1 כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך | 1 εαν καθισης δειπνειν επι τραπεζης δυναστων νοητως νοει τα παρατιθεμενα σοι |
2 ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה | 2 και επιβαλλε την χειρα σου ειδως οτι τοιαυτα σε δει παρασκευασαι |
3 אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים | 3 ει δε απληστοτερος ει μη επιθυμει των εδεσματων αυτου ταυτα γαρ εχεται ζωης ψευδους |
4 אל תיגע להעשיר מבינתך חדל | 4 μη παρεκτεινου πενης ων πλουσιω τη δε ση εννοια αποσχου |
5 התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים | 5 εαν επιστησης το σον ομμα προς αυτον ουδαμου φανειται κατεσκευασται γαρ αυτω πτερυγες ωσπερ αετου και υποστρεφει εις τον οικον του προεστηκοτος αυτου |
6 אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו | 6 μη συνδειπνει ανδρι βασκανω μηδε επιθυμει των βρωματων αυτου |
7 כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך | 7 ον τροπον γαρ ει τις καταπιοι τριχα ουτως εσθιει και πινει |
8 פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים | 8 μηδε προς σε εισαγαγης αυτον και φαγης τον ψωμον σου μετ' αυτου εξεμεσει γαρ αυτον και λυμανειται τους λογους σου τους καλους |
9 באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך | 9 εις ωτα αφρονος μηδεν λεγε μηποτε μυκτηριση τους συνετους λογους σου |
10 אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא | 10 μη μεταθης ορια αιωνια εις δε κτημα ορφανων μη εισελθης |
11 כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך | 11 ο γαρ λυτρουμενος αυτους κυριος κραταιος εστιν και κρινει την κρισιν αυτων μετα σου |
12 הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת | 12 δος εις παιδειαν την καρδιαν σου τα δε ωτα σου ετοιμασον λογοις αισθησεως |
13 אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות | 13 μη αποσχη νηπιον παιδευειν οτι εαν παταξης αυτον ραβδω ου μη αποθανη |
14 אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל | 14 συ μεν γαρ παταξεις αυτον ραβδω την δε ψυχην αυτου εκ θανατου ρυση |
15 בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני | 15 υιε εαν σοφη γενηται σου η καρδια ευφρανεις και την εμην καρδιαν |
16 ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים | 16 και ενδιατριψει λογοις τα σα χειλη προς τα εμα χειλη εαν ορθα ωσιν |
17 אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום | 17 μη ζηλουτω η καρδια σου αμαρτωλους αλλα εν φοβω κυριου ισθι ολην την ημεραν |
18 כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת | 18 εαν γαρ τηρησης αυτα εσται σοι εκγονα η δε ελπις σου ουκ αποστησεται |
19 שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך | 19 ακουε υιε και σοφος γινου και κατευθυνε εννοιας σης καρδιας |
20 אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו | 20 μη ισθι οινοποτης μηδε εκτεινου συμβολαις κρεων τε αγορασμοις |
21 כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה | 21 πας γαρ μεθυσος και πορνοκοπος πτωχευσει και ενδυσεται διερρηγμενα και ρακωδη πας υπνωδης |
22 שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך | 22 ακουε υιε πατρος του γεννησαντος σε και μη καταφρονει οτι γεγηρακεν σου η μητηρ |
23 אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה | 23 - |
24 גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו | 24 καλως εκτρεφει πατηρ δικαιος επι δε υιω σοφω ευφραινεται η ψυχη αυτου |
25 ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך | 25 ευφραινεσθω ο πατηρ και η μητηρ επι σοι και χαιρετω η τεκουσα σε |
26 תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה | 26 δος μοι υιε σην καρδιαν οι δε σοι οφθαλμοι εμας οδους τηρειτωσαν |
27 כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה | 27 πιθος γαρ τετρημενος εστιν αλλοτριος οικος και φρεαρ στενον αλλοτριον |
28 אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף | 28 ουτος γαρ συντομως απολειται και πας παρανομος αναλωθησεται |
29 למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים | 29 τινι ουαι τινι θορυβος τινι κρισις τινι αηδιαι και λεσχαι τινι συντριμματα δια κενης τινος πελειοι οι οφθαλμοι |
30 למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך | 30 ου των εγχρονιζοντων εν οινοις ου των ιχνευοντων που ποτοι γινονται |
31 אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים | 31 μη μεθυσκεσθε οινω αλλα ομιλειτε ανθρωποις δικαιοις και ομιλειτε εν περιπατοις εαν γαρ εις τας φιαλας και τα ποτηρια δως τους οφθαλμους σου υστερον περιπατησεις γυμνοτερος υπερου |
32 אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש | 32 το δε εσχατον ωσπερ υπο οφεως πεπληγως εκτεινεται και ωσπερ υπο κεραστου διαχειται αυτω ο ιος |
33 עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות | 33 οι οφθαλμοι σου οταν ιδωσιν αλλοτριαν το στομα σου τοτε λαλησει σκολια |
34 והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל | 34 και κατακειση ωσπερ εν καρδια θαλασσης και ωσπερ κυβερνητης εν πολλω κλυδωνι |
35 הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד | 35 ερεις δε τυπτουσιν με και ουκ επονεσα και ενεπαιξαν μοι εγω δε ουκ ηδειν ποτε ορθρος εσται ινα ελθων ζητησω μεθ' ων συνελευσομαι |