Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

Eclesiástico/Ben Sirá 31


font
EL LIBRO DEL PUEBLO DE DIOSNOVA VULGATA
1 Los desvelos del rico terminan por consumirlo y el afán de riquezas hace perder el sueño.1 Vigilia divitis tabefacit carnes,
et cogitatus illius aufert somnum;
2 La preocupación por el sustento no deja dormir, y priva del sueño más que una grave enfermedad.2 cogitatus victus avertit somnum,
et infirmitas gravis a somno excitat.
3 El rico se fatiga por amontonar una fortuna, y si descansa, es para hartarse de placeres;3 Laboravit dives in congregatione substantiae
et, si requiescit, replebitur deliciis suis;
4 el pobre se fatiga por amontonar una fortuna, y si descansa, cae en la indigencia.4 laboravit pauper in penuria victus
et, si requiescit, inops fit.
5 El que ama el oro nunca podrá ser justo, y el afán de lucro hace extraviar a un hombre.5 Qui aurum diligit, non iustificabitur,
et, qui insequitur lucrum, in eo oberrabit.
6 Muchos acabaron en la ruina por culpa del oro y se enfrentaron con su propia perdición,6 Multi dati sunt in ruinam auri gratia,
et facta est in facie ipsorum perditio illorum.
7 porque el oro es una trampa para los que se enloquecen por él, y todos los insensatos se dejan atrapar.7 Lignum offensionis est aurum sacrificantium;
vae illis, qui sectantur illud:
et omnis imprudens capietur in illo.
8 ¡Feliz el rico que se conserva íntegro y no corre detrás del oro!8 Beatus dives, qui inventus est sine macula
et qui post aurum non abiit
nec speravit in pecunia et thesauris.
9 ¿Quién es él? Y lo felicitaremos porque ha hecho maravillas en su pueblo.9 Quis est hic, et laudabimus eum?
Fecit enim mirabilia in populo suo.
10 ¿Quién pasó por esta prueba y demostró ser perfecto? Tiene un buen motivo para gloriarse. ¿Quién pudo transgredir y no transgredió, hacer el mal y no lo hizo?10 Quis probatus est in illo et perfectus est?
Erit illi gloria aeterna.
Quis potuit transgredi et non est transgressus,
facere mala et non fecit?
11 Sus bienes estarán asegurados y la asamblea publicará sus beneficios.11 Ideo stabilita sunt bona illius in Domino,
et eleemosynas illius enarrabit omnis ecclesia sanctorum.
12 ¿Estás sentado a la mesa de un grande? No digas, relamiéndote los labios: «¡Cuántas cosas hay aquí!».12 De continentia.
Supra mensam magnam sedisti?
Non aperias super illam faucem tuam prior.
13 Acuérdate que está mal tener un ojo ávido: ¿ha sido creado algo peor que el ojo? Por eso derrama lágrimas por cualquier cosa.13 Non dicas: “Multa sunt, quae super illam sunt!”.
14 No extiendas la mano a todo lo que veas, para no tropezar con tu vecino en el plato.14 Memento quoniam malum est oculus nequam;
oculum nequam odit Deus.
15 Juzga al prójimo por lo que tú mismo sientes y reflexiona siempre que hagas algo.15 Nequius oculo quid creatum est?
Ideo ab omni facie lacrimatur.
16 Come como persona educada lo que pongan delante y no mastiques ruidosamente, para no hacer odioso.16 Quocumque aspexerit, ne extendas manum tuam prior
et invidia contaminatus erubescas;
17 Sé el primero en dejar de comer, por buena educación, y no seas insaciable, para no chocar.17 nec comprimaris cum eo in catino.
18 Si estás sentado entre muchos comensales, no extiendas tu mano antes que los demás.18 Intellege, quae sunt proximi tui, ex teipso
et de omni verbo cogita;
19 ¡Qué poco le basta a un hombre bien educado! Por eso no se sofoca cuando está en su lecho.19 utere quasi homo frugi his, quae tibi apponuntur,
ne, cum manducas multum, odio habearis.
20 A estómago sobrio, sueño saludable: uno se levanta temprano, y está bien despierto. Insomnio penoso, náuseas y cólicos: eso le espera al hombre insaciable.20 Cessa prior disciplinae causa
et noli nimius esse, ne forte offendas.
21 Y si te han forzado a excedente en la comida, levántate, ve lejos a vomitar y sentirás alivio.21 Et, si in medio multorum sedisti,
prior illis ne extendas manum tuam nec prior poscas bibere.
22 Escúchame, hijo mío, no me desprecies, y al final comprenderás mis palabras: sé moderado en todas tus acciones y nunca caerás enfermo.22 Quam sufficiens est homini erudito vinum exiguum!
Et in dormiendo non laborabis ab illo et non senties dolorem.
23 Los labios bendicen al que sirve bien de comer y el testimonio de su generosidad es digno de fe.23 Vigilia, cholera et tortura ventris viro infrunito;
24 La ciudad murmura del que mezquina el pan y el testimonio de su mezquindad es exacto.24 somnus sanitatis in homine parco:
dormiet usque mane, et anima illius cum ipso delectabitur.
25 No te hagas el valiente con el vino, porque el vino ha sido la perdición de muchos.25 Et, si coactus fueris in edendo multum,
surge e medio, evome, et refrigerabit te,
et non adduces corpori tuo infirmitatem.
26 Como la fragua pone a prueba el temple del acero, el vino prueba al hombre en las disputas de los prepotentes.26 Audi me, fili, et ne spernas me
et in novissimo invenies verba mea.
27 El vino es como la vida para el hombre, siempre que se lo beba con moderación. ¿Qué es la vida cuando falta el vino? Porque él fue creado para alegría de los hombres.27 In omnibus operibus tuis esto modestus,
et omnis infirmitas non occurret tibi.
28 Gozo del corazón y alegría del alma es el vino bebido a su tiempo y en la medida conveniente.28 Splendidum in panibus benedicent labia multorum,
et testimonium bonitatis illius fidele;
29 Amargura del alma es el vino bebido en exceso, con ánimo de desafiar y provocar.29 nequissimo in pane murmurabit civitas,
et testimonium nequitiae illius verum est.
30 La embriaguez enfurece al necio hasta el escándalo, disminuye sus fuerzas y le provoca heridas.30 In vino noli provocare;
multos enim exterminavit vinum.
31 Mientras se bebe vino, no reprendas a tu prójimo ni lo humilles si se pone alegre; no le dirijas palabras injuriosas ni lo importunes con reclamos.31 Fornax probat aciem ferri in intinctione:
sic vinum in lite corda superborum.
32 Quasi vita hominibus vinum,
si bibas illud moderate.
33 Quae est vita ei, qui minuitur vino?
34 Quid defraudat vitam? Mors.
35 Vinum in iucunditatem creatum est
et non in ebrietatem, ab initio.
36 Exsultatio animae et gaudium et voluptas cordis
vinum moderate potatum in tempore;
37 sanitas est animae et corpori sobrius potus.
38 Vinum multum potatum irritationem
et iram et ruinas multas facit.
39 Amaritudo animae vinum multum potatum
in irritatione et ruina.
40 Ebrietas multiplicat animositatem imprudentis in offensionem,
minorans virtutem et faciens vulnera.
41 In convivio vini non arguas proximum
et non despicias eum in iucunditate illius;
42 verba improperii non dicas illi
et non premas illum in repetendo.