Księga Jozuego 24

Biblia Tysiąclecia	BIBBIA VOLGARE
1 Jozue zgromadził w Sychem wszystkie pokolenia Izraela. Wezwał też starszych Izraela, jego książąt, sędziów i zwierzchników, którzy się stawili przed Bogiem.	1 E raunò Iosuè tutte le schiatte (de' figliuoli) d' Israel in Sichem; e chiamò i maggiori delle nazioni (e' più nobili) e' principi e' giudici e' maestri; e istettero dinanzi a lui.
2 Jozue przemówił wtedy do całego narodu: Tak mówi Pan, Bóg Izraela: Po drugiej stronie Rzeki mieszkali wasi przodkowie od starodawnych czasów: Terach, ojciec Abrahama i Nachora, którzy służyli bogom cudzym,	2 E così favellò al popolo: questo dice Iddio Signore d'Israel: di là dal (fiume) Giordano abitarono i vostri padri dal principio, Tare il quale fue padre di Abraam, e Nacor; e servirono agli dii altrui.
3 lecz Ja wziąłem ojca waszego Abrahama z kraju po drugiej stronie Rzeki i przeprowadziłem go przez całą ziemię Kanaan i rozmnożyłem róg jego, dając mu Izaaka.	3 E io (tolsi e) levai il vostro padre Abraam dei confini di Mesopotamia; e sì lo menai nella terra di Canaan, e multiplicai (e crescetti) il seme suo.
4 Izaakowi dałem Jakuba i Ezawa, Ezawowi dałem w posiadanie górę Seir, Jakub i jego synowie wyruszyli do Egiptu.	4 E sì gli diedi Isaac; e poi ad Isaac sì diedi Iacob ed Esaù; de' quali Esaù sì ebbe (e diedigli) il monte di Seir a possedere; ma Iacob e i suoi figliuoli si andarono giuso nello Egitto.
5 Następnie powołałem Mojżesza i Aarona i ukarałem Egipt tym wszystkim, co sprawiłem pośrodku niego, a wtedy was wywiodłem.	5 E mandai Moisè e Aaron; e percossi lo Egitto di molti segni e cose maravigliose.
6 Ja wyprowadziłem przodków waszych z Egiptu; i przybyliście nad morze; Egipcjanie ścigali przodków waszych na rydwanach i konno aż do Morza Czerwonego.	6 E trassi voi e i vostri padri dello Egitto, e veniste al mare; e perseguitarono gli Egizii i vostri padri colli carri loro (armati) e con la (grande) cavalleria, insino al mare rosso.
7 Wołali wtedy do Pana, i rozciągnął gęstą mgłę między wami i Egipcjanami, po czym sprowadził na nich morze - i okryło ich. Widzieliście własnymi oczami, co uczyniłem w Egipcie. Potem przebywaliście długi czas na pustyni.	7 E gridarono a Dio i figliuoli d' Israel; e Iddio puose tenebre (e oscurità) tra voi e gli Egizii, e mandò loro addosso il mare, e sì gli percosse tutti. E vidono i vostri occhi ciò ch' io ho fatto in Egitto; e abitaste nella solitudine (e nel deserto) molto tempo.
8 Zaprowadziłem was później do kraju Amorytów, mieszkających za Jordanem; walczyli z wami, lecz Ja dałem ich w wasze ręce. Zajęliście wtedy ich kraj, a Ja wyniszczyłem ich przed wami.	8 E sì vi menai alla terra degli Amorrei, i quali abitavano di là dal (fiume) Giordano; e combattendo. loro contro a voi, io gli diedi nelle vostre mani, e sì possedeste la terra loro, e sì gli uccideste.
9 Również powstał Balak, syn Sippora, król Moabu, i walczył z Izraelem. Posłał też i wezwał Balaama, syna Beora, by wam złorzeczył.	9 E levossi Balac figliuolo di Sefor re di Moab, e pugnò contro ad Israel; e mandò e chiamò Balaam figliuolo di Beor, acciò che vi maledicesse.
10 Lecz Ja nie chciałem słuchać Balaama: musiał on was błogosławić, a Ja wybawiłem was z jego ręki.	10 E io nol volsi udire; ma per contrario, per lui medesimo vi benedissi, e sì vi liberai delle suemani.
11 Przeprawiliście się następnie przez Jordan i przyszliście do Jerycha. Mieszkańcy Jerycha walczyli z wami, a również Amoryci, Peryzzyci, Kananejczycy, Chetyci, Girgaszyci, Chiwwici i Jebusyci, lecz wydałem ich w wasze ręce.	11 E passaste il (fiume) Giordano, e veniste a Gerico. E combatterono contro a voi gli uomini di quella città (sua), l' Amorreo, il Ferezeo, il Cananeo e l'Eteo e lo Iebuseo e l' Eveo; e sì gli misi tutti nelle vostre mani.
