1 Se tu siedi alla tavola di un capo, stai bene attento a ciò che ti sta davanti; | 1 εαν καθισης δειπνειν επι τραπεζης δυναστων νοητως νοει τα παρατιθεμενα σοι |
2 e metti un coltello alla tua gola, se sei uno che ha molto appetito. | 2 και επιβαλλε την χειρα σου ειδως οτι τοιαυτα σε δει παρασκευασαι |
3 Non bramare le sue pietanze squisite, che sarebbero un cibo ingannatore. | 3 ει δε απληστοτερος ει μη επιθυμει των εδεσματων αυτου ταυτα γαρ εχεται ζωης ψευδους |
4 Non ti affannare per accumulare ricchezza, cessa dal pensarci; | 4 μη παρεκτεινου πενης ων πλουσιω τη δε ση εννοια αποσχου |
5 tu fissi in essa i tuoi occhi e non è più; perché mette ali come aquila che vola verso il cielo. | 5 εαν επιστησης το σον ομμα προς αυτον ουδαμου φανειται κατεσκευασται γαρ αυτω πτερυγες ωσπερ αετου και υποστρεφει εις τον οικον του προεστηκοτος αυτου |
6 Non mangiare il pane di un uomo malvagio e non bramare i suoi cibi delicati; | 6 μη συνδειπνει ανδρι βασκανω μηδε επιθυμει των βρωματων αυτου |
7 perché, come pensa nell'animo suo, così egli è; "Mangia e bevi!", ti dice, ma il suo cuore non è con te; | 7 ον τροπον γαρ ει τις καταπιοι τριχα ουτως εσθιει και πινει |
8 il boccone che mangi, tu lo vomiterai e perderai il frutto dei tuoi discorsi amabili. | 8 μηδε προς σε εισαγαγης αυτον και φαγης τον ψωμον σου μετ' αυτου εξεμεσει γαρ αυτον και λυμανειται τους λογους σου τους καλους |
9 Non parlare alle orecchie di uno stolto; egli disprezzerebbe i tuoi saggi discorsi. | 9 εις ωτα αφρονος μηδεν λεγε μηποτε μυκτηριση τους συνετους λογους σου |
10 Non spostare il confine della vedova e non entrare nei campi degli orfani; | 10 μη μεταθης ορια αιωνια εις δε κτημα ορφανων μη εισελθης |
11 perché il loro difensore è potente e difenderà contro di te la loro causa. | 11 ο γαρ λυτρουμενος αυτους κυριος κραταιος εστιν και κρινει την κρισιν αυτων μετα σου |
12 Applica il tuo cuore all'istruzione e il tuo orecchio alle parole della scienza. | 12 δος εις παιδειαν την καρδιαν σου τα δε ωτα σου ετοιμασον λογοις αισθησεως |
13 Non ricusare al giovane la correzione; se lo colpisci col bastone, non morrà. | 13 μη αποσχη νηπιον παιδευειν οτι εαν παταξης αυτον ραβδω ου μη αποθανη |
14 Tu dunque col bastone colpiscilo e lo libererai dagli inferi. | 14 συ μεν γαρ παταξεις αυτον ραβδω την δε ψυχην αυτου εκ θανατου ρυση |
15 Figlio mio, se il tuo cuore è saggio, si allieterà anche il mio stesso cuore; | 15 υιε εαν σοφη γενηται σου η καρδια ευφρανεις και την εμην καρδιαν |
16 giubileranno le mie viscere, se le tue labbra diranno cose rette. | 16 και ενδιατριψει λογοις τα σα χειλη προς τα εμα χειλη εαν ορθα ωσιν |
17 Non invidi il tuo cuore i peccatori, ma sia ogni giorno nel timor del Signore, | 17 μη ζηλουτω η καρδια σου αμαρτωλους αλλα εν φοβω κυριου ισθι ολην την ημεραν |
18 perché certamente vi sarà un domani e la tua speranza non sarà delusa. | 18 εαν γαρ τηρησης αυτα εσται σοι εκγονα η δε ελπις σου ουκ αποστησεται |
