ΛΕΥΙΤΙΚΟΝ - Levitico - Leviticus 25

GREEK BIBLE	CATHOLIC PUBLIC DOMAIN
1 Και ελαλησε Κυριος προς τον Μωυσην εν τω ορει Σινα, λεγων,	1 And the Lord spoke to Moses on mount Sinai, saying:
2 Λαλησον προς τους υιους Ισραηλ και ειπε προς αυτους, Οταν εισελθητε εις την γην, την οποιαν εγω διδω εις εσας, τοτε η γη θελει φυλαξει σαββατον εις τον Κυριον.	2 Speak to the sons of Israel, and you shall say to them: When you will have entered into the land which I will give to you, rest on the Sabbath of the Lord.
3 Εξ ετη θελεις σπειρει τον αγρον σου και εξ ετη θελεις κλαδευει την αμπελον σου και θελεις συναγει τον καρπον αυτης?	3 For six years you shall sow your field, and for six years you shall care for your vineyard, and you shall gather its fruits.
4 το δε εβδομον ετος θελει εισθαι σαββατον αναπαυσεως εις την γην, σαββατον δια τον Κυριον? τον αγρον σου δεν θελεις σπειρει και την αμπελον σου δεν θελεις κλαδευσει.	4 But in the seventh year, there shall be a Sabbath of the land, a resting of the Lord. You shall not sow your field, and you shall not care for your vineyard.
5 Δεν θελεις θερισει τον βλαστανοντα αφ' εαυτου θερισμον σου και τα σταφυλια της ακλαδευτου αμπελου σου δεν θελεις τρυγησει ενιαυτος αναπαυσεως θελει εισθαι εις την γην?	5 What the soil shall spontaneously produce, you shall not harvest. And you shall not gather the grapes of the first-fruits as a crop. For it is a year of rest for the land.
6 και το σαββατον της γης θελει εισθαι τροφη εις εσας? εις σε, και εις τον δουλον σου, και εις την δουλην σου, και εις τον μισθωτον σου, και εις τον ξενον τον παροικουντα μετα σου.	6 But these shall be yours for food, for you and for your men and women servants, and for your hired hands, and for the newcomers who sojourn with you:
7 Και εις τα κτηνη σου, και εις τα ζωα τα εν τη γη σου, θελει εισθαι ολον το προιον αυτου εις τροφην.	7 all that grows on its own shall provide food for your beasts and cattle.
8 Και θελεις αριθμησει εις σεαυτον επτα εβδομαδας ετων, επτακις επτα ετη? και αι ημεραι των επτα εβδομαδων των ετων θελουσιν εισθαι εις σε τεσσαρακοντα εννεα ετη.	8 You shall also number for yourselves seven weeks of years, that is, seven times seven, which together makes forty-nine years.
9 Τοτε θελεις καμει να ηχηση ο αλαλαγμος της σαλπιγγος την δεκατην του εβδομου μηνος? την ημεραν του εξιλασμου θελετε καμει να ηχηση η σαλπιγξ καθ' ολην την γην σας.	9 And you shall sound the trumpet in the seventh month, on the tenth day of the month, at the time of the atonement, throughout all your land.
10 Και θελετε αγιασει το πεντηκοστον ετος και θελετε διακηρυξει αφεσιν εις την γην προς παντας τους κατοικους αυτης? ουτος θελει εισθαι ενιαυτος αφεσεως εις εσας? και θελετε επιστρεψει εκαστος εις το κτημα αυτου και θελετε επιστρεψει εκαστος εις την οικογενειαν αυτου.	10 And you shall sanctify the fiftieth year, and you shall proclaim a remission for all the inhabitants of your land: for the same is the Jubilee. A man shall return to his possession, and each one shall go back to his original family,
11 Ενιαυτος αφεσεως θελει εισθαι εις εσας το πεντηκοστον ετος? δεν θελετε σπειρει ουδε θελετε θερισει το βλαστανον αφ' εαυτου εν αυτω και δεν θελετε τρυγησει την ακλαδευτον αμπελον αυτου?	11 for it is the Jubilee and the fiftieth year. You shall not sow, and you shall not reap what grows in the field of its own accord, and you shall not gather the first-fruits of the crop,
12 διοτι ενιαυτος αφεσεως ειναι αγιος θελει εισθαι εις εσας? απο της πεδιαδος θελετε τρωγει το προιον αυτης.	12 due to the sanctification of the Jubilee. But you shall eat them as they present themselves.
13 Εις το ετος τουτο της αφεσεως θελετε επιστρεψει εκαστος εις το κτημα αυτου.	13 In the year of the Jubilee, all shall return to their possessions.
