1 Jesus pôs-se novamente a ensinar, à beira do mar, e aglomerou-se junto dele tão grande multidão, que ele teve de entrar numa barca, no mar, e toda a multidão ficou em terra na praia. | 1 Et iterum cœpit docere ad mare : et congregata est ad eum turba multa, ita ut navim ascendens sederet in mari, et omnis turba circa mare super terram erat : |
2 E ensinava-lhes muitas coisas em parábolas. Dizia-lhes na sua doutrina: | 2 et docebat eos in parabolis multa, et dicebat illis in doctrina sua : |
3 Ouvi: Saiu o semeador a semear. | 3 Audite : ecce exiit seminans ad seminandum. |
4 Enquanto lançava a semente, uma parte caiu à beira do caminho, e vieram as aves e a comeram. | 4 Et dum seminat, aliud cecidit circa viam, et venerunt volucres cæli, et comederunt illud. |
5 Outra parte caiu no pedregulho, onde não havia muita terra; o grão germinou logo, porque a terra não era profunda; | 5 Aliud vero cecidit super petrosa, ubi non habuit terram multam : et statim exortum est, quoniam non habebat altitudinem terræ : |
6 mas, assim que o sol despontou, queimou-se e, como não tivesse raiz, secou. | 6 et quando exortus est sol, exæstuavit : et eo quod non habebat radicem, exaruit. |
7 Outra parte caiu entre os espinhos; estes cresceram, sufocaram-na e o grão não deu fruto. | 7 Et aliud cecidit in spinas : et ascenderunt spinæ, et suffocaverunt illud, et fructum non dedit. |
8 Outra caiu em terra boa e deu fruto, cresceu e desenvolveu-se; um grão rendeu trinta, outro sessenta e outro cem. | 8 Et aliud cecidit in terram bonam : et dabat fructum ascendentem et crescentem, et afferebat unum triginta, unum sexaginta, et unum centum. |
9 E dizia: Quem tem ouvidos para ouvir, ouça! | 9 Et dicebat : Qui habet aures audiendi, audiat. |
10 Quando se acharam a sós, os que o cercavam e os Doze indagaram dele o sentido da parábola. | 10 Et cum esset singularis, interrogaverunt eum hi qui cum eo erant duodecim, parabolam. |
11 Ele disse-lhes: A vós é revelado o mistério do Reino de Deus, mas aos que são de fora tudo se lhes propõe em parábolas. | 11 Et dicebat eis : Vobis datum est nosse mysterium regni Dei : illis autem, qui foris sunt, in parabolis omnia fiunt : |
12 Desse modo, eles olham sem ver, escutam sem compreender, sem que se convertam e lhes seja perdoado. | 12 ut videntes videant, et non videant : et audientes audiant, et non intelligant : nequando convertantur, et dimittantur eis peccata.
|
13 E acrescentou: Não entendeis essa parábola? Como entendereis então todas as outras? | 13 Et ait illis : Nescitis parabolam hanc ? Et quomodo omnes parabolas cognoscetis ? |
14 O semeador semeia a palavra. | 14 Qui seminat, verbum seminat. |
15 Alguns se encontram à beira do caminho, onde ela é semeada; apenas a ouvem, vem Satanás tirar a palavra neles semeada. | 15 Hi autem sunt, qui circa viam, ubi seminatur verbum, et cum audierint, confestim venit Satanas, et aufert verbum, quod seminatum est in cordibus eorum. |
16 Outros recebem a semente em lugares pedregosos; quando a ouvem, recebem-na com alegria; | 16 Et hi sunt similiter, qui super petrosa seminantur : qui cum audierint verbum, statim cum gaudio accipiunt illud : |
17 mas não têm raiz em si, são inconstantes, e assim que se levanta uma tribulação ou uma perseguição por causa da palavra, eles tropeçam. | 17 et non habent radicem in se, sed temporales sunt : deinde orta tribulatione et persecutione propter verbum, confestim scandalizantur. |
18 Outros ainda recebem a semente entre os espinhos; ouvem a palavra, | 18 Et alii sunt qui in spinas seminantur : hi sunt qui verbum audiunt, |
19 mas as preocupações mundanas, a ilusão das riquezas, as múltiplas cobiças sufocam-na e a tornam infrutífera. | 19 et ærumnæ sæculi, et deceptio divitiarum, et circa reliqua concupiscentiæ introëuntes suffocant verbum, et sine fructu efficitur. |
20 Aqueles que recebem a semente em terra boa escutam a palavra, acolhem-na e dão fruto, trinta, sessenta e cem por um. | 20 Et hi sunt qui super terram bonam seminati sunt, qui audiunt verbum, et suscipiunt, et fructificant, unum triginta, unum sexaginta, et unum centum.
