1 - Gesù, continuando il discorso, parlò di nuovo in parabole e disse: | 1 A Jezus znowu w przypowieściach mówił do nich: |
2 «Il regno de' cieli è simile a un re che fece le nozze del suo figliuolo; | 2 Królestwo niebieskie podobne jest do króla, który wyprawił ucztę weselną swemu synowi. |
3 e mandò i suoi servi a chiamar gl'invitati, i quali non vollero venire. | 3 Posłał więc swoje sługi, żeby zaproszonych zwołali na ucztę, lecz ci nie chcieli przyjść. |
4 Mandò altri servi a dire: - Ecco ho preparato il mio convito, i miei buoi e gli animali ingrassati sono ammazzati e tutto è all'ordine; venite alle nozze. - | 4 Posłał jeszcze raz inne sługi z poleceniem: Powiedzcie zaproszonym: Oto przygotowałem moją ucztę: woły i tuczne zwierzęta pobite i wszystko jest gotowe. Przyjdźcie na ucztę! |
5 Ma quelli, non curandosene se ne andarono, chi alla sua villa e chi al suo traffico; | 5 Lecz oni zlekceważyli to i poszli: jeden na swoje pole, drugi do swego kupiectwa, |
6 altri anzi, presi i servi, li oltraggiarono e uccisero. | 6 a inni pochwycili jego sługi i znieważywszy [ich], pozabijali. |
7 Il re, udito ciò, si adirò e mandò le sue truppe a sterminare quegli omicidii e a bruciare la loro città. | 7 Na to król uniósł się gniewem. Posłał swe wojska i kazał wytracić owych zabójców, a miasto ich spalić. |
8 Allora disse a' suoi servi: - Le nozze son pronte, ma gl'invitati non ne furono degni. | 8 Wtedy rzekł swoim sługom: Uczta wprawdzie jest gotowa, lecz zaproszeni nie byli jej godni. |
9 Andate sui crocicchi delle strade e quanti trovate, chiamateli alle nozze. - | 9 Idźcie więc na rozstajne drogi i zaproście na ucztę wszystkich, których spotkacie. |
10 Quei servi, usciti per le strade, radunarono quanti trovarono, cattivi e buoni, e la sala delle nozze fu piena di convitati. | 10 Słudzy ci wyszli na drogi i sprowadzili wszystkich, których napotkali: złych i dobrych. I sala zapełniła się biesiadnikami. |
11 Il re entrò per vedere quelli che erano a tavola e, avendo notato un uomo che non era in abito da nozze, | 11 Wszedł król, żeby się przypatrzyć biesiadnikom, i zauważył tam człowieka, nie ubranego w strój weselny. |
12 gli osservò: - Amico, come sei entrato qui senza l'abito da nozze? - Quegli restò senza parola. | 12 Rzekł do niego: Przyjacielu, jakże tu wszedłeś nie mając stroju weselnego? Lecz on oniemiał. |
13 Allora il re disse ai servi: - Legategli le mani e i piedi e gettatelo fuori nel buio; ivi sarà il pianto e lo stridor di denti. - | 13 Wtedy król rzekł sługom: Zwiążcie mu ręce i nogi i wyrzućcie go na zewnątrz, w ciemności! Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. |
14 Perchè molti sono i chiamati, ma pochi gli eletti». | 14 Bo wielu jest powołanych, lecz mało wybranych. |
15 Allora i Farisei si ritirarono e tennero consiglio per coglierlo in parole. | 15 Wtedy faryzeusze odeszli i naradzali się, jak by podchwycić Go w mowie. |
16 Gli mandarono i loro discepoli con degli Erodiani per dirgli: «Maestro, sappiamo che sei veritiero e insegni la via di Dio conforme alla verità e non guardi in faccia a nessuno, perchè non badi all'apparenza degli uomini; | 16 Posłali więc do Niego swych uczniów razem ze zwolennikami Heroda, aby Mu powiedzieli: Nauczycielu, wiemy, że jesteś prawdomówny i drogi Bożej w prawdzie nauczasz. Na nikim Ci też nie zależy, bo nie oglądasz się na osobę ludzką. |
17 dicci dunque ciò che ti pare: è lecito o no pagare il tributo a Cesare?». | 17 Powiedz nam więc, jak Ci się zdaje? Czy wolno płacić podatek Cezarowi, czy nie? |
18 Gesù, capita la loro malizia, disse: «Perchè mi tentate, o ipocriti? | 18 Jezus przejrzał ich przewrotność i rzekł: Czemu Mnie wystawiacie na próbę, obłudnicy? |
19 Mostratemi la moneta del tributo». Essi gli presentarono un denaro. | 19 Pokażcie Mi monetę podatkową! Przynieśli Mu denara. |
20 Ed egli chiese loro: «Di chi è quest'immagine e l'iscrizione?». | 20 On ich zapytał: Czyj jest ten obraz i napis? |
21 Gli risposero: «Di Cesare». Soggiunse allora Gesù: «Rendete dunque a Cesare quello che è di Cesare, e a Dio quello che è di Dio». | 21 Odpowiedzieli: Cezara. Wówczas rzekł do nich: Oddajcie więc Cezarowi to, co należy do Cezara, a Bogu to, co należy do Boga. |