14 Και εαν πωλησης τι εις τον πλησιον σου η αγορασης παρα του πλησιον σου, ουδεις εξ υμων θελει δυναστευσει τον αδελφον αυτου.	14 When you will sell anything to your fellow citizen, or buy anything from him, do not cause your brother grief, but buy from him according to the number of years from the Jubilee,
15 Κατα τον αριθμον των ετων μετα την αφεσιν θελεις αγορασει παρα του πλησιον σου, και κατα τον αριθμον των ετων των γεννηματων θελει πωλησει εις σε.	15 and he shall sell to you according to the computation of the produce.
16 Κατα το πληθος των ετων θελεις αυξησει την τιμην αυτου και κατα την ολιγοτητα των ετων θελεις ελαττωσει την τιμην αυτου? διοτι κατα τον αριθμον των ετων των γεννηματων θελει πωλησει εις σε.	16 The more years that will remain after the Jubilee, the more the price shall increase, and the less the time is numbered, so much less shall the purchase price be. For he will sell to you the time for the produce.
17 Και δεν θελετε δυναστευσει εκαστος τον πλησιον αυτου αλλα θελεις φοβηθη τον Θεον σου? διοτι εγω ειμαι Κυριος ο Θεος σας.	17 Do be willing to afflict your countrymen, but let each one fear his God. For I am the Lord your God.
18 Και θελετε καμνει τα προσταγματα μου και τας κρισεις μου θελετε φυλαττει και θελετε εκτελει αυτα? και θελετε κατοικει ασφαλως επι της γης.	18 Accomplish my precepts, and observe my judgments, and complete them, so that you may be able to live in the land without any fear,
19 Και η γη θελει διδει τους καρπους αυτης και θελετε τρωγει εις χορτασμον, και θελετε κατοικει ασφαλως επ' αυτης.	19 and so that the soil may produce its fruits for you, from which you may eat, even to fullness, dreading violence by no one.
20 Εαν δε ειπητε, Τι θελομεν φαγει το εβδομον ετος, αν ημεις δεν σπειρωμεν μητε συναξωμεν τα γεννηματα ημων;	20 But if you will say: What shall we eat in the seventh year, if we do not sow and do not gather our produce?
21 τοτε θελω προσταξει την ευλογιαν μου να ελθη εφ' υμας το εκτον ετος, και θελει καμει τα γεννηματα αυτης δια τρια ετη.	21 I will give my blessing to you in the sixth year, and it shall yield the produce of three years.
22 Και θελετε σπειρει το ογδοον ετος, και θελετε τρωγει απο των παλαιων γεννηματων μεχρι του εννατου ετους? εωσου ελθωσι τα γεννηματα αυτης θελετε τρωγει παλαια.	22 And in the eighth year you shall sow, but you shall eat from the old produce, until the ninth year, until what is new matures, you shall eat what is old.
23 Και η γη δεν θελει πωλεισθαι εις απαλλοτριωσιν? διοτι ιδικη μου ειναι η γη? διοτι σεις εισθε ξενοι και παροικοι εμπροσθεν μου.	23 Also, the land shall not be sold in perpetuity, for it is mine, and you are newcomers and settlers to me.
24 Δια τουτο καθ' ολην την γην της ιδιοκτησιας σας θελετε συγχωρει εξαγορασιν της γης.	24 Therefore, every region of your possession shall be sold under the condition of redemption.
25 Εαν ο αδελφος σου πτωχευση και πωληση εκ των κτηματων αυτου και ελθη ο πλησιεστερος αυτου συγγενης δια να εξαγοραση αυτα, τοτε θελει εξαγορασει ο, τι επωλησεν ο αδελφος αυτου.	25 If your brother, being in need, will have sold his little possession and his close relative is willing, he is able to redeem what he had sold.
26 Εαν δε ο ανθρωπος δεν εχη συγγενη δια να εξαγοραση αυτα, και ευπορησε και ευρηκεν ικανα δια να εξαγοραση αυτα,	26 But if he has no near relative, and he himself is able to find the price to redeem it,
27 τοτε ας αριθμηση τα ετη της πωλησεως αυτου και ας αποδωση το περιπλεον εις τον ανθρωπον, εις τον οποιον επωλησεν αυτα, και ας επιστρεψη εις τα κτηματα αυτου.	27 the produce shall be calculated from that time when he sold it. And what is lacking, he shall repay to the buyer, and so he shall receive his possession.
28 Αλλ' εαν δεν ηναι ικανος ωστε να δωση την τιμην εις αυτον, τοτε το πωληθεν θελει μενει εν τη χειρι του αγορασαντος αυτο μεχρι του ετους της αφεσεως? και θελει απελευθερωθη εν τη αφεσει και θελει επιστρεψει εις τα κτηματα αυτου.	28 But if his hand will not have discovered a way to repay the price, the buyer shall have what he bought, until the year of the Jubilee. For in that year all that has been sold shall return to the owner, and to the original possessor.