|
21 Dizia-lhes ainda: Traz-se porventura a candeia para ser colocada debaixo do alqueire ou debaixo da cama? Não é para ser posta no candeeiro? | 21 Et dicebat illis : Numquid venit lucerna ut sub modio ponatur, aut sub lecto ? nonne ut super candelabrum ponatur ? |
22 Porque nada há oculto que não deva ser descoberto, nada secreto que não deva ser publicado. | 22 Non est enim aliquid absconditum, quod non manifestetur : nec factum est occultum, sed ut in palam veniat. |
23 Se alguém tem ouvidos para ouvir, que ouça. | 23 Si quis habet aures audiendi, audiat. |
24 Ele prosseguiu: Atendei ao que ouvis: com a medida com que medirdes, vos medirão a vós, e ainda se vos acrescentará. | 24 Et dicebat illis : Videte quid audiatis. In qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis, et adjicietur vobis. |
25 Pois, ao que tem, se lhe dará; e ao que não tem, se lhe tirará até o que tem. | 25 Qui enim habet, dabitur illi : et qui non habet, etiam quod habet auferetur ab eo.
|
26 Dizia também: O Reino de Deus é como um homem que lança a semente à terra. | 26 Et dicebat : Sic est regnum Dei, quemadmodum si homo jaciat sementem in terram, |
27 Dorme, levanta-se, de noite e de dia, e a semente brota e cresce, sem ele o perceber. | 27 et dormiat, et exsurgat nocte et die, et semen germinet, et increscat dum nescit ille. |
28 Pois a terra por si mesma produz, primeiro a planta, depois a espiga e, por último, o grão abundante na espiga. | 28 Ultro enim terra fructificat, primum herbam, deinde spicam, deinde plenum frumentum in spica. |
29 Quando o fruto amadurece, ele mete-lhe a foice, porque é chegada a colheita. | 29 Et cum produxerit fructus, statim mittit falcem, quoniam adest messis. |
30 Dizia ele: A quem compararemos o Reino de Deus? Ou com que parábola o representaremos? | 30 Et dicebat : Cui assimilabimus regnum Dei ? aut cui parabolæ comparabimus illud ? |
31 É como o grão de mostarda que, quando é semeado, é a menor de todas as sementes. | 31 Sicut granum sinapis, quod cum seminatum fuerit in terra, minus est omnibus seminibus, quæ sunt in terra : |
32 Mas, depois de semeado, cresce, torna-se maior que todas as hortaliças e estende de tal modo os seus ramos, que as aves do céu podem abrigar-se à sua sombra. | 32 et cum seminatum fuerit, ascendit, et fit majus omnibus oleribus, et facit ramos magnos, ita ut possint sub umbra ejus aves cæli habitare. |
33 Era por meio de numerosas parábolas desse gênero que ele lhes anunciava a palavra, conforme eram capazes de compreender. | 33 Et talibus multis parabolis loquebatur eis verbum, prout poterant audire : |
34 E não lhes falava, a não ser em parábolas; a sós, porém, explicava tudo a seus discípulos. | 34 sine parabola autem non loquebatur eis : seorsum autem discipulis suis disserebat omnia.
|
35 À tarde daquele dia, disse-lhes: Passemos para o outro lado. | 35 Et ait illis in illa die, cum sero esset factum : Transeamus contra. |
36 Deixando o povo, levaram-no consigo na barca, assim como ele estava. Outras embarcações o escoltavam. | 36 Et dimittentes turbam, assumunt eum ita ut erat in navi : et aliæ naves erant cum illo. |
37 Nisto surgiu uma grande tormenta e lançava as ondas dentro da barca, de modo que ela já se enchia de água. | 37 Et facta est procella magna venti, et fluctus mittebat in navim, ita ut impleretur navis. |
38 Jesus achava-se na popa, dormindo sobre um travesseiro. Eles acordaram-no e disseram-lhe: Mestre, não te importa que pereçamos? | 38 Et erat ipse in puppi super cervical dormiens : et excitant eum, et dicunt illi : Magister, non ad te pertinet, quia perimus ? |
39 E ele, despertando, repreendeu o vento e disse ao mar: Silêncio! Cala-te! E cessou o vento e seguiu-se grande bonança. | 39 Et exsurgens comminatus est vento, et dixit mari : Tace, obmutesce. Et cessavit ventus : et facta est tranquillitas magna. |
40 Ele disse-lhes: Como sois medrosos! Ainda não tendes fé? | 40 Et ait illis : Quid timidi estis ? necdum habetis fidem ? et timuerunt timore magno, et dicebant ad alterutrum : Quis, putas, est iste, quia et ventus et mare obediunt ei ? |
41 Eles ficaram penetrados de grande temor e cochichavam entre si: Quem é este, a quem até o vento e o mar obedecem? | |