1 Ye know that after two days the passover takes place, and the Son of man is delivered up to be crucified. | 1 Et factum est : cum consummasset Jesus sermones hos omnes, dixit discipulis suis : |
2 Then the chief priests and the elders of the people were gathered together to the palace of the high priest who was called Caiaphas, | 2 Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Filius hominis tradetur ut crucifigatur. |
3 and took counsel together in order that they might seize Jesus by subtlety and kill him; | 3 Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi, in atrium principis sacerdotum, qui dicebatur Caiphas : |
4 but they said, Not in the feast, that there be not a tumult among the people. | 4 et consilium fecerunt ut Jesum dolo tenerent, et occiderent. |
5 a woman, having an alabaster flask of very precious ointment, came to him and poured it out upon his head as he lay at table. | 5 Dicebant autem : Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.
|
6 But the disciples seeing it became indignant, saying, To what end {was} this waste? | 6 Cum autem Jesus esset in Bethania in domo Simonis leprosi, |
7 for this might have been sold for much and been given to the poor. | 7 accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi, et effudit super caput ipsius recumbentis. |
8 But Jesus knowing {it} said to them, Why do ye trouble the woman? for she has wrought a good work toward me. | 8 Videntes autem discipuli, indignati sunt, dicentes : Ut quid perditio hæc ? |
9 For ye have the poor always with you, but me ye have not always. | 9 potuit enim istud venundari multo, et dari pauperibus. |
10 For in pouring out this ointment on my body, she has done it for my burying. | 10 Sciens autem Jesus, ait illis : Quid molesti estis huic mulieri ? opus enim bonum operata est in me. |
11 Verily I say to you, Wheresoever these glad tidings may be preached in the whole world, that also which this {woman} has done shall be spoken of for a memorial of her. | 11 Nam semper pauperes habetis vobiscum : me autem non semper habetis. |
12 and said, What are ye willing to give me, and *I* will deliver him up to you? And they appointed to him thirty pieces of silver. | 12 Mittens enim hæc unguentum hoc in corpus meum, ad sepeliendum me fecit. |
13 And from that time he sought a good opportunity that he might deliver him up. | 13 Amen dico vobis, ubicumque prædicatum fuerit hoc Evangelium in toto mundo, dicetur et quod hæc fecit in memoriam ejus.
|
14 And he said, Go into the city unto such a one, and say to him, The Teacher says, My time is near, I will keep the passover in thy house with my disciples. | 14 Tunc abiit unus de duodecim, qui dicebatur Judas Iscariotes, ad principes sacerdotum : |
15 And the disciples did as Jesus had directed them, and they prepared the passover. | 15 et ait illis : Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam ? At illi constituerunt ei triginta argenteos. |
16 And when the evening was come he lay down at table with the twelve. | 16 Et exinde quærebat opportunitatem ut eum traderet.
|
17 And as they were eating he said, Verily I say to you, that one of you shall deliver me up. | 17 Prima autem die azymorum accesserunt discipuli ad Jesum, dicentes : Ubi vis paremus tibi comedere Pascha ? |
18 And being exceedingly grieved they began to say to him, each of them, Is it *I*, Lord? | 18 At Jesus dixit : Ite in civitatem ad quemdam, et dicite ei : Magister dicit : Tempus meum prope est, apud te facio Pascha cum discipulis meis. |
19 But he answering said, He that dips his hand with me in the dish, *he* it is who shall deliver me up. | 19 Et fecerunt discipuli sicut constituit illis Jesus, et paraverunt Pascha. |
20 The Son of man goes indeed, according as it is written concerning him, but woe to that man by whom the Son of man is delivered up; it were good for that man if he had not been born. | 20 Vespere autem facto, discumbebat cum duodecim discipulis suis. |
21 And Judas, who delivered him up, answering said, Is it *I*, Rabbi? He says to him, *Thou* hast said. | 21 Et edentibus illis, dixit : Amen dico vobis, quia unus vestrum me traditurus est. |
22 And having taken {the} cup and given thanks, he gave {it} to them, saying, Drink ye all of it. | 22 Et contristati valde, cœperunt singuli dicere : Numquid ego sum Domine ? |
23 For this is my blood, that of the {new} covenant, that shed for many for remission of sins. | 23 At ipse respondens, ait : Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet. |
24 But I say to you, that I will not at all drink henceforth of this fruit of the vine, until that day when I drink it new with you in the kingdom of my Father. | 24 Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo : væ autem homini illi, per quem Filius hominis tradetur ! bonum erat ei, si natus non fuisset homo ille. |
25 Depois do canto dos Salmos, dirigiram-se eles para o monte das Oliveiras. | 25 Respondens autem Judas, qui tradidit eum, dixit : Numquid ego sum Rabbi ? Ait illi : Tu dixisti.
