1 μη καυχω τα εις αυριον ου γαρ γινωσκεις τι τεξεται η επιουσα | 1 El hombre reacio a las reprensiones será destrozado de golpe y sin remedio. |
2 εγκωμιαζετω σε ο πελας και μη το σον στομα αλλοτριος και μη τα σα χειλη | 2 Cuando gobiernan los justos, el pueblo se alegra; cuando domina un malvado, el pueblo gime. |
3 βαρυ λιθος και δυσβαστακτον αμμος οργη δε αφρονος βαρυτερα αμφοτερων | 3 El que ama la sabiduría es la alegría de su padre, el que frecuenta prostitutas dilapida sus bienes. |
4 ανελεημων θυμος και οξεια οργη αλλ' ουδενα υφισταται ζηλος | 4 Con el derecho, un rey da estabilidad al país, pero el que lo abruma con impuestos lo arruina. |
5 κρεισσους ελεγχοι αποκεκαλυμμενοι κρυπτομενης φιλιας | 5 El hombre que adula a su prójimo le tiende una red bajo sus pies. |
6 αξιοπιστοτερα εστιν τραυματα φιλου η εκουσια φιληματα εχθρου | 6 En el crimen del malvado hay una trampa, pero el justo corre lleno de alegría. |
7 ψυχη εν πλησμονη ουσα κηριοις εμπαιζει ψυχη δε ενδεει και τα πικρα γλυκεια φαινεται | 7 El justo se preocupa por la causa de los pobres, pero el malvado es incapaz de comprender. |
8 ωσπερ οταν ορνεον καταπετασθη εκ της ιδιας νοσσιας ουτως ανθρωπος δουλουται οταν αποξενωθη εκ των ιδιων τοπων | 8 Los provocadores alborotan la ciudad, pero los sabios calman la efervescencia. |
9 μυροις και οινοις και θυμιαμασιν τερπεται καρδια καταρρηγνυται δε υπο συμπτωματων ψυχη | 9 Cuando un sabio entra en pleito con un necio, sea que se irrite o se divierta, no resuelve nada. |
10 φιλον σον η φιλον πατρωον μη εγκαταλιπης εις δε τον οικον του αδελφου σου μη εισελθης ατυχων κρεισσων φιλος εγγυς η αδελφος μακραν οικων | 10 Los sanguinarios odian al hombre íntegro, pero los rectos buscan su compañía. |
11 σοφος γινου υιε ινα ευφραινηται μου η καρδια και αποστρεψον απο σου επονειδιστους λογους | 11 El insensato da libre curso a su mal humor, pero el sabio lo refrena y apacigua. |
12 πανουργος κακων επερχομενων απεκρυβη αφρονες δε επελθοντες ζημιαν τεισουσιν | 12 Si un jefe se deja llevar de habladurías, todos sus servidores se vuelven malvados. |
13 αφελου το ιματιον αυτου παρηλθεν γαρ υβριστης οστις τα αλλοτρια λυμαινεται | 13 El pobre y el opresor tienen esto en común: el Señor ilumina los ojos de los dos. |
14 ος αν ευλογη φιλον το πρωι μεγαλη τη φωνη καταρωμενου ουδεν διαφερειν δοξει | 14 Si un rey juzga a los pobres conforme a la verdad, su trono estará firme para siempre. |
15 σταγονες εκβαλλουσιν ανθρωπον εν ημερα χειμερινη εκ του οικου αυτου ωσαυτως και γυνη λοιδορος εκ του ιδιου οικου | 15 La vara y la reprensión dan sabiduría, pero el joven consentido avergüenza a su madre. |
16 βορεας σκληρος ανεμος ονοματι δε επιδεξιος καλειται | 16 Cuando se multiplican los malvados, aumentan los crímenes, pero los justos verán su caída. |
17 σιδηρος σιδηρον οξυνει ανηρ δε παροξυνει προσωπον εταιρου | 17 Corrige a tu hijo, y él te dará tranquilidad y colmará tu alma de delicias. |
18 ος φυτευει συκην φαγεται τους καρπους αυτης ος δε φυλασσει τον εαυτου κυριον τιμηθησεται | 18 Cuando no hay visión profética, el pueblo queda sin freno, pero ¡feliz el que observa la Ley! |
19 ωσπερ ουχ ομοια προσωπα προσωποις ουτως ουδε αι καρδιαι των ανθρωπων | 19 A un esclavo no se lo corrige con palabras: aunque entienda, no las tiene en cuenta. |
20 αδης και απωλεια ουκ εμπιμπλανται ωσαυτως και οι οφθαλμοι των ανθρωπων απληστοι [20α] βδελυγμα κυριω στηριζων οφθαλμον και οι απαιδευτοι ακρατεις γλωσση | 20 ¿Has visto a un hombre que se apura a hablar? Se puede esperar más de un necio que de él. |
21 δοκιμιον αργυρω και χρυσω πυρωσις ανηρ δε δοκιμαζεται δια στοματος εγκωμιαζοντων αυτον [21α] καρδια ανομου εκζητει κακα καρδια δε ευθης εκζητει γνωσιν | 21 Si a un esclavo se le consiente desde su infancia, terminará por convertirse en un rebelde. |
22 εαν μαστιγοις αφρονα εν μεσω συνεδριου ατιμαζων ου μη περιελης την αφροσυνην αυτου | 22 El hombre irascible siembra discordias, el furibundo multiplica los crímenes. |
23 γνωστως επιγνωση ψυχας ποιμνιου σου και επιστησεις καρδιαν σου σαις αγελαις | 23 El orgullo lleva al hombre a la humillación, el de espíritu humilde alcanzará honores. |
24 οτι ου τον αιωνα ανδρι κρατος και ισχυς ουδε παραδιδωσιν εκ γενεας εις γενεαν | 24 El cómplice de un ladrón se odia a sí mismo: oye la fórmula imprecatoria, pero no lo denuncia. |
25 επιμελου των εν τω πεδιω χλωρων και κερεις ποαν και συναγε χορτον ορεινον | 25 El miedo tiende al hombre una trampa, pero el que confía en el Señor se pone a salvo. |
26 ινα εχης προβατα εις ιματισμον τιμα πεδιον ινα ωσιν σοι αρνες | 26 Muchos buscan el favor del que gobierna, pero el derecho de cada uno viene del Señor. |
27 υιε παρ' εμου εχεις ρησεις ισχυρας εις την ζωην σου και εις την ζωην σων θεραποντων | 27 El hombre inicuo es abominable para los justos, el que sigue el camino recto es abominable para el malvado. |