29 Και εαν τις πωληση οικον οικησιμον εν πολει περιτετειχισμενη, τοτε δυναται να εξαγοραση αυτον εντος ενος ετους απο της πωλησεως αυτου? εντος ενος ολοκληρου ετους δυναται να εξαγοραση αυτον.	29 Whoever will have sold a house within the walls of a city shall have the freedom to redeem it, until one year has been completed.
30 Αλλ' εαν δεν εξαγορασθη εωσου συμπληρωθη εις αυτον ολοκληρον το ετος, τοτε ο οικος ο εν τη περιτετειχισμενη πολει θελει κυρωθη διαπαντος εις τον αγορασαντα, εις τας γενεας αυτου? δεν θελει απελευθερωθη εν τη αφεσει.	30 If he has not redeemed it, and the year will have turned full circle, the buyer and his posterity shall possess it, in perpetuity, and it is not able to be redeemed, even in the Jubilee.
31 Αι οικιαι ομως των χωριων, τα οποια δεν ειναι περιτετειχισμενα, θελουσι λογιζεσθαι ως οι αγροι της γης? δυνανται να εξαγοραζωνται και θελουσιν απελευθερουσθαι εν τη αφεσει.	31 But if the house is in a village, which has no walls, it shall be sold by the law of the fields. If it has not been redeemed beforehand, then in the Jubilee it shall return to the owner.
32 Περι δε των πολεων των Λευιτων, αι οικιαι των πολεων της ιδιοκτησιας αυτων δυνανται να εξαγορασθωσιν υπο των Λευιτων εν παντι καιρω.	32 The buildings of the Levites, which are in the cities, are always able to be redeemed.
33 Και εαν τις αγοραση παρα τινος των Λευιτων, τοτε η εν τη πολει της ιδιοκτησιας αυτου πωληθεισα οικια θελει απελευθερωθη εν τη αφεσει? διοτι αι οικιαι των πολεων των Λευιτων ειναι η ιδιοκτησια αυτων μεταξυ των υιων Ισραηλ.	33 If they have not been redeemed, then in the Jubilee they shall return to the owners, for the houses of the cities of the Levites are for their possession among the sons of Israel.
34 Αλλ' ο αγρος των προαστειων των πολεων αυτων δεν θελει πωλεισθαι? διοτι ειναι παντοτεινη ιδιοκτησια αυτων.	34 But let not their suburbs be sold, for it is an everlasting possession.
35 Και εαν πτωχευση ο αδελφος σου και δυστυχηση, τοτε θελεις βοηθησει αυτον ως ξενον η παροικον, δια να ζηση μετα σου.	35 If your brother has become impoverished, or infirm of hand, and you take him in, like a newcomer or a sojourner, and he lives with you,
36 Μη λαβης παρ' αυτου τοκον η πλεονασμον? αλλα φοβου τον Θεον σου? δια να ζη ο αδελφος σου μετα σου.	36 do not accept usury from him, nor anything more than what you gave. Fear your God, so that your brother may be able to live with you.
37 Το αργυριον σου δεν θελεις δωσει εις αυτον επι τοκω, και επι πλεονασμω, δεν θελεις δωσει τας τροφας σου.	37 You shall not give him your money by usury, nor exact from him an overabundance of produce.
38 Εγω ειμαι Κυριος ο Θεος σας, οστις εξηγαγον σας εκ γης Αιγυπτου, δια να δωσω εις εσας την γην Χανααν, ωστε να ημαι Θεος σας.	38 I am the Lord your God, who led you away from the land of Egypt, so that I might give to you the land of Canaan, and so that I may be your God.
39 Και εαν πτωχευση ο αδελφος σου πλησιον σου και πωληθη εις σε, δεν θελεις επιβαλει εις αυτον δουλειαν δουλου.	39 If your brother, having been compelled by poverty, will have sold himself to you, you shall not oppress him with the servitude of indentured servants.
40 Ως μισθωτος η παροικος θελει εισθαι πλησιον σου? μεχρι του ετους της αφεσεως θελει δουλευει εις σε.	40 But he shall be like a hired hand or a settler; he shall work with you, until the year of the Jubilee.
41 Τοτε θελει εξελθει απο σου αυτος και τα τεκνα αυτου μετ' αυτου και θελει επιστρεψει εις την συγγενειαν αυτου και εις την ιδιοκτησιαν την πατρικην αυτου θελει επιστρεψει.	41 And after that, he shall depart with his children, and he shall return to his kindred, to the possession of his fathers.
42 Διοτι δουλοι μου ειναι ουτοι, τους το οποιους εξηγαγον εκ γης Αιγυπτου? δεν θελουσι πωλεισθαι, καθως πωλειται δουλος.	42 For these are my servants, and I led them away from the land of Egypt; let them not be sold into the condition of servitude.