|
26 Disse-lhes então Jesus: Esta noite serei para todos vós uma ocasião de queda; porque está escrito: Ferirei o pastor, e as ovelhas do rebanho serão dispersadas {Zc 13,7}. | 26 Cœnantibus autem eis, accepit Jesus panem, et benedixit, ac fregit, deditque discipulis suis, et ait : Accipite, et comedite : hoc est corpus meum. |
27 Mas, depois da minha Ressurreição, eu vos precederei na Galiléia. | 27 Et accipiens calicem, gratias egit : et dedit illis, dicens : Bibite ex hoc omnes. |
28 Pedro interveio: Mesmo que sejas para todos uma ocasião de queda, para mim jamais o serás. | 28 Hic est enim sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum. |
29 Disse-lhe Jesus: Em verdade te digo: nesta noite mesma, antes que o galo cante, três vezes me negarás. | 29 Dico autem vobis : non bibam amodo de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei.
|
30 Respondeu-lhe Pedro: Mesmo que seja necessário morrer contigo, jamais te negarei! E todos os outros discípulos diziam-lhe o mesmo. | 30 Et hymno dicto, exierunt in montem Oliveti. |
31 Retirou-se Jesus com eles para um lugar chamado Getsêmani e disse-lhes: Assentai-vos aqui, enquanto eu vou ali orar. | 31 Tunc dicit illis Jesus : Omnes vos scandalum patiemini in me in ista nocte. Scriptum est enim : Percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis. |
32 E, tomando consigo Pedro e os dois filhos de Zebedeu, começou a entristecer-se e a angustiar-se. | 32 Postquam autem resurrexero, præcedam vos in Galilæam. |
33 Disse-lhes, então: Minha alma está triste até a morte. Ficai aqui e vigiai comigo. | 33 Respondens autem Petrus, ait illi : Et si omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor. |
34 Adiantou-se um pouco e, prostrando-se com a face por terra, assim rezou: Meu Pai, se é possível, afasta de mim este cálice! Todavia não se faça o que eu quero, mas sim o que tu queres. | 34 Ait illi Jesus : Amen dico tibi, quia in hac nocte, antequam gallus cantet, ter me negabis. |
35 Foi ter então com os discípulos e os encontrou dormindo. E disse a Pedro: Então não pudestes vigiar uma hora comigo... | 35 Ait illi Petrus : Etiamsi oportuerit me mori tecum, non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt.