22 Ed essi, udita questa risposta, stupirono e, lasciatolo, se n'andarono via. | 22 Gdy to usłyszeli, zmieszali się i zostawiwszy Go, odeszli. |
23 In quello stesso giorno vennero a lui i Sadducei, i quali negano che vi sia la resurrezione e lo interrogarono dicendo: | 23 W owym dniu przyszli do Niego saduceusze, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i zagadnęli go |
24 «Maestro, Mosè disse: - Se uno muore senza figli, suo fratello sposi la moglie di lui e susciti prole a suo fratello. - | 24 w ten sposób: Nauczycielu, Mojżesz powiedział: Jeśli kto umrze bezdzietnie, niech jego brat weźmie wdowę po nim i wzbudzi potomstwo swemu bratu. |
25 Ora c'erano tra noi sette fratelli; il primo prese moglie e morì e, non avendo prole, lasciò la moglie al fratello. | 25 Otóż było u nas siedmiu braci. Pierwszy ożenił się i umarł, a ponieważ nie miał potomstwa, zostawił swoją żonę bratu. |
26 Lo stesso fece il secondo e poi il terzo, fino al settimo. | 26 Tak samo drugi i trzeci - aż do siódmego. |
27 Ultima fra tutti, morì anche la donna. | 27 W końcu po wszystkich umarła ta kobieta. |
28 Nella resurrezione adunque di quale dei sette sarà moglie, poichè tutti l'ebbero?». | 28 Do którego więc z tych siedmiu należeć będzie przy zmartwychwstaniu? Bo wszyscy ją mieli [ za żonę ]. |
29 Gesù rispose loro: «Voi v'ingannate, perchè non capite nè le Scritture, nè la potenza di Dio. | 29 Jezus im odpowiedział: Jesteście w błędzie, nie znając Pisma ani mocy Bożej. |
30 Infatti alla resurrezione nè si ammoglieranno nè si mariteranno, ma saranno come angeli di Dio in cielo. | 30 Przy zmartwychwstaniu bowiem nie będą się ani żenić, ani za mąż wychodzić, lecz będą jak aniołowie Boży w niebie. |
31 Quanto poi alla resurrezione dei morti non avete letto quel che vi fu detto da Dio: | 31 A co do zmartwychwstania umarłych, nie czytaliście, co wam Bóg powiedział w słowach: |
32 "Io sono il Dio d'Abramo, il Dio di Isacco e il Dio di Giacobbe"? Non è il Dio dei morti, ma dei vivi». | 32 Ja jestem Bóg Abrahama, Bóg Izaaka i Bóg Jakuba? Bóg nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych. |
33 Il popolo, udendo ciò, si meravigliava per la sua dottrina. | 33 A tłumy, słysząc to, zdumiewały się nad Jego nauką. |
34 I Farisei, udito che Gesù aveva ridotto al silenzio i Sadducei, si raccolsero insieme, | 34 Gdy faryzeusze dowiedzieli się, że zamknął usta saduceuszom, zebrali się razem, |
35 e un d'essi, dottore della legge, gli domandò per tentarlo: | 35 a jeden z nich, uczony w Prawie, zapytał , wystawiając Go na próbę: |
36 «Maestro, qual è il più gran comandamento della legge?». | 36 Nauczycielu, które przykazanie w Prawie jest największe? |
37 Gesù gli rispose: «" Ama il Signore Dio tuo con tutto il tuo cuore, con tutta la tua anima e con tutta la tua mente ". | 37 On mu odpowiedział: Będziesz miłował Pana Boga swego całym swoim sercem, całą swoją duszą i całym swoim umysłem. |
38 Questo è il più grande e il primo comandamento. | 38 To jest największe i pierwsze przykazanie. |
39 Il secondo poi è simile a questo: " Amerai il tuo prossimo come te stesso ". | 39 Drugie podobne jest do niego: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego. |
40 Su questi due comandamenti si fondano tutta la legge e i Profeti». | 40 Na tych dwóch przykazaniach opiera się całe Prawo i Prorocy. |
41 Ed essendosi radunati i Farisei, Gesù li interrogò | 41 Gdy faryzeusze byli zebrani, Jezus zadał im takie pytanie: |
42 dicendo: «Che vi pare del Cristo? E di chi è figlio?». «Di David», gli risposero. | 42 Co sądzicie o Mesjaszu? Czyim jest synem? Odpowiedzieli Mu: Dawida. |
43 Domandò loro: «Come dunque David in ispirito lo chiama Signore, dicendo: | 43 Wtedy rzekł do nich: Jakżeż więc Dawid natchniony przez Ducha może nazywać Go Panem, gdy mówi: |
44 - Il Signore ha detto al mio Signore: " Siedi alla mia destra, finchè io abbia posto i tuoi nemici sotto i tuoi piedi " -? | 44 Rzekł Pan do Pana mego: Siądź po prawicy mojej, aż położę Twoich nieprzyjaciół pod stopy Twoje. |
45 Se dunque David lo chiama Signore, come può essere suo figlio?». | 45 Jeśli więc Dawid nazywa Go Panem, to jak może być [tylko] jego synem? |
46 E nessuno sapeva risponder nulla; nè da quel giorno nessuno più osò interrogarlo. | 46 I żaden z nich nie mógł Mu odpowiedzieć. Nikt też od owego dnia nie odważył się więcej Go pytać. |