12 Wysłałem przed wami szerszenie, które wypędziły przed obliczem waszym dwu królów amoryckich. Nie dokonało się to ani waszym mieczem, ani łukiem.	12 E mandai dinanzi a voi calabroni (neri); e sì cacciai de' luoghi loro, due re degli Amorrei, non per forza del tuo coltello, nè per virtù del tuo arco.
13 Dałem wam ziemię, około której nie trudziliście się, i miasta, których wyście nie budowali, a w nich zamieszkaliście. Winnice i drzewa oliwne, których nie sadziliście, dają wam dziś pożywienie.	13 E dièdivi la terra la quale voi non lavoraste, (e nella quale voi non vi faticaste) e le cittadi le quali voi non edificaste, acciò che voi v' abitaste dentro, e le vigne e gli uliveti che voi non piantaste.
14 Bójcie się więc Pana i służcie Mu w szczerości i prawdzie! Usuńcie bóstwa, którym służyli wasi przodkowie po drugiej stronie Rzeki i w Egipcie, a służcie Panu!	14 Adunque oggi mai temete Iddio Signore, e sì gli servite col cuore verissimo e perfetto; e cacciate via gli dii ai quali servirono i vostri padri in Mesopotamia e in Egitto, e sì servite a Dio Signore vero.
15 Gdyby jednak wam się nie podobało służyć Panu, rozstrzygnijcie dziś, komu służyć chcecie, czy bóstwom, którym służyli wasi przodkowie po drugiej stronie Rzeki, czy też bóstwom Amorytów, w których kraju zamieszkaliście. Ja sam i mój dom służyć chcemy Panu.	15 Ma se vi pare pur male, che voi serviate a Dio, il partito sì v'è dato : eleggetevi oggi quello che vi piace, e a cui vi pare più convenevole di servire, o agli dii ai quali servirono i vostri padri in Mesopotamia, o agli dii degli Amorrei nella terra de' quali voi abitate; ma io e la mia casa sì serviremo a Dio Signore (onnipotente).
16 Naród wówczas odrzekł tymi słowami: Dalekie jest to od nas, abyśmy mieli opuścić Pana, a służyć bóstwom obcym!	16 E rispuose il popolo, e sì disse: sia da lungi da noi (e al tutto si parta) che noi abbandoniamo Iddio nostro Signore, e serviamo agli dii altrui.
17 Czyż to nie Pan, Bóg nasz, wyprowadził nas i przodków naszych z ziemi egipskiej, z domu niewoli? Czyż nie On przed oczyma naszymi uczynił wielkie znaki i ochraniał nas przez całą drogę, którą szliśmy, i wśród wszystkich ludów, pomiędzy którymi przechodziliśmy?	17 Iddio nostro Signore sì ci trasse, noi e i nostri padri, della terra d' Egitto, della casa della servitudine (ove eravamo servi e ischiavi); e fece, veggendo noi, segni grandissimi (e cose maravigliose), e sì ci guardò per tutta la via, per la quale noi andammo, e da tutti i popoli i quali passammo.
18 Pan ponadto wypędził przed nami wszystkie te ludy wraz z Amorytami, którzy mieszkali w tym kraju. My również chcemy służyć Panu, bo On jest naszym Bogiem.	18 E cacciò tutte quante le genti, e l' Amorreo abitatore della terra nella quale noi siamo entrati; e imperciò noi serviremo a Dio Signore, imperciò che è Dio nostro (Signore).
19 I rzekł Jozue do ludu: Wy nie możecie służyć Panu, bo jest On Bogiem świętym i jest Bogiem zazdrosnym i nie przebaczy wam występków i grzechów.	19 E disse Iosuè al popolo: io veggio che voi non potrete servire a Dio Signore, imperciò ch' egli è Iddio (Signore) santo e forte, e sì è Iddio zelatore, e non perdonerà alle vostre follie e peccati iscelerati.
20 Jeśli opuścicie Pana, aby służyć bogom obcym, ześle na was znów nieszczęścia, a choć przedtem dobrze wam czynił, wtedy sprowadzi zagładę.	20 Onde se voi vi partirete da Dio Signore e servirete agli dii altrui, egli si rivolgerà, e sì vi tormenterà, e sì vi farà venire meno, poi ch' egli v' avrà dati tanti beni.