|
36 Vigiai e orai para que não entreis em tentação. O espírito está pronto, mas a carne é fraca. | 36 Tunc venit Jesus cum illis in villam, quæ dicitur Gethsemani, et dixit discipulis suis : Sedete hic donec vadam illuc, et orem. |
37 Afastou-se pela segunda vez e orou, dizendo: Meu Pai, se não é possível que este cálice passe sem que eu o beba, faça-se a tua vontade! | 37 Et assumpto Petro, et duobus filiis Zebedæi, cœpit contristari et mœstus esse. |
38 Voltou ainda e os encontrou novamente dormindo, porque seus olhos estavam pesados. | 38 Tunc ait illis : Tristis est anima mea usque ad mortem : sustinete hic, et vigilate mecum. |
39 Deixou-os e foi orar pela terceira vez, dizendo as mesmas palavras. | 39 Et progressus pusillum, procidit in faciem suam, orans, et dicens : Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste : verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu. |
40 Voltou então para os seus discípulos e disse-lhes: Dormi agora e repousai! Chegou a hora: o Filho do Homem vai ser entregue nas mãos dos pecadores... | 40 Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et dicit Petro : Sic non potuistis una hora vigilare mecum ? |
41 Levantai-vos, vamos! Aquele que me trai está perto daqui. | 41 Vigilate, et orate ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. |
42 Jesus ainda falava, quando veio Judas, um dos Doze, e com ele uma multidão de gente armada de espadas e cacetes, enviada pelos príncipes dos sacerdotes e pelos anciãos do povo. | 42 Iterum secundo abiit, et oravit, dicens : Pater mi, si non potest hic calix transire nisi bibam illum, fiat voluntas tua. |
43 O traidor combinara com eles este sinal: Aquele que eu beijar, é ele. Prendei-o! | 43 Et venit iterum, et invenit eos dormientes : erant enim oculi eorum gravati. |
44 Aproximou-se imediatamente de Jesus e disse: Salve, Mestre. E beijou-o. | 44 Et relictis illis, iterum abiit, et oravit tertio, eumdem sermonem dicens. |
45 Disse-lhe Jesus: É, então, para isso que vens aqui? Em seguida, adiantaram-se eles e lançaram mão em Jesus para prendê-lo. | 45 Tunc venit ad discipulos suos, et dicit illis : Dormite jam, et requiescite : ecce appropinquavit hora, et Filius hominis tradetur in manus peccatorum. |
46 Mas um dos companheiros de Jesus desembainhou a espada e feriu um servo do sumo sacerdote, decepando-lhe a orelha. | 46 Surgite, eamus : ecce appropinquavit qui me tradet.
|
47 Jesus, no entanto, lhe disse: Embainha tua espada, porque todos aqueles que usarem da espada, pela espada morrerão. | 47 Adhuc eo loquente, ecce Judas unus de duodecim venit, et cum eo turba multa cum gladiis et fustibus, missi a principibus sacerdotum, et senioribus populi. |
48 Crês tu que não posso invocar meu Pai e ele não me enviaria imediatamente mais de doze legiões de anjos? | 48 Qui autem tradidit eum, dedit illis signum, dicens : Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum. |
49 Mas como se cumpririam então as Escrituras, segundo as quais é preciso que seja assim? | 49 Et confestim accedens ad Jesum, dixit : Ave Rabbi. Et osculatus est eum. |
50 Depois, voltando-se para a turba, falou: Saístes armados de espadas e porretes para prender-me, como se eu fosse um malfeitor. Entretanto, todos os dias estava eu sentado entre vós ensinando no templo e não me prendestes. | 50 Dixitque illi Jesus : Amice, ad quid venisti ? Tunc accesserunt, et manus injecerunt in Jesum, et tenuerunt eum. |
51 Mas tudo isto aconteceu porque era necessário que se cumprissem os oráculos dos profetas. Então os discípulos o abandonaram e fugiram. | 51 Et ecce unus ex his qui erant cum Jesu, extendens manum, exemit gladium suum, et percutiens servum principis sacerdotum amputavit auriculam ejus. |
52 Os que haviam prendido Jesus levaram-no à casa do sumo sacerdote Caifás, onde estavam reunidos os escribas e os anciãos do povo. | 52 Tunc ait illi Jesus : Converte gladium tuum in locum suum : omnes enim, qui acceperint gladium, gladio peribunt. |
53 Pedro seguia-o de longe, até o pátio do sumo sacerdote. Entrou e sentou-se junto aos criados para ver como terminaria aquilo. | 53 An putas, quia non possum rogare patrem meum, et exhibebit mihi modo plusquam duodecim legiones angelorum ? |
54 Enquanto isso, os príncipes dos sacerdotes e todo o conselho procuravam um falso testemunho contra Jesus, a fim de o levarem à morte. | 54 Quomodo ergo implebuntur Scripturæ, quia sic oportet fieri ? |
55 Mas não o conseguiram, embora se apresentassem muitas falsas testemunhas. | 55 In illa hora dixit Jesus turbis : Tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibus comprehendere me : quotidie apud vos sedebam docens in templo, et non me tenuistis. |
56 Por fim, apresentaram-se duas testemunhas, que disseram: Este homem disse: Posso destruir o templo de Deus e reedificá-lo em três dias. | 56 Hoc autem totum factum est, ut adimplerentur Scripturæ prophetarum. Tunc discipuli omnes, relicto eo, fugerunt.
