1 ALLORA tutta la moltitudine di loro si levò, e lo menò a Pilato. | 1 Et surgens omnis multitudo eorum, duxerunt illum ad Pilatum. |
2 E cominciarono ad accusarlo, dicendo: Noi abbiam trovato costui sovvertendo la nazione, e divietando di dare i tributi a Cesare, dicendo sè esser il Cristo, il Re. | 2 Cœperunt autem illum accusare, dicentes : Hunc invenimus subvertentem gentem nostram, et prohibentem tributa dare Cæsari, et dicentem se Christum regem esse. |
3 E Pilato lo domandò, dicendo: Sei tu il Re de’ Giudei? Ed egli, rispondendogli, disse: Tu lo dici. | 3 Pilatus autem interrogavit eum, dicens : Tu es rex Judæorum ? At ille respondens ait : Tu dicis. |
4 E Pilato disse a’ principali sacerdoti, ed alle turbe: Io non trovo maleficio alcuno in quest’uomo. | 4 Ait autem Pilatus ad principes sacerdotum et turbas : Nihil invenio causæ in hoc homine. |
5 Ma essi facevan forza, dicendo: Egli commuove il popolo, insegnando per tutta la Giudea, avendo cominciato da Galilea fin qua. | 5 At illi invalescebant, dicentes : Commovet populum docens per universam Judæam, incipiens a Galilæa usque huc. |
6 Allora Pilato, avendo udito nominar Galilea, domandò se quell’uomo era Galileo. | 6 Pilatus autem audiens Galilæam, interrogavit si homo Galilæus esset. |
7 E, risaputo ch’egli era della giurisdizione di Erode, lo rimandò ad Erode, il quale era anche egli in Gerusalemme a que’ dì. | 7 Et ut cognovit quod de Herodis potestate esset, remisit eum ad Herodem, qui et ipse Jerosolymis erat illis diebus.
|
8 Ed Erode, veduto Gesù, se ne rallegrò grandemente; perciocchè da molto tempo desiderava di vederlo; perchè avea udite molte cose di lui, e sperava veder fargli qualche miracolo. | 8 Herodes autem viso Jesu, gavisus est valde. Erat enim cupiens ex multo tempore videre eum, eo quod audierat multa de eo, et sperabat signum aliquod videre ab eo fieri. |
9 E lo domandò per molti ragionamenti; ma egli non gli rispose nulla. | 9 Interrogabat autem eum multis sermonibus. At ipse nihil illi respondebat. |
10 Ed i principali sacerdoti, e gli Scribi, comparvero quivi, accusandolo con grande sforzo. | 10 Stabant autem principes sacerdotum et scribæ constanter accusantes eum. |
11 Ma Erode, co’ suoi soldati, dopo averlo sprezzato, e schernito, lo vestì d’una veste bianca, e lo rimandò a Pilato. | 11 Sprevit autem illum Herodes cum exercitu suo : et illusit indutum veste alba, et remisit ad Pilatum. |
12 Ed Erode e Pilato divennero amici insieme in quel giorno; perciocchè per l’addietro erano stati in inimicizia fra loro | 12 Et facti sunt amici Herodes et Pilatus in ipsa die : nam antea inimici erant ad invicem.
|
13 E Pilato, chiamati insieme i principali sacerdoti, ed i magistrati, e il popolo, disse loro: | 13 Pilatus autem, convocatis principibus sacerdotum, et magistratibus, et plebe, |
14 Voi mi avete fatto comparir quest’uomo davanti, come se egli sviasse il popolo; ed ecco, avendolo io in presenza vostra esaminato, non ho trovato in lui alcun maleficio di quelli de’ quali l’accusate. | 14 dixit ad illos : Obtulistis mihi hunc hominem, quasi avertentem populum, et ecce ego coram vobis interrogans, nullam causam inveni in homine isto ex his in quibus eum accusatis. |
15 Ma non pure Erode; poichè io vi ho mandati a lui; ed ecco, non gli è stato fatto nulla, onde egli sia giudicato degno di morte. | 15 Sed neque Herodes : nam remisi vos ad illum, et ecce nihil dignum morte actum est ei. |
16 Io adunque lo castigherò, e poi lo libererò. | 16 Emendatum ergo illum dimittam. |
17 Or gli conveniva di necessità liberar loro uno, ogni dì di festa. | 17 Necesse autem habebat dimittere eis per diem festum unum. |
18 E tutta la moltitudine gridò, dicendo: Togli costui, e liberaci Barabba. | 18 Exclamavit autem simul universa turba, dicens : Tolle hunc, et dimitte nobis Barabbam : |
19 Costui era stato incarcerato per una sedizione, fatta nella città, con omicidio. | 19 qui erat propter seditionem quamdam factam in civitate et homicidium missus in carcerem. |
20 Perciò Pilato da capo parlò loro, desiderando liberar Gesù. | 20 Iterum autem Pilatus locutus est ad eos, volens dimittere Jesum. |
21 Ma essi gridavano in contrario, dicendo: Crocifiggilo, crocifiggilo. | 21 At illi succlamabant, dicentes : Crucifige, crucifige eum. |
22 Ed egli, la terza volta, disse loro: Ma pure, che male ha fatto costui? io non ho trovato in lui maleficio alcuno degno di morte. Io adunque lo castigherò, e poi lo libererò. | 22 Ille autem tertio dixit ad illos : Quid enim mali fecit iste ? nullam causam mortis invenio in eo : corripiam ergo illum et dimittam. |
23 Ma essi facevano istanza con gran grida, chiedendo che fosse crocifisso; e le lor grida e quelle de’ principali sacerdoti, si rinforzavano. | 23 At illi instabant vocibus magnis postulantes ut crucifigeretur : et invalescebant voces eorum.