19 Tu ascolta, figlio mio, e sii saggio e dirigi il tuo cuore nel cammino... | 19 ακουε υιε και σοφος γινου και κατευθυνε εννοιας σης καρδιας |
20 Non stare in mezzo ai bevitori di vino, né tra coloro che si rimpinzano di carne; | 20 μη ισθι οινοποτης μηδε εκτεινου συμβολαις κρεων τε αγορασμοις |
21 perché chi si ubriaca e gozzoviglia divien povero e di stracci si veste il sonnolento. | 21 πας γαρ μεθυσος και πορνοκοπος πτωχευσει και ενδυσεται διερρηγμενα και ρακωδη πας υπνωδης |
22 Ascolta tuo padre che ti ha generato, non disprezzar tua madre, anche se vecchia. | 22 ακουε υιε πατρος του γεννησαντος σε και μη καταφρονει οτι γεγηρακεν σου η μητηρ |
23 Compra la verità, non la rivendere; sapienza, disciplina e intelligenza. | 23 - |
24 Il padre del giusto è pieno d'allegrezza e chi ha generato un saggio ne gioisce. | 24 καλως εκτρεφει πατηρ δικαιος επι δε υιω σοφω ευφραινεται η ψυχη αυτου |
25 Si rallegri per te tuo padre, esulti colei che ti ha dato la vita. | 25 ευφραινεσθω ο πατηρ και η μητηρ επι σοι και χαιρετω η τεκουσα σε |
26 Dammi, figlio mio, il tuo cuore, i tuoi occhi si dilettino delle mie vie. | 26 δος μοι υιε σην καρδιαν οι δε σοι οφθαλμοι εμας οδους τηρειτωσαν |
27 Perché fossa profonda è la prostituta e un pozzo stretto è la donna altrui. | 27 πιθος γαρ τετρημενος εστιν αλλοτριος οικος και φρεαρ στενον αλλοτριον |
28 Proprio come un ladro sta in agguato, fra gli uomini moltiplica i fedifraghi. | 28 ουτος γαρ συντομως απολειται και πας παρανομος αναλωθησεται |
29 Per chi gli "ohi!", per chi gli "ahimè!"? Per chi le risse, per chi i lamenti? Per chi le ferite senza ragione? Per chi gli occhi turbati? | 29 τινι ουαι τινι θορυβος τινι κρισις τινι αηδιαι και λεσχαι τινι συντριμματα δια κενης τινος πελειοι οι οφθαλμοι |
30 Per chi fa sempre tardi per il vino, per chi va in cerca di vino pregiato. | 30 ου των εγχρονιζοντων εν οινοις ου των ιχνευοντων που ποτοι γινονται |
31 Non guardare il vino, perché è rosso, come mostra il suo splendore nella coppa, e va giù così soavemente! | 31 μη μεθυσκεσθε οινω αλλα ομιλειτε ανθρωποις δικαιοις και ομιλειτε εν περιπατοις εαν γαρ εις τας φιαλας και τα ποτηρια δως τους οφθαλμους σου υστερον περιπατησεις γυμνοτερος υπερου |
32 Poi alla fine morde come una serpe e come una vipera avvelena! | 32 το δε εσχατον ωσπερ υπο οφεως πεπληγως εκτεινεται και ωσπερ υπο κεραστου διαχειται αυτω ο ιος |
33 I tuoi occhi vedranno cose strane e il tuo cuore dirà cose sconnesse. | 33 οι οφθαλμοι σου οταν ιδωσιν αλλοτριαν το στομα σου τοτε λαλησει σκολια |
34 Sarai come chi giace in mezzo al mare, chi siede sopra l'albero maestro: | 34 και κατακειση ωσπερ εν καρδια θαλασσης και ωσπερ κυβερνητης εν πολλω κλυδωνι |
35 "Mi han percosso! Ma io non sento niente! Mi han picchiato! Non me ne sono accorto! Quando mi sveglierò?... Ne domanderò dell'altro!". | 35 ερεις δε τυπτουσιν με και ουκ επονεσα και ενεπαιξαν μοι εγω δε ουκ ηδειν ποτε ορθρος εσται ινα ελθων ζητησω μεθ' ων συνελευσομαι |