1 Καθως η χιων εν τω θερει και καθως η βροχη εν τω θερισμω, ουτως εις τον αφρονα η τιμη δεν αρμοζει. | 1 Como nieve en verano y lluvia en la cosecha, así de mal le sienta la gloria al insensato. |
2 Ως περιφερεται το στρουθιον, ως περιπετα η χελιδων, ουτως η αδικος καταρα δεν θελει επιφθασει. | 2 Como revolotea el pájaro y vuela la golondrina, así no alcanza una maldición gratuita. |
3 Μαστιξ δια τον ιππον, κημος δια τον ονον, και ραβδος δια την ραχιν των αφρονων. | 3 El látigo para el caballo, el freno para el asno, y la vara para las espaldas del insensato. |
4 Μη αποκρινου εις τον αφρονα κατα την αφροσυνην αυτου, δια να μη γεινης και συ ομοιος αυτου. | 4 No respondas al insensato según su necedad, no sea que también tú te asemejes a él; |
5 Αποκρινου εις τον αφρονα κατα την αφροσυνην αυτου, δια να μη ηναι σοφος εις τους οφθαλμους αυτου. | 5 responde al insensato según su necedad, no sea que pase por sabio a sus propios ojos. |
6 Οστις αποστελλει μηνυμα δια χειρος του αφρονος, αποκοπτει τους ποδας αυτου και πινει ζημιαν. | 6 Se mutila los pies, bebe sinsabores, el que envía mensajes por medio de un necio. |
7 Ως τα σκελη του χωλου κρεμονται ανωφελη, ουτως ειναι και παροιμια εν τω στοματι των αφρονων. | 7 Como las piernas vacilantes del rengo, así es un proverbio en boca de los necios. |
8 Ως ο δεσμευων λιθον εις σφενδονην, ουτως ειναι οστις διδει τιμην εις τον αφρονα. | 8 Como sujetar una piedra en la honda, es tributar honores a un insensato. |
9 Ως η ακανθα ωθουμενη εις την χειρα του μεθυσου, ουτως ειναι η παροιμια εν τω στοματι των αφρονων. | 9 Espina en la mano de un borracho es un proverbio en la boca de los insensatos. |
10 Ο δυναστης μιαινει τα παντα και μισθονει τους αφρονας, μισθονει και τους παραβατας. | 10 Arquero que hiere a todos los que pasan es el que toma a sueldo a un insensato o a un borracho. |
11 Ως ο κυων επιστρεφει εις τον εμετον αυτου, ουτως ο αφρων επαναλαμβανει την αφροσυνην αυτου. | 11 Como el perro vuelve sobre su vómito, así el insensato reincide en su necedad. |
12 Ειδες ανθρωπον νομιζοντα εαυτον σοφον; μαλλον ελπις ειναι εκ του αφρονος παρα εξ αυτου. | 12 ¿Has visto a un hombre que se tiene por sabio? Se puede esperar más de un necio que de él. |
13 Ο οκνηρος λεγει, Λεων ειναι εν τη οδω, λεων εν ταις πλατειαις. | 13 El perezoso dice: «¡Hay un león en el camino! ¡Un león por las plazas!. |
14 Ως η θυρα περιστρεφεται επι τας στροφιγγας αυτης, ουτως ο οκνηρος επι την κλινην αυτου. | 14 La puerta gira sus bisagras y el perezoso sobre su lecho. |
15 Ο οκνηρος εμβαπτει την χειρα αυτου εις το τρυβλιον και βαρυνεται να επιστρεψη αυτην εις το στομα αυτου. | 15 El perezoso hunde su mano en el plato y se fatiga de sólo llevarla a la boca. |
16 Ο οκνηρος νομιζει εαυτον σοφωτερον παρα επτα σοφους γνωμοδοτας. | 16 El perezoso se tiene por más sabio que siete personas que responden con acierto. |
17 Οστις διαβαινων ανακατονεται εις εριδα μη ανηκουσαν εις αυτον, ομοιαζει τον πιανοντα κυνα απο των ωτιων. | 17 Como agarrar de las orejas a un perro suelto, es entrometerse en una disputa ajena. |
18 Ως ο μανιακος οστις ριπτει φλογας, βελη και θανατον, | 18 Como un loco que arroja al azar teas y flechas mortíferas, |
19 ουτως ειναι ο ανθρωπος, οστις απατα τον πλησιον αυτου και λεγει, δεν εκαμον εγω παιζων; | 19 así es el hombre que engaña a su prójimo y después le dice: «¡No era más que una broma!». |
20 Οπου δεν ειναι ξυλα, το πυρ σβυνεται? και οπου δεν ειναι ψιθυριστης, η ερις ησυχαζει. | 20 Sin leña se apaga el fuego, y si no hay un detractor se apacigua la pelea. |
21 Οι ανθρακες δια την ανθρακιαν και τα ξυλα δια το πυρ, και ο φιλερις ανθρωπος δια να εξαπτη εριδας. | 21 Carbón para las brasas y leña para el fuego es el pendenciero para atizar una disputa. |
22 Οι λογοι του ψιθυριστου καταπινονται ηδεως, και καταβαινουσιν εις τα ενδομυχα της κοιλιας. | 22 Las palabras del detractor son como golosinas que bajan hasta el fondo de las entrañas. |
23 Τα ενθερμα χειλη μετα πονηρας καρδιας ειναι ως σκωρια αργυρου επικεχρισμενη επι πηλινον αγγειον. | 23 Escorias de plata aplicadas a un vaso de barro son los labios melosos con un corazón maligno. |
24 Οστις μισει, υποκρινεται με τα χειλη αυτου, και μηχανευεται δολον εν τη καρδια αυτου. | 24 El que odia finge con sus labios, pero alberga engaño en su interior: |
25 Οταν ομιλη χαριεντως, μη πιστευε αυτον? διοτι εχει επτα βδελυγματα εν τη καρδια αυτου. | 25 si adopta un tono amable, no te fíes, porque hay siete abominaciones en su corazón; |
26 Οστις σκεπαζει το μισος δια δολου, η πονηρια αυτου θελει φανερωθη εν μεσω της συναξεως. | 26 el odio se puede ocultar con astucia, pero en la asamblea se descubrirá su malicia. |
27 Οστις σκαπτει λακκον, θελει πεσει εις αυτον? και ο λιθος θελει επιστρεψει επι τον κυλιοντα αυτον. | 27 El que cava una fosa caerá en ella, al que hace rodar una piedra, se le vuelve encima. |
28 Η ψευδης γλωσσα μισει τους υπ' αυτης καταθλιβομενους? και το απατηλον στομα εργαζεται καταστροφην. | 28 La lengua mentirosa detesta a sus víctimas y la boca aduladora causa la ruina. |