto a te, nè farlo sedere alla tua destra; che non si rivolti contro il tuo posto, e cerchi occupare il tuo seggio; e tu conosca alla fine [la verità del] le mie parole, e ti punga [il ricordo] de' miei avvertimenti. |
13 Któż się litować będzie nad zaklinaczem ukąszonym przez żmiję i nad tymi wszystkimi, którzy się zbliżają do dzikich zwierząt? | 13 Chi avrà compassione dell'incantatore morso dalla serpe, e di tutti coloro che s'accostano alle belve? Cosi [non merita compassione] chi s'accompagna con un furfante, e si frammischia a' suoi peccati. |
14 Podobnie - nad tym, który przebywa z grzesznikiem i bierze udział w jego grzechach. | 14 Per un'ora resterà con te, ma se ti volgi altrove, non la durerà. |
15 Przez pewien czas trwa z tobą, a jeśli się potkniesz, nie wytrwa. | 15 Con le sue labbra parla dolce il nemico, e nel suo cuore tende insidie per precipitarti nella fossa. |
16 Nieprzyjaciel ma słodycz na swoich wargach, a w sercu zamyśla wtrącić cię do dołu; nieprzyjaciel łzy będzie miał w oczach, a jeśli znajdzie sposobność, krwią się nie nasyci. | 16 Con i suoi occhi versa lagrime il nemico, e se trova l'occasione, non è [mai] sazio di sangue. |
17 Jeżeli przeciwności przyjdą na ciebie, znajdziesz go wtedy pierwszego przy sobie i niby pomagając, podbije ci piętę. | 17 E se ti capita una sciagura, lo troverai là prima [di te]; |
18 Głową potrząsać będzie, klaskać rękami, wiele szeptać i zmieniać wyraz twarzy. | 18 con i suoi occhi versa lagrime il nemico, e facendo le viste d'aiutarti, ti darà il gambetto. |
| 19 [Allora] scuoterà il capo e batterà le mani, e sussurrando molte cose, muterà di viso. |