21 Lecz lud odrzekł Jozuemu: Nie! My chcemy służyć Panu!	21 E disse tutto il popolo a Iosuè: certo non sarà così (come tu dì e favelli), ma noi serviremo a Dio Signore.
22 Jozue odpowiedział ludowi: Wy jesteście świadkami przeciw samym sobie, że wybraliście Pana, aby Mu służyć. I odpowiedzieli: Jesteśmy świadkami.	22 Adunque, disse loro Iosuè: voi siete testimonii, però che voi vi avete eletto (due volte) il Signore, acciò che voi il serviate. E rispuosero: testimonii saremo.
23 Usuńcie więc bogów obcych spośród was i zwróćcie serca wasze ku Panu, Bogu Izraela.	23 E allora, disse Iosuè, cacciate (e gettate) gli dii altrui del mezzo di voi, e inchinate i vostri cuori a Dio Signore d' Israel.
24 I odrzekł lud Jozuemu: Panu, Bogu naszemu, chcemy służyć i głosu Jego chcemy słuchać.	24 E disse il popolo a Iosuè: noi serviremo e saremo ubbidienti a Dio nostro Signore, e sì (serveremo e) faremo i suoi comandamenti.
25 Zawarł więc Jozue w tym dniu przymierze z ludem i nadał mu ustawę i nakaz w Sychem.	25 E in quel dì fece (e trasse) patto (e legamento) Iosuè; (e disse) e propose dinanzi al popolo tutti i comandamenti e giudicii in Sichem.
26 Jozue zapisał te słowa w księdze Prawa Bożego. Wziął następnie wielki kamień i wzniósł go tam pod terebintem, który jest w miejscu poświęconym Panu.	26 E ancora tutte le parole dette dal popolo iscrisse nel volume della legge di Dio Signore; e tolse una grande pietra, e sì la puose sotto la quercia, la quale era nel santuario di Dio Signore.
27 Następnie Jozue rzekł do zgromadzonego ludu: Patrzcie, oto ten kamień będzie dla was świadkiem, ponieważ on słyszał wszystkie słowa, które Pan mówił do nas. Będzie on świadkiem przeciw wam, abyście się nie wyparli waszego Boga.	27 E sì disse a tutto il popolo: ecco, che questa pietra vi sarà in testimonio, cioè che voi avete udite tutte le parole di Dio, le quali v' ha favellato (e detto), acciò che voi forse di poi nol voleste negare, e mentire a Dio nostro Signore.
28 Wtedy Jozue odprawił lud i każdy pospieszył do swojej posiadłości.	28 E lasciò andare tutto il popolo (e la gente) ciascuno nella sua possessione (e abitazione).
29 Potem umarł Jozue, syn Nuna, sługa Pana, mając sto dziesięć lat.	29 E dopo queste cose sì morì Iosuè figliuolo di Nun servo di Dio, essendo nella etade di CX anni.
30 Pochowano go w posiadłości jego dziedzictwa w Timnat-Serach, w górach Efraima, na północ od góry Gaasz.	30 E sì 'l sotterrarono nelli confini della sua possessione in Tamnatsare, la quale sì è edificata nel monte di Efraim, dalla parte del settentrione del monte di Gaas.
31 Izrael służył Panu przez cały czas życia Jozuego i przez cały czas życia starszych, którzy przeżyli Jozuego, a dobrze znali wszystko, co Pan uczynił dla Izraela.	31 E servì Israel a Dio Signore tutti i dì di Iosuè, e degli antichi che vissono poi lungo tempo dopo Iosuè, e che conosceano tutte le opere (maravigliose) di Dio Signore, le quali avea fatte in Israel.
32 A kości Józefa, które synowie Izraela zabrali ze sobą z Egiptu, pochowano w Sychem, na części pola, kupionego przez Jakuba od synów Chamora, ojca Sychema, za sumę stu kesitów. I stało się ono własnością synów Józefa.	32 E ancora poi sì sotterrarono l'ossa di Iosef in Sichem, le quali aveano portate con loro d' Egitto, e puoserle in una parte d' uno campo il quale avea comperato Iacob, [per] cento pecore giovani, dai figliuoli di Emor padre di Sichem, e fue poi possessione de' figliuoli di Iosef.
33 Również umarł Eleazar, syn Aarona, pochowano go w Gibea, mieście jego syna Pinchasa, które było mu dane w górach Efraima.	33 Ancora Eleazaro (sommo sacerdote e priete) figliuolo d' Aaron si morì; e sotterrorlo Finees, e' suoi figliuoli, nella terra di Gabaat, la quale gli fu data nel monte di Efraim.