43 Δεν θελεις δεσποζει επ' αυτον μετα αυστηροτητος αλλα θελεις φοβηθη τον Θεον σου.	43 Do not afflict him by power, but be fearful of your God.
44 Ο δε δουλος σου και η δουλη σου, οσους αν εχης, απο των εθνων των περιξ υμων, εκ τουτων θελετε αγοραζει δουλον και δουλην.	44 Let your male and female servants be from the nations which are all around you,
45 Και εκ των υιων ετι των ξενων των παροικουντων μεταξυ σας, εκ τουτων θελετε αγοραζει και εκ των συγγενειων αυτων αιτινες ειναι μεταξυ σας, οσοι εγεννηθησαν εν τη γη υμων? και θελουσιν εισθαι εις εσας εις ιδιοκτησιαν.	45 and from the newcomers who sojourn with you, or who have been born from them in your land. These you shall have as servants,
46 Και θελετε εχει αυτους κληρονομιαν δια τα τεκνα σας υστερον απο σας, δια να κληρονομησωσιν αυτους ως ιδιοκτησιαν? δουλοι σας θελουσιν εισθαι διαπαντος? πλην επι τους αδελφους σας, τους υιους Ισραηλ, δεν θελετε εξουσιαζει ο εις επι τον αλλον μετα αυστηροτητος.	46 and, by the right of inheritance, you shall transmit them to your posterity, and you shall possess them forever. But do not oppress your brothers, the sons of Israel, by power.
47 Και οταν ο ξενος και ο παροικων μετα σου πλουτηση, ο δε αδελφος σου ο μετ' αυτου πτωχευση και πωληθη εις τον ξενον, τον παροικουντα μετα σου, η εις την γενεαν της συγγενειας του ξενου?	47 If the hand of a newcomer or a sojourner will have grown strong among you, and your brother, having become impoverished, will have sold himself to him, or to any of his stock,
48 αφου πωληθη, θελει εξαγορασθη παλιν? εις εκ των αδελφων αυτου θελει εξαγορασει αυτον?	48 after the sale, he is able to be redeemed. Whoever is willing among his brothers shall redeem him:
49 η ο θειος αυτου η ο υιος του θειου αυτου θελει εξαγορασει αυτον, η εξ αιματος αυτου συγγενης εκ της συγγενειας αυτου θελει εξαγορασει αυτον? η εαν αυτος ευπορησε, θελει εξαγορασει αυτος εαυτον.	49 either the paternal uncle, or the paternal uncle’s son, or his close relative, by blood or by affinity. But if he himself will be able also, he shall redeem himself,
50 Και θελει λογαριασει μετα του αγοραστου αυτου απο του ετους, καθ' ο επωληθη εις αυτον, μεχρι του ετους της αφεσεως? και η τιμη της πωλησεως αυτου θελει εισθαι κατα τον αριθμον των ετων? αναλογως του χρονου ενος μισθωτου θελει λογαριασθη εις αυτον.	50 considering only the years from the time of his selling until the year of the Jubilee, and calculating the money for which he was sold, according to the number of years and the accounting of a hired hand.
51 Εαν δε μενωσι πολλα ετη, αναλογως τουτων θελει αποδωσει την τιμην της εξαγορας αυτου εκ του αργυριου δι' ου ηγορασθη.	51 If there will have been many years which remain until the Jubilee, according to these shall he also repay the price.
52 Και εαν υπολειπωνται ολιγα ετη μεχρι του ετους της αφεσεως, θελει καμει λογαριασμον μετ' αυτου και κατα τα ετη αυτου θελει αποδωσει την τιμην της εξαγορας αυτου.	52 If few, he shall determine the accounting with him according to the number of years, and he shall repay to the buyer by what is left remaining of the years;
53 Ως ετησιος μισθωτος θελει εισθαι μετ' αυτου? δεν θελει δεσποζει επ' αυτον μετα αυστηροτητος ενωπιον σου.	53 his wages being charged by what served before. He shall not afflict him violently in your sight.
54 Και εαν δεν εξαγορασθη κατα τα ετη ταυτα, τοτε θελει απελευθερωθη εις το ετος της αφεσεως, αυτος και τα τεκνα αυτου μετ' αυτου.	54 But if, by these means, he will not be able to be redeemed, then in the year of the Jubilee he shall depart with his children.
55 Διοτι εις εμε οι υιοι του Ισραηλ ειναι δουλοι? δουλοι μου ειναι, τους οποιους εξηγαγον εκ γης Αιγυπτου. Εγω ειμαι Κυριος ο Θεος σας.	55 For they are my servants, the sons of Israel, whom I led away from the land of Egypt.