|
57 Levantou-se o sumo sacerdote e lhe perguntou: Nada tens a responder ao que essa gente depõe contra ti? | 57 At illi tenentes Jesum, duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubi scribæ et seniores convenerant. |
58 Jesus, no entanto, permanecia calado. Disse-lhe o sumo sacerdote: Por Deus vivo, conjuro-te que nos digas se és o Cristo, o Filho de Deus? | 58 Petrus autem sequebatur eum a longe, usque in atrium principis sacerdotum. Et ingressus intro, sedebat cum ministris, ut videret finem. |
59 Jesus respondeu: Sim. Além disso, eu vos declaro que vereis doravante o Filho do Homem sentar-se à direita do Todo-poderoso, e voltar sobre as nuvens do céu. | 59 Principes autem sacerdotum, et omne concilium, quærebant falsum testimonium contra Jesum, ut eum morti traderent : |
60 A estas palavras, o sumo sacerdote rasgou suas vestes, exclamando: Que necessidade temos ainda de testemunhas? Acabastes de ouvir a blasfêmia! | 60 et non invenerunt, cum multi falsi testes accessissent. Novissime autem venerunt duo falsi testes, |
61 Qual o vosso parecer? Eles responderam: Merece a morte! | 61 et dixerunt : Hic dixit : Possum destruere templum Dei, et post triduum reædificare illud. |
62 Cuspiram-lhe então na face, bateram-lhe com os punhos e deram-lhe tapas, | 62 Et surgens princeps sacerdotum, ait illi : Nihil respondes ad ea, quæ isti adversum te testificantur ? |
63 dizendo: Adivinha, ó Cristo: quem te bateu? | 63 Jesus autem tacebat. Et princeps sacerdotum ait illi : Adjuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus Filius Dei. |
64 Enquanto isso, Pedro estava sentado no pátio. Aproximou-se dele uma das servas, dizendo: Também tu estavas com Jesus, o Galileu. | 64 Dicit illi Jesus : Tu dixisti. Verumtamen dico vobis, amodo videbitis Filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem in nubibus cæli. |
65 Mas ele negou publicamente, nestes termos: Não sei o que dizes. | 65 Tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua, dicens : Blasphemavit : quid adhuc egemus testibus ? ecce nunc audistis blasphemiam : |
66 Dirigia-se ele para a porta, a fim de sair, quando outra criada o viu e disse aos que lá estavam: Este homem também estava com Jesus de Nazaré. | 66 quid vobis videtur ? At illi respondentes dixerunt : Reus est mortis. |
67 Pedro, pela segunda vez, negou com juramento: Eu nem conheço tal homem. | 67 Tunc exspuerunt in faciem ejus, et colaphis eum ceciderunt, alii autem palmas in faciem ejus dederunt, |
68 Pouco depois, os que ali estavam aproximaram-se de Pedro e disseram: Sim, tu és daqueles; teu modo de falar te dá a conhecer. | 68 dicentes : Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit ?
|
69 Pedro então começou a fazer imprecações, jurando que nem sequer conhecia tal homem. E, neste momento, cantou o galo. | 69 Petrus vero sedebat foris in atrio : et accessit ad eum una ancilla, dicens : Et tu cum Jesu Galilæo eras. |
70 Pedro recordou-se do que Jesus lhe dissera: Antes que o galo cante, negar-me-ás três vezes. E saindo, chorou amargamente. | 70 At ille negavit coram omnibus, dicens : Nescio quid dicis. |
| 71 Exeunte autem illo januam, vidit eum alia ancilla, et ait his qui erant ibi : Et hic erat cum Jesu Nazareno. |
| 72 Et iterum negavit cum juramento : Quia non novi hominem. |
| 73 Et post pusillum accesserunt qui stabant, et dixerunt Petro : Vere et tu ex illis es : nam et loquela tua manifestum te facit. |
| 74 Tunc cœpit detestari et jurare quia non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit. |
| 75 Et recordatus est Petrus verbi Jesu, quod dixerat : Priusquam gallus cantet, ter me negabis. Et egressus foras, flevit amare. |