1 Ne te vante pas du lendemain: tu ne sais pas ce que te réserve cette journée. | 1 αυται αι παιδειαι σαλωμωντος αι αδιακριτοι ας εξεγραψαντο οι φιλοι εζεκιου του βασιλεως της ιουδαιας |
2 Un autre peut faire ton éloge, mais pas toi; un autre parlera, mais pas toi. | 2 δοξα θεου κρυπτει λογον δοξα δε βασιλεως τιμα πραγματα |
3 La pierre est pesante et le sable fatigant à la marche; combien plus pesant le mauvais vouloir de l’insensé! | 3 ουρανος υψηλος γη δε βαθεια καρδια δε βασιλεως ανεξελεγκτος |
4 La colère est cruelle, la fureur a ses excès, mais qui peut tenir devant la jalousie? | 4 τυπτε αδοκιμον αργυριον και καθαρισθησεται καθαρον απαν |
5 Mieux vaut une franche réprimande qu’une amitié opportuniste. | 5 κτεινε ασεβεις εκ προσωπου βασιλεως και κατορθωσει εν δικαιοσυνη ο θρονος αυτου |
6 Un ami loyal dit les quatre vérités; l’ennemi embrasse, mais par hypocrisie. | 6 μη αλαζονευου ενωπιον βασιλεως μηδε εν τοποις δυναστων υφιστασο |
7 Avec l’estomac plein, le miel ne dit plus rien; quand on a faim, ce qui est amer paraît doux. | 7 κρεισσον γαρ σοι το ρηθηναι αναβαινε προς με η ταπεινωσαι σε εν προσωπω δυναστου α ειδον οι οφθαλμοι σου λεγε |
8 Un oiseau qui erre loin de son nid, tel est l’homme qui erre loin de chez lui. | 8 μη προσπιπτε εις μαχην ταχεως ινα μη μεταμεληθης επ' εσχατων ηνικα αν σε ονειδιση ο σος φιλος |
9 L’huile et les parfums réjouissent le cœur, la douceur de l’amitié réconforte l’âme. | 9 αναχωρει εις τα οπισω μη καταφρονει |
10 Ne délaisse pas ton ami, ni l’ami de ton père; un ami tout près vaut mieux qu’un frère au loin. | 10 μη σε ονειδιση μεν ο φιλος η δε μαχη σου και η εχθρα ουκ απεσται αλλ' εσται σοι ιση θανατω [10α] χαρις και φιλια ελευθεροι ας τηρησον σεαυτω ινα μη επονειδιστος γενη αλλα φυλαξον τας οδους σου ευσυναλλακτως |
11 Mon fils, deviens sage et tu feras ma joie; j’aurai ainsi de quoi répondre à celui qui m’insulte. | 11 μηλον χρυσουν εν ορμισκω σαρδιου ουτως ειπειν λογον |
12 L’homme avisé voit venir le danger et se met à l’abri; les niais vont de l’avant et ils le paient. | 12 εις ενωτιον χρυσουν σαρδιον πολυτελες δεδεται λογος σοφος εις ευηκοον ους |
13 Prends-lui son manteau, puisqu’il s’est porté garant pour un étranger: fais-le payer pour l’autre! | 13 ωσπερ εξοδος χιονος εν αμητω κατα καυμα ωφελει ουτως αγγελος πιστος τους αποστειλαντας αυτον ψυχας γαρ των αυτω χρωμενων ωφελει |
14 Si tu souhaites du bien à ton voisin en le criant très fort, on pensera que tu lui veux du mal. | 14 ωσπερ ανεμοι και νεφη και υετοι επιφανεστατοι ουτως οι καυχωμενοι επι δοσει ψευδει |
15 La femme querelleuse est comme une gouttière qui coule sans fin un jour de pluie; | 15 εν μακροθυμια ευοδια βασιλευσιν γλωσσα δε μαλακη συντριβει οστα |
16 La retenir? ce serait saisir du vent, ou prendre l’huile avec la main. | 16 μελι ευρων φαγε το ικανον μηποτε πλησθεις εξεμεσης |
17 Le fer aiguise le fer: on s’affine au contact de son prochain. | 17 σπανιον εισαγε σον ποδα προς τον σεαυτου φιλον μηποτε πλησθεις σου μισηση σε |
18 Qui cultive le figuier mangera de son fruit, qui prend soin de son maître aura de l’avancement. | 18 ροπαλον και μαχαιρα και τοξευμα ακιδωτον ουτως και ανηρ ο καταμαρτυρων του φιλου αυτου μαρτυριαν ψευδη |
19 Les visages ne se ressemblent pas, et les cœurs pas davantage. | 19 οδους κακου και πους παρανομου ολειται εν ημερα κακη |
20 La Mort et le monde d’en bas ne sont jamais rassasiés: de même le désir humain. | 20 ωσπερ οξος ελκει ασυμφορον ουτως προσπεσον παθος εν σωματι καρδιαν λυπει [20α] ωσπερ σης ιματιω και σκωληξ ξυλω ουτως λυπη ανδρος βλαπτει καρδιαν |
21 On éprouve au feu l’argent, on met l’or au creuset: à chacun d’éprouver ceux qui le flattent. | 21 εαν πεινα ο εχθρος σου τρεφε αυτον εαν διψα ποτιζε αυτον |
22 Tu pourrais broyer l’insensé dans un mortier, que sa sottise ne le lâcherait pas. | 22 τουτο γαρ ποιων ανθρακας πυρος σωρευσεις επι την κεφαλην αυτου ο δε κυριος ανταποδωσει σοι αγαθα |
23 Connais bien l’état de ton bétail, prends soin de ton troupeau; | 23 ανεμος βορεας εξεγειρει νεφη προσωπον δε αναιδες γλωσσαν ερεθιζει |
24 car la richesse n’est pas éternelle, et les réserves ne durent pas des générations. | 24 κρειττον οικειν επι γωνιας δωματος η μετα γυναικος λοιδορου εν οικια κοινη |
25 Lorsque l’herbe est fauchée et que pousse le regain, ramasse du foin dans la montagne; | 25 ωσπερ υδωρ ψυχρον ψυχη διψωση προσηνες ουτως αγγελια αγαθη εκ γης μακροθεν |
26 tu auras des agneaux pour te vêtir, des boucs pour payer ton champ, | 26 ωσπερ ει τις πηγην φρασσοι και υδατος εξοδον λυμαινοιτο ουτως ακοσμον δικαιον πεπτωκεναι ενωπιον ασεβους |
27 du lait de chèvre, suffisamment pour te nourrir et faire vivre tes servantes. | 27 εσθιειν μελι πολυ ου καλον τιμαν δε χρη λογους ενδοξους |
| 28 ωσπερ πολις τα τειχη καταβεβλημενη και ατειχιστος ουτως ανηρ ος ου μετα βουλης τι πρασσει |