|
24 E Pilato pronunziò che fosse fatto ciò che chiedevano. | 24 Et Pilatus adjudicavit fieri petitionem eorum. |
25 E liberò loro colui ch’era stato incarcerato per sedizione, e per omicidio, il quale essi aveano chiesto; e rimise Gesù alla lor volontà | 25 Dimisit autem illis eum qui propter homicidium et seditionem missus fuerat in carcerem, quem petebant : Jesum vero tradidit voluntati eorum. |
26 E COME essi lo menavano, presero un certo Simon Cireneo, che veniva da’ campi, e gli misero addosso la croce, per portarla dietro a Gesù. | 26 Et cum ducerent eum, apprehenderunt Simonem quemdam Cyrenensem venientem de villa : et imposuerunt illi crucem portare post Jesum. |
27 Or una gran moltitudine di popolo, e di donne, lo seguitava, le quali ancora facevano cordoglio, e lo lamentavano. | 27 Sequebatur autem illum multa turba populi et mulierum, quæ plangebant et lamentabantur eum. |
28 Ma Gesù, rivoltosi a loro, disse: Figliuole di Gerusalemme, non piangete per me; anzi, piangete per voi stesse, e per li vostri figliuoli. | 28 Conversus autem ad illas Jesus, dixit : Filiæ Jerusalem, nolite flere super me, sed super vos ipsas flete et super filios vestros. |
29 Perciocchè, ecco, i giorni vengono che altri dirà: Beate le sterili! e beati i corpi che non hanno partorito, e le mammelle che non hanno lattato! | 29 Quoniam ecce venient dies in quibus dicent : Beatæ steriles, et ventres qui non genuerunt, et ubera quæ non lactaverunt. |
30 Allora prenderanno a dire ai monti: Cadeteci addosso; ed a’ colli: Copriteci. | 30 Tunc incipient dicere montibus : Cadite super nos ; et collibus : Operite nos. |
31 Perciocchè, se fanno queste cose al legno verde, che sarà egli fatto al secco? | 31 Quia si in viridi ligno hæc faciunt, in arido quid fiet ? |
32 Or due altri ancora, ch’erano malfattori, erano menati con lui, per esser fatti morire. | 32 Ducebantur autem et alii duo nequam cum eo, ut interficerentur.
|
33 E QUANDO furono andati al luogo, detto del Teschio, crocifissero quivi lui, e i malfattori, l’uno a destra, e l’altro a sinistra. | 33 Et postquam venerunt in locum qui vocatur Calvariæ, ibi crucifixerunt eum : et latrones, unum a dextris, et alterum a sinistris. |
34 E Gesù diceva: Padre, perdona loro, perciocchè non sanno quel che fanno. Poi, avendo fatte delle parti de’ suoi vestimenti, trassero le sorti. | 34 Jesus autem dicebat : Pater, dimitte illis : non enim sciunt quid faciunt. Dividentes vero vestimenta ejus, miserunt sortes. |
35 E il popolo stava quivi, riguardando; ed anche i rettori, insiem col popolo, lo beffavano, dicendo: Egli ha salvati gli altri, salvi sè stesso, se pur costui è il Cristo, l’Eletto di Dio. | 35 Et stabat populus spectans, et deridebant eum principes cum eis, dicentes : Alios salvos fecit, se salvum faciat, si hic est Christus Dei electus. |
36 Or i soldati ancora lo schernivano, accostandosi, e presentandogli dell’aceto; e dicendo: | 36 Illudebant autem ei et milites accedentes, et acetum offerentes ei, |
37 Se tu sei il Re de’ Giudei, salva te stesso. | 37 et dicentes : Si tu es rex Judæorum, salvum te fac. |
38 Or vi era anche questo titolo, di sopra al suo capo, scritto in lettere greche, romane, ed ebraiche: COSTUI È IL RE DE’ GIUDEI. | 38 Erat autem et superscriptio scripta super eum litteris græcis, et latinis, et hebraicis : Hic est rex Judæorum. |
39 Or l’uno de’ malfattori appiccati lo ingiuriava, dicendo: Se tu sei il Cristo, salva te stesso, e noi. | 39 Unus autem de his, qui pendebant, latronibus, blasphemabat eum, dicens : Si tu es Christus, salvum fac temetipsum et nos. |
40 Ma l’altro, rispondendo, lo sgridava, dicendo: Non hai tu timore, non pur di Dio, essendo nel medesimo supplizio? | 40 Respondens autem alter increpabat eum, dicens : Neque tu times Deum, quod in eadem damnatione es. |
41 E noi di vero vi siam giustamente, perciocchè riceviamo la condegna pena de’ nostri fatti; ma costui non ha commesso alcun misfatto. | 41 Et nos quidem juste, nam digna factis recipimus : hic vero nihil mali gessit. |
42 Poi disse a Gesù: Signore, ricordati di me, quando sarai venuto nel tuo regno. | 42 Et dicebat ad Jesum : Domine, memento mei cum veneris in regnum tuum. |
43 E Gesù gli disse: Io ti dico in verità, che oggi tu sarai meco in paradiso | 43 Et dixit illi Jesus : Amen dico tibi : hodie mecum eris in paradiso.
|
44 Or era intorno delle sei ore, e si fecer tenebre sopra tutta la terra, infino alle nove. | 44 Erat autem fere hora sexta, et tenebræ factæ sunt in universam terram usque ad horam nonam. |
45 E il sole scurò, e la cortina del tempio si fendè per lo mezzo. | 45 Et obscuratus est sol, et velum templi scissum est medium. |
46 E Gesù, dopo aver gridato con gran voce, disse: Padre, io rimetto lo spirito mio nelle tue mani. E detto questo, rendè lo spirito. | 46 Et clamans voce magna Jesus ait : Pater, in manus tuas commendo spiritum meum. Et hæc dicens, expiravit. |
47 E il centurione, veduto ciò ch’era avvenuto, glorificò Iddio, dicendo: Veramente quest’uomo era giusto. | 47 Videns autem centurio quod factum fuerat, glorificavit Deum, dicens : Vere hic homo justus erat. |
48 E tutte le turbe, che si erano raunate a questo spettacolo, vedute le cose ch’erano avvenute, se ne tornarono, battendosì il petto. | 48 Et omnis turba eorum, qui simul aderant ad spectaculum istud, et videbant quæ fiebant, percutientes pectora sua revertebantur. |
49 ORA, tutti i suoi conoscenti, e le donne che l’aveano insieme seguitato da Galilea, si fermarono da lontano, riguardando queste cose | 49 Stabant autem omnes noti ejus a longe, et mulieres, quæ secutæ eum erant a Galilæa, hæc videntes.
|
50 Ed ecco un certo uomo, chiamato per nome Giuseppe, ch’era consigliere, uomo da bene, e diritto; | 50 Et ecce vir nomine Joseph, qui erat decurio, vir bonus et justus : |
51 il qual non avea acconsentito al consiglio, nè all’atto loro; ed era da Arimatea, città de’ Giudei; ed aspettava anch’egli il regno di Dio; | 51 hic non consenserat consilio, et actibus eorum : ab Arimathæa civitate Judææ, qui exspectabat et ipse regnum Dei : |
52 costui venne a Pilato, e chiese il corpo di Gesù. | 52 hic accessit ad Pilatum et petiit corpus Jesu : |
53 E trattolo giù di croce, l’involse in un lenzuolo, e lo mise in un monumento tagliato in una roccia, nel quale niuno era stato ancora posto. | 53 et depositum involvit sindone, et posuit eum in monumento exciso, in quo nondum quisquam positus fuerat. |
54 Or quel giorno era la preparazion della festa, e il sabato soprastava. | 54 Et dies erat parasceves, et sabbatum illucescebat. |
55 E le donne, le quali eran venute insieme da Galilea con Gesù, avendo seguitato Giuseppe, riguardarono il monumento, e come il corpo d’esso vi era posto. | 55 Subsecutæ autem mulieres, quæ cum eo venerant de Galilæa, viderunt monumentum, et quemadmodum positum erat corpus ejus. |
56 Ed essendosene tornate, apparecchiarono degli aromati, e degli olii odoriferi, e si riposarono il sabato, secondo il comandamento | 56 Et revertentes paraverunt aromata, et unguenta : et sabbato quidem siluerunt secundum